ایران، ترکیه عمان در کنار قطر تا حل بحران اعراب
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین روز دوشنبه ۵ ژوئن اعلام کردند که روابط خود را با قطر قطع میکنند. چند ساعت بعد از آن دولت به رسمیت شناخته شده یمن در سطح بینالمللی و نیز دولت مستقر در شرق لیبی که دارای قلمرو محدودی در این منطقه است، از این اقدام پیروی کردند. مالدیو نیز اعلام کرد که روابط خود را با این شیخ نشین حاشیه خلیج فارس قطع میکند.
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین روز دوشنبه ۵ ژوئن اعلام کردند که روابط خود را با قطر قطع میکنند. چند ساعت بعد از آن دولت به رسمیت شناخته شده یمن در سطح بینالمللی و نیز دولت مستقر در شرق لیبی که دارای قلمرو محدودی در این منطقه است، از این اقدام پیروی کردند. مالدیو نیز اعلام کرد که روابط خود را با این شیخ نشین حاشیه خلیج فارس قطع میکند.
به گزارش عصر اقتصاد، پس از این اقدام یک جانبه از سوی کشورهای فوق الذکر مشکل های بسیار تجارت و اقتصادی این کشور را در بر گرفت با این برخی از کشورها مانند ترکیه، ایران و عمان که دارای روابط دیرینه ای با این کشور شیخ نشین هستند قطر را در این بحران به وجود آمده تنها نگذاشتند و کویت حتی سعی کرد به عنوان یک میانجی این بحران را حل کند با این حال کشورهای تحریم کننده بعد از چندی درخواست های غیر منطقی خود را برای برقراری دوباره رابطه با این کشور بیان کردند که از سوی قطر نشانه هایی برای پذیرش آن ها دیده نمی شود. ایران و ترکیه میگویند که معتقد به حل بحران قطر از طریق گفتگو هستند.
ایران و ترکیه در این مدت اقدام به ارسال محموله های مواد غذایی به قطر کردند. کمتر از یک هفته پس از آغاز انزوا و محاصره اقتصادی قطر، ایران پنج فروند هواپیما را که هر کدام حامل ۹۰ تن مواد غذایی بودند، به قطر فرستاد. سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد ایران تا زمانی که قطر درخواست کند به این کشور کمک خواهد کرد. همچنین از طریق بندر دیّر ۳۵۰ تن مواد غذایی به وسیله سه فروند شناور باری کوچک به قطر فرستاده شد.
هواپیماهای قطری نیز با آغاز ممنوعیت استفاده از حریم هوایی کشورهای تحریم کننده، از آسمان ایران برای ادامه فعالیتهایشان استفاده کردند. به گفته مقامات ایران از زمان آغاز تحریم قطر، روزانه حدود ۱۰۰ هواپیمای قطری بیش از گذشته از ایران میگذرند و عبور پروازهای بینالمللی از آسمان ایران ۱۷ درصد رشد داشته است.
قطر همچنین اعلام کرد که هفتهای سه بار از طریق بندرهای عمان به دوحه غذا ارسال میشود. این اقدام قطر برای دور زدن تحریم غذایی کشورهای عربی خلیج فارس است.
در کنار ارسال مواد غذایی، پارلمان و دولت ترکیه نیز طرح اعزام نیروی نظامی به قطر را تصویب و لازمالاجرا اعلام کردند. بر این اساس اولین گروه از سربازان ترکیه وارد خاک قطر شده و یکشنبه ۱۸ ژوئن اولین مرحله از آموزش های خود را در پایگاه «طارق بن زیاد» این کشور آغاز کردند.
همچنین در جدید ترین اقدام ها به مناسبت عید سعید فطر رئیس جمهور کشورمان با امیر قطر گفتگوی تلفنی ترتیب داد و به این صورت پیغام آشکاری را برای کشورهای تحریم کننده قطر مخابره کرد در این تماس تلفنی رییس جمهوری اسلامی ایران باتاکید بر اینکه دولت و ملت ایران در کنار دولت وملت قطر هستند ، اظهار کرد: سیاست تهران توسعه بیش از پیش روابط با دوحه است .
حسن روحانی عصر یکشنبه در تماس تلفنی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر با وی، با تبریک متقابل عید سعید فطر، گفت: کمک به اقتصاد قطر و توسعه روابط بویژه میان بخش های خصوصی دو کشور می تواند از اهداف مشترک ما باشد.
رییس جمهور با بیان اینکه "تهران در کنار ملت و دولت قطر میباشد"، افزود:ما معتقدیم اگر اختلافی میان کشورهای منطقه باشد، فشار، تهدید و یا تحریم راه درستی برای حل آن اختلافات نیست.
ر روحانی روابط برادرانه و دوستانه میان دو ملت ایران و قطر را به نفع مردم منطقه دانست و گفت: نگاه ما به همکاری با دولت قطر یک همکاری مستمر است و معتقدیم ظرفیت های فراوانی برای تقویت بیش از پیش روابط دو کشور وجود دارد که باید از این ظرفیت ها بهره گرفت.
رییس جمهور خواست جمهوری اسلامی ایران را حاکمیت اعتدال ، میانه روی و عقلانیت در روابط میان کشورهای منطقه برشمرد و با ابراز امیدواری نسبت به حل و فصل مشکلات منطقه از طریق گفت وگو ، اظهارداشت: دولت جمهوری اسلامی ایران برای انجام هر کاری که جهت آرامش منطقه مورد نیاز باشد، آماده کمک و همکاری است.
روحانی همچنین با تاکید براینکه محاصره کشور قطر برای ما قابل قبول نیست، گفت: فضای هوایی، زمینی و دریایی کشورمان همواره به روی قطر به عنوان کشور برادر و همسایه گشوده خواهد بود.
رییس جمهور افزود: جهان اسلام نیازمند وحدت و یکپارچگی است و دو کشور بی تردید می توانند با همکاری یکدیگر در این عرصه تلاش کنند.
امیر قطر نیز در این تماس تلفنی با تبریک عید سعید فطر به رئیس جمهور کشورمان گفت: آغوش قطر برای تعامل و همکاری باز است.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی با قدردانی از حمایت های دولت و ملت ایران از دولت و ملت قطر اظهارداشت: روابط ایران و قطر پیوسته روابطی رو به توسعه و نیرومند بوده و ما ضمن آمادگی برای گسترش همه جانبه روابط دو کشور ، برای همکاری جهت حل مشکلات جهان اسلام نیز آماده ایم.
وی افزود: جهان اسلام در شرایط دشواری قرار دارد و رفع مشکلات آن نیازمند حاکمیت حکمت و گفت وگو است.
همچنین در ادامه واکنش ها به این مساله رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه درباره تعیین شروط و ضربالاجل چهار کشور عربی نسبت به قطر موضعگیری کرد و تعیین شروط از سوی کشورهای امارات عربی متحده، بحرین، مصر و عربستان سعودی را خلاف اصول و حقوق بین الملل ارزیابی کرد. به اعتقاد وی این اقدامی علیه حق اعمال حاکمیت یک کشور محسوب می شود.
در این خصوص نیز یک سناتور پر نفوذ آمریکایی اعلام کرده است که این کشور تا قبل از حل بحران قطر هیچ سلاحی به اعراب نمیفروشد.
باب کورکر گفته است که از موافقت با طرح فروش تسلیحات به کشورهای عرب خلیج فارس تا زمانی که "راهی" برای حل بحران قطر پیدا نشده، خودداری خواهد کرد.
رئیس جمهوری خواه کمیته روابط خارجی سنا، اخطار داد که این بحران به تلاشها برای نبرد با گروه داعش و "مقابله با ایران" ضربه میزند.
کورکر روز دوشنبه در نامهای به تیلرسون نوشت که او برداشت مثبتی از سفر اخیر ترامپ به عربستان و شرکت در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس دارد.
رئیس جمهوری خواه کمیته روابط خارجی سنا اشاره کرد که رئیس جمهور با شش عضو شورای مذکور از جمله قطر موافقت کرده بود که "مناقشههای منطقهای را تخفیف دهند" و "همکاری امنیتی عمیقتری" برقرار کنند.
وی اضافه کرد: "متاسفانه شورای همکاری خلیج فارس از آن اجلاس بهره نگرفت و در عوض تصمیم گرفت وارد نزاع شود."
کروکر گفت: همه کشورهای منطقه باید برای مقابله با تروریسم بیشتر تلاش کنند، اما اختلافات اخیر میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس فقط به تلاشها برای نبرد با داعش و مقابله با ایران ضربه می زند."
وی ادامه داد: به این ترتیب پیش از باز کردن راه فروش تسلیحات مرگبار نظامی به کشورهای مذکور ما باید درک بهتری از مسیری که برای حل مناقشه جاری و ایجاد اتحاد در میان اعضای شورا در پیش گرفته میشود داشته باشیم.
لازم به ذکر است براساس قوانین آمریکا، دولت باید ۳۰ روز پیش از فروش هرگونه تسلیحات به دولتهای خارجی رسما کنگره را مطلع کند. کنگره در این فاصله آن را بررسی و در صورت مخالفت آن را مسدود خواهد کرد.
اردن نیز روز گذشته بر بیطرفی در موضوع بحران قطر تاکید کرد.
رئیس مجلس نمایندگان اردن بر بیطرفی این کشور در خصوص بحران قطر و عدم پذیرش مواضع عربستان و امارات درباره این مسئله تأکید کرد.
عاطف الطراونه گفت که اردن دستهبندیهای چهار کشور درباره قطر از جمله مواضع آنها در خصوص درج نام حماس و اخوانالمسلمین در فهرست تروریسم را نمیپذیرد.
روزنامه الشرق قطر به نقل از طراونه تأکید کرد که اردن خود را در مسئله بحران قطر بیطرف میداند.
وی همچنین اظهار داشت که اردن با وجود اینکه از سفیر قطر خواست امان را ترک کند اما دولت اردن از طریق کانالهای مختلف اعلام کرد که تنها به این اقدام اکتفا کرده و هیچ تصمیم تنشزا در قبال دوحه اتخاذ نخواهد کرد.
رئیس مجلس نمایندگان اردن در ادامه اشاره کرد امان به دوحه ابلاغ کرده بود که مواضع عربستان، امارات و مصر در قبال حماس را نمیپذیرد و هیچ تصمیمی علیه اخوانالمسلمین اتخاذ نمیکند و آن را یک سازمان تروریستی نمیداند زیرا این گروه در پارلمان اردن به صورت مشروع و قانونی حضور دارند.
همچنین وزیر امور خارجه کشورمان که در سفر اروپایی به سر می برد از اتحادیه اروپا خواسته است تا برای حل بحران قطر نقش پررنگتری ایفا کند.
محمدجواد ظریف از اروپا خواست تا از نفوذ خود برای تنشزدایی بین عربستان و همپیمانانش با قطر استفاده کرده و در این زمینه «نقش پررنگتری» ایفا کند.
وی گفت کشورهایی که ایران و قطر را متهم به تروریسم میکنند سعی دارند با این کار از مسئولیتهای خود در قبال تقاضاهای مردم خود سر باز بزنند.
ظریف در نشست سالانه شورای روابط خارجی اروپا در برلین با اشاره به این تحولات گفت: «یک روز میگویند ایران، یک روز میگویند قطر. اینها تلاشهایی است برای فرار از مسئولیت. فرار از این نقص اساسی نظام دولتی که نمیتواند پاسخ تقاضای مردمش را بدهد».
وی در آخر می افزاید وقتی که سیاست خارجه تبدیل میشود به یک کالا، محک شما هم برای اینکه مشخص کنید چه کسی تروریست است و چه کسی تروریست نیست، میزان خرید تجهیزات نظامی توسط او است.
در تازه ترین اقدامات نیز وزیر خارجه قطر که به امریکا سفر کرده است روز گذشته با تیلرسون وزیر امور خارجه ایالات متحده دیدار و بر تلاش برای حل تنش ها تاکید کردند
خبرگزاری فرانسه در خبری فوری از دیدار 'رکس تیلرسون' وزیر خارجه آمریکا 'محمد بن عبدالرحمن آل ثانی' وزیر خارجه قطردر واشنگتن با هدف حل تنش های قطر با چند کشور عربی، خبر داد.
این خبرگزاری با اعلام این خبر تاکید کرده است: این دیدار در محل وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن برگزار شده و بر اساس این گزارش، جزئیات بیشتری از اهداف و مفاد مذاکرات تیلرسون با عبدالرحمن آل ثانی منتشر نشده است.
با این حال رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا پیشتر در نشستی خبری اظهار داشته بود که قطع روابط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با قطر کمکی به مبارزه بر علیه تروریسم در منطقه و یا در سطح جهانی نمی کند.