منافع ایران از بحران عربی
مقامات ایران بهطور قابلتوجهی در پاسخهایشان به بحران قطر با محدودیت مواجه بودند و دلیل خوبی برای آن از دید تحلیلگران وجود دارد. نه تنها این بحران مورد استقبال ایران قرار گرفته، بلکه این کشور باید از اینکه چنین اتفاقی روزبهروز دامنهدارتر میشود خوشحال باشد. به گزارش «انتخاب»؛ عربستان، بحرین، مصر و امارات روابط تجاری و دیپلماتیکشان را اوایل ماه با قطر قطع کردهاند و دلیل آن را حمایت قطر از گروههای تروریستی و رابطه بسیار نزدیک این کشور با ایران اعلام کردهاند.
مقامات ایران بهطور قابلتوجهی در پاسخهایشان به بحران قطر با محدودیت مواجه بودند و دلیل خوبی برای آن از دید تحلیلگران وجود دارد. نه تنها این بحران مورد استقبال ایران قرار گرفته، بلکه این کشور باید از اینکه چنین اتفاقی روزبهروز دامنهدارتر میشود خوشحال باشد. به گزارش «انتخاب»؛ عربستان، بحرین، مصر و امارات روابط تجاری و دیپلماتیکشان را اوایل ماه با قطر قطع کردهاند و دلیل آن را حمایت قطر از گروههای تروریستی و رابطه بسیار نزدیک این کشور با ایران اعلام کردهاند.
آنها در ادامه فهرستی 13 مادهای از درخواستهایشان از قطر را منتشر کردهاند که قطر این درخواستها را منافی اصل استقلال بر حاکمیت و حق تعیین سرنوشت خود میداند. روز یکشنبه این کشورها مهلت نهایی پاسخ به این درخواستهایشان را برای 48ساعت تمدید کردند. از نظر مسوولان در تهران رویارویی میان کشورهای متحد خلیجفارس در شرایطی که همه کشورهای اهل تسنن منطقه علیه ایران در دیدارشان با ترامپ در ریاض موضعگیری علنی کردهاند خوشایند است. به گفته یک روزنامهنگار ایرانی، آنها خواستار تضعیف ایران هستند، اما امروز خودشان، خودشان را باختهاند.
در شرایطی که ایران و قطر یکی از بزرگترین میادین گازی جهان را با هم به اشتراک گذاشتهاند و دو کشور روابط دیپلماتیک باهم دارند، اما قطر ارزش استراتژیکی برای ایران ندارد. بعد از دیدار سران کشورهای عربی با ترامپ، تهران خود را برای رویارویی با یک جبهه متحد نظامی دارای ثروت متشکل از کشورهای خلیجفارس که قصد منزوی کردن تهران با حمایتهای آمریکا را دارند، آماده کرده بود. عربستان 100 میلیارد دلار اسلحه از آمریکا خریده و با ترامپ اتحاد مستحکمی علیه تهران بسته بود.
آمریکا، عربستان و اسرائیل، ایران را منبع اصلی بیثباتی در منطقه میدانند. مسیر اعمال فشار به ایران ازسوی رقیب منطقهای این کشور یعنی عربستان سعودی که ورژن متفاوتی از اسلام را تبلیغ میکند، باز شده است. در این شرایط ناگهان درگیری میان کشورهای اهل تسنن آغاز شد. یک گزارش در رسانههای قطر از قول امیر این کشور منتشر شد که در آن امیر قطر از ایران حمایت کرده و گفته بود خواستار تنشزدایی با ایران است. عربستان و امارات به سرعت به این اظهارات واکنش نشان دادند و روابطشان را با این کشور غنی از گاز قطع کردند. یکی از بندهای درخواست 13مادهای آنها از قطر پذیرش همه مفاد درخواستها است و حتی در این فهرست پوشیدن لباس بارسلونا را که اسپانسر آن قطر ایرویز است برای شهروندانشان ممنوع اعلام کردند. یکی از این درخواستها این است که قطر پایگاه نظامی ترکیه را که یکی از اعضای ناتو و متحد عربستان در سوریه است ببندد. در عوض یک ناتوی عربی تشکیل دهند. به گفته یک تحلیلگر، این وضعیت آشنایی برای ایران است که رقابت با عربستان و دیگر کشورهای عربی به معنای صبر کردن برای زمانی است که سعودی در نهایت به پای خودش شلیک کند. این استراتژی در شرایطی که محمد بن سلمان روی کار آمده اهمیت بیشتری پیدا کرده است. او اخیرا بهعنوان ولیعهد اعلام شد.
بن سلمان پیشنهاد توسعه دیپلماتیک را در کشور داده است و مبتکر جنگ با یمن است. این مساله به بوته فراموشی سپرده شده، ولی پدرش تیتر یک خبرگزاریهای خارجی است. امروز ولیعهد جوان پشت پرده اقدامات علیه قطر است. در این سالها ایران ترجیح داده مسیر طولانی و آهسته را برای پیروزی انتخاب کند، مسیری که با صبر همراه است. برای مثال زمانی که اسد از سوی نیروهای مورد حمایت عربستان مورد تهدید قرار گرفت، تهران به سرعت صدها و امروز هزاران نیرو را به میادین جنگ فرستاد. این نیروها از گروههای مختلف تشکیل شده است.
در همین زمینه مشاور وزیر خارجه ایران گفت: «منافع ما در شرایطی که جنگی در کار نباشد بیشتر تامین میشود. ما سعی داریم منطقی و عاقلانه قدم برداریم، چراکه معارضان در منطقه جوان هستند و بیمنطق و این بیمنطقی و بیتجربگی در رویکردهای آنها در قبال قطر کاملا مشهود است.»