واسطه‌ها از پراید 70 میلیون تومانی رونمایی کردند
پژو 206 صندوق‌دار که در بازار روز شنبه 128 میلیون تومان قیمت خورده بود، دیروز 140 میلیون تومان معامله شد. قیمت پژو 206 تیپ 2 نیز از 126 میلیون تومان روز شنبه به 136 میلیون تومان در روز یکشنبه رسید.
پژو 206 صندوق‌دار که در بازار روز شنبه 128 میلیون تومان قیمت خورده بود، دیروز 140 میلیون تومان معامله شد. قیمت پژو 206 تیپ 2 نیز از 126 میلیون تومان روز شنبه به 136 میلیون تومان در روز یکشنبه رسید. نرخ پراید هاچ‌بک 111 نیز از قیمت 67 میلیونی روز شنبه به بالاتر از 70 میلیون تومان رسید. این تنها بخشی از تغییر قیمت‌هایی است که در طول 24 ساعت در بازار خودروهای داخلی به وجود آمده است، بازاری که خود را برای هفته‌های پایانی سال آماده می‌کند و تداوم این افزایش قیمت‌ها می‌تواند شرایط بازار را به شکلی جدی برای مصرف‌کنندگان واقعی بر هم بزند. موضوعی که فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو معتقد است، علت اصلی آن را در این بازار باید در نرخ تورم پیگیری کرد.
به گزارش تین‌نیوز، او در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: چه افزایش قیمت در بازار خودرو، چه افزایش قیمت در بازار ارز و چه در سایر حوزه‌ها، علت اصلی یک اتفاق نیستند بلکه معلولند. علت اصلی در تورمی است که در اقتصاد ایران شکل گرفته و در ماه‌های گذشته ادامه پیدا کرده است. تورمی که تمام بازارها را تحت تاثیر قرار داده و بیش از هر عامل دیگری در بر هم خوردن شرایط بازار تاثیرگذار است.
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت ارز یا تصویب نشدن اف‌ای‌تی‌اف و بازگشت ایران به فهرست سیاه بالا رفتن قیمت‌ها در روزهای گذشته را باعث شده است، گفت: چنین اتفاقاتی پیش از آنکه تاثیر واقعی خود بر اقتصاد را نمایان کند، سیگنال‌هایی به مردم می‌فرستد. این درست است که افزایش نرخ ارز یا تصویب نشدن اف‌ای‌تی‌اف در ماه‌های آینده می‌تواند تاثیر واقعی خود را بر قیمت تمام شده تولید بگذارد اما در کوتاه‌مدت این نگرانی را در مردم ایجاد می‌کند که شاید قیمت‌ها در آینده بالاتر بروند از این رو ما می‌بینیم که در بازارهایی مانند خودرو ناگهان چه تغییرات بزرگی رخ می‌دهد و به نوعی مردم در این بازارها تلاش می‌کنند از تورم‌های بعدی جا نمانند.
زاوه در پاسخ به این سوال که دلال‌ها چه سهم و نقشی در این افزایش قیمت دارند، تشریح کرد: کجای دنیا یک دلال می‌تواند به تنهایی قیمت‌گذاری کند یا قیمت‌ها را بالا ببرد؟ وقتی بانک مرکزی نتوانسته، تورم را مدیریت کند و برای یک سال ما تورمی نزدیک به 40 درصد داشته‌ایم، افزایش قیمت در بازار رخ می‌دهد و با دریافت نشانه‌های منفی این افزایش قیمت نیز سرعت می‌یابد. این تلقی که خودرو به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده نیز درست نیست. در دو سال گذشته ارزش ریال به شکل قابل توجهی کاهش یافته از این رو وقتی برای مثال یک پراید در دو سال 40 میلیون تومان افزایش قیمت داشته شاید در ظاهر به معنی رشد قیمت باشد اما در عمل ارزش ریالی محصول کاهش یافته است. یعنی وقتی محاسبه کنیم که پراید 30 میلیون تومان، چه قدر ارزش دلاری داشت و امروز که 70 میلیون تومان شده چه قدر ارزش دلاری دارد، می‌بینیم که تلقی سرمایه‌ای شدن خودرو در اقتصاد ایران صحت ندارد.
او ریشه نابه‌سامانی در بازار خودرو را اصرار بر قیمت‌گذاری بازار و جلوگیری از نقش‌آفرینی بازار در این قیمت‌گذاری دانست و افزود: وقتی مرکز آمار می‌گوید در یک سال اخیر میانگین نرخ تورم حدود 40 درصد بوده یعنی اگر یک کالایی در ابتدای سال 100 تومان قیمت خورده در پایان سال باید به 140 میلیون تومان برسد. حال دولت در بازار خودرو اصرار دارد این منطق را نپذیرد و همچنان به قیمت‌گذاری دستوری ادامه دهد. این موضوع نتایج مشخص خود را نیز داشته است، برای مثال فاصله قابل توجه قیمت‌ها در کارخانه و بازار نشانه‌ای از این تصمیم اشتباه است. تا ما نخواهیم قبول کنیم که قیمت بر اساس بازار تعیین شود و تولیدکننده و قطعه‌ساز توانایی حضور آزاد و واردات را دارند، شرایط در این بخش تغییر نخواهد کرد.
رشد دوباره قیمت‌ها در بازار
بازار خودرو در دو سال گذشته و همزمان با آغاز تلاطم‌های اقتصادی، تغییرات قیمتی خود را آغاز کرد، تغییراتی که ماهیت بازار خودرو را نیز تحت‌الشعاع خود قرار داد. بر اساس آنچه در این بازار همواره رخ داده، متقاضیان واقعی، خودرویی را می‌خریدند پس از چند سال استفاده و پذیرش نرخ استهلاک آن را با قیمتی پایین‌تر می‌فروختند و این روال همواره ادامه داشت. در دو سال گذشته همزمان با افزایش نرخ تورم و افزایش قیمت خودرو این روال برعکس شده و قیمت خودروها در مدتی کوتاه افزایش قابل توجه را تجربه کرده‌اند و همین امر دلال‌ها را نیز بخش ثابتی از این بازار کرده است.
این روال افزایشی قیمت در ماه‌های ابتدایی سال جاری تا حدی کنترل شد اما در هفته‌های اخیر به دنبال تغییرات جدید اقتصادی یا ورود دوباره دلال‌ها، بار دیگر افزایش قیمت به این بازار بازگشته است. هر چند در هفته‌های گذشته نرخ‌ها به صوت مقطعی و بعضا محدود رشد می‌کردند اما در دو روز ابتدایی هفته جاری، نرخ‌ها به شکل جدی در این بازار رشد یافته‌اند.
در شرایطی که کارخانه‌های خودروسازی هیچ تغییری در نرخ محصولاتشان ایجاد نکرده‌اند اما در بازار روز گذشته سمند LX در بازار حدود 6 میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش قیمت پیدا کرده و به ۱۱۱ میلیون تومان رسیده است. سمند EF۷ هم با افزایش قیمت 5 میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی در بازار ظاهر شده و حدود ۱۲۶ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد.
پژو ۲۰۶ تیپ ۵ در یک روز ۱۰ میلیون تومان گران شده است. قیمت روز پژو ۲۰۶ تیپ ۵ در حال حاضر ۱۳۶ میلیون تومان است. بیشترین افزایش قیمت مربوط به پژو ۲۰۶ صندوق‌دار است که نسبت به شنبه ۱۲ میلیون تومان جهش داشته و تا ۱۴۰ میلیون تومان گران شده است. باید توجه داشته باشید که نرخ مصوب برای این محصول تنها ۸۰ میلیون تومان اعلام می‌شود.
خودروهای سایپا تا 3 میلیون تومان افزایش قیمت را پشت سر گذاشته‌اند. کمترین گرانی مربوط به سایناست که دیروز حدود ۶۰۰ هزار تومان افزایش قیمت پیدا کرده و به ۸۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است. تیبا صندوق‌دار نسبت به روز شنبه حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان گران شده و در حال حاضر ۷۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شود. تیبا ۲ هم شرایط مشابهی را تجربه می‌کند. این خودرو سایپا دیروز حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان افزایش قیمت پیدا کرده و به نرخ ۸۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است. دیروز کوییک دنده‌ای حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جهش کرده و تا ۸۹ میلیون تومان پیشروی کرده است. نرخ مصوب کارخانه برای این محصول ۶۱ میلیون تومان اعلام می‌شود.
چرایی رشد قیمت‌ها
هر چند بر اساس اعلام وزارت صمت و آمارهایی که از سوی خودروسازان بزرگ کشور ارایه شده، تولید محصولات در این حوزه افزایش یافته و تلاش شده با یک برنامه‌ریزی جدی در ماه‌های پایانی سال، نیاز مردم تامین شود و شوک قیمتی جدیدی به بازار نرسد اما همچنان افزایش نیاز در هفته‌های پایانی را یکی از عوامل تاثیرگذار بر این بازار می‌دانند.
در کنار آن اتفاقات منفی روزهای گذشته از جمله بازگشت ایران به فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف یا گرانی ارز نیز نقشی مهم در این اتفاق دارند. مهدی دادفر، کارشناس بازار خودرو در این زمینه گفت: ما برای تولید خودرو و دریافت مواد اولیه و قطعه ارزبری داریم. قیمت دلار هم با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF رو به رشد است، بنابراین قیمت کالاهای تولیدی سال آینده افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی می‌شود با افزایش نرخ ارز در بازار کشور، قیمت خودروهای تولید داخل و وارداتی افزایش داشته باشد.
با وجود آنکه خطر شیوع کرونا احتمال کاهش تقاضا برای سفرهای نوروزی را افزایش داده اما همچنان تعطیلات سال نو به عنوان اصلی‌ترین پیک مسافرتی ایران احتمالا بر تقاضای خرید خودرو در بازار تاثیر می‌گذارد. هر چند با برنامه‌ریزی وزارت صمت و افزایش تولید خودروها لااقل نقش این عامل در قیمت‌گذاری بازار کمرنگ‌تر خواهد شد اما فعلا بازار بدون توجه به هیچ عاملی روند رشد قیمت به خود گرفته و مشخص نیست در کدام نقطه خواهد ایستاد.
