◄ حقایق تکان‌دهنده از 12 ابهام «سانچی» به روایت شرکت نفتکش
جهت و قدرت وزش باد به گونه‌ای بود که گازهای سمی به سمت کشتی کریستال نمی‌آمدند. در ضمن نفرات کشتی کریستال پس از توقف آن کشتی و ظرف هشت دقیقه اول بعد از تصادف با استفاده از قایق نجات تعبیه شده در منتهاالیه عقب کشتی و به‌صورت سقوط آزاد اقدام به ترک کشتی نموده‌اند.
کانال تلگرامی دریانوردان ایرانی (lranian_Mariners) گفت‌وگویی با یک مقام آگاه در شرکت ملی نفتکش را منتشر کرده و در آن به 12 ابهام حادثه سانچی پاسخ گفته است. مصاحبه شونده در این گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که اگر گاز متصاعد شده از محموله سانچی سمی و در کمتر از پنج دقیقه کشنده بود، چرا تمام پرسنل کریستال زنده ماندند؟ گفته است: « به یک دلیل، جهت و قدرت وزش باد به گونه‌ای بود که گازهای سمی به سمت کشتی کریستال نمی‌آمدند. در ضمن نفرات کشتی کریستال پس از توقف آن کشتی و ظرف هشت دقیقه اول بعد از تصادف با استفاده از قایق نجات تعبیه شده در منتهی‌الیه عقب کشتی و به‌صورت سقوط آزاد اقدام به ترک کشتی کرده‌اند».
بیشتر بخوانید:
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که پس از لحظه تصادف جعبه سیاه سانچی تا چند دقیقه صدای پرسنل این کشتی را ضبط کرده، آخرین رکوردهای صدا چه بود؟ گفته است: « کمتر از چهار دقیقه، صداها تشکیل شده است از فرمان‌های فرمانده کشتی و مکالمات رادیویی او با افسر اول کشتی برای عملیات اطفای حریق، دعا و نیایش بقیه پرسنل در پل فرماندهی (افسر نگهبان و نگهبان) صدای سرفه‌های شدید و در اواخر صدای تنفس سخت».
این منبع آگاه همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا در روزهای اول سانحه گفته می‌شد که پرسنل نفتکش سانچی زنده و در موتورخانه‌اند؟ عنوان کرده است:« در این خصوص باید ابتدا تاکید کرد که به واسطه ابعاد بالای انسانی این فاجعه هیچ‌کس نباید به خود اجازه دهد که از کمترین احتمال زنده بودن نفرات چشم‌پوشی کند و باید تمامی احتمالات مد نظر قرار گیرند و روی آنها کار شود تا جایی‌که اثبات شود که هیچ امیدی نیست. به صورت کلی از آنجایی‌که در روزهای اول حادثه در تهران اطلاع دقیقی از زمان ایجاد حریق، وسعت و شدت آن نبود، گمانه‌زنی‌هایی در خصوص وضعیت نفرات صورت گرفت که یکی از آنها احتمال زنده بودن برخی نفرات در فضای موتورخانه بود. البته بعد از چند روز با دریافت اطلاعات بیشتر این فرضیه‌ها نیز کم رنگ‌تر شدند».
متن کامل گفت‌گوی منتشر شده در این کانال تلگرامی به شرح زیر است:
۱) چرا در خصوص دلایل وقوع حادثه بین ایران و چین اختلاف نظر وجود دارد؟
باید به این نکته توجه داشت که گزارش ارائه شده خروجی کمیته بررسی سانحه متشکل از پنج کشور ذی‌نفع (ایران، چین، هنگ کنگ، پاناما و بنگلادش با نیابت ایران ) است که بر اساس مقررات سازمان جهانی دریانوردی است و هدف آن علت‌یابی حادثه و راه‌های پیشگیری از وقوع مجدد آن است. لذا کشورهای عضو در تحقیقات مجاز هستند هرکدام دلایل و مستندات خود و نتیجه‌گیری خود را ارائه کنند. در این پرونده خاص تنها نقطه اختلاف نتیجه‌گیری طرفین بوده و باقی مفاد گزارش که مهمترین آن مستندات، مدارک و شواهد حادثه است به طور کامل و بدون هیچ اختلافی مورد تائید قرار گرفته است. با توجه به شواهد و مدارک نتیجه‌گیری کشورهای ایران، پاناما و بنگلادش از نظر ما منطقی است اما نتیجه‌گیری چین و هنگ کنگ یک نوع دفاع از خود محسوب میشود. در این زمینه توجه به این نکته نیز ضروریست که کشور پاناما یکی از مهمترین و فنی‌ترین کشورهای عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی می‌باشد که نظریه ایران را تائید نموده است.
۲) چرخش کشتی کریستال در 15 دقیقه قبل از تصادف برای چه انجام شد؟
کشتی کریستال از 15 دقیقه قبل از تصادف شروع به چرخش کرده است که این تغییر مسیر تا پنج دقیقه پیش از تصادف ادامه داشته است. بر اساس قوانین دریایی دستگاه رادار برای انجام محاسبات تغییرات وضعیت اهداف و رهگیری آنها حداکثر سه دقیقه زمان از لحظه تثبیت مسیر نیاز دارد و با توجه به این قوانین زمان تثبیت تغییر مسیر پنج دقیقه پیش از تصادف بوده است. بر اساس گزارش سازمان بنادر و دریانوردی دلیل این تغییر، تنظیم مسیر کشتی کریستال بوده است. نکته مهم آن است که بر اساس محتویات دستگاه ثبت اطلاعات سفر، رادار سانچی حدود 1.5 دقیقه بعد از تثبیت، مسیر اطلاعات را پردازش کرده و اخطار تصادف داده است. لذا افسر سانچی برای اقدام حدود سه دقیقه وقت داشته که با توجه به توان مانور کشتی این زمان برای پیشگیری به هیچ عنوان کافی نیست.
۳) چرا افسر کشتی کریستال در زمان تحویل شیفت موقعیت نفتکش سانچی را به افسر شیفت گزارش نکرد؟
بر اساس گزارش سازمان بنادر و دریانوردی اغماض پرسنل کشتی کریستال در اجرای قوانین مربوط به آموزش و نگهبانی (STCW) محرز است. مورد مذکور تنها اغماض صورت گرفته نبوده است. به عنوان مثال افسر اول کریستال قبل از اتمام نگهبانی خود و تنها چند دقیقه قبل از حادثه پل فرماندهی را ترک کرده و کنترل را به افسر سوم سپرده که وی هنوز به شرایط موجود و تاریکی عادت نکرده بوده و وضعیت دیگر کشتی‌ها را خوب درک نکرده بوده است. در ضمن در امر دیده‌بانی نیز قصور زیادی در کریستال صورت گرفت. طبق گزارش ارائه شده افسران کشتی کریستال نه روی رادار سانچی را دیده بوده‌اند و نه پنج فلاش زده شده از طرف سانچی را دیده بودند.
۴) آیا برخورد کشتی چینی با نفتکش ایرانی عمدی بود و هدف کشتی چینی تصادم با نفتکش ایرانی بود؟
از نظر فنی نظریه عمدی بودن غیر قابل قبول و اثبات است، چون تمام شواهد و مطالب ثبت شده در مصاحبه‌ها با پرسنل کشتی کریستال حاکی از عدم اطلاع پرسنل کشتی کریستال از سایز و ابعاد کشتی سانچی دارد و لذا ظاهرا آنها اصلا کشتی سانچی را ندیده بودند که با آن عمدی تصادف کنند. ضمناً چرا باید یک کشتی چینی در مرکز ماهیگیری کشور چین با یک نفتکش حامل مواد خطرناک که می‌تواند به سلامتی مردم چین آسیب بزند عمدا تصادف کند؟
۵) چرا حتی یک خدمه نفتکش ایرانی نتوانست از نفتکش فرار کند؟
با توجه به محتویات جعبه‌سیاه سانچی و اطلاعات میدانی مانند فیلم تهیه شده توسط پرسنل کریستال و مصاحبه با افراد شناور صیادی، به دلیل جهت وزش باد، جهت جریان آب و شدت انفجار و نشت مواد نفتی به دریا و دور تا دور کشتی، شهدای عزیز نفتکش سانچی امکان خروج از کشتی را نداشته‌اند. در ضمن علیرغم صدور دستور از طرف فرمانده جهت به‌کار انداختن پمپ‌های اطفای حریق اما متاسفانه به دلیل حجم بالای گازهای سمی و انفجارات پیاپی فرصت اطفایحریق برای این شهدای عزیز فراهم نمی‌شود.
۶) اگر گاز متصاعد شده از محموله سانچی سمی و در کمتر از پنج دقیقه کشنده بود. چرا تمام پرسنل کریستال زنده ماندند؟
به یک دلیل، جهت و قدرت وزش باد به گونه‌ای بود که گازهای سمی به سمت کشتی کریستال نمی‌آمدند. در ضمن نفرات کشتی کریستال پس از توقف آن کشتی و ظرف هشت دقیقه اول بعد از تصادف با استفاده از قایق نجات تعبیه شده در منتهاالیه عقب کشتی و به‌صورت سقوط آزاد اقدام به ترک کشتی کرده‌اند.
۷) روایت مشاهدات پرسنل کشتی کریستال از زمان وقوع حادثه چیست؟
با توجه به حقوق قانونی طرفین شرکت ما مجاز به مصاحبه با پرسنل کشتی کریستال نمی‌باشد، اما برابر مطالب ذکر شده در گزارش سازمان بنادر ظاهرا بنا به گفته نفرات کریستال، حریق و انفجارهای پی در پی و حجم بالای آتش از همان لحظات اولیه تصادف رخ داده است.
۸) پس از لحظه تصادف جعبه سیاه سانچی تا چند دقیقه صدای پرسنل این کشتی را ضبط کرده و آخرین رکوردهای صدا چه بود؟
کمتر از 4 دقیقه، صداها تشکیل شده است از فرمان‌های فرمانده کشتی و مکالمات رادیویی او با افسر اول کشتی برای عملیات اطفای حریق، دعا و نیایش بقیه پرسنل در پل فرماندهی (افسر نگهبان و نگهبان) صدای سرفه‌های شدید و در اواخر صدای تنفس سخت.
۹) چرا در روزهای اول سانحه گفته می‌شد که پرسنل نفتکش سانچی زنده و در موتورخانه‌اند؟
در این خصوص باید ابتدا تاکید کرد که به واسطه ابعاد بالای انسانی این فاجعه هیچ کس نباید به خود اجازه دهد که از کمترین احتمال زنده بودن نفرات چشم‌پوشی کند و باید تمامی احتمالات مد نظر قرار گیرند و روی آنها کار شود تا جایی‌که اثبات شود که هیچ امیدی نیست. به صورت کلی از آنجائی‌که در روزهای اول حادثه در تهران اطلاع دقیقی از زمان ایجاد حریق، وسعت و شدت آن نبود، گمانه زنی‌هایی در خصوص وضعیت نفرات صورت گرفت که یکی از آنها احتمال زنده بودن برخی نفرات در فضای موتورخانه بود. البته بعد از چند روز با دریافت اطلاعات بیشتر این فرضیه‌ها نیز کم رنگ‌تر شدند.
۱۰) میزان تقصیر هر دو کشتی در این سانحه چقدر بود؟
فرایند دادگاه و متعاقب آن اعلام درصد تقصیر بسیار طولانی و پیچیده است. در پرونده‌های با پیچیدگی کمتر از این، بعضاً فرآیند بررسی و صدور رای بسیار طولانی است، اما با توجه به مدارک و مستندات پرونده که به تائید پنج کشور نیز رسیده است ما امیدواریم که نتیجه پایانی به نفع کشتی سانچی باشد.
۱۱) چرا گروه تجسس چینی که پا بر روی نفتکش سانچی گذاشتند، عملیات کوتاهی انجام دادند و این طور به نظر می‌رسید که هدفشان انتقال جعبه سیاه کشتی بوده است؟
به هیچ عنوان. در مورد این عملیات که صبح روز شنبه 13 ژانویه 2018 انجام شد لازم است نکات ذیل به نحو مقتضی اطلاع رسانی گردد:
با توجه به میزان گازهای موجود در فضای اطراف کشتی این عملیات با ریسک بسیار بالایی انجام گرفت.
به دلیل بالا بودن ریسک فقط چهار نفر حاضر به انجام این‌کار شدند.
هدف‌گذاری اصلی این عملیات بررسی محلی بود که بر اساس برخی گمانه‌ها احتمال می‌رفت که پرسنل در آنجا باشند و همچنین اطمینان از این‌که امکان پیدا کردن فرد سالم بر روی کشتی نیست.
در تصاویر ویدویی باز شدن درهای عمودی قسمت موتورخانه به خوبی مشهود است.
پس از بررسی کشتی طبقه به طبقه، و با توجه به میزان هوای باقی‌مانده در کپسول‌های گروه نجات پس از بررسی پل فرماندهی اقدام به برداشتن کپسول دستگاه ضبط اطلاعات سفر کشتی می‌کند و جهت تعویض کپسول هوا به شناور مادر به همراه 2 پیکر شهید باز می‌گردند.
پس از بازگشت به شناور مادر و با توجه به افزایش حجم گازهای انفجاری برنامه بعدی ورود به روز بعد موکول میشود.
۱۲) چرا پس از اتمام تجسس این گروه، دیگر گروهی به روی کشتی فرستاده نشد؟
همانطور که گفته شد حجم گازهای انفجاری بسیار بیشتر از شرایط ایمن برای عملیات مجدد بود.
کاملا مشخص است که سرپوش روی یک حقیقت بزرگ گذاشته میشود.