◄ دلنوشته یک راننده درباره پروژه‌های حمل‌ونقلی کشور

م-کمانگیر*: از قدیم‌الایام ایران حلقه‌ی زنجیر شاهراه ابریشم بوده و هست، حفظ این موقعیت در 8 سال دولت بهار کمی کمرنگ شد و تحریم‌های جهانی علیه ایران سهم ما را از این شاهراه جهانی کمرنگ کرد.

 در دولت های مختلف وزارت راه و شهرسازی فعالیت‌هایی داشته که مطمئناً نه می‌توان تمام آن‌ها را اثبات و تائید کرد و نه رد! اما هست نکاتی که باید یادآوری شوند، اتصال روستاهای بدون جاده‌ی آسفالت و حتی پل برای گذر از رودخانه‌های بین راه، احداث بزرگراه‌های متعدد در کشور، سروسامان دادن به بخش‌های نظارتی و کنترلی، بهینه‌سازی ناوگان‌های حمل‌ونقل، مدرن شدن ناوگان‌های موجود، بهره گیری از سیستم‌های مکان‌یابی و اصطلاحاً GPS، به روز شدن اطلاعات سفر در ایران، توجه به بخش توریسم، جاده‌ها و قس‌علی‌هذا.

اما آیا کارهای انجام‌شده صحیح و از روی تفکری بوده و یا طرح‌هایی تبلیغاتی و برای رأی آوری دولت‌ها! اگر بخواهیم از این مقوله بگذریم، شاید بتوانیم راحت‌تر به نتیجه برسیم، پس بررسی طرح‌ها به‌صورت اجمالی، نه دولتی مدنظر است.

 برای مثال احداث آزادراه اصفهان - کاشان- قم - تهران، دقیقاً در یکی از مسیرهای پرتردد کشور، نیازی بود که سال‌ها در انتظارش بودیم و نهایتاً افتتاح شد، اما مشکلات بسیاری در این طرح بوده و هست که هنوز مسافران این مسیر را آزار می‌دهد. ابتدا بحث کیفیتی، بعد از سال‌ها و بنا بر مدیریت خصولتی این آزادراه و علیرغم دریافت عوارضی قابل‌توجه، کیفیت آسفالت و زیرسازی در این بزرگراه واقعاً تأسف‌بار است، شاید اگر منصفانه بنگریم بخش قابل توجهی از تصادفات پیش‌آمده به همین دلیل باشد که بازهم با اظهار تأسف هیچ نامی از این مقوله برده نمی‌شود، پیمانکار اصلی چه سازمان، نهاد و یا شخصی بوده است، چرا باید سرمایه‌های ملی به این نحو از بین بروند؟ و یا برای ساخت جاده‌ای با چندین برابر هزینه هنوز هم متحمل هزینه‌های جاری هستیم!

 سیستم‌های کنترلی یکی پس از دیگری، با چه عنوانی نصب می‌شوند سال ها شاهد کلی هزینه برای نصب فلان دوربین بودیم که کمتر از 6 ماه با کلی هزینه‌ی جدید تغییر می کردند و پایان سال همگان می‌فهمند این دوربین، آنی نیست که پول را دادیم و سال بعد می‌شوند مترسکی برای جالیز! آیا نهادهای مسئول ناظر ندارند؟ و هزار آیای دیگر!

بزرگراه تهران شمال که به سیاهچاله‌ای مرتبط با اشخاصی شده که {...}، چرا زمانی پیمانکاری مراجعه می‌کند و خواهان ثمنی برای انجام کاری است و این کار با 10 برابر هزینه در داخل قابل‌اجرا نیست و حتی پس از اجرا قابل‌استفاده نیست، بازهم اصرار بر حیف‌ومیل اموال عمومی داریم؟

و یا طرح تعهد ساز و بدون کارشناسی و جانمائی مناسب، مسکن مهر، واقعاً چرا برخی مواقع شاهد چنین طرح‌هایی، فقط برای اینکه ثابت کنیم ما می‌خواهیم کاری انجام بشود، با چه قیمتی؟ خدا می‌داند پیمانکاران ابتدائی این پروژه چقدر سرمایه‌های مردم را به یغما بردند، چند سال برای تکمیل این بناهای بدون زیربنا مردم در صف انتظار ماندند، تازه بعد از تکمیل ساختمان‌ها مشکلاتی چون آب فاضلاب، برق، بهداشت، مدرسه، بازار، ایاب ذهاب شهروندان، پاسگاه‌های موردنیاز و ... باعث خالی ماندن این مسکن‌ها شد و از همه بدتر به دلیل ارزان بودن بی‌کیفیتی مصالحی که بدون نظارت ناظران به کار برده شد تا در صورت زلزله و تکانی کوچک شاهد فجایعی خانمان‌سوز و دل‌خراش باشیم! خانه‌دار کردن به چه قیمتی؟ آیا واقعاً جوانان را خانه‌دار کردیم؟

سامانه‌ی جی‌پی‌اس زمانی که راه‌اندازی شد و با چه هزینه‌های بر مالکین خودروهای برون‌شهری تحمیل، هرچه فریاد زدیم  ما زیرساخت موردنیاز را نداریم، این برای چیست؟ حال بعد از گذشت حدود 10 سال بالاخره فهمیدند که این دستگاه‌های نقطه‌ای با دکل‌های اپراتورهای داخلی کارایی ندارند! خوب چه شد، حال سامانه‌ی سپهتن! البته این سامانه به‌مراتب بهتر از مدل قبلی است ولی به‌نوبه‌ی خود بازهم به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم جزو طرح‌های ناقص خواهد بود.

اما در کل باید از تیم جناب روحانی و مخصوصاً آقای آخوندی وزیر محترم راه و شهرسازی تقدیر و تشکر کرد که با حجم وسیعی از طرح‌های بر زمین‌مانده وارد شدند و در کمتر از 4 سال شاهد تکمیل طرح‌هایی بودیم که سالیان دراز انتظارش را کشیدیم و یا طرح‌هایی که به نقطه‌ی کوری بدل شدند، هرچند با سرعتی کم اما بالاخره کور سوئی از حرکت در آن‌ها دیده شد.

نوسازی ناوگان هوائی که خود ثمره‌ی تصویب برجام و میوه‌ی شیرین صلح و آشتی با فنّاوری به‌روز جهانی بود و هست یکی از حرکت‌های ارزنده و قابل‌تقدیر این وزارت خانه بوده و هست تا جایی که مطمئناً در سالیان آتی این حرکت به انقلابی در صنعت هوائی ایران تبدیل خواهد شد.

*راننده و کارشناس حمل‌ونقل