بازدید سایت : ۷۲۴۸۷

◄ توضیحاتی درباره وعده احداث راه آهن سریع السیر تهران - مشهد از سوی وزیر جدید

راه حل حصول به راه آهن پرسرعت، بومی نمودن این فن آوری است نه خرید آن از کشورهای خارجی.

تین نیوز |

 مشاور اقتصادی و تامین مالی طرح های توسعه راه آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور گزارشی از دیدگاه های مختلف در مورد پروژه قطار سریع السیر تهران به مشهد ارایه کرد.

به گزارش تین نیوز، سید مرتضی ناصریان در این گزارش نوشت:  وزیر جدید راه و شهرسازی در 16 آذر ماه 1401 هنگام ارائه نظرات و برنامه های خود در مجلس شورای اسلامی برای اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس، اظهار داشتند که اولویت اول وزارت راه و شهرسازی به اتمام رسیدن قطار سریع السیر تهران به مشهد است که در این چند سال بر زمین مانده و هر روز با استانداردها فاصله می گیرد.

وی ادامه داد: باید توجه داشت برای افزایش سرعت راه آهن تهران -  مشهد دو گزینه مطرح بوده است:

الف- برقی کردن خط موجود که پروژه ای کاملا اقتصادی و ضروری است و همراه با افزایش سرعت قطارها به حدود 200 کیلومتر بر ساعت خواهد بود.

ب- ایجاد خط جدید ریلی پرسرعت با سرعت 300 کیلومتر بر ساعت یا بالاتر (خط موجود امکان ارتقا به راه آهن پرسرعت را ندارد).

سیدمرتضی ناصریان همچنین عنوان کرد: اگر منظور ایشان احداث خط جدید پرسرعت بوده باشد، توضیحاتی در مردود شمردن احداث راه آهن پرسرعت تهران - مشهد در شرایط فعلی و ترجیح برقی کردن خط موجود ارائه می گردد و اینکه راه حل حصول به راه آهن پرسرعت، بومی نمودن این فن آوری است نه خرید آن از کشورهای خارجی.

وی ادامه داد: گزارش پیوست چکیده چهار مطلب منتشره در خبرگزاری ها در طول یک سال اخیر است و امید است به ایشان واصل شود و درباره این وعده با تعمق بیشتر بررسی و تصمیم گیری صورت گیرد.

مطلب منتشره در تاریخ 18 آبان در تین نیوز:

ردیفی برای راه اندازی راه آهن پرسرعت تهران - مشهد وجود ندارد

هنوز در قانون بودجه، ردیفی برای راه اندازی راه آهن پرسرعت (قطار سریع السیر) تهران - مشهد وجود ندارد.

پنجم آبان ماه 1401 بود که وزیر راه و شهرسازی گفت: «طی مذاکرات و تفاهم انجام شده، قرار است چینی ها، مطالعه اولیه برای راه اندازی قطار سریع السیر مشهد - تهران با مقیاس ۳۲۰ کیلومتر در ساعت را ظرف ۲ ماه آینده انجام دهند.»

به گزارش تین نیوز رستم قاسمی این مطلب را در سفر به مشهد بیان کرد و افزود: «راه اندازی قطار سریع السیر مشهد - تهران مورد تاکید مقامات ارشد نظام بوده و طی کمتر از یک ماه گذشته مصوبه ای در این زمینه داده اند لذا این طرح در اولویت طرح های ریلی کشور قرار گرفته است

با توجه به این که تا پیش از این اظهارنظر مسئولان اغلب بر برقی سازی این مسیر تاکید داشته و کارشناسانی نیز هستند که راه اندازی قطارهای پرسرعت را در شرایط فعلی اقتصادی کشور به صلاح نمی دانند، در گفت وگو با یک کارشناس حمل و نقل به بررسی روند انجام این کار پرداختیم.

سید مرتضی ناصریان با تاکید بر این که روند کار طرح های جدید معمولا چنین است که ابتدا مطالعات توجیهی طرح صورت می پذیرد که ممکن است منتهی به پیشنهاد احداث طرح جدید گردد گاهی نیز شرکتی خارجی پیشنهادات خود را ارایه می دهد، در هر دو حالت طرح جدید به عنوان یک پیشنهاد تلقی می شود، گفت: این پیشنهاد بررسی و اگر نظر وزارت راه و شهرسازی را جلب کرد، به سازمان برنامه و بودجه ارسال می شود. پس از آن، پیشنهاد مورد نظر در دفتر راه و ترابری سازمان برنامه و بودجه مورد رسیدگی کارشناسی قرار می گیرد و سپس به کمیسیون ذیربط (ماده 23 قانون الحاق 2) ارجاع می شود.

این کارشناس عنوان کرد: در کمیسیون ماده 23، طرح مورد نظر از ابعاد مختلف فنی، اقتصادی، زیست محیطی و امکان تأمین مالی مورد سنجش قرار می گیرد و اگر این کمیسیون تایید کرد آن وقت مجوز اجرا داده می شود.

ناصریان گفت: پس از دریافت مجوز اجرا، در قانون بودجه برای طرح مورد نظر ردیف ایجاد شده و اسم طرح مورد نظر در لایحه بودجه درج می شود.

وی تاکید کرد: تاکنون مصوبه ای برای اجرای این طرح در مراجع ذیصلاح صادر و ابلاغ نشده بلکه به عنوان یک طرح در دست بررسی دنبال می گردد و بررسی اولیه نشان دهنده نداشتن توجیه اقتصادی بوده است. با توجه به این روند، هنوز در قانون بودجه، ردیفی برای راه اندازی راه آهن پرسرعت (قطار سریع السیر) تهران - مشهد وجود ندارد.

این کارشناس با بیان این که در حالت خوشبینانه این روند چندین ماه طول می کشد، خاطرنشان کرد: یک بار در سال 1386 مطالعات مفصلی برای همین موضوع با همکاری شرکت مشاور خارجی فرانسوی و یک شرکت مشاور ایرانی صورت گرفت تا مشخص شود، خط آهن تهران - مشهد باید برقی باشد یا پرسرعت.

او افزود: در آن مطالعات مشخص شد اگر بخواهیم راه آهن پرسرعت ساخته شود باید بالاترین سرعت در دسترس از نظر تکنولوژی، منظور شود یعنی بین سرعت های 250، 300 و 350 کیلومتر در ساعت، سرعت 350 کیلومتر در ساعت اقتصادی تر است.

ناصریان عنوان کرد: بررسی ها همچنین نشان داد، راه اندازی راه آهن پرسرعت نیازمند زیرساخت جدید است و روی خط موجود نمی توان آن را راه اندازی کرد، و در مقایسه بین دو گزینه برقی سازی خط موجود و ساخت خط جدید راه آهن پرسرعت ، گزینه برقی سازی خط موجود از نظر شاخص های اقتصادی به مراتب مناسب تر است.

او تاکید کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته، شاید منافع برقی کردن خط موجود، نصف منافع راه آهن پرسرعت باشد ولی هزینه اش یک ششم آن است و در نتیجه هزینه - فایده برقی کردن خط موجود، سه برابر بیشتر از احداث راه آهن پرسرعت است.

ناصریان گفت: برداشت من این است که اگرچه عدد و رقم های مطالعه انجام شده در سال 86 ، اکنون دستخوش تغییر شده اما در مجموع بین گزینه برقی کردن خط موجود و راه اندازی راه آهن پرسرعت در این محور، همچنان برقی کردن ترجیح اقتصادی بیشتری دارد و این نتیجه گیری تغییری نکرده است.

 به نظرم راهبرد توسعه خطوط پرسرعت در کشور ما بجای خرید پروژه از خارج، بومی سازی آن می باشد که هزینه به مراتب کمتری خواهد داشت.

توضیحات کارشناس اقتصادی حمل و نقل ریلی درباره دلایل ترجیح برقی کردن راه آهن موجود تهران – مشهد بجای احداث خط راه آهن پرسرعت در این محور:

برقی کردن یا احداث راه آهن پرسرعت؟

این کارشناس حمل و نقل در مورد خبرهای شنیده شده مبنی بر پیگیری احداث راه آهن پرسرعت در مسیر مشهد به تهران و از تهران به تبریز از طریق جلب فاینانس کشور چین توسط یکی از مقامات تبریز، گفت: وام یا فاینانس خارجی در شرایط کنونی فراهم نیست ولی اگر فراهم شود، به جای راه آهن پرسرعت، پیگیری اجرای برقی کردن راه آهن موجود تهران - مشهد و تهران - تبریز مناسب تر است.

به گزارش تین نیوز، سید مرتضی ناصریان در توضیح دیدگاه خود نکات زیر را برشمرد:

  1. راه آهن پرسرعت روی خط موجود قابل اجرا نیست و نیازمند احداث محور جدید است.
  2. ظرفیت ترابری خطوط ریلی موجود پر نشده و با برقی کردن بیشتر می شود لذا از حیث ظرفیت نیاز به خط جدید نیست.
  3. اقلام پروژه برقی کردن تا ۸۰ درصد داخلی است ولی اقلام راه آهن پرسرعت تا ۵۰ درصد خارجی است.
  4. هزینه راه آهن پرسرعت هشت تا ده برابر پروژه برقی کردن خط موجود است.
  5. پروژه های راه آهن پرسرعت در شرایط اقتصادی کنونی ایران توجیه اقتصادی ندارند.
  6. پروژه راه آهن پرسرعت تهران-اصفهان با ده درصد پیشرفت یک تجربه شکست خورده است که گزارش شرح آن موجود است و می توانند نظر کمیسیون عمران مجلس و سازمان برنامه مبنی بر توقف آن را جویا شوند.
  7. پروژه های راه آهن پرسرعت تهران-مشهد یا تهران-تبریز فاقد مصوبه قانونی و ردیف اعتباری هستند.
  8. پروژه برقی کردن تهران-مشهد مصوبه قانونی و ردیف اعتباری دارد.
  9. در مطالعاتی که قبلا با کمک مهندسان مشاور فرانسوی برای محور تهران مشهد انجام شد و گزارشات  آن در ۱۳ جلد در دسترس است، نرخ برگشت سرمایه برای برقی کردن خط موجود ۲۷ درصد و برای احداث راه آهن پرسرعت منفی سه درصد محاسبه شد.
  10. برقی کردن خطوط ریلی پرترافیک (باری یا مسافری) پروژه ای فانتزی یا لوکس نیست بلکه تاثیر زیادی بر رفاه مسافران و رقابت با جاده (سفر با خودرو شخصی) دارد و از نظر تحول در راه آهن ایران و رفع معضل کمبود دیزل بسیار موثر است و حتی با نرخ های بین المللی برق و سوخت، کاملا توجیه پذیر است.
  11. شرکت های چینی به پروژه های راه آهن پرسرعت رغبت بیشتری دارند و علت آن منافع بیشتر برای آنها در صدور کالای چینی است و این همسو با منافع ما نیست.
  12. راه آهن ایران اکنون لکوموتیوهای دیزلی بسیاری دارد که به علت مشکلات در موتور یا ژنراتور و فقدان قطعات راکد مانده اند و در صورت برقی کردن یک محور راه آهن، نیاز به خرید لکوموتیو برقی نیست و می توان لکوموتیوهای دیزلی معیوب را با حذف موتور و ژنراتور و مخزن سوخت و با اصلاحات محدود تبدیل به لکوموتیو برقی نمود.

وی تاکید کرد: برای هر کدام از نکات فوق مستندات نیز، قابل ارایه است.

همچنین توجه شود به مطالب زیر:

اظهارنظر دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل ریلی: اکنون وقت اجرای هیچ پروژه قطار سریع السیری در کشور نیست

به گزارش تین نیوز، سبحان نظری این مطلب را در جمع متخصصان تین نیوز بیان کرد و افزود: در حقیقت زمان مناسب برای اجرای این پروژه ها، وقتی است که درآمد سرانه مردم ما به چندین برابر وضع فعلی رسیده باشد.

او تاکید کرد: در یک تمثیل ساده می توان گفت ساختن خط قطار سریع السیر در مسیر تهران به اصفهان، مانند این است که در خانواده ای با شش فرزند، پنج فرزند دارند گرسنگی می کشند و ما دنبال خرید ساعت رولکس برای فرزند ششم هستیم.

این فعال صنفی عنوان کرد: شرایط کشور ما در حال حاضر به گونه ای است که بسیاری از مناطق کشور، دسترسی های حمل و نقلی پایه و ساده مورد نیاز خود را ندارند و به تعبیری از نظر شاخص های دسترسی حمل و نقلی فقیر به شمار می روند.

نظری گفت: از منظر خردمندی، وجدان جمعی و عدالت اجتماعی، نمی توان پذیرفت که در کنار چنین مناطق کم بهره و فقیری، مناطقی هم باشند که به خرج بیت المال با انواع و اقسام تسهیلات ریلی و جاده ای و هوایی، رفاه حمل و نقلی برایشان فراهم شود.

وی افزود: برای تعبیر کاخ و کوخ حضرت امیرالمومنین علیه السلام، در بخش حمل و نقل اگر بخواهیم مصداق بیابیم، یکی از نمونه ها می تواند همین توزیع ناعادلانه رفاه و دسترسی های حمل و نقلی باشد.

دبیر انجمن صنفی شرکت های ریلی خاطرنشان کرد: موضوع مهم دیگر این است که مدافعان این طرح ها عموما مدعی آن هستند که بالاخره این پروژه ها از نظر مطالعات اقتصاد مهندسی موجه تشخیص داده شده اند.

به گزارش تین نیوز، وی عنوان کرد: اما باید دانست که نه فقط در ایران بلکه در همه کشورهای دنیا، مطالعات توجیه اقتصادی چنین مگا پروژه هایی عموما با بزرگ نمایی منافع و کوچک نمایی هزینه ها تهیه می شود تا پروژه موجه جلوه داده شود و تازه در دوران اجرا، هزینه ها چندین برابر عدد برآورد شده تمام می شود.

نظری گفت: حتی دلیلی مثل انتقال فناوری هم در شرایط کنونی ایران ما، برای توجیه چنین تصمیماتی کفایت ندارد، بگذریم از این که  در عمل این انتقال فناوری در سطح کافی انجام نمی شود.

توضیحات یک کارشناس حمل و نقل ریلی در باره اولویت نداشتن و توجیه نداشتن احداث راه اهن پرسرعت در محور تهران - مشهد:

سلام دوباره چینی ها به راه آهن تهران - مشهد/ ساخت راه آهن سریع السیر در اولویت است؟

ساخت راه آهن سربع السیر در حال حاضر اولویت کشور نیست و اگر قرار است فاینانسی انجام شود پروژه های خیلی واجب تری وجود دارد.

تین نیوز: وزیر راه و شهرسازی گفت: طی مذاکرات و تفاهم انجام شده، قرار است چینی ها، مطالعه اولیه برای راه اندازی قطار سریع السیر مشهد - تهران با مقیاس ۳۲۰ کیلومتر در ساعت را ظرف ۲ ماه آینده انجام دهند.  به گزارش تین نیوز رستم قاسمی این مطلب را پنجم آبان ماه 1401 و در سفر به مشهد بیان کرد و افزود: راه اندازی قطار سریع السیر مشهد - تهران مورد تاکید مقامات ارشد نظام بوده و طی کمتر از یک ماه گذشته مصوبه ای در این زمینه داده اند لذا این طرح در اولویت طرح های ریلی کشور قرار گرفته است.

سعید قصابیان در مورد این اظهارات وزیر به خبرنگار ما گفت: در چند سال اخیر همیشه صحبت از اجرای قطار سریع السیر اصفهان بوده که البته در مورد همین پروژه خیلی از کارشناسان ادعا دارند الان وقت اجرای این پروژه ها نیست.

این کارشناس ریلی افزود: اینکه ناگهان آقای وزیر از مطالعه در مورد اجرای قطار سریع السیر تهران - مشهد  صحبت می کند خیلی عجیب به نظر می رسد اولا به این دلیل که در تامین مالی پروژه قطار سریع السیر اصفهان هم مشکل داریم و دوم این که برای راه آهن تهران - مشهد همواره بحث برقی کردن مطرح بوده و این که اکنون موضوع قطار سریع السیر مطرح شده جای تعجب دارد.

او با تاکید بر این که ساخت راه آهن سربع السیر در حال حاضر  اولویت کشور نیست، عنوان کرد: اگر قرار است فاینانسی انجام شود پروژه های خیلی واجب تری وجود دارد.

این کارشناس با بیان این که تعیین اولویت اجرای پروژه ها باید در اختیار مسئولان ما باشد نه سرمایه گذار خارجی، افزود: این که یک سرمایه گذار خارجی بگوید من می خواهم در فلان پروژه سرمایه گذاری کنم، درست نیست.

او تاکید کرد: وزارت راه و شهرسازی باید پروژه ها را اولویت بندی کرده و فراخوان بدهد و مشخص کند اولویت کدام است و باید در کدام پروژه سرمایه گذاری  شود؟

قصابیان بیان کرد: اگر هم کسی می خواهد بیاید و فاینانس کند باید بر اساس اولویتی که وزارت راه و شهرسازی تعیین کرده است  فاینانس انجام شود نه بر اساس آنچه که فاینانس  کننده دوست دارد.

این کارشناس در مورد این که چرا چینی ها این  پروژه انتخاب را کرده اند، گفت: آنها به برگشت سرمایه گذاری خودشان فرک می کنند. در مورد قطار سریع السیر، مطمئنا قیمت بلیت آنقدر گران خواهد بود که مسافران ایرانی قادر به پرداخت آن نباشند اما سرمایه گذار چینی نگران عدم وجود مسافر نیست، نگران برگشت سرمایه گذاری خودش است و از آنجایی که کشورهای  خارجی ضمانت  دولت می گیرند و بانک مرکزی بازگشت سرمایه گذاری را تضمین می کند بنابراین برای شرکت خارجی خیلی فرق نمی کند در چه موردی سرمایه گذاری کند او نرخ برگشت سرمایه خود را در نظر می گیرد.

اظهارات یک کارشناس حمل و نقل ریلی در باره استفاده از منابع مالی تهاتر نفت برای احداث خطوط ریلی پرسرعت:

 تهاتر نفتی و حمل و نقل؛ اولویت با طرح های مصوب است نه راه آهن پرسرعت

اگر بخشی از ظرفیت تولید نفت برای تهاتر نفتی در اختیار بخش حمل و نقل قرار گیرد در این بخش صدها طرح مصوب و نیمه کاره با اولویت های بالا وجود دارد که نوبت به طرح غیرمصوب، پرهزینه، بدون توجیه و لوکس راه آهن پرسرعت تهران مشهد نمی رسد.

 یک کارشناس حمل و نقل در مورد اظهارات شهریور 1400 وزیر راه و شهرسازی مبنی بر این که "می توان از تهاتر نفتی به عنوان یک روش تامین منابع مالی برای اجرای ابر پروژه های حمل و نقلی از جمله راه آهن های پرسرعت استفاده کرد"، گفت: اگر بخشی از ظرفیت تولید نفت برای تهاتر نفتی در اختیار بخش حمل و نقل قرار گیرد در این بخش صدها طرح مصوب و نیمه کاره با اولویت های بالا وجود دارد که نوبت به طرح غیرمصوب، پرهزینه، بدون توجیه و لوکس راه آهن پرسرعت تهران مشهد نمی رسد.

به گزارش تین نیوز، سید مرتضی ناصریان در توضیح این دیدگاه خود عنوان کرد: برای محور تهران مشهد قبلا مطالعات مفصل فنی و اقتصادی برای مقایسه گزینه های مختلف راه آهن پرسرعت با برقی کردن راه آهن موجود انجام شده که گزینه برقی کردن راه آهن موجود کاملا اقتصادی و با فاصله بسیار زیاد بهتر از احداث راه آهن پرسرعت ارزیابی شده است.

وی خاطرنشان کرد: ابر پروژه طرح راه آهن تهران قم اصفهان هم به عللی به ویژه اشتباهات مدیریتی کارفرمایی در باتلاق مسائل قانونی، مالی و تامین مالی غرق است و هر روزه بر ضررهای معطلی آن اضافه می شود.

او ادامه داد: طبق قانون بودجه سنواتی هم تنها طرح مصوب راه آهن پرسرعت، محور تهران قم اصفهان است که قرارداد تجاری آن منعقد شده است.

وی افزود: اگر بخشی از ظرفیت تولید نفت برای تهاتر نفتی در اختیار بخش حمل ونقل قرار گیرد در این بخش صدها طرح مصوب و نیمه کاره با اولویت های بالا وجود دارد که نوبت به طرح غیرمصوب، پرهزینه، بدون توجیه و لوکس راه آهن پرسرعت تهران مشهد نمی رسد.

این کارشناس حمل و نقل گفت: طرح مصوب راه آهن پرسرعت تهران اصفهان هم طبق گزارشات فاقد توجیه اقتصادی است و تیرماه 1400 کمیسیون عمران مجلس بعد از چند جلسه بحث و تبادل نظر با متخصصان و مسئولان درخواست نمود که این طرح متوقف شود و اخیرا سازمان برنامه هم با این تصمیم موافقت و توقف طرح را به صرفه دانسته است.

وی در مورد لزوم احداث راه آهن های پرسرعت نیز گفت: تکنولوژی یا سرعت به خودی خود هدف اصلی نیستند بلکه ارائه خدمات مطلوب، با شیوه اقتصادی و با آینده نگری باید مدنظر باشد و راه حل های محتمل بوسیله متخصصین ریلی و در قالب طرح جامع سنجیده و مناسب ترین پروژه ها انتخاب شوند. بنابراین پروژه هایی نظیر احداث خطوط پرسرعت را باید به عنوان گزینه هایی در مقایسه با دیگر گزینه های محتمل برای ارائه خدمات مناسب سنجید.

ناصریان عنوان کرد: در حد پروژه های راه آهن پرسرعت در داخل ایران (مثلاً در مسیرهای تهران-مشهد، تهران-تبریز، اصفهان-شیراز و اصفهان-اهواز) لازم است ابتدا برای پروژه مورد نظر مطالعه امکان سنجی فنی و اقتصادی و مقایسه با گزینه های هوایی و جاده ای صورت گیرد و سرعت بهینه مشخص شود. چنین مطالعاتی قبلاً فقط مسیر تهران – مشهد در حد امکان سنجی اولیه مطالعه شده است.

این کارشناس ادامه داد: در وضعیت کنونی احداث خطوط پرسرعت بسیار پرهزینه و ارزبر بوده و برای کشور ما غیر اقتصادی به شمار می رود. برای سنجش کلی این موضوع معمولاً از قدرت خرید سرانه فرد استفاده می شود. میانگین جهانی نشان می دهد کشورهایی که در آستانه ورود به صنعت راه آهن پرسرعت بوده اند به صورت میانگین دارای حدود 15 هزار دلار قدرت خرید سرانه سالانه بوده اند.

به گزارش تین نیوز، وی تاکید کرد: کشور چین از کشورهای موفق در توسعه خطوط پرسرعت بوده و برخی از کشورهای منطقه نظیر ترکیه و عربستان نیز خطوط پرسرعت را ایجاد نموده اند. کشور ما نیز به علت وسعت خود مستعد ایجاد خطوط پرسرعت کشور می باشد ولی برنامه  ایجاد خطوط سریع از انعقاد قرارداد برای احداث پروژه های احداث خطوط جدید شروع نمی شود بلکه نیازمند بومی سازی این موضوع و کاهش وابستگی است تا هزینه گزاف این خطوط متعادل شود و در این صورت می توان به توسعه خطوط پرسرعت در کشور نگاه منطقی داشت.

این کارشناس خاطرنشان کرد: البته این فن آوری دور از دسترس نیست و قبلاً معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری در قالب پروژه های شورای عتف، بومی نمودن قطار پرسرعت را دنبال کرده بود. این تحقیق ناتمام ماند ولی اشکالی که به آن وارد بود اینکه عمدتاً به موضوع ناوگان ریلی پرسرعت می پرداخت و بومی نمودن زیرساخت راه آهن پرسرعت را رها نموده بود.

او افزود: به هرحال برای توسعه بلندمدت کشور، راه آهن پرسرعت مطلوب بوده و فن آوری لازم برای آینده محسوب می گردد، بنابراین لازم است ابتدا بومی سازی آن برای کاهش هزینه دنبال شود و در صورت انجام پروژه های بومی سازی و کاهش هزینه ممکن است در افق برنامه ها بلندمدت قرار گیرد ولی در افق برنامه پنج ساله آتی اجرای این نوع پروژه ها فاقد توجیه و اولویت می باشند.

وی در پایان با استناد به این اظهارات مقام معظم رهبری که در دیدار شهریور 1400 با هیئت دولت که فرموده اند «در مدت خدمت و مسئولیت همت تان را متمرکز کنید بر این که یک بازسازی انقلابی و البته عقلانی و فکورانه در همه عرصه های مدیریتی انشاالله به وجود بیاید. انقلابی بودن حتما بایستی همراه باشد با عقلانیت که این شیوه صحیح جمهوری اسلامی از اول کار تا امروز این بوده که حرکت انقلابی با حرکت اندیشه ورزانه و عقلانی همراه باشد» گفت: شایسته است مسئولان دقت بالا به این رهنمود رهبری داشته باشند.

وی افزود: به نظر می رسد فرمایش وزیر در خصوص احداث راه آهن پرسرعت تهران مشهد و تهران اصفهان ظاهرا بحثی غیرعقلایی است.

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید
ارسال نظر
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.

  • ناشناس پاسخ

    فرمایش آقای مهندس ناصریان درست است و خط سریع السیر قطعا در شرایط فعلی توجیه ندارد . اگر مطالعه سریع السیر و برقی کردن با هواپیما انجام شود ممکن است به این نتیجه برسیم که حتی برقی کردن تهران - مشهد هم چندان اقتصادی نیست ! پیشنهاد می کنم مطالعه ای جهت مقایسه قطار برقی و سریع السیر و هواپیما در مسیر تهران - مشهد انجام شود .

  • ناشناس پاسخ

    مطلالعات توجيهي براي برقي كردن راه آهن تهران مشهد چند نوبت انجام شده و توجيه بالايي دارد زيرا گردش ناوگان مسافري بجاي روزانه يك رفت و برگشت به دو رفت و برگشت در روز مي رسد

  • ناشناس پاسخ

    کشور ما بودجه محدودی داره بودجه بخش ریلی هم ناچیز است در شرایط فعلی هر دو طرح چه برقی کردن چه ریل پرسرعت اشتباه است این بودجه را باید روی ریل نرمال هزینه کرد تا کشور هر چه زودتر به حداقل استاندارد در این بخش یعنی شبکه 20 هزار کیلومتری برسه ما امروز ریل های مهمی مثل رشت آستارا , رشت کاسپین , میانه اردبیل , همدان سنندج , کرمانشاه خسروی , اصفهان شهرکرد , چابهار زاهدان , بیرجند یونسی و ... در دست ساخت داریم با 6 7 هزار میلیارد تومان که تو هزینه طرح های برقی کردن یا ریل پرسرعت اصلا گم است می شود پرونده چندین ریل نرمال را بست از طرفی ریل شیراز بوشهر , اسلام آباد غرب ایلام مهران , زاهدان بیرجند , شهرکرد اهواز , خاوران به ایستگاه اصلی تبریز , درود خرم آباد اندیمشک و ... امثال دو خطه کردن جندق تربت حیدریه را داریم حتی ریل سنندج هم باید به مریوان و باشماق برسد ریل تبریز هم باید از مسیر خواجه به ورزقان و مرز نوردوز برسد کم کم کریدور ریلی را از سمت ارمنستان هم رد کنیم چون جمهوری آران یک جمهوری متعادل و نرمال نیست ریل اصفهان الیگودرز درود هم مهمه یعنی اصلا عدالت نیست وقتی شما هنوز ریل نرمال را دست بخش زیادی از مردمان این کشور ندادین بخش بار و ترانزیت در بخش زیادی از کشور معطل است مناطق محرومی وجود دارد که با رسیدن ریل از این حالت فعلی درمیان در چنین شرایطی برید دنبال ریل پرسرعت یا حتی برقی کردن یعنی به مناطقی مثل اصفهان یک سرویس ویژه و لاکچری بدین که 40 50 هزار میلیارد تومان هزینه نهاییش می شه بعد مناطقی مثل ایلام , بوشهر , خرم آباد , بیرجند و ... ریل نرمال هم نداشته باشند این عدالت نیست ضمن اینکه شما ریل به سمت اروپا یعنی قطعه خاوران به ایستگاه اصلی تبریز , ریل رشت آستارا یعنی قطعه مهم کریدور شمال جنوب و ریل کرمانشاه خسروی یعنی قطعه مهم کریدور شرق غرب که برای مراسم اربعین هم خیلی مهمه و امثالهم را هم نساختین اما وسط کشور دارید یک سرویس ویژه می دین حتی برای مشهد هم ریل فعلی کفایت می کند ما داریم درباره رقم چند 10 هزار میلیارد تومانی صحبت می کنیم با این پول ها می شود خیلی عادلانه تر رفتار کرد .

  • فرداد فرهودی پاسخ

    در پاسخ به نقد آقای ناصریان در خصوص ترجیح برقی سازی تهران مشهد نسبت به احداث خط سریع السیر تهران مشهد چند نکته قابل بیان است:
    در ابتدا ذکر شده است که ردیف بودجه برای پروژه قطار سریع السیر وجود ندارد لازم است توضیح داده شود که این ردیف بودجه برای پروژه برقی سازی تهران مشهد هم وجود نداشت وقطعا پس از انجام مطالعات طی مراحل این ردیف ایجاد شده است اما آیا مطالعات مربوطه که پانزده سال پیش برای اسن موضوع انجام شده هنمچنان معتبر میباشد و زمان آن نرسیده مطالعات بازنگری شود شاید با یازنگری صحیح مطالعات (تاکید می کنم صحیح)به نتیجه ایجاد خط سریع السیر برسیم.
    مشکل در کشور ما اینست که مدیران ارشد از ابتدا مشاور را به سمت تائید طرح وایده خود سوق می دهند.واقعا در حال حاضر امکان تامین مالی پروژه برقی کردن تهران مشهد با شرایط 15 سال پیش وجود دارد؟
    اشاره شده است که به بومی سازی خطوط سریع السیر اما اشاره نشده چگونه؟در حال حاضر امکان بومی سازی چنین تکنولوژی در کشور وجود ندارد زیرا برنامه ای برای احداث چنین خظوطی وجود ندارد کشور چین این کار را انجام داد زیرا از ابتدا برنامه داشت تا به 50000 کیلومتر خط سریع دسترسی پیدا کند که تاکنون به بیش از 30000 کیلومتر رسیده است اما آیا به نظر شما با توجه به تعداد پروژه های محدود کشور ما وهمچنین نبود منابع کافی، شرکت های تولید کننده راغب به تولید تجهیزات مربوطه که عمدتا هم مصرف کننده خاص دارند، هستند؟
    در حال حاضرما حتی برای ساخت راه آهن با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت هم در برخی موارد نیازمند کمک خارجی هستیم!آنهم بعد از 80 سال که از ظهور راه آهن در کشور میگذرد ،چگونه تصور بر این است که برای قطار سرعت بالا می توانیم با ب.ومی سازی موفق بشویم آنهم در زمان کم ،این دقیقا به معنی کنار گذاشتن این طرح است.
    اشاره شده که اقلام برقی کردن تا 80درصد داخلی است که به نظر میرسد مطالعه دقیقی انجام نشده است این درصد در حال حاضر شاید چیزی حدود 30 درصد باشد واگر پروژه جدی در کشور اجرا شود البته با سازنده های خارجی می تواند در یک دوره 5 تا 10 سال به 80 درصد افزایش پیدا کند اما بازهم بستگی دارد به اینکه آیا بازار جدیدی برای تولید کننده وجود دارد یا خیر؟که برای تولیدات خاص سرمایه گذاری کند.
    به لحاظ فنی و از دیدگاه واقعی اجرای برقی سازی بر روی خط گرم تهران مشهد بر خلاف آنچه در این سالها عنوان شده است با فرض آماده بودن منابع مالی خیلی بیشتر از 4 سال است واین زمان مطابق برآوردها چیزی بین 8 تا 12 سال است وبسیار مشکل ولذا دسترسی به فواید برقی کردن در محور مذکور بسیار دور است همانطوری که حالا هم بعد از 15 سال هنوز هیچ اتفاقی برای شروع پروژه شکل نگرفته است و در عرف بین الملل این گونه پروژه ها نیاز به بازنگری مجددا مطالعات دارند.
    در خصوص سرعت محور تهران مشهد بعد از برقی سازی به لحاظ وجود قوسهای تند وهمچنین شیب وفراز وزیرسازی قدیمی و ادوات روسازی مصرف شده قدیمی وبعضا غیر استاندارذددر محور وهمچنین تعداد ایستگاههای زیاد محور(50 ایستگاه)و احتمالا سیستم سیگنالینگ قدیمی اساسا امکان افزایش سرعت در محور مذکور به بیش از 160 کیلومتر بر ساعت وجود ندارد وصحبت از سرعت 200 کیلومتر بر ساعت حتی به عنوان سرعت ماکزیمم نه سرعت متوسط هیچگاه صحیح وکارشناسی نبوده است.
    در خصوص نرخ برگشت سرمایه به نظر میرسد به روز رسانی مطالعات مشاور خارجی ونبود اعمال نظر در مطالعات می تواند در حال حاضر اعداد وارقام عنوان شده را تا میزان زیادی تغییر دهد.
    در حال حاضر تکنولوژی تولید لکوموتیو برقی در کشور وجود ندارد ،البته قابل حصول است لیکن فراموش نکنیم که همین روال برای می تواند برای قطارهای پرسرعت هم مدنظر قرار گیرد.
    وجود راه اهن پرسرعت می تواند شهرها وفرهنگ های را به هم نزدیک کند همانطوری که در چین به این امکر رسیدند زمانی که شما شمال وجنوب وشرق وغرب کشور را از روی زمین نه از هوا به وسیله هواپیما بتوانید در 6 تا 8 ساعت طی کنید قطعا مردم خطه های مختلف کشور بهم نزدیک تر خواهند شد از طرفی به واسطه عبور زمینی با اقلیم های مختلف کشور آشنا خواهند شد اما با سفرهای هوائی این چنین امکانی وجود ندارد ضمن اینکه سفر های هوائی مشکلات خود را دارد وهمچنین راحتی قطار را ندارد.
    از طرفی تجربه شکست پروژه قطار سریع در محور تهران اصفهان که حاصل یک سوء مدیریت می باشد نباید اصل وجود چنین پروژه هائی را نزد کارشناسان زیر سوال ببرد
    در خاتمه به نظر میرسداظهار نظر های بعضا غیر کارشناسی وتنها با تکیه بر آمار وارقام غلط وقدیمی نمی تواند توجیه پذیر بودن یک پروژه را بر پروژه دیگر بیان نماید ونیاز به مدیریت تصمیم گیر وقاطع و پیروی از نظر کارشناسان مطلع و واقعی دارد.

    • سيدمرتضي ناصريان

      از جناب مهندس فرهودي متشكرم كه نظرات اينجانب را نقد نموده و بحث را غني نمودند.
      در پاسخ عرض كنم :
      -اشاره به نداشتن رديف اجرايي براي آن است كه از وزير محترم انتظار مي رود طرحي را كه هنوز مقدمات آن انجام نشده و در نهادهاي ذيصلاح ارزيابي و تصويب نشده را در بيان عمومي مطرح نكنند تا انتظارات اجتماعي ايجاد نشود و بعدا به خلف وعده متهم نشوند.
      اينكه مطالعه قبلي راه آهن پرسرعت مربوط به 15 سال قبل بوده و نيازمند به روز نمودن هست را كاملا درست مي فرماييد ضمن اينكه مطابق نظرات ديگر خوانندگان در همين ستون بهتر است شيوه هاي مختلف ترابري مثل هوايي يا انواع فن‌اوري‌هاي كشش قطار نيز مقايسه شوند. قطعا براي ابرپروژه هاي بزرگ مطالعات جامع ضرورت دارد. اينجانب نتايج مطالعات مفصل قبل را ارائه و عرض كردم كه گمان مي كنم نتيجه گيري كلي آن تفاوت نكرده باشد.
      اينكه گفتيد براي بومي نمودن راه آهن پرسرعت ابتدا بايد پروژه اجرايي مصوب داشته باشيم روشي نيست كه الزامي باشد. مثلا اكنون روي توليد هواپيماي تجاري مسافري نيز مطالعه و پژوهش مي شود و فكر مي كنم بومي نمودن راه آهن پرسرعت به مراتب آسانتر از بومي نمودن توليد هواپيما باشد. البته تيم بومي كننده بايد مقياس توليد را ارزيابي كند و ممكن است ضمن بررسي و تلاش براي دستيابي به دانش توليد، توليد داخلي برخي از اقلام را به صرفه نداند. منظور من نيز از بومي نمودن توليد داخلي صددرصد اقلام آن نيست.
      فكر مي كنم اگر امروز پروژه مصوب پرسرعت تهران مشهد داشته باشيم دهها شركت و مقامات مختلف فشار مي آورند كه با عجله قرارداد پيمانكاري منعقد شود و منتظر بومي نمودن نخواهند شد.
      اينكه درصد داخلي بودن پروژه برقي كردن را حدود 80 درصد عرض كردم حسب گزارش شركتهاي مترويي براي پروژه مترو كرج هشتگرد است . ( در اين رقم بحث لكوموتيو منظورنشده و توليد لكوموتيو برقي در داخل به مراتب آسانتر از توليد لكوموتيو ديزل-الكتريك است.)

  • حسين تاجيك پاسخ

    با سلام و عرض ادب و احترام خدمت برادر گرامي جناب مهندس ناصريان، با تقدير از نوشتار عالي جنابعالي كه مبتني بر دغدغه ها و يافته هاي ناشي از حضور بيش از دو دهه در صنعت حمل و نقل مي باشد مطلب كوتاهي را در خصوص قطار سريع السير معروض مي دارم.
    - هم اكنون بدليل ضعف و عقب ماندگي مفرط كشور در خدمات ريلي در بخش مسافري، گزينه اول انتخاب از ديدگاه مردم در برنامه ريزي سفر قطار نمي باشد. متوسط سرعت سير پائين، كيفيت بعضاً پائين سرويس دهي و خرابي ها و توقف هاي ناخواسته ... ريشه هاي اين امر هستند.
    -جغرافياي كشور ايران تقريباً دايره اي به شعاع 800 كيلومتر است. در اين جغرافيا سرعت 0اي 250 تا 350 كيلومتر قطارهاي سريع السير امروزي تا حد بالايي مي توانند جذابيت كافي را در مقايسه با جاده و هواپيما ايجاد نمايند و سهم جديدي از بازار را علاوه بر وضعيت فعلي مسافرين سنتي راه آهن براي خود تعريف كنند.
    - وجود پنهان سالانه بيش از 50 ميليارد دلار يارانه بنزين و گازوئيل در حمل و نقل جاده اي، هر گونه مقايسه سود و زيان در پروژه هاي قطار سريع السير غير واقعي مي نمايد.
    - يكي از موثرترين شيوه هاي ايجابي اصلاح الگوي مسافرت از جاده به ريل، در دسترس قرار گرفتن خدمات با كيفيت و سريع با قيمت متناسب با احداث قطار سريع السير مي باشد. در اين صورت زمينه براي اصلاح نرخ سوخت و نجات كشور از اين بليه خانمانسوز كه ثروت ملي ما را بهدر مي دهد فراهم شده و تبعات اجتماعي بسيار كمتري متصور خواهد بود.
    - بومي سازي بدرستي روش بجا و بنظر ناگزير براي قطار سريع السير مي باشد تا بتوان آنرا در سطح وسيع با قيمت مناسب اجرا و فوايد آنرا از حيث صرفه جويي در ثروت بابت كاهش مصارف سوخت و نيز كاهش صدمات جاني جاده اي و هزينه هاي نگهداري جاده ها در كشور ملموس نمود. ليكن مقدمه اين كار اولويت دهي به اين طرح و تمركز و برنامه ريزي در اركان مرتبط در كشور داشته و قاعدتاً بطور تدريجي و در طي اجري چند پروژه با همكاري كشورهاي صاحب فناوري قطار سريع قابل دستيابي است و بطور دفعي نميتوان كل زنجيره قطار سريع را بومي سازي نمود.
    والسلام
    ارادتمند
    تاجيك
    22/09/1401

  • سيدمرتضي ناصريان پاسخ

    يكي از دوستان توضيحاتي را به شرح ذيل براي خودم فرستاد كه نقل مي كنم:
    " اصل برقی کردن خطوط موجود ریلی مانند تهران مشهد به نظرم زیر سوال است. اگر پول فاینانس آن به امور توسعه ظرفیت شبکه موجود در جاهایی که راه آهن اعلام نیاز کرده، اختصاص یابد بهره وری بهتری از پول مربوطه خواهیم داشت. لازم است شرکت راه آهن مطالعه مجددی در گزینه های مختلف شامل دیزلی، دیزلی گازی، خودکشش برقی، و برق بالاسری انجام دهد و هزینه های نهایی بهره برداری را به ازای شاخص معینی مثل مسافر کیلومتر و تن کیلومتر در این گزینه ها با هم مقایسه کنند و ...

    با توجه به هزینه سنگین اولیه سرمایه گذاری مورد نیاز برای برقی سازی تهران مشهد (هر کیلومتر مثلا 1 میلیون دلار) نمی شود به راحتی حکم داد که گزينه برقي بهتر از ديزلي است.

  • سيدمرتضي ناصريان پاسخ

    در پاسخ آن دوست عزيز عرض كردم:
    تشكر از لطف و توجه
    مقاله اينجانب معطوف به سخنان وزير در اولويت دانستن راه‌آهن سريع السير بود كه در اين مقاله با عنايت به شرايط موجود آن را در مقايسه با برقي كردن راه آهن موجود مردود دانستم.
    اينكه هنگام انتخاب و اجراي هر پروژه بايد مطالعه توجيهي و مقايسه گزينه هاي در دسترس صورت گيرد كاملا درست است. ضمن اينكه برقي كردن راه آهن تهران مشهد قبلا به عنوان يك پروژه ارزيابي و موجه شناخته و مصوب شده و فرآيند مناقصه و يا ترك تشريفات مناقصه آن چند بار انجام شده است.
    در كشور ما يك نقص مقرراتي وجود دارد كه اگر پروژه اي توجيه و تصويب شد حتي اگر چند سال به تعويق بيافتد، همان مصوبه قبلي ملاك اجرايي نمودن قرار مي گيرد در حاليكه ممكن است وضعيت توجيه آن پروژه با شرايط روز متفاوت شده باشد. با اينحال اگر مطالعات توجيهي قبلي در دسترس باشد مي توان بررسي كلي نمود كه آيا تغييرات شرايط روزباعث تغيير نتيجه كلي مطالعات توجيهي شده يا نتيجه قبلي كماكان معتبر مي باشد.
    ضمناً برآورد هزينه يك پروژه در دوره مطالعه ممكن است با مبلغ قرارداد تجاري متفاوت باشد و گاهي تغيير كلي در مبلغ قرارداد وضعيت توجيه طرح را به كلي تغيير مي دهد (مثل راه آهن تهران – اصفهان).
    براي برقي كردن محور تهران – مشهد نيز برآوردهاي اوليه همان حدود يك ميليون دلاري بود كه شما گفتيد ولي بعدها شنيدم مبلغ قرارداد تجاري حدود دو ميليارد يورو است.
    ضمنا شرايط اقتصادي هر كشور و همچنين شرايط هر پروژه متفاوت است و مثلا در جلسات مكرر شنيده ام كه مهمترين دليل توجيه برقي كردن راه آهن تهران مشهد در مقايسه با وضعيت ديزل الكتريك فعلي آن است كه با وضعيت فعلي هر قطار مسافري يك گردش روزانه (رفت و برگشت) دارد ولي با برقي كردن و كاهش زمان سير دوبار گردش روزانه خواهد داشت و اين عامل بهره وري ناوگان را در وضعيت برقي افزايش مي دهد.
    ضمنا اينكه بين پروژه هاي مربوط به محورهاي مختلف اولويت با كدام محور مي باشد بحث مهم و كاملا مجزايي است. ممكن است برقي كردن تهران مشهد توجيه پذير و مفيد باشد ولي مثلا دوخطه كردن يك محدوده كه گلوگاه ظرفيتي شده است، توجيه بسيار بالاتري داشته باشد.
    نهايت آنكه بهتر بود مطابق فرمایش شما در انتهای متن و نتیجه گیری بر لزوم تجدید مطالعات توجیهی هم تاکید میکردم.

  • سيدمرتضي ناصريان پاسخ

    بقيه پاسخ به جناب آقاي مهندس فرهودي :
    اينكه برقي كردن راه آهن تهران مشهد 15 سال است شروع به اجرايي نشده ربطي به صعوبت اجرايي پروژه ندارد. اينكه صعوبت اجرا باعث نياز به زمان 8 سال يا بيشتر باشد اصلا نمي پذيرم و از شما استدلال يا مستند مي خواهم و در قبال ادعاي امكان اجراي 4 ساله به راحتي مي توان اجراي پروژه هاي برقي كردن در كشورهاي مختلف را شاهد آورد.
    اينكه زيرساخت موجود تهران مشهد براي سرعت بالاتر از 160 مناسب نيست كاملا درست گفته ايد و به همين جهت در پروژه برقي كردن كارهاي عمراني براي ترميم خط موجود نيز منظور شده است.
    در باره منافع راه آهن پرسرعت توضيحات شما درست است و منكر نيستم و به همين دلايل برخي كشورها سراغ راه آهن پرسرعت مي روند ولي در كشور ما با شرايط اقتصادي روز نمي توان سراغ راه آهن پرسرعت به صورت خريد پروژه از خارج رفت.

  • شهریار پاسخ

    لطفاً اول مسیر نیمه‌کارهٔ تهران-اصفهان تکمیل شود، بعد دنبال تهران-مشهد باشید.