زیربناهای حمل و نقل از پایان برنامه پنجم تا افق ۱۴۰۴

با مطالعه سند چشم انداز 20 ساله در افق 1404 در بخش حمل و نقل و سهم 78 درصدی جاده در حمل بار و 68 درصدی در جابجایی مسافر به راحتی می توان دریافت که مبنای حمل و نقل ایران جاده قرار داده شده است و در نهایت علی رغم تمام تلاش ها، سهم 95 درصدی جاده ها  حدود 20 الی 25  درصد کاهش پیدا خواهد کرد.

به گزارش تین نیوز، طبق ماده 217 برنامه پنجم توسعه کشور احداث و تکمیل آزادراه و راه آهن در کریدورهای شمالی-جنوبی و شرقی-غربی کشور از طریق جذب سرمایه و تلاش برای جذب حد اکثری مشارکت سرمایه گذاران داخلی و خارجی دیده شده است.

همچنین احداث راه های شریانی به صورت آزادراهی و بزرگراهی برای کاهش تصادفات و تسریع در حمل بار و مسافر به خصوص در مسیرهای ترانزیتی و رفع تنگناهای راه آهن موجود با احداق محورهایی که مسافت و زمان حمل و نقل را کاهش می دهد، دو خطه نمودن و یا روش های روش های متداول دیگر مانند برقی کردن خطوط پر ترافیک، تقویت محورهای ارتباطی با در نظر گرفتن چشم انداز افزایش جمعیت با اولویت سهم راه آهن در جابجایی بار، مسافر و ترانزیت اشاره شده است.

نکته قابل توجه در برنامه پنجم توجه به افزایش سهم شبکه آزادراهی و بزرگراهی در شبکه جاده ای و افزایش کارایی و تکمیل کریدورهای بین المللی و ترانزیتی به منظور بالا بردن توان رقابت پذیری با شبکه های کشورهای رقیب است.

در چشم انداز 20 ساله، سهم زیربناهای حمل و نقل به ترتیب شش هزار کیلومتر آزادراه، 20 هزارکیلومتر بزرگراه، 25 هزار کیلومتر راه اصلی و 25 هزار کیلومتر راه اصلی پیش بینی شده است. در حالی که تا کنون ماحصل دولت ها دو هزار و 316 کیلومتر آزادراه، 15 هزار کیلومتر بزرگراه، 20 هزار کیلومتر راه اصلی، 10 هزار و 171 کیلومتر راه آهن بوده است.

در همین راستا در افق 1404 برنامه ریزی برای دستابی 12.4 میلیون تن در ترانزیت جاده ای و  4.02 میلیون تن در ترانزیت ریلی بوده است و حمل و نقل جاده ای در این خصوص به عدد 11 میلیون تن فاصله اندکی نسبت به تحقق برنامه دارد اما حمل و نقل ریلی تنها 0.75 میلیون تن از ترانزیت سهم داشته است.

با توجه به تاثیر مستقیم زیربناهای حمل و نقل در بخش بهره برداری و نزدیک شدن به پایان برنامه پنجم توسعه، سهم حمل و نقل جاده ای در جابجایی بار 95 درصد است و نزدیک به 5 درصد کالا نیز از طریق راه آهن جابجا می شود در حالی که این رقم در افق 1404 باید به 21 درصد برسد.

همچنین در بخش حمل و نقل مسافر نیز سایه جاده ها بر رقبای ریلی و هوایی خود سنگینی می کند به طوری که سهم شش درصدی قطار و هواپیما در چشم انداز به 32 درصد افزایش پیدا می کند.