◄ تصویر سود و زیان سرمایه‌گذاری در صنعت ریلی آمریکا

 در راستای رشد اقتصادی کشور، سرمایه‌گذاری در صنعت حمل‌ونقل ریلی امری اجتناب‌‌‌ناپذیر است که دولت‌ها در نهایت به آن خواهند پرداخت. ویژگی‌های ذاتی حمل‌ونقل ریلی یعنی حجم زیاد کالا، امنیت، کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش قیمت تمام‌ شده حمل، سبب شده است که در کشورهای توسعه یافته ، انتقال کالا تا حد ممکن از جاده به ریل سوق داده شده و حمل‌ونقل ریلی به معنی تمام کلمه به «صنعت حمل‌ونقل ریلی» بدل شود. آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند تا بهره‌ای بسیارخوب بگیرند.

در گزارشی که سندیکای راه‌آهن‌های آمریکا منتشر کرده، آمده است که در سال ۲۰۱۴ در آمریکا هفت شرکت بزرگ حمل‌ونقل ریلی باری به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم ۵/ ۱ میلیون شغل ایجاد کرده‌اند، ۲۷۴ میلیارد دلار تولید اقتصادی، ۸۸ میلیارد دلار دستمزد و ۳۳ میلیارد دلار درآمدهای مالیاتی را به خود اختصاص داده‌اند.

براساس همان گزارش، در سال ۲۰۱۵، شرکت‌های درجه یک آمریکا ۵/ ۳۱ میلیون واگن بار را برای مشتریان این کشور جابه‌جا کرده‌اند و به همه بخش‌های صنعتی، تجاری، کشاورزی و منابع طبیعی و صنایع وابسته آمریکا خدمت‌رسانی کرده‌اند. صنعت ریلی حدود ۴۰ درصد از جابه‌جایی بار بین شهرهای آمریکا را در همان سال‌ها برعهده داشته است. البته دلیل کارآمدی صنعت ریلی با وجود حجم بالای کالاهای جابه‌جا شده، سرمایه‌گذاری‌های زیاد در شبکه ریلی آمریکا است.

در دهه‌های اخیر شرکت‌های ریلی آمریکایی از هر یک دلار درآمد خود بیش از ۴۰ سنت را صرف سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و تجهیزات می‌کنند و در سال‌های اخیر سطح این هزینه‌ها به حداکثر مقدار ممکن خود رسیده است. پژوهش‌‌ها نشان می‌‌دهد که بین بهبود و افزایش سطح ایمنی با افزایش سرمایه‌گذاری ارتباط مستقیم وجود دارد. آمار نیز نشان می‌دهد که ایمنی خطوط ریلی آمریکا افزایش یافته است. به عنوان مثال از سال 2000 نرخ تصادفات ریلی 3 درصد و نرخ جراحت کارکنان ریلی 4 درصد کاهش داشته است.

مطالعه دانشگاه توسون  در آمریکا نشان داده است که تکنولوژی، نقشی فراتر از تصور  در صنعت ریلی آمریکا ایفا می‌کند. به‌عنوان مثال شرکت‌های ریلی در حال تحقیق روی استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای ردیابی مسیرهایشان، به‌کارگیری تکنولوژی مافوق صوت برای شناسایی نقایص خطوط راه آهن و تکنولوژی‌های کنار جاده‌ای برای یافتن نقص قطعات واگن قطارها هستند. همچنین صنعت ریلی آمریکا برای یک سیستم جدید کنترل قطارها بیش از ۱۰ میلیارد دلار هزینه در نظر گرفته است. این سیستم  می‌تواند انواع خاص از تصادف ناشی از خطای انسانی را شناسایی، از وقوع آن جلوگیری و قطار را به صورت خودکار متوقف کند.

صرف نظر از موضوع تکنولوژی، تمرکز بر تحلیل داده‌ها در مورد نقایص و مشکلات قطعات قطارها می‌تواند از وقوع حوادث جلوگیری کند. این تحلیل‌ها می‌توانند مشکلات قطارهای خاص یا مشکلات سیستماتیک بخش ریلی را ردیابی و شناسایی کنند.این اطلاعات توسط یک تشکیلات زیر مجموعه راه‌آهن فدرال آمریکا جمع‌آوری و توسط محققان و متخصصین ریلی بررسی می‌شود.

 خطوط ریلی باری آمریکا به طول حدود 140 هزار مایل ضمن اینکه به عنوان شاهرگ حیاتی حمل‌ونقل آن کشور به حساب می‌آید، ایمن‌ترین وضعبت حمل‌ونقل را نیز در طول تاریخ آن کشور دارد. با توجه به روند تحقیق و توسعه در بخش ایمنی به نظر می‌رسد ایالات متحده آمریکا در سال‌های آینده به بالاترین رکورد جهانی ایمنی در راه‌آهن برسد.

آنچه که گفته شد در سایه برنامه‌ریزی دولت‌ها، سرمایه‌گذاری سنگین توسط بخش خصوصی و ایجاد فضای رقابت اما دقیق و حساب شده و کاملا هدف دار به انجام رسیده است.

توسعه حمل‌ونقل ریلی درایران امیدوارکننده به نظر می‌رسد. با توجه به ورود سرمایه‌گذاران خارجی که بخش دولتی بانی آن شده است، این صنعت در صورت برنامه ریزی دقیق‌تر و جذب سرمایه خارجی برای پروژه‌های کارشناسی شده رونق خواهد‌یافت به شرطی که بخش دولتی و بروکراسی حاکم برآن وارد  کار نشود و همان بخش‌خصوصی با تمام توان در جهت افزایش حجم عملیات، کیفیت خدمات، ایمنی و بهره‌وری و... به رقابت بپردازد و با نطارت بخش دولتی‌، حمل‌ونقل ریلی ایران به شکوفایی برسد.