ایران از برجام خارج نمی شود تعهدات کاهش می یابد
تهران همچنان به برجام متعهد بوده و در برجام خواهد ماند. بنابراین هیچ یک از اقدامات به معنای خروج از برجام نیست.
فریدون وردی‌نژاد تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت: تهران همچنان به برجام متعهد بوده و در برجام خواهد ماند. بنابراین هیچ یک از اقدامات به معنای خروج از برجام نیست. ضمنا خروج از برجام در چارچوب منافع ایران تا به امروز معنا و مفهومی ندارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از روزنامه آرمان، عباس عراقچی در جمع خبرنگاران بعد از نشست سه ساعته کمیسیون مشترک برجام که در هتل کوبورگ در وین برگزار شد گفت: «هنوز تا خواسته‌های ایران فاصله قابل توجه وجود دارد با این حال این قدم‌های رو به جلو را بررسی کامل و آنها را به تهران منتقل می‌کنم. مهم‌ترین موضوع که در این جلسه بحث شد، بحث اینستکس و کانال مالی بود.
این کانال مالی الان عملیاتی شده و چند مورد کاری هم در حال انجام شدن است و ظرف روزهای آینده تبادل مالی انجام می‌شود. کشورهای دیگر هم قبول کردند که به عنوان سهامدار به این کانال بپیوندند. همچنین کشورهای اروپایی در نظر دارند اعتباراتی را برای اینستکس در نظر بگیرند و این کانال به روی همه کشورهای اروپایی باز است و می‌توانند با ایران معامله داشته باشند و به زودی قول دادند کشورهای دیگر هم بتوانند از این طریق با ایران معامله داشته باشند.
این پروسه گرچه خیلی دیر اما شروع شده است و کمتر از انتظارات ماست، اما به مرحله عملیاتی شدن رسیده است، البته بدون اینکه خرید نفت از ایران انجام شود یا اعتبارات خاصی برای آن در نظر گرفته شود اینستکس نمی‌تواند انتظارات ما را به طور کامل برآورده کند. بنابراین کشورهای اروپایی باید به طور جدی بحث فروش نفت ما را در دستور کار خود داشته باشند.»
آرمان در خصوص راه‌اندازی اینستکس گفت‌وگوی کوتاهی را با فریدون وردی‌نژاد تحلیلگر روابط بین‌الملل ترتیب داده که در ادامه می‌خوانید:
سیدعباس عراقچی که برای شرکت در کمیسیون مشترک برجام به اتریش سفر کرده، گفت اینکه کشورهای عضو برجام نمی‌خواهند به تعهداتشان عمل کنند و یا اینکه نمی‌توانند عمل کنند از نظر ما تفاوتی ندارد و مهم این است که در عمل اتفاق خاصی نیفتاده است، از دیدگاه شما، اروپایی‌ها تا چه میزان خود را متعهد به راه‌اندازی واقعی اینستکس می‌دانند؟
اروپایی‌ها قدم‌هایی برداشتند اما این قدم‌ها کافی نبوده است. این اتفاق بزرگی بوده که برای اولین بار در تاریخ معاصر آمریکایی‌ها و اروپایی در دو موضع کاملاً متفاوت از نظر مسائل بین‌المللی، دیپلماتیک و تجاری قرار گرفته‌اند. انزوای ایالات متحده در برخورد با برجام یکی از دستاوردهایش پایداری اروپا برای حفظ برجام بوده است.
بنابراین نباید چنین مساله‌ای را فراموش کنیم. اما بحث سیاسی، دولتی و دیپلماتیک که اروپا حداکثر تلاشش را کرده یک بحث است. همچنین شرکت‌های بزرگ اروپایی و بخش تجاری اروپا رفتار متفاوتی را با این مساله داشته‌اند. آنچه که تهران انتظار دارد این است که اروپایی‌ها، چین و روسیه راه‌هایی را برای حفظ برجام پیدا کنند که به‌وسیله آن بتوانند نگاه سیاسی، دیپلماتیک و حمایتی را که نسبت به برجام دارند را به شکل عملیاتی در بخش خصوصی تجاری هم وارد کنند.
اگر قرار باشد امکان‌سنجی احتمالی کنید در درجه اول آیا امکان کاهش تنش میان تهران-واشنگتن وجود دارد و در درجه دوم با توجه به تیم افراطی کنونی در کاخ سفید احتمال بازگشایی روزنه‌هایی از گره کور روابط میان ایران و آمریکا وجود دارد؟
به نظر می‌رسد کاهش تنش امکان‌پذیر است و بدون شک به‌وقوع خواهد پیوست. به‌دلیل آنکه نه منطقه ظرفیت ادامه این روند افزایش تنش‌ها دارد و نه سطح بین‌المللی علاقه‌مند به توسعه درگیری بوده و نه شرایط داخلی ایالات متحده و حتی ایران تداوم این وضعیت ناپایدار تنش‌آلود را تحمل خواهد کرد. بنابراین شرط آنکه این تنش‌ها به حداقل ممکن برسد و به سمت شرایط بهتر رود ناامیدی آمریکا از تاثیر تحریم‌ها روی مردم ایران است. که تا به امروز این مساله اتفاق افتاده است. به عبارت دیگر به‌رغم همه این فشارها و لفاظی‌های سیاسی، نظامی و تهدیداتی که وجود داشته است شاهد یک رفتار پایدار و تقریباً ثابتی در میان مردم ایران بوده‌ایم.
مردم کشورمان در را بطه با نوسانات قیمت ارز، افزایش قیمت کالاها، تجارت با همسایگان و راه‌هایی که کشورمان برای عبور از سد تحریم‌ها یافته است اصل ناامیدی ایالات متحده از موثر بودن تحریم‌ها در به زانو در آوردن ملت ایران زمینه اصلی کاهش تنش در منطقه خواهد بود. هرچه آنها به این نتیجه برسند که تحریم، تهدید و فشار ملت ایران را متحدتر کرده و تحریم‌ها تاثیری بر وضعیت کشورمان نخواهد داشت و یا ایران را از پای در نخواهد آورد، چون نمی‌توانیم بگوییم تحریم‌ها بی‌تاثیر بوده است.
بالاخره فشار برروی مردم، کمبودها، شرایط اضطراری، بودجه‌بندی خاص و… وجود دارد. وضعیت کنونی تا حدودی طبیعی است چون کشور در یک جنگ اقتصادی قرار دارد. بالاخره جنگ هم شرایط خاص خود را دارد. سه مساله بسیار حائز اهمیت است: اول اینکه شرایط کنونی، شرایط طولانی مدت و پایداری نیست.
دوم اینکه وضعیت کنونی مردم کشورمان را از پای در نخواهد آورد و تا به امروز تحریم نه تنها ایران بلکه هیچ کشوری را از بین نبرده است. سوم اینکه این شرایط می‌تواند موجب خوداتکایی و درون‌زا کردن اقتصاد کشور شود. بنابراین می‌بایستی از وضعیت تحت فشاری که کشور قرار دارد استفاده کرده و اصلاحات اقتصادی لازم را در ساختار اقتصادی خودمان به‌وجود آوریم.
اصلاحاتی همچون مساله قیمت سوخت و همچنین اصلاح آن، وضعیت بانک‌ها و نظام بانکی، وضعیت بیمه‌ای درون کشور، موضوع یارانه‌ها و منطقی‌تر کردن وضعیت اقتصادی شاید فرصت‌هایی باشد که بتوانیم استفاده کنیم. اما به شرط آنکه کمر مردم زیر این فشارها خم نشود و ما بتوانیم از طبقات فرودست و آسیب‌پذیر جامعه با بسته‌های حمایتی از آنها حمات لازم را انجام دهیم تا فشار زیادی بر آنها وارد نشود و در عین حال بتوانیم اصلاحات اقتصادی را هم انجام دهیم. بنابراین کاهش تنش میان تهران-واشنگتن قابل پیش‌بینی است. اما عادی شدن مناسبات میان تهران-واشنگتن و اینکه به شرایط پایدار قابل اتکایی برسیم، مسیر خیلی طولانی را باید طی کنیم و الان خیلی زود است که در رابطه با چنین مساله‌ای اظهار نظر کنیم.
با توجه به جوسازی‌های رسانه‌های غربی بر ضد تهران آیا کاهش تعهدات برجامی ایران به معنای خروج تهران است؟ همچنین آیا خروج ایران از برجام به مصلحت و منافع مردم کشورمان است؟
جمهوری اسلامی ایران تا زمانی که منافعش در قالب برجام تامین شود و ایران بتواند از برجام به عنوان صلح در سطح منطقه، همبستگی در داخل کشور و اصلاح وضعیت اقتصادی و مواهب بهره‌مندی از آن بتواند به عنوان یک عضو از برجام استفاده کند حتماً برجام را حفظ خواهد کرد. همچنین تمامی اقداماتی که تاکنون انجام شده چه در مرحله اول و آنچه که در مرحله دوم برنامه‌ریزی شده است در قالب و چارچوب برجام به معنای حقوقی آن است. مواضع متعدد و متنوع کشورها مساله‌ای سیاسی، تبلیغاتی و رسانه‌ای است.
از منظر حقوقی هیچ‌کس تاکنون نه به ایران اشکالی وارد کرده و نه قادر به اشکال وارد کردن است. چرا که اقدامات ایران حقوقی است که در برجام برای کشورمان دیده شده است. ایران تاکنون بر اساس برجام اقداماتش را انجام داده است. بخشی از اقدامات در برجام از سوی ایران فراتر از تعهداتش انجام شده است. اما هنوز ایران می‌خواهد از امکاناتی که در درون برجام است استفاده کرده تا بتواند حقوق بیشتری برای خود استیفا کند. بنابراین تهران تا به امروز به این نقطه نرسیده است که برجام مغایر منافعش است.
بنابراین تهران همچنان به برجام متعهد بوده و در برجام خواهد ماند. بنابراین هیچیک از این اقدامات به معنای خروج از برجام نیست. ضمناً خروج از برجام در چارچوب منافع ایران تا به امروز معنا و مفهومی ندارد. یعنی بدان معنا نیست که اگر ایران از برجام خارج شود حقوقش بهتر و بیشتر تامین می‌شود. تا به امروز برجام به عنوان یک دستاورد برای جمهوری اسلامی ایران قابل قبول است. لذا تلاش ایران این است که بتواند از امکانات برجام استفاده کند.
