رشد ۶۸درصدی نوسازی در ۵ماه ابتدایی سال

به گزار مهر،  حدود سه هزار و ۲۷۰ هکتار، یعنی حدود ۵ درصد مساحت کل تهران را بافت فرسوده تشکیل می دهد، بافتی که هم به لحاظ ایمنی در برابر حوادثی مانند زلزله آسیب پذیر است و هم به لحاظ آسیب های اجتماعی با چالش اساسی رو به رو است.

عباداله فتح اللهی مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران می گوید: با پژوهش هایی که صورت گرفت، مشخص شد ۳۲ دستگاه اجرایی در نوسازی مسئولیت دارند و بدون حضور منسجم، وظیفه مند و مسئولیت پذیر دستگاه های مربوطه، امکان بازآفرینی و نوسازی یک محله بصورت کامل وجود ندارد و در صورت تحقق با معلولیت ها و محدودیت هایی همراه می شود که نارضایتی ساکنان را در پی خواهد داشت.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران بر ضرورت ایفای نقش تمامی ذی نفعان در فرآیند نوسازی از جمله دولت مرکزی، دولت محلی، سرمایه گذاران بخش خصوصی، مالکین و ساکنین و ... تأکید می کند و می گوید: برای تحقق مدیریت هماهنگ، انسجام و ساماندهی ساختار نقش آفرینان چه در درون مجموعه مدیریت شهری و چه سایر دستگاه ها و نهادهای اجرایی دولتی ضروری است، ما موظف هستیم در درون شهرداری ساز و کاری به منظور اولویت تخصیص، تأمین و هدایت بودجه در دل محلات هدف که از چالشهای عمیق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رنج می برند مهیا نماییم. طبیعتاً استانداران و فرمانداران محترم نیز در کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاه های اجرایی ذی مدخل در امر نوسازی نقش بی بدیلی خواهند داشت.

از سوی دیگر محمد سالاری عضو شورای شهر تهران با انتقاد از عمر پایین ساختمان ها و کیفیت نامطلوب بسیاری از ساختمان های نوساز می گوید: ما در این زمینه مسئولیت سنگینی داریم، در واقع همه مجموعه های مرتبط مسئولیت خطیری دارند. متاسفانه ما هنوز شاهدیم در حوزه ساخت و ساز همه مردم بدون هیچ پیش نیازی می توانند ورود کرده و به ساخت و ساز اقدام کنند.

وی می افزاید: قسمت عمده سرمایه ملی در این حوزه به کار بسته می شود و قطعا ورود به آن نیاز به پیش نیازهایی دارد و باید توسط متخصصین این حوزه این امر صورت گیرد.

سالاری ادامه می دهد: یکی از مهمترین چالش های شهرسازی ما در کل کشور به ویژه کلان شهر تهران چالش گستردگی بافت های فرسوده است. در شهر تهران ما ۳۲۷۰ هکتار بافت فرسوده تمام عیار را داریم که همه مولفه های فرسودگی را دارند و در کنار آن هم حدود ۸ هزار هکتار بافت ناپایدار را داریم.

وی اضافه می کند: این موضوع در کنار حضور گسل های فراوان در شهر تهران و امکان وقوع حوادث غیرمترقبه بویژه زلزله و از سوی دیگر با وجود شبکه های انتقال نیرو اعم از آب و فاضلاب، برق، گاز و مخابرات به خاطر نبود کانال های تاسیسات شهری مشکل اساسی داریم و این ها باعث نگرانی ما شده که اگر خدای ناکرده زلزله بیاید نه تنها در بافت فرسوده با مشکل جدی رو به رو شویم که حتی امکان امداد رسانی نیز وجود نداشته باشد.

این عضو شورای شهر تهران تاکید می کند: برای برون رفت از این معضل بزرگ، در گام اول همه سازمان های مسئول باید ورود جدی داشته باشند.

نیاز به مدیریت یکپارچه داریم

فتح اللهی در ادامه با اشاره به ضرورت مدیریت یکپارچه می گوید: معتقد هستیم مدیریت هماهنگ برای تحقق نوسازی بافت های فرسوده بهتر از مدیریت یکپارچه عمل خواهد کرد، چرا که تمامی دستگاه های ذی مدخل و مسئول در این حوزه با حفظ هویت خود در راستای خدمت به ساکنان بافت های فرسوده تلاش می کنند و مدیریت شهری نیز هماهنگ کننده اجرایی شدن وظایف دستگاه ها و نهادهای مذکور خواهد بود.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران در ادامه سخنان خود، به استقرار ۵۰ شرکت مشاور در قالب دفاتر خدمات نوسازی در ۱۴۹ محله بافت فرسوده اشاره می کند و می گوید: دفاتر خدمات نوسازی، اتاق فکر فنی و توسعه بازآفرینی محله هستند که طرح ها را مطالعه می کنند و بر اساس اقتضائات بودجه ای و محلی از طریق شهرداران نواحی در شهرداری منطقه به تصویب می رسانند.

به گفته فتح اللهی بخشی از طرح های مصوب دفاتر خدمات نوسازی که با بودجه و امکانات درون شهرداری می بایست انجام شود از طریق شهرداری اجرایی می شود و بخشی دیگر که نیازمند کمک دستگاه های دیگر مثل بهزیستی، کمیته امداد، آب، برق، گاز و غیره است نیز پس از هماهنگی در جلسات ستاد بازآفرینی پایدار شهر تهران وارد مرحله اجرا می شود.

مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران از رشد ۶۸ درصدی نوسازی در ۵ ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال گذشته خبر داده و می گوید: این رشد پس از ابلاغ بسته تشویقی نوسازی اتفاق افتاد که توانست ۲۵% هزینه ساخت و ساز را در بافت های فرسوده تقلیل دهد، گرچه برخی از دستگاه ها در این زمینه به تعهدات خود عمل نکردند.

فتح اللهی تاکید می کند: ۵% مساحت شهر تهران بافت فرسوده است که ۲۲% پلاک ها و ۱۵% جمعیت را در برگرفته است. با مقایسه این سه رقم می توان به میزان فقر سرانه ها، فشردگی و تراکم جمعیت بالا در بافت های فرسوده پی برد. در مقابل ۵% شهر تهران نیز به عنوان اراضی ذخیره نوسازی مشخص شده بودند و طراحان طرح های تفصیلی و جامع بر این بودند که ضعف ۵% اول را با توانایی ۵% دوم پوشش دهند و نوسازی در شهر بصورت دینامیک اتفاق بیفتد.

ضرورت ارائه مدل نوسازی به صورت بلوک شهری

سالاری با تاکید بر اینکه اصل بافت فرسوده در واحدهای زیر ۱۰۰ متر است می گوید: اگر بخواهیم مقایسه ای در مدل های نوسازی ایران با دیگر کشورها داشته باشیم باید بگویم بسیاری از کشورهای موفق از مدل نوسازی بلوک شهری استفاده کردند و ما در ایران به شیوه پارسلی استفاده می کنیم و نهایتا مشوق هایی هم می دهیم.

وی می افزاید: البته به لحاظ اطلاع رسانی هم دفاتر نوسازی توانسته اند میزان آگاهی مردم ساکن بافت فرسوده را زیاد کنند و به آن ها بقبولانند که اگر تجمیع کنند بسته های تشویقی بیشتری به آن ها ارائه می شود. اما با وجود همه این اقدامات در حال حاضر شاهد تجمیع دو یا چند بلوک هستیم، اما در کشورهای دیگر یک بلوک شهری را یکجا بازسازی می کنند.

این عضو شورای شهر تهران ادامه می دهد: ما این جا مشکلات قانونی داریم یعنی به دلیل قانون های فرادست که داریم و ملاک عمل است شهرداری ها و دولت نمی توانند برای این تجمیع همه را الزام کنند که به پروژه نوسازی بپیوندند و اگر کسی نخواهد می تواند استنکاف کند.

این عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه می دهد: در صورتی که ما باید این تکلیف را بگذاریم چون بافت فرسوده چالش ملی و بحران فراگیر است لذا باید قانون فرادست را اصلاح کنیم که شهرداری ها بتوانند الزام کنند و به لحاظ قانونی افرادی که ورود نمی کنند را مجاب کنند که مشارکت کنند.

تاکید بر ورود مجلس به حوزه نوسازی بافت فرسوده

فتح اللهی در خاتمه می گوید: امید می رود مدیریت هماهنگ نوسازی بتواند در چشم انداز ۴ سال آینده که همگرایی عمومی تری بین دولت و شهرداری شکل گرفته است و نمایندگان مجلس شورای اسلامی شهر تهران نیز نسبت به موضوع نوسازی وقوف بهتری پیدا کرده اند و دغدغه مند تر از گذشته موضوع را پیگیری می کنند، با شتاب بیشتری محقق شود.

دبیر ستاد بازآفرینی شهر تهران همچنین بر ضرورت کنترل و نظارت نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر روند اجرایی شدن سالانه ۱۰% نوسازی توسط کلیه دستگاه های ذی نقش در این حوزه تأکید می کند.