بازخوانی نقش فرودگاهیان در امدادرسانی به زلزله‌زدگان بم

به گفته رئیس اداره مراقبت پرواز فرودگاه کرمان، فرودگاه بم پس از وقوع زلزله مهیب سال 82 در بم، تصویرگر نهایت فداکاری، همکاری و تلاش بی وقفه شبانه روزی برای جلوگیری از وقوع فاجعه انسانی بود.

به گزارش تین‌نیوز به نقل از روابط عمومی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران، 14 سال از زلزله بزرگ بم می گذرد، فاجعه ای که تلخی آن از ذهن هیچ یک از ما خصوصا اهالی بم زدوده نمی شود و ما با گذشت سالها هنوز قدردان کسانی هستیم که با تلاش و فداکاری بی وقفه خود گام های بلندی را در امدادرسانی به مجروحان و مصدومان این فاجعه برداشتند.

مسعود فرحناکی، رئیس اداره مراقبت پرواز فرودگاه کرمان، یکی از مردان فداکاری است که در کنار همکارانش نقش موثری را در امدادرسانی فرودگاهی و برطرف کردن عمق فاجعه داشته است.

با ما همکلام فرحناکی باشید تا به بازخوانی خاطرات امدادرسانی به زلزله زدگاه بم بپردازیم:

آقای فرحناکی چند سال است که به عنوان کنترلر پرواز فعال هستید؟

از سال 80 در کرمان به عنوان مراقب پرواز فعالیت دارم.

به سال 82 و زلزله بم برویم. زمان وقوع زلزله کجا بودید؟

شب پیش از زلزله شیفت کاری من بود و ساعت 5:30 دقیقه پنجم دی که زلزله رخ داد، در برج قدیم فرودگاه کرمان که 100 متری برج مراقبت فعلی است، مشغول کار بودم.

چظور از زلزله مطلع شدید؟

زلزله دو موج داشت پس از ضربه دوم زلزله متوجه شدم که کانون زلزله اطراف ماست. با همکاران الکترونیک به بررسی عملکرد فرودگاه های استان پرداختیم و از آنها استعلام کردیم. در تماس با سایت جبل بارز که رادار آن مشرف به بم است، مطلع شدیم گرد و خاکی از این شهر دیده شده است. ساعت 7 صبح شیفت را تحویل دادم و گوش به زنگ اخبار بودم که شبکه خبر اعلام کرد ارگ بم فرو ریخته است. فورا به فرودگاه برگشتم. ساعت 8 بود که تیمی از فرودگاه شامل اسماعیلی، مدیرکل وقت فرودگاه کرمان، عباس محمدی، مدیرکل فعلی یزد و تیمی از ایمنی زمینی با یک هلیکوپتر هوانیروز برای بررسی زلزله بم به فرودگاه آن شهر اعزام شدند.

شما هم در آن اکیپ بودید؟

نه، من دو سه روز بعد یعنی روز دوشنبه با هلیکوپتر به بم اعزام شدم.

درباره وضعیت آن موقع فرودگاه بم صحبت کنید.

تا آن زمان چنین صحنه ای ندیده بودم. از پنجره هلیکوپتر که شهر را نگاه می کردم ، بسیاری از خانه ها ریخته و مردم در هیاهو بودند. وارد فرودگاه که شدم، سراغ برج را گرفتم و دیدم از تانکر آبرسان نیروی زمینی برای مراقبت پرواز استفاده می شود، عباس محمدی آنجا مشغول کار است.

وضعیت برج چگونه بود؟

ساختار برج به هم ریخته بود و شرایط عملیاتی نداشت و ما از داخل یک تانکر با فرکانس برج و پرواز، کار می کردیم.

زلزله تعداد زیادی از مردم را کشته یا مصدوم کرده بود و موقعیت کاری مناسبی هم نداشتید. از احساس خود و حال و هوای آن روزها توضیح دهید.

زلزله که رخ داد، می دانستیم تعداد زیادی از هم استانی های ما کشته شده اند و در این شرایط فرودگاه می تواند از تمام ارگان ها مهمتر باشد. اولین پرواز مربوط به هواپیمای C130 نیروی هوایی بود که استاندار وقت با آن وارد بم شد. اولین هواپیمایی که نیرو آورد و ایمنی فرودگاه را اعلام کرد، متعلق به شرکت ماهان و خلبان آن کاپیتان حسینخانی بود که اعلام کرد باند بم مشکلی ندارد. عنایت خداوند و تلاش همکاران بود که فرودگاه سرپا ماند و خدمت رسانی بی وقفه انجام شد.

روزی چند ساعت کار می کردید؟

شرایطی بود که دوست داشتیم تمام و کمال در خدمت مردم باشیم. 4500 فروند هواپیما نشست و برخاست کرد و حتی یک گزارش همجواری هم نداشتیم. همان دقیقه اول که به سمت تانکر مراقبت پرواز رفتم، دیدم محمدی یک جعبه نان خشک را کنارش گذاشته است که همان شام و نهارش بود. مسیر دو طرفه ایجاد شده بود و با کمک هلال احمر، هلی کوپترهای امدادرسان را هدایت می کردیم.

در آن موقعیت اگر فرودگاه بم نبود، چه می شد؟

در فرودگاهی که در ایام عادی هفته ای هفت پرواز داشت، در مدت دو هفته 4500 پرواز انجام شد و اگر مدیریت خوب و همدلی همکاران نبود، با مشکل مواجه می شدیم. شهر بم زیرورو شده بود و امکانات پزشکی نداشت. مجروحان با پروازها به فرودگاه کرمان و از آنجا به بیمارستان منتقل می شدند و وقتی دیگر بیمارستان های کرمان هم قادر به پذیرش نبودند، بیماران را به فرودگاه های تهران، شیراز، اصفهان و یزد منتقل می کردیم.

بدترین خاطره و صحنه ای که دیدید، چه بود؟

در شیفتها دوستان ما از مهرآباد و شیراز و اصفهان هم به کمک ما آمده بودند. یک روز در فاصله دو شیفت ماشین امداد را برداشتیم و پر از چادر کردیم که در شهر پخش کنیم. دیگر اسمی از کوچه و خیابان در بم نبود و باغ خانه ها ریخته بودند. در سرمای دی ماه آن سال عده ای را می دیدم که آتش روشن کرده بودند و در گوشه  خیابان شب را می گذراندند. دو نفر جلوی ما را گرفتند و گفتند: ته کوچه جنازه یک زن و مرد است. این زن و مرد در آن شهر غریب بودند و پارچه سفیدی رویشان انداخته بودند. نگاه که کردم و دیدم جنازه متعلق به یکی از کارکنان فرودگاه است که اصالت خرم آبادی دارد! واقعا دردناک بود و آن صحنه را هرگز از یاد نخواهم برد.

فرودگاه چقدر با شهر فاصله دارد؟

فرودگاه بم در بروات است و 30 کیلومتر با شهر بم فاصله دارد.

در پایان هم جا دارد از همه همکارانم در آن زمان از جمله حسین محسن بیگی، مسئول تیم عملیات مراقبت پرواز کرمان، سیدعلی مهدوی از همکاران کرمان، عبدالرزاقی، کارشناس ایمنی زمینی و سیدی، سلطانی، علیرضا، بخشنده و مرحوم حجت یاد کنم. همه تلاش کردند که فرودگاه به بهترین شکل خدمت رسانی کند و با اینکه برخی ازجمله رحیمی خواهرش را در زلزله از دست داده بودند، فرودگاه را سرپا نگه داشتند. امیدوارم دیگر شاهد چنین مصیبتی در ایران عزیز نباشیم.