◄ افراط و تفریط در برگزاری نمایشگاهها
متأسفانه در ایران عموماً شرکتکنندگان در نمایشگاه (غرفهداران) بیشتر شرکتهای دولتی، نظامیان و انجمنها و دانشگاهها هستند که با بودجههای دولتی در این نمایشگاهها شرکت میکنند
با گذشت کمتر از یک ماه از برگزاری نمایشگاه هوایی کیش شاهد برگزاری سومین نمایشگاه حملونقل و صنایع وابسته در مصلی تهران با حضور تمامی معاونتهای وزارت راه و حضور پررنگ سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاهها بودیم و در کمتر از دو ماه چهارمین نمایشگاه بینالمللی فرودگاه، هواپیما، پرواز صنایع و تجهیزات وابسته را شاهد هستیم.
برگزاری سه نمایشگاه بهصورت موازی در کمتر از ششماه رفتار عجیبی است که جایگاه کیفی نمایشگاهها را بهشدت تنزل داده و این شائبه را تداعی میکند که شرکتها و بزرگان صنعت هوانوردی هیچگونه شناختی نسبت به بازار و وضعیت صنعت هوانوردی کشور ندارند و یا نسبت به آن بیتوجه هستند.
متأسفانه در کشور ما متولی مشخصی برای برگزاری نمایشگاههای صنعت هوانوردی وجود ندارد. ازآنجاییکه سازمان هواپیمایی کشوری نقش حاکمیتی در صنعت هوانوردی کشور داشته و مسائل اقتصادی شرکتهای خصوصی حوزه هوانوردی جزء وظایف سازمان نیست، برگزاری نمایشگاهها جزء وظایف ذاتی اتحادیهها، انجمنها و یا بخش خصوصی بوده و سازمان هواپیمایی کشوری بیشتر نقش حمایتی را به عهده خواهد داشت و شایسته است با تعیین متولی از موازیکاری و هدررفت منابع مالی جلوگیری به عمل آید.
شرکتکنندگان عموما شرکتهای دولتی و نظامی هستند. در یک نگاه کلی عموما نمایشگاهها با هدف ایجاد فرصت، اعم از معرفی محصول تولیدی، معرفی شرکت و معرفی دستاوردهای بخش خصوصی تشکیل میشوند و در این شرایط، فضای لازم برای عقد قرارداد و رقابت سالم به وجود میآید.
متأسفانه در ایران عموماً شرکتکنندگان در نمایشگاه (غرفهداران) بیشتر شرکتهای دولتی، نظامیان و انجمنها و دانشگاهها هستند که با بودجههای دولتی در این نمایشگاهها شرکت میکنند و عملا بخش خصوصی در چنین شرایطی تمایل خود را برای حضور از دست میدهد، چراکه نه توان رقابت با بخش دولتی را دارد و نه همراستا با سیستمهای نظامی است.
در این رابطه صرفا برگزاری نمایشگاه تبدیل به یک کار اقتصادی از طریق غرفهفروشی میشود؛ به همین جهت شاهدیم صنایع غیرمرتبط با هوانوردی نیز در نمایشگاه دارای غرفه میشوند و افراد غیرمتخصص و غیرمتولی تنها با عناوین مختلف، نمایشگاه در صنعت هوانوردی را طراحی میکنند. این در حالی است که در اکثر نمایشگاهها در سطح بینالملل برگزارکنندگان، غرفهها را بهصورت رایگان یا با هزینه ناچیز واگذار میکنند و در عوض تلاش خود را برای حضور حداکثری غولهای تخصصی صنایع هوانوردی انجام میدهند تا علاوه بر ایجاد رقابت در بین متخصصان، بازدیدکنندگان نیز راغب به عقد قراردادهای کلان در نمایشگاهها با تخفیفها و شرایط خاص شوند. در این زمینه گروههای بازاریابی بهصورت تخصصی به شناخت بازار خواهند پرداخت و برنامهریزی لازم صورت خواهد گرفت.
سخن آخر
صنعت هوانوردی کشور در مسیر توسعه خود در زمان پسابرجام دچار اختلال شده است. مدیران شرکتهای هواپیمایی و صنایع هوانوردی خسته از تأمین قطعات و دستوپنجه نرمکردن برای تهیه ارز و هزاران مشکلات دیگر برای ادامه حیات خود هستند. شایسته است به جای صرف هزینههای گزاف و بدون دستاورد در برگزاری نمایشگاههای غیرواقعی با تشکیل اتاقفکرهای منسجم، دستاوردهای واقعی صنعت و جنبوجوشهای بخش خصوصی و خرید هواپیما، تسهیلگری سازمان هواپیمایی کشوری درزمینه سرمایهگذاری، همه و همه را معرفی کنند.
شاید با بررسی و شناخت صحیح از بازار، اعم از حملونقل هوایی، ساخت و تولید، هوانوردی عمومی، هوافضا و... با تعیین متولی مشخص برای اتاق فکر شاهد همافزایی بخش خصوصی باشیم.
امید است گامهای برداشتهشده در صنعت هوانوردی بلند، مستحکم و هدفمند برای توسعه باشد.