تاکید بر توسعه شهرها به عنوان سازمان اجتماعی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی محمدسعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی  در پنجمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری گفت: امیدواریم این نشست آغازی باشد برای تصمیمات جدی در مسیر توسعه شهری ،تا به وسیله آن درس‌هایی بیاموزیم و چالش‌های موجود را اصلاح کنیم.

ایزدی ادامه داد: در حال حاضر به نظر می‌رسد در وضعیتی به سر می‌بریم که نیازمند تجدید نظر جدی در نظام برنامه‌ریزی  شهری هستیم و همان‌طور که می‌دانید از ابتدای دولت یازدهم کیفیت زندگی در شهرها مورد تاکید وزیر راه و شهرسازی قرار گرفت و مجموعه برنامه‌هایی برای آن در نظر گرفته شد .

معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید براینکه کیفیت بخشیدن به زندگی شهروندان و ایجاد محیطی امن، ایمن و با کیفیت در بررسی‌های اجمالی وزارت راه و شهرسازی قرار دارد خاطرنشان کرد: تلاش کردیم تا نگرشی نو را در سطح برنامه‌ریزی شهری ایجاد کنیم و بر همین مبنا نیز در طول ۴ سال دولت یازدهم بحث بازآفرینی شهری مورد توجه قرار گرفت که تلاشی بود برای کیفیت بخشیدن به زندگی در شهرهای کنونی که خوشبختانه طرحی موفق و در حال اجرا در سراسر کشور است.

وی در ادامهئ تصریح کرد: در حال حاضر صاحب برنامه ملی بازآفرینی شهری هستیم و الزامات و شرایط نیز برای عملیاتی شدن آن فراهم  است.

این مقام مسئول در حوزه شهر و شهرسازی ضمن انتقاد از این مطلب که همواره در شرایط بحرانی به فکر مواجه با مسائل هستیم یادآور شد: در چند ماه گذشته شاهد وقایع تلخی همچون زلزله بودیم و همه آن‌ها نشان داد که در مواجه با مسائل و موضوعات شهری نیازمند تجدید نظر  هستیم.

ایزدی با اشاره به اینکه آسیب‌شناسی‌های جدی در حوزه شهر، توسعه شهری و شهرسازی در حال انجام است گفت: در حال حاضر در وضعیتی به سر می‌بریم که چاره‌ای جز تجدید نظر در محتوا، ساختار و برنامه‌های شهری نداریم و به نظر می‌رسد مدت‌های زیادی است که تلقی خود را از مفهوم شهر فراموش کرده‌  و به بیراهه می‌رویم و همین تلقی اشتباه سبب شده تا در نظام برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و همچنین در عمل با مشکلات جدی مواجه شویم.

وی با طرح پرسشی تحت این عنوان که تلقی ما از شهر چیست گفت: اگر تلقی ما از شهر مجموعه‌ای از راه‌ها و خیابان‌ها باشد فارغ از انسان محوری شهرهای ما همین شهرهای کنونی خواهد بود. اما ما معتقدیم شهر سازمانی اجتماعی است که در این سازمان اجتماعی باید کیفیت مقدم بر کمیت باشد.

در ادامه معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: نظام برنامه‌ریزی شهری ۳ دهه است که شهروندان را تا حد زیادی نادیده می‌گیرد. زیرا توجه به کالبد بیش از شهروند محوری در دستور کار بود و ما در صدد تجدید نظر در آن هستیم.

ایزدی در ادامه خطرنشان کرد: برای تغییر این اندیشه نیازمند بازگشت به مفهوم انسان و توجه به نقش شهروندان در سازمان اجتماعی شهرها هستیم و به همین دلیل است که در بحث بازآفرینی شهری محله‌محوری در اولویت قرار گرفته است.

این مقام مسئول ادامه داد: در شهرها اساسا مفهوم واحد همسایگی و محله‌محوری که اساس آن ضوابط انسانی بوده  فراموش شده است. همچنین در نظام ساخت و ساز بی‌توجهی به حقوق دیگران نتیجه‌اش شهرهایی شده  که از کیفیت لازم برخوردار نیستند به همین دلیل نیازمند تجدیدنظر و بازخوانی طرح‌های توسعه شهری هستیم.

وی ادامه داد: مسئله تاب‌آوری شهرها مسئله مهمی است که در دهه‌های اخیردرتوسعه‌های شهری نادیده گرفته شده است. به همین دلیل نیازمندیم تا روند پشت‌سر را تغییر داده و تغییر و تحولات اساسی در نظام برنامه‌ریزی و توسعه شهرها ایجاد کنیم.

ایزدی با اشاره به این مطلب که وجود ۱۴۰ هزار هکتار بافت فرسوده و ۲ هزارو ۷۰۰ محله ناکارآمد تنها نقاط بحرانی شهرهای ما هستند گفت: در سایر  بافت‌ها، شهرها و محلات مشکلات عدیده‌ای وجود دارد که باید برای آن‌ها چاره‌اندیشی شود.

معاون وزیر راه وشهرسازی بحث توجه به رودخانه‌های شهری را که در جلسه اخیر شورایعالی شهرسازی و معماری مورد بررسی قرار گرفت را بحثی مهم برای توسعه‌های شهری عنوان کرد و افزود: اکثر شهرهای ما در میانه خود صاحب رودخانه‌هایی هستند که در شکل‌گیری آن‌ها نقش داشتند اما متاسفانه امروزه تبدیل به کانال فاضلاب شده یا بر روی آن‌ها فاضلاب، پاساژ و غیره ایجاد شده است. همچنین در هر بارشی روبرو می شویم  با ایجاد سیل‌های فراوان و براساس مطالعات صورت‌گرفته مشخص شده که بیش از ۸۵ درصد صدمات ناشی از سیل به خاطر ماهیت سیل نیست بلکه به دلیل موانع ایجاد شده در شهرهاست لذا تجدیدنظر در این باره ضرورت دارد.

وی نداشتن ورودی شهرها را از دیگر چالش‌های امروزی عنوان کرد و گفت: توجه به گذشته شهرها و تاریخی که بر آن‌ها گذشته ضرورت دارد که متاسفانه مدت‌ها در نظام برنامه‌ریزی شهری از آن غفلت کردیم.

 در ادامه ایزدی به ارکان نظام برنامه ریزی شهری اشاره کرد و اظهار داشت: انسان محوری و شهروند محوری اصلی‌ترین ارکان نظام برنامه‌ریزی شهری است و ما  امروزه مشاهده میکنیم که شهرهای ما حال خوشی ندارند و در پهنه‌های مختلف با مسائل جدی روبرو هستند به همین دلیل مهم‌ترین برنامه ما  تغییر درنظام برنامه‌ریزی شهری است.

این مقام مسئول یادآور شد: در ۳ ماه گذشته با همکاری جامعه مهندسان مشاور و انجمن صنفی مهندسان معمار و شهرساز هم‌اندیشی و تجدیدنظر در نظام برنامه‌ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است که آن‌ها را در ۲ سطح شهر و سرزمین و محله مورد تجدیدنظر و بازنگری قرار می‌دهیم.

وی در ادامه افزود: متاسفانه به رغم تهیه طرح‌های متعدد بالادستی مشاهده می کنیم  که آن طرح‌ها به شدت دچار عدم هم‌پیوندی با طرح‌های پایین دست هستند.

ایزدی با اشاره به این مطلب که تلاشی برای گفت و گو با مردم محلات صورت نگرفته گفت: در دهه ۸۰ تجربه ارزشمندی را در نظام برنامه‌ریزی از محلات شهرهای زاهدان، سنندج و برخی شهرها آغاز کردیم و به نظام کارآمدی دست یافتیم که مبنای آن برنامه‌ریزی مشارکتی و هم‌پیوندی با خواست‌های مردم و از سویی دیگر طرح‌های بالادستی در حوزه شهری و شهرسازی بود.

معاون وزیر راه وشهرسازی خاطرنشان کرد: تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که هرکدام از شهرها نیازمند نظام برنامه‌ریزی خواست خود هستند که البته این نظام باید در هم‌پیوندی با طرح‌های بالادستی خود باشد.

وی همچنین گفت: در طول دولت یازدهم تلاش کردیم پهنه‌های پرخطر را شناسایی کنیم و شهرداری را مجاب کردیم  تا ساخت و ساز را در مناطق پرخطر انجام ندهد. در حال حاضر پهنه‌های پرخطر شهر تهران شناسایی شده و شناسایی پهنه‌های پرخطر البرز، اصفهان، شیراز و تبریز در دستور کار است.

ایزدی یادآور شد: یکی از امن‌ترین مناطق تهران بازار و محلات اطراف آن است. در حالی هر تهران در دهه‌های گذشته در مناطق پرخطر گسترش یافت.

این مقام مسئول همچنین از تشکیل نخستین جلسه سامان‌دهی شهر تهران در روز دوشنبه با حضور معاون اول رئیس جمهور خبر داد و گفت: در جلسات فوق تلاش داریم تا مسائل کلیدی شهر تهران را مورد توجه جدی قرار دهیم.

وی بی‌توجهی به ابعاد اجتماعی شهرها را برخی از آفت‌های طرح‌های توسعه‌ای عنوان کرد و گفت: بی‌توجهی به مدیریت یکپارچه از مسائلی است که در صدد رفع آن هستیم.