درآمدزایی هر گردشگر خارجی معادل ۴۰ بشکه نفت
یکی از معضلات گردشگری که همچنان با وجود چانه‌زنی‌های بسیار به نتیجه مورد نظر دست نیافته؛ ساماندهی تعطیلات رسمی و نظام بخشیدن به تعطیلات آخر هفته است. به گفته کارشناسان و فعالان گردشگری، توسعه گردشگری در کشور در صورتی محقق می‌شود که گردشگران زمان کافی برای سفر داشته باشند و این امر نیازمند ساماندهی تعطیلات در کشور است.
یکی از معضلات گردشگری که همچنان با وجود چانه‌زنی‌های بسیار به نتیجه مورد نظر دست نیافته؛ ساماندهی تعطیلات رسمی و نظام بخشیدن به تعطیلات آخر هفته است. به گفته کارشناسان و فعالان گردشگری، توسعه گردشگری در کشور در صورتی محقق می‌شود که گردشگران زمان کافی برای سفر داشته باشند و این امر نیازمند ساماندهی تعطیلات در کشور است.
از سویی دیگر به طور غیررسمی بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی و نهادهای دولتی کشور پنج‌شنبه‌ها را تعطیل کرده‌اند و دیگر فعالان اقتصادی نیز به صورت نیمه‌وقت در روزهای پنج‌شنبه‌ها فعالیت می‌کنند. به گفته کارشناسان اقتصادی این امر تنها منجر به کاهش بازدهی نیروی‌انسانی می‌شود و در صورت افزایش تعطیلات آخر هفته به ۲ روز شاهد افزایش کارآیی نیروی انسانی خواهیم بود و می‌توان برای توسعه گردشگری داخلی و سفرهای کوتاه‌مدت برنامه‌ریزی کرد. از سوی دیگر اجرای این طرح مخالفانی هم دارد.
به گفته این گروه اگر پنج‌شنبه و جمعه در کشور به‌عنوان تعطیلات آخر هفته انتخاب شود، ۴ روز ارتباط کشور با دنیا قطع می‌شود. تمامی کشورهای اسلامی تعطیلات آخر هفته را به جمعه‌ها و شنبه‌ها تغییر داده‌اند تا ارتباط خود را با دنیا در ایام هفته برای مدت بیشتری حفظ کنند.
در حالی که برخی کشورهای همسایه مانند افغانستان در حال افزایش تعطیلات خود به ۲ روز در هفته بوده و جمعه‌ها و شنبه‌ها را به‌عنوان تعطیلات پایان هفته انتخاب کرده اند؛ در ایران همچنان تعطیلات رسمی پایان هفته یک روز و آن هم جمعه است.
از سویی دیگر براساس پژوهش‌های انجام شده در دنیا، از هر ۱۰نفر شاغل یک نفر به فعالیت در صنعت گردشگری مشغول است و این امر نشانگر اشتغالزا بودن گردشگری است.
ایران نیز در بسیاری از استان‌های خود با مشکل بیکاری روبه‌رو است و می‌توان از توسعه گردشگری داخلی برای رفع این معضل استفاده کرد.
«گسترش تجارت» با یعقوب امین‌زاده، کارشناس و رئیس گروه مشاوران کمیسیون گردشگری در اتاق بازرگانی تهران درباره لزوم توسعه گردشگری گفت‌وگویی داشته که در ادامه می‌خوانید:
کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران چند وقت است روی لایجه ساماندهی تعطیلات رسمی و تعطیلات پایان هفته فعالیت می‌کند اما هنوز این لایحه را به مجلس شورای اسلامی ارائه نکرده است. دلیل این تاخیر چیست؟
در اتاق بازرگانی تهران یک سالی است که روی ساماندهی تعطیلات پایان هفته کار کردیم و به‌طور کلی به مدت ۲ دهه است ساماندهی یا نظام‌مندی تعطیلات است مطرح شده و بحث‌های فرهنگی بسیاری در این باره مطرح است.
آنچه در این مدت کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران به طور مشخص روی آن تمرکز کرد بحث نظام‌مندسازی تعطیلات پایان هفته بود که با مبحث ساماندهی تعطیلات رسمی در کل کشور تفاوت دارد و این امر نیازمند هماهنگ‌سازی تمامی نهادهای دولت است.
به‌طور کلی تعطیلات پایان هفته به ۲ روز افزایش‌یافته و پنج‌شنبه و جمعه در سراسر کشور به‌طور غیررسمی در بیشتر نهادها و واحدهای خصوصی تعطیل است یا اینکه پنج‌شنبه‌ها به صورت نیمه‌وقت فعالیت می‌کنند که به ضرر اقتصاد کشور است.
تعطیلات پایان هفته کشورهای غیراسلامی شنبه و یکشنبه و تعطیلات پایان هفته تمامی کشورهای اسلامی به جز ایران و افغانستان شنبه و جمعه است.
تنها کشوری که پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها تعطیل هستند ایران است و حتی افغانستان نیز در حال تغییر تعطیلات آخر هفته به جمعه‌ها و شنبه‌هاست.
برخی از نمایندگان مجلس شورای سلامی معتقد هستند شنبه‌ها تعطیلات آخر هفته یهودیان بوده و به همین دلیل در ایران نباید شنبه‌ها تعطیل شود.
همه روزها متعلق به خدا بوده و تعطیل‌نکردن شنبه‌ها به دلیل اینکه یهودی‌ها این روز را تعطیلات پایان هفته خود می‌دانند، جای بررسی و گفت‌وگو دارد.
اگر قصد داریم کشور توانمندی داشته باشیم تمامی یافته‌های علم اقتصاد به ما می‌گوید، اگر بخواهیم در راستای پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی فعالیت کنیم باید تعامل بیشتری با دنیا داشته باشیم و این امر مستلزم هماهنگ کردن تعطیلات پایان هفته با دنیا است تا بتوانیم ارتباط مستمر اقتصادی با دنیا داشته
باشیم. اکنون که تعطیلات پایان هفته ایران پنج‌شنبه و جمعه و تعطیلات پایان هفته اغلب کشورهای جهان شنبه و یکشنبه است، در عمل ۴روز در هفته ارتباط با دنیا را از دست
می‌دهیم.
به نظر من اصلی‌ترین دلیل چالش‌هایی در ساماندهی تعطیلات پایان هفته همان حساسیت‌ها بر تعطیل نکردن روز شنبه است اما به‌عقیده من ساماندهی تعطیلات پایان هفته ممکن است و نخبگان و فعالان حوزه دین و فرهنگ باید به کمک فعالان اقتصادی بیایند.
ساماندهی تعطیلات پایان هفته می‌تواند تاثیرات بسیار مثبتی روی گردشگری داخلی بر جا گذاشته و هماهنگ بودن این تعطیلات با تعطیلات پایان هفته در دنیا منجر به تسهیل و بهبود فعالیت‌های گردشگری در ایران و ارتباط و تعامل بهتر فعالان گردشگری کشور با دنیا می‌شود.
درباره ساماندهی تعطیلات رسمی چه تدابیر و اقدامی باید در نظر گرفته شود؟
ممکن است عده‌ای تصور کنند تعطیلات رسمی در ایران بیشتر از تعطیلات رسمی در دنیاست اما تعطیلات رسمی ایران از میانگین جهانی نیز کمتر است.
پژوهش‌های موسسه‌های معتبر جهانی در حوزه مدیریت منابع و سرمایه‌های انسانی اثبات کرده کم بودن تعطیلات پایان هفته موجب کاهش کارآیی و اثربخشی نیروی انسانی شاغل در کشور می‌شود. بنابراین یافته‌های علم مدیریت منابع انسانی نشانگر آن است که برای افزایش بهره‌وری نیروی‌انسانی کشور باید تعطیلات رسمی را افزایش دهیم و نه اینکه از میزان آنها بکاهیم.
گفته می‌شود تا سال ۱۴۰۳بسیاری از مشاغل در دنیا از بین می‌روند، این در حالی است که گردشگری صنعتی است که روز به روز اشتغالزاتر می‌شود. استان‌های مختلف کشورمان ظرفیت‌های بسیاری برای فعالیت و توسعه گردشگری دارند، اما زیرساخت‌های لازم را دارا نیستند. با توجه به وجود معضلات بیکاری در استان‌های مختلف کشور مانند ایلام، لرستان، کردستان، کرمانشاه و دیگر استان‌هایی که ظرفیت‌های گردشگری را دارا هستند، بیکاران درصد بالایی از جامعه را به خود اختصاص می‌دهند به نظر شما چگونه می‌توان از این زیرساخت‌ها و توسعه گردشگری برای رفع بیکاری استفاده کرد؟
مرحله نخست و مهم‌ترین مرحله؛ آموزش‌های لازم به مردم کشورمان در زمینه گردشگری و ترویج فرهنگ گردشگری و گردشگرپذیری است.
از سویی دیگر مسئولان کلان کشور باید باور کنند صنعت گردشگری درآمدزا و اشتغالزا بوده و اهمیت بسیاری دارد.
مقامات دولتی و دولتمردان کشور باید به این باور عمیق برسند که گردشگری مهم‌ترین، سریع‌ترین و امن‌ترین صنعت برای رفع معضل بیکاری در جامعه به شمار می‌رود و چالش‌های بسیاری را در سطح ملی، منطقه‌ای و استانی می‌تواند رفع کند.
هنوز به این باور در جامعه نرسیده‌ایم و همچنان برخی گردشگری را مغایر با باورهای دینی و ملی کشور می‌دانند در صورتی که گردشگری بهترین راهکار برای توسعه آموزه‌های ایرانی اسلامی به مردمان دنیا به شمار می‌رود.
مردمی که به دنبال هویت و معنویت هستند از طریق گردشگری می‌توانند به معنویت و شناخت هویت خود دست یابند. اگر این باور در کشور ایجاد شود تمامی زیرساخت‌های لازم در کشور تکمیل می‌شود تا گردشگری محور توسعه ایران در آینده شود.
حمل‌ونقل، امکانات، تجهیزات و دانش فنی نیز به سود گردشگری ساماندهی می‌شود. به عقیده من مهم‌ترین چالش گردشگری ایران، چالش‌های فرهنگی و نبود باور به کارآمدی صنعت گردشگری برای رفع مشکلات در ایران است.
به عقیده شما گردشگری می‌تواند رقیب صنعت نفت در کشور به شمار رود؟
بله. درآمد حاصل از هر گردشگر خروجی به ایران معادل با فروش ۴۰ بشکه نفت خام است و بنابراین توسعه گردشگری بسیار بیشتر از صنعت نفت می‌تواند منجر به توسعه کشور شود.
صادرات نفت با مشکلات و معضلات بسیاری روبه‌رو است مانند کاهش جهانی نرخ نفت، بلوکه شدن درآمد حاصل از فروش نفت و بسیاری از معضلات دیگر.
در صورتی که یک گردشگر خارجی به‌راحتی به کشور سفر می‌کند و برای ما سودی معادل با ۴۰ بشکه نفت به ارمغان می‌آورد. از یک کلوخی که از ۱۰ هزار سال پیش از نیاکان‌مان به ما به ارث رسیده درآمدزایی می‌کنیم. برای فروش نفت زحمات بسیاری می‌کشیم و هزینه‌های بسیار متحمل می‌شویم در صورتی که ورود گردشگران خارجی درآمدهای جانبی بسیاری برای اصناف مختلف در کشور دارد.
استفاده از وسیله‌های حمل‌ونقل، هتل‌ها، خرید سوغاتی صنایع‌دستی، توسعه صنایع غذایی و بسیاری صنایع دیگر از حضور گردشگران خارجی منفعت کسب می‌کنند.
در دنیای امروز متخصصان اقتصادی به این باور رسیده‌اند که بهترین راهکار برای درآمدزایی و اشتغالزایی صنعت گردشگری است و در مقایسه با صنعت نفت گردشگری اشتغالزایی بسیار بیشتری به همراه دارد.
براساس گزارش‌های منتشر شده از سازمان جهانی گردشگری و شورای جهانی سفر از هر ۱۰ نفر شاغل در جهان یک نفر در حوزه گردشگری در حال فعالیت
است.
کشور تانزانیا دارای یک جاذبه گردشگری معروف به نام کوه کلیمانجارو است که این کوه سالانه یک میلیون نفر گردشگر را جذب می‌کند و ۲۰ درصد اشتغالزایی از طریق گردشگری داشته است. در ایران بیش از ۶۰۰ کوه بالای ۳ هزار متر ارتفاع داریم.
به عقیده شما چرا مقامات مسئول در ایران تاکنون نسبت به گردشگری توجه لازم را نداشته‌اند؟
به دلیل اینکه به توانایی‌ها و مزیت‌های صنعت گردشگری باور نداشته و اهمیت آن را درک نکرده بودند. اکنون این دیدگاه وجود دارد که گردشگری موجب ورود فرهنگ بیگانه به کشور می‌شود. در صورتی که ایرانیان در طول تاریخ از ۲هزار سال پیش ثابت کرده‌اند دنباله‌رو فرهنگ هیچ قومی در دنیا نبوده‌اند.
در ۲ هزار سال گذشته هر قومی که به ایران حمله کرده نه تنها موفق به غلبه فرهنگ خود به این کشور نشده، بلکه تحت‌تاثیر فرهنگ ایرانی قرار گرفته است. اسلام در ایران رنگ و بوی ایرانی گرفت و با فرهنگ ایرانی عجین شد.
ایرانیان در عصر حاضر نیز دنباله‌رو فرهنگ اروپایی و غربی نخواهند شد و فرهنگ ایرانی و اسلامی خود را حفظ خواهند کرد.
به نظر من این نگرانی‌ها ناشی از نداشتن شناخت مسئولان از مردم ایران است. باید گفتمان گردشگری در کشور ایجاد کنیم و مخالفان و موافقان توسعه این صنعت با یکدیگر با تعامل و گفت‌وگو بتوانند مشکلات خود را رفع کنند.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان باید گفتمان گردشگری را در کشور ایجاد کنند.
به‌طور کلی گردشگران تفریحی درصد بسیار کمی را به خود اختصاص می‌دهند و اگر گفتمان گردشگری ایجاد شده و باورها نسبت به این صنعت تغییر یابد شاهد توسعه اقتصادی و ارزآوری بالای این صنعت خواهیم بود.
