آینده سودآوری هتل‌ها
مسعود غلامی*: هرسال در اجلاسی که در میامی فلوریدا برگزار می‌شود، تلاش می‌شود مشکلات صنعت هتلداری بین‌المللی با بحث و بررسی و نظرسنجی و رای‌گیری مشخص شود. در سال ۲۰۱۷ بحث‌های عمیقی در خصوص ۱۰۰ موضوع و مشکل مختلف که جامعه هتلداری با آن روبه‌رو است، صورت گرفت و درنهایت ۱۰ موردی که بیشترین تاثیر را در این صنعت طی سال گذشته میلادی داشته، شناسایی شد. در این مقاله و سلسله مقالاتی که با این عنوان است، سعی می‌شود به‌طور مختصری این عوامل معرفی شود تا با شناسایی راهکارها بتوان تا حدودی بر این مشکلات فائق آمد. البته اعلام این مشکلات در سطح صنعت هتلداری بین‌المللی بوده که سعی شده با بومی‌سازی بخشی از آن مشکلات درونی نیز در آن دیده شود. در این مقاله موضوع «روند سودآوری هتل‌ها در آینده نزدیک» به عنوان یکی از ۱۰مساله پیش‌روی هتلداری مطرح شده است.
پیش‌بینی می‌شود وضعیت سودآوری هتل‌ها در آینده به جهت تمایل به افزایش یا رشد سود و بهبود بازده عملکرد سرمایه‌گذاری به‌طور فزاینده‌ای دشوار شود و این امر به دلایل مختلفی از جمله افزایش هزینه‌های عملیاتی هتل، افزایش هزینه‌های سرمایه و نیاز به سرمایه‌گذاری مجدد که بر بازده هتل تاثیر منفی خواهد گذاشت، افزایش هزینه‌های نیروی کار و مزایایی که از طریق تغییرات جمعیت‌شناختی، مقررات دولتی و قوانین کار و کارگری، هزینه‌های بالای انرژی و... ایجاد شده است.
با توجه به رشد فناوری که امروزه و حتما در آینده نقش مهم‌تری در هتلداری جهانی ایفا می‌کند، متخصصان و مدیران هتل‌ها ممکن است نیاز به بازنگری در استراتژی‌های مدیریت درآمد خود و نگاه دقیق‌تر به هزینه‌ها و رابطه بین توزیع بهینه و سود بیشتر داشته باشند. عدم قطعیت بازار به‌طور فزاینده‌ای در دوره‌های طولانی بروز و مشخص‌شده‌اند و نمی‌توان برای آنها برنامه ویژه‌ای در نظر گرفت؛ ولی بااین‌حال متخصصان هتلداری همیشه در جست‌وجوی روش‌های بهتر برای حفظ سودآوری‌های پایدار هستند. استراتژی‌های مدیریت درآمد نقش مهمی را در توانایی هتل‌ها برای پوشش هزینه‌های عملیاتی خود در دوره‌های کم‌تقاضا ایفا کرده‌اند. با استفاده از استراتژی‌های قیمت‌گذاری پویا بر اساس متغیرهای بازار و پیش‌بینی دقیق، متخصصان هتلداری شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در عملکرد هتل‌ها هستند. به‌جز این موارد، موارد دیگری نیز به افزایش هزینه‌ها دامن خواهد زد. اما این موارد کدامند؟
۱) افزایش هزینه‌های عملیاتی: در اینجا کوهی از هزینه‌ها وجود دارد که دائم در حال مرتفع‌تر شدن است. هزینه‌هایی همچون خدمات امنیتی، تبلیغات، حسابرسی، بازاریابی، بهره بانکی، تعمیر و نگهداری، خرید و نگهداری سیستم‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، هزینه‌های انرژی و... که هیچ ربطی به افزایش و کاهش مسافر نداشته و هتل باید دائما آنها را پرداخت کند.
۲) هزینه‌های نیروی کار: هزینه نیروی‌های کار ناکارآمد لطمات زیادی به سود هتل خواهد زد. حذف نیروهای نابلد و جذب نیروهای مستعد و علاقه‌مند باعث افزایش هزینه‌ها خواهد شد. برای مقابله با این هزینه‌ها، هزینه تصمیم‌گیری‌ها باید موردتوجه قرار گیرد. جذب و نگهداشت نیروهای حرفه‌ای و کارآمد هزینه‌های زیادی دربرداشته و خواهد داشت.
۳) هزینه‌های سودمند: این دسته از هزینه‌ها مفید فایده هستند؛ مانند استفاده از مشاورانی که باعث رشد و ترقی هتل می‌شوند. این هزینه‌ها باعث ازدیاد توانایی مدیران شده و می‌تواند به رشد و شکوفایی هتل کمک شایانی کند. در برخی از کشورها امکان خرید آتی انرژی وجود دارد که باعث صرفه‌جویی بیشتر در هزینه‌های آینده خواهد شد.
۴) هزینه‌های فرانچایز: در حقیقت راز موفقیت برخی از هتل‌های گمنام استفاده از مدل فرانچایز است. فرانچایز یکی از پدیده‌های دنیای معاصر در حوزه کسب‌وکار و خدمات است که منجر به ایجاد الگوهای زنجیره‌ای می‌شود. در این شیوه کسب‌وکار یک هتل گمنام می‌تواند با صرف هزینه‌های مشخص، حق استفاده از لیسانس، برند و آموزش را از فرانچایزدهنده بگیرد. این خدمات می‌تواند شامل عواملی چون استفاده از برند و آرم، آموزش کارکنان، بازاریابی، تبلیغات و... باشد.
۵) هزینه خدمات رایگان: اکنون دریافت خدمات رایگان یکی از نیازهای جدی مشتریان بوده و ترجیح آنان نسبت به انتخاب یک هتل، بستگی به سطح دریافت این نوع خدمات دارد. خدماتی چون صبحانه بسیار باکیفیت و کمیت، دسترسی نامحدود به اینترنت پرسرعت، سرویس‌های غذا و نوشیدنی رایگان، امکان‌پذیرایی رایگان در اتاق، آب‌معدنی و سرویس چای و قهوه رایگان در اتاق، استفاده رایگان از امکانات ورزشی هتل و... از درخواست‌های جدی مشتریان است که با توجه به این شرایط، صاحبان هتل نه‌تنها هزینه‌های این امکانات را تحمل می‌کنند، بلکه فرصت را برای کسب درآمد برای خدماتی که قبلا قادر به دریافت وجه آن بودند، از دست می‌دهند. در چند سال گذشته هتل‌ها شاهد رشد بااهمیتی در درآمد بودند و این امر موجب شد کنترل شدید هزینه را کاهش دهند. کنترل هزینه‌های عملیاتی در دوره‌های زمانی که درآمدها به‌سرعت در حال رشد است، نیاز به تفکر انتقادی از سوی مدیریت دارد. در چند سال آینده، صاحبان و مدیران هتل‌ها باید ارزش سود و ارزش هر ریال و دلار صرف‌شده را به‌خوبی تجزیه‌وتحلیل کنند. با این حال، زمینه نگرانی در مورد سودآوری هتل در آینده به قوت خود باقی خواهد ماند. تولید و تهییج تقاضا یک فرآیند مستمر است. مدیران درآمد باید به‌طور مداوم با آخرین اخبار سیاسی، اقتصادی و صنعتی کنار بیایند تا تصمیمات مهم را در زمان مناسب اتخاذ کنند. بااین‌حال، با کمک فناوری و تدوین استراتژی قوی، می‌توان از هزینه‌ها کاست و برای افزایش درآمد هتل فعال‌تر اقدام کرد.
*مدرس دانشگاه / دانشجوی دکترای تخصصی بازاریابی هتلداری
