ماموریت خصوصی‌ها برای معاون گردشگری
اواخر شهریورماه امسال بود که خبر برکناری محمد محب‌خدایی، معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اعلام شد؛ معاونی که عمر معاونت‌اش یک سال بیشتر دوام نداشت.
اواخر شهریورماه امسال بود که خبر برکناری محمد محب‌خدایی، معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اعلام شد؛ معاونی که عمر معاونت‌اش یک سال بیشتر دوام نداشت. اما عصر جمعه گذشته، ولی تیموری از سوی رئیس سازمان به‌عنوان معاون گردشگری منصوب شد؛ انتخابی که البته نویددهنده آن بود که این بار فردی انتخاب شده که از دل سازمان است و سابقه کاری در حوزه گردشگری نیز دارد.
به گزارش تین‌نیوز به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، تیموری که پیش از این مدیرکل نظارت و ارزیابی گردشگری بود و اوایل امسال به مدیریت اداره کل مناطق نمونه و زیرساخت‌های گردشگری منصوب شد، حالا حضورش در سمت معاونت گردشگری با واکنش‌های مثبتی از سوی فعالان این حوزه همراه شده است.
اما با این وجود نمی‌توان فراموش کرد که گردشگری در چه شرایط بحرانی به سر می‌برد و حالا با توجه به این شرایط لازم است تا معاون جدید گردشگری بابت بهبود اوضاع اولویت‌بندی‌هایی داشته باشد. تلاش برای بهبود بازاریابی و تبلیغات، برنامه‌ریزی برای جذب توریست ورودی، تعامل واقعی با بخش خصوصی و بها دادن به فعالان گردشگری، واگذاری تصدیگری به بخش خصوصی، ایجاد نقشه راهبردی برای صنعت گردشگری، تشکیل کمیسیون ویژه با حضور بخش خصوصی و دولتی، ایجاد بستر برای ارزآوری و بهبود تورهای ورودی و داخلی، بهره‌مندی از عوارض خروج از کشور در بهبود زیرساخت‌های گردشگری، برنامه‌ریزی برای ارزان‌سازی سفر، بازنگری و تدوین مجدد برنامه جامع گردشگری، وضع قوانین جدید در مجلس در راستای توسعه پایدار گردشگری و... از جمله ماموریت‌هایی هستند که فعالان بخش خصوصی برای تیموری و همکاران دولتی‌اش برمی‌شمرند.
تبلیغات؛ اولویت اصلی
ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران در این باره به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «از آنجاکه معاون جدید گردشگری سال‌هاست در بدنه سازمان حضور دارد با این بخش به خوبی آشناست. در صورتی که اگر کسی خارج از سازمان وارد این سمت می‌شد باید زمانی را برای شناخت ساختار سازمان و بخش خصوصی می‌گذاشت. خوشبختانه ولی تیموری با هر دو بخش آشنایی دارد و ماموریت‌ها و توانایی‌های سازمان را می‌شناسند. همچنین با تخصص‌ها و اهداف بخش خصوصی نیز بیگانه نیست.
درنتیجه با انتخاب او می‌توان امیدوار بود که بخش گردشگری یک گام جلو است.» پورفرج به این نکته تاکید می‌کند با وجود آنکه به نظر می‌رسد تیموری از پس مشکلات برمی‌آید؛ اما باز هم باید جدی‌تر به بحران‌ها رسیدگی شود: به نظر می‌رسد معاون جدید بتواند از پس مشکلات بربیاید. اما شرایط امسال با شرایط سال قبل فرق می‌کند. به همین دلیل در اولین گام بهتر است با بخش خصوصی جلسه‌ای برگزار کند تا بداند در حال حاضر در چه شرایطی قرار دارد تا حاشیه امن ایجاد شود.
به عقیده رئیس جامعه تورگردانان ایران اصلی‌ترین موضوعی که در حال حاضر باید به آن پرداخته شود موضوع تبلیغات، بازاریابی و نشان دادن چهره امن و مثبت از ایران به گردشگران خارجی است: در بخش بازاریابی و تبلیغات باید برنامه‌ریزی‌های مدونی صورت گیرد تا افت گردشگر ورودی جبران شود. در حال حاضر وارد فصل دوم اوج سفرهای ورودی شده‌ایم؛ معاون گردشگری جدید باید با بخش‌خصوصی همراه شود و از امکانات سازمان برای جبران افت گردشگر بهره ببرد. لازم است با چنین تبلیغاتی امنیت کشور نیز به نمایش گذاشته شود. در حال حاضر حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی برای معرفی ایران به‌عنوان یک مقصد گردشگری امن می‌تواند موثر باشد و تنها کاری که سازمان در این زمان می‌تواند انجام دهد این است که همراه بخش خصوصی باشد و مانعی در این میان ایجاد نکند.
بازگشت به رویکرد تخصص‌محور
اما اویس کیانی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری کشور نیز به این نکته تاکید دارد که تیموری دارای تجربه در زمینه گردشگری است و در سال‌های دور نیز او جزو راهنمایان گردشگری بوده که می‌تواند این موضوع در بهبود اوضاع گردشگری مفید باشد. او به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: از آنجا که تیموری سال‌هاست در بدنه گردشگری بوده می‌تواند کارها را به‌صورت تخصصی پیش ببرد و اگر این کار را نکند جای تعجب دارد. بنابراین امیدواریم که معاون جدید با نگرشی فراتر به تمام مسائل به درستی بپردازد.
به گفته کیانی از جمله مهم‌ترین اولویت‌هایی که باید برای آن برنامه‌ریزی مدونی صورت گیرد برنامه‌ریزی برای برون‌رفت از شرایط حال حاضر گردشگری است؛ چون با وجود آنکه آمارها نشان می‌دهد با افزایش گردشگر ورودی روبه‌رو بوده‌ایم، اما این افزایش را فعالان گردشگری احساس نکرده‌اند. همچنین لازم است به فعالان گردشگری بهای بیشتری داده شود و بخش دولتی با دستگاه‌ها و ارگان‌های خصوصی همسو شوند تا بتوانند برنامه‌ریزی‌های مناسبی برای بعد از تحریم‌ها داشته باشند.
ثبات؛ شرط بهبود اوضاع
حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران نیز با تاکید بر آنکه لازمه بهبود اوضاع گردشگری در ثبات معاونت گردشگری به مدت طولانی‌تری است به خبرنگار ما می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید نزدیک به دو ماه می‌شد که گردشگری سکانداری نداشت و از آنجا که سرپرست میداند جایگاه موقتی دارد برای همین برنامه‌ریزی دقیق و مدونی در این مدت نخواهد داشت. در ابتدا باید ابراز امیدواری کنم که آمدن تیموری چون از بدنه سازمان است بسیار می‌تواند مناسب باشد؛ اما به شرط آنکه ثبات داشته باشد و بتواند خود را در این مدت با بخش‌خصوصی هماهنگ کند. رفیعی به این موضوع اشاره می‌کند که گردشگری باید در اختیار بخش خصوصی باشد و دولت تنها بستر این فعالیت را فراهم کند: لازم است دولت کارها را به بخش خصوصی بسپارد.
از آنجا که تیموری درباره این صنف و صنعت آگاهی دارد و از نواقص و ایرادها آگاه است، می‌تواند سکان گردشگری را به سمت و سوی جدیدی هدایت کند و همان‌طور که معاون رئیس‌جمهوری در حکم خود چند بار هم اشاره کرده بهتر است فعالیت‌ها با مشورت و همکاری بخش خصوصی صورت گیرد. درنتیجه اجرایی شدن این موضوع می‌توان امیدوار بود که گردشگری مسیر درست‌تری را طی کند.
به گفته رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، مشکلات بخش خصوصی باید به درستی به سازمان منتقل شود و رئیس سازمان به درستی مشکلات را به دولت منتقل کند. به باور رفیعی اگر دولت و سازمان به بخش‌خصوصی ۶ ماه تا یک سال فرصت دهد نقشه راهبردی برای صنعت گردشگری ایجاد خواهد شد. همچنین تشکیل کمیسیون ویژه با حضور بخش خصوصی و دولتی برای ایجاد برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.
ایجاد بستری برای ارزآوری و به وجود آمدن بسترهای لازم برای تورهای ورودی و داخلی از جمله مواردی است که رفیعی بر آن تاکید دارد و معتقد است در کوتاه‌مدت می‌تواند گردشگری را از معضلاتی که با آن دست به گریبان است نجات دهد: اگر به مدت یک سال عوارض خروج از کشور برای زیرساخت‌های گردشگری استفاده شود جای امیدواری دارد که این زیرساخت‌ها هم گردشگری را در بخش داخلی رونق دهد و هم گردشگر ورودی را مجاب کند که برای مقصد گردشگری ایران را انتخاب کند. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی به این موضوع نیز اشاره می‌کند که توریست به دنبال آرامش است: اگر آرامش برای توریست فراهم شود به مرور بسیاری از مشکلات گردشگری حل خواهد شد؛ کسب درآمد به وجود می‌آید و به دنبال آن اشتغال‌زایی نیز می‌شود. درنتیجه گردشگری جایگاه اصلی خود را خواهد یافت.
لزوم تعامل واقعی
جمشید حمزه زاده، رئیس جامعه هتلداران ایران نیز ولی تیموری را گزینه مناسبی در این پست مدیریتی میداند و خاطرنشان می‌کند مهم‌ترین اقدامی که باید از سوی معاونت جدید گردشگری صورت گیرد تعامل واقعی با بخش خصوصی در حوزه گردشگری است: این اتفاق می‌تواند از طریق تفویض اختیار صورت گیرد و بخشی از کارهای تصدیگری به بخش خصوصی سپرده شود. او معتقد است از طریق سیاست‌هایی برمبنای ارزان‌سازی سفر، خارج کردن سفر از حالت فصلی، بهبود مقاصد سفر از حالت سنتی و.. می‌توان اوضاع سفر و گردشگری را نیز بهبود بخشید.
همچنین حمزه‌زاده به بازنگری و تدوین مجدد برنامه جامع گردشگری اشاره می‌کند و می‌گوید: کمک به بخش خصوصی برای رفع موانع و چالش‌هایی که با سازمان‌ها و ارگان‌های گوناگون از جمله سازمان امور مالیاتی، وزارت نیرو و... وجود دارد و به نظر می‌رسد وضع قوانین جدید در مجلس در راستای توسعه پایدار گردشگری نیز باید هرچه سریع‌تر پرداخته شود. محمد محب‌خدایی پس از انتصاب در مرداد سال ۹۵ در شهریور سال ۹۶ برکنار شد؛ کسی که با علی‌اصغر مونسان از کیش به تهران آمد. حالا باید دید ولی تیموری که از بدنه سازمان به معاونت گردشگری رسیده، چگونه می‌تواند گردشگری کشور را هدایت کند؛ به گونه‌ای که هم از توفان تحریم به سلامت خارج شود و هم کشتی به گل نشسته گردشگری را با تدابیری خارج کند و اوضاع آن را سامان بخشد.
