جدال بنادر شمالی کشور با کاهش آب دریای خزر/ پهلوگیری کشتی ها با مشکل مواجه است
شهرستان مرزی بندر آستارا با ۲۰۰ کیلومتر فاصله از مرکز استان گیلان و داشتن ۳۸.۵ کیلومتر مرز مشترک خشکی، رودخانه ای و ریلی با کشور جمهوری آذربایجان و با همچنین آمیزه ای از جذابیت های گردشگری به قطب گردشگری-مرزی شمال ایران تبدیل شده است.
شهرستان مرزی بندر آستارا با ۲۰۰ کیلومتر فاصله از مرکز استان گیلان و داشتن ۳۸.۵ کیلومتر مرز مشترک خشکی، رودخانه ای و ریلی با کشور جمهوری آذربایجان و با همچنین آمیزه ای از جذابیت های گردشگری به قطب گردشگری-مرزی شمال ایران تبدیل شده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از سی نیوز، این شهرستان مرزی گیلان که از جاده و نوار مرزی زببا و دیدنی بهره مند است، سرسبزترین نقاط جنگل های هیرکانی خزری – مرزی ایران را در خود جای داده و به دلیل داشتن سواحل ماسه ای زیبا و مرز دریایی و ریلی با کشور آذربایجان و کوهستان زیبا و پرپیچ و خم گردنه حیران که در جاده آستارا به اردبیل قرار دارد، از آوازه بسیاری در میان طبیعت دوستان برخوردار است.
بندر آستارا در واقع نزدیک ترین و مقرون به صرفه ترین مسیر تجارت و حمل و نقل کالا بین آسیا، آفریقا و اروپا برای تخلیه و بارگیری کشتی ها است که پس از تصمیم هیئت دولت در سال ۱۳۸۷ به سازمان بنادر و دریانوردی واگذار و سپس در واپسین روزهای سال ۱۳۹۳، دولت دستور ایجاد منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا را صادر کرد تا امکان حضور در مبادلات دریای خزر به ویژه صادرات و واردات کالاها از این بندر قدیمی استان فراهم شود.
این بندر بعد از گذشت سال ها و تصمیمات فراوانی که برای توسعه آن گرفته شده هنوز نتوانسته جایگاه واقعی خود را به دست آورد در حالی که می توانست نقش غیرقابل انکاری در اشتغالزایی، درآمدزایی و توسعه همه جانبه منطقه ایفا کند.
این بندر در سال های اخیر با مشکلاتی زیرساختی در حوزه لایروبی و حوضچه بندری نیز مواجه شده که مانع از ورود کشتی های بزرگ تجاری دریای خزر به این بندر می شود در حالی که بندر آستارا یکی از کریدورهای مهم ترانزیت، صادرات و واردات شمال کشور محسوب می شود اما حجم رسوبات و مشکلات سرانجام منجر به تعطیلی ۸ ماهه بندر شد.
حرف و حدیث های بسیار درباره تعطیلی این بندر مهم استان، پای سازمان بازرسی استان را به این بندر باز کرد؛ آقایی بازرس کل استان گیلان در شهریور و مهرماه امسال در سفر به شهرستان آستارا وضعیت بندر را از نزدیک مورد بررسی قرار داد و بر لایروبی این بندر مرزی و بازگشایی آن بعد از ۸ ماه تعطیلی تاکید کرد.
بازرس کل استان در ۱۶ مهر ۱۴۰۳ در جمع اصحاب رسانه آخرین وضعیت بندر آستارا را مورد اشاره قرار داد و گفت: برای بازگشایی بندر آستارا فرصت ۲ ماهه به متولیان داده شد که خوشبختانه اکنون در مراحل پایانی لایروبی قرار دارد.
به گفته وی، بسیاری از ظرفیت های صادراتی بندر آستارا با غفلت های صورت گرفته برخی مسئولان، از بین رفته است؛ در بندر آستارا علاوه بر تأکید بر جمع آوری رسوب و لایروبی، سطح فعالیت بندری را نیز خواستار شده ایم.
بازرس کل استان گیلان در سفر به آستارا نیز با اشاره به سیاست های توسعه دریامحور منویات رهبر معظم انقلاب گفته بود: باید تسهیل و توسعه سرمایه گذاری و مشارکت داخلی و خارجی با ایجاد زیرساخت های لازم نرم افزاری و سخت افزاری صورت پذیرد و یکی از راه های آن، استفاده کامل از ظرفیت های اسکله بندر آستارا خواهد بود.
به گفته آقایی، این همان بند ۹ سیاست های کلی توسعه دریامحور است که به موضوع حمایت از سرمایه گذاران بومی و محلی در طرح های توسعه ای و حمایت از فعالان اقتصادی و بنگاه های کوچک و متوسط جوامع محلی در حوزه های مختلف از جمله صیادی، کشاورزی، صنعتی و گردشگری اشاره دارد و توسط رهبر ابلاغ گردیده است.
وی ضمن اشاره به قرارداد شرکت کاوه با اداره کل بنادر و دریانوردی تاکید داشت که اصلاح و تجدیدنظر در مفاد قرارداد مستلزم ایفای تعهدات قبلی طرفین بوده که می بایست پس از ارزیابی کامل و بررسی دقیق انجام پذیرد در غیر اینصورت اقدام قانونی در دستور کار قرار خواهد گرفت.
استفاده از ظرفیت های بندر برای توجیه فعالیت اقتصادی سرمایه گذار از دیگر موارد مورد تاکید وی بود چراکه در صورت عدم توجه سرمایه گذار، ما بازارهای منطقه را از دست خواهیم داد ضمن اینکه فعالیت کامل بندر مرزی آستارا در حوزه اقتصاد مقاومتی و مقابله با تحریم های ظالمانه دست برتر برای کشور برای مقابله با تهدیدها خواهد بود.
هادی حق شناس استاندار گیلان نیز در سفر به شهرستان آستارا به موضوع اسکله و بندر آستارا و برخی مباحث مطرح شده درباره غیر اقتصادی بودن این بندر اشاره کرد و گفت: مرز آبی ما در شهرستان آستارا یکی از مهم ترین مرزها و بنادر کشور و یک ظرفیت مهم برای استان است و باید در کنار مرز ریلی و زمینی برای تقویت نقش این اسکله و بندر در حوزه تجارت اقدامات عملی انجام شود؛ در واقع عقب نشینی ۲ متر و نیم آب دریای خزر در ۲ دهه اخیر آن را با مشکلاتی مواجه کرده است.
به گفته وی؛ این عقب نشینی آب دریا در بنادر شمالی مشهود است که برای حل آن باید راهکارهای مناسبی تدبیر شود؛ در این بندر نیز مسئولیت و کار آن بر عهده شرکت خصوصی است که باید موارد قرارداد آن ها بررسی شود که چه تعهداتی دارند و چه اقداماتی باید انجام دهند در عین حال از اداره کل بنادر و دریانوردی انتظار است که این بندر به سرعت لایروبی شده و زمینه تردد و پهلوگیری کشتی ها در آن فراهم شود.
محمدرضا شهاب زاده فرماندار آستارا به تشریح آخرین وضعیت بندر آستارا پرداخت و اظهار کرد: کاهش آب دریای خزر و انباشت رسوبات در دهانه ورودی حوضچه این بندر از مهم ترین عوامل تعطیلی چندماهه بندر آستارا و اسکله بود اما با پیگیری هایی که در سطح شهرستان و استانداری و سازمان بازرسی انجام شد در نهایت لایروب یاسین توسط اداره کل بنادر کشتی رانی در منطقه مستقر و در حال لایروبی است.
وی با بیان اینکه شرایط آب و هوایی و دریایی باعث بروز مشکلاتی شده است، افزود: استاندار هم تاکید بر بازگشایی مجدد بندر داشتند تا در کنار کاهش مشکلات ترافیکی موجب افزایش اشتغال و درآمدزایی در این شهرستان شود چراکه بندر آستارا ظرفیت بزرگی بوده و از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
به گفته فرماندار آستارا، تمامی بنادر حوزه دریای خزر امروز با مشکلات ناشی از کاهش سطح آب دریا و کاهش عمق حوضچه ها و در نتیجه مشکلات اساسی در پهلوگیری کشتی ها مواجه هستند و باید فکری اساسی در این زمینه شود و در حال حاضر در حال رفع مشکلات بندر آستارا هستیم تا مجدداً تردد در این بندر صورت بگیرد.
