رفع مشکلات کلان شهرها با تکمیل پروژه های مترو؛ با ال آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران گفت: با توجه به افزایش قابل توجه هزینه های لازم برای ایجاد پروژه های مترو، اولویت نخست برای کلان شهرهای کشور تکمیل پروژه های کنونی است، از سوی دیگر لازم است با ال آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران گفت: با توجه به افزایش قابل توجه هزینه های لازم برای ایجاد پروژه های مترو، اولویت نخست برای کلان شهرهای کشور تکمیل پروژه های کنونی است، از سوی دیگر لازم است با ال آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، شهاب الدین کرمانشاهی امروز _ پنجشنبه چهاردهم اردیبهشت ماه _ در کارگاه تخصصی آینده حمل ونقل همگانی که در حاشیه نخستین رویداد فناورانه حمل ونقل دانش بنیان در دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: یکی از مشکلات حمل ونقل عمومی کلان شهرها، تبدیل خودروهای ناوگان حمل ونقل عمومی به سرویس رفت وآمد کارگاه های تولیدی است.
وی چالش بلندمدت این بخش را نداشتن جاذبه برای ورود نیروهای جوان دانست و افزود: هنگامی که بازار کشش جذب رانندگان جوان را نداشته باشد، با مشکل افزایش سن رانندگان ناوگان حمل ونقل عمومی روبه رو هستیم و تا ۱۰ یا ۱۵ سال آینده به یک مشکل جدی در بخش اتوبوس و تاکسی تبدیل خواهد شد، همانگونه که اکنون نیز مدیریت شهری با چالش جدی در جذب راننده برای این بخش ها روبه رو است.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: بازار حمل ونقل عمومی مکان جذابی برای حضور و فعالیت شرکت های دانش بنیان که قدرت حل مسئله دارند، نیست از سوی دیگر اقتصاد یکی از مشکلات جدی حمل ونقل همگانی است.
کرمانشاهی با اشاره به جبران نشدن هزینه های بخش حمل ونقل با وجود قیمت گذاری دستوری، تاکید کرد: برای جبران بخشی از این هزینه ها شرکت بهینه سازی مصرف سوخت ایده هایی دارد که تحت عنوان بند قاف ماده ۱۲ به عنوان جبران هزینه های کاهش مصرف سوخت و کاهش مالیات شرکت ها در نظر گرفته شده است، یکی دیگر از چالش های حمل ونقل همگانی عمق بسیار کم دانش ما در بهره برداری به شمار می آید.
وی با تاکید بر لزوم توجه شرکت های دانش بنیان به نیازهای شرکت های حمل ونقل عمومی، ادامه داد: در حوزه حمل ونقل همگانی ابهاماتی وجود دارد که بحث های داغ یک سال اخیر بوده است، از جمله آنها استفاده از تراموا و ال آرتی است که موافقان و مخالفانی در وزارت کشور دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با استناد به جدیدترین گزارش جمع خطوط مترو در دنیا را ۱۷ هزار کیلومتر برشمرد و تصریح کرد: ۶۰ درصد این خطوط در آسیای جنوب شرقی به ویژه چین و هند قرار دارد، در قاره اروپا ۴۶، آمریکای شمالی ۱۸، آمریکای جنوبی ۱۹ و منطقه ما ۱۰ شهر دارای خطوط مترو هستند که پنج شهر منطقه مربوط به کشور ما است.
کرمانشاهی با اشاره به جهش کشور چین در ایجاد خطوط مترو، اضافه کرد: ۳۷ شهر جدید در این کشور طی سال های اخیر دارای خطوط مترو شده اند، از سوی دیگر موضوع ایجاد خطوط تراموا و ال آرتی از سه سال اخیر مطرح شده و اکنون در حال بررسی شهرهایی است که از سال ۱۹۲۰ تراموا داشته اند.
وی ادامه داد: بررسی نقشه ها نشان می دهد بیشتر از ۹۵ درصد خطوط در حال فعالیت تراموا روی بستر سیستمی است که در ابتدای قرن بیستم یعنی در فاصله سال های ۱۹۸۰ تا ۱۹۲۰ وجود داشته است، همچنین ۹۲ درصد خطوط تراموا در نیمکره شمالی زمین قرار دارد، اما این جهت گیری اقتصادی نیست و حتی کشور چین نیز در این بخش سرمایه گذاری نمی کند.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران دلیل جذابیت تراموا و ال آرتی در شهرهای اروپایی را وجود بستر این خطوط در ابتدای قرن بیستم دانست و گفت: بررسی خطوط بی آرتی نشان می دهد نزدیک به ۷۰ درصد طول شبکه و بیشتر از ۸۰ درصد سهم مسافران در نیمه جنوبی قرار دارند و سرمایه گذاری های جدید ما باید روی سیستم های سنگین و قابل تأمل پروژه های کنونی مترو برای تکمیل آنها باشد.
موضوع توسعه تراموا و ال آرتی برای کشورهای در حال توسعه حذف شده است
کرمانشاهی عمر ساخت وساز برای ایجاد خطوط مترو در کشور را بین ۱۴ تا ۲۲ سال دانست و اضافه کرد: این نشان می دهد سرمایه و زمان زیادی برای ایجاد این خطوط صرف شده است و پروژه های این بخش معمولاً دیر به بهره برداری می رسد، با این حال برای کشورهای در حال توسعه موضوع توسعه تراموا و ال آرتی حذف شده و بهتر است برای سرمایه گذاری های جدید ناوگان با کیفیت و برقی وارد کنیم.
وی توسعه ناوگان تراموا در اروپا را بر اساس وجود بستر قبلی آن معرفی کرد و افزود: در مقطع کنونی باید تمرکز شهرها بر تکمیل خطوط مترو و حمل ونقل همگانی با توسعه دیگر بخش ها به ویژه استفاده از وسایل گازسوز و برقی باشد، اما یکی دیگر از موضوعات بحث برانگیز رایگان شدن حمل ونقل عمومی است که در کشور ما قیمت قابل توجهی ندارد بلکه کیفیت خدمات آن زیر سوال است.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با اشاره به لزوم توسعه خطوط منعطف حمل ونقل عمومی در کلان شهرها، تاکید کرد: در مناطقی که تقاضا برای سفرهای درون شهری زیاد نیست با اطلاع رسانی مناسب می توان بار سفرها را توزیع کرد، بهبود اطلاع رسانی به مسافران و افزایش استفاده از فناوری سبب شده است طی هفت سال اخیر رشد زیادی در این بخش شاهد باشیم.
کرمانشاهی آینده حمل ونقل در کشورهای در حال توسعه را شامل کاربرد آی تی و حمل ونقل اشتراکی دانست و گفت: انتظار تحول شگرفی در تکنولوژی ناوگان را نداریم، اما تحول حمل ونقل همگانی با اطلاع رسانی مناسب رخ می دهد و تاکنون به دلایل گوناگون از جمله نبود ابزار در بهره برداری و وابستگی به اطلاع رسانی، خطوط منعطف در ایران رشد پیدا نکرده است، اما امیدواریم این بخش در ۱۰ سال آینده رشد کند.
وی راهکار حل مشکل کمبود ناوگان در شهرهای بزرگ را استفاده از ناوگان متوسط و بزرگ دانست و اضافه کرد: در شهرهای متوسط استفاده از ون و میدل باس می تواند به کمک اتوبوسرانی بیاید.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران تعامل و تبادل اطلاعات با مسیریاب ها را برای بهبود وضعیت ناوگان حمل ونقل عمومی ضروری دانست و ادامه داد: با توجه به کاربران بیش از ۲۰ میلیونی این مسیریاب ها می توان با تبادل اطلاعات، اطلاع رسانی به مسافران را بهبود داد.
کرمانشاهی با اشاره به استفاده از سیستم مترو در ۲۰۲ شهر دنیا، خاطرنشان کرد: تهران از نظر طول شبکه خطوط در شمار ۲۰ شهر برتر و از نظر مسافر در رتبه کمتر از ۴۰ قرار دارد که این نشان می دهد در این زمینه زیرساخت فراهم است، اما با مشکل کمبود ناوگان روبه رو هستیم از سوی دیگر با توجه به افزایش قابل توجه هزینه های لازم برای ایجاد پروژه های مترو، اولویت نخست برای کلان شهرهای کشور تکمیل پروژه های کنونی است و از سوی دیگر لازم است که با ال آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم تا زمان مجموعه های فنی و نظارتی برای بررسی آنها گرفته نشود.
وی با اشاره به مشکلات جدی بخش حمل ونقل همگانی در مدیریت بهره برداری، توسعه سیستم ها و یکپارچگی سامانه های اطلاع رسانی، اظهار کرد: برای حل مشکل یکپارچگی اطلاع رسانی می توان در کوتاه مدت و با استفاده از زیرساخت های جدید اطلاع رسانی برنامه ریزی کرد؛ توسعه خطوط منعطف، سرمایه گذاری روی خودروهای بزرگ و متوسط با کیفیت و قانع کردن وزارت صمت برای واردات خودروی با کیفیت از دیگر راهکارهایی است که مدیریت شهری با تمرکز بر آنها می تواند مشکلات این بخش را کاهش دهد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران یکی از مشکلات حمل ونقل عمومی کلان شهرها را مربوط به حمل ونقل حومه ای دانست و تصریح کرد: شهرک های اقماری از محدوده شهر خارج هستند، اما به دلیل افزایش جمعیت، مهاجرت و آلودگی هوا شکل گیری این شهرک ها در اطراف کلان شهرها موضوع جدی است و آمار نشان می دهد حجم تردد در محورهای مواصلاتی بین حومه و مرکز شهرهای بزرگ هر سال سه درصد افزایش می یابد که ادامه این روند در طولانی مدت شرایط دشواری ایجاد می کند.
کرمانشاهی با بیان اینکه نزدیک به ۶۰ درصد وسایل نقلیه در حال تردد بین کلان شهرها و حومه ها تک سرنشین است، افزود: رشد جمعیت معمولاً در حومه اتفاق می افتد و در صورتی که برای حومه برنامه منسجمی نداشته باشیم در آینده دچار مشکلاتی خواهیم شد.
حذف بهای بلیط موجب پیچیده تر شدن مشکلات حمل ونقل عمومی درون شهری می شود
وی از اعضای شورای اسلامی شهر خواست با مصوبه ای مسئله تعیین مرز شهر و حمل ونقل حومه ای را حل کنند و ادامه داد: در زمینه استفاده از وسایل نقلیه خودران ظرف ۱۰ سال آینده اتفاق خاصی در کشورهای در حال توسعه نخواهد افتاد، اما استفاده از وسایل برقی مسئله ای است که در دوره ۱۰ ساله قابل بررسی است و با اینکه ۹۲ درصد برق مصرفی کشور از طریق سوخت های فسیلی تأمین می شود، اما استفاده از این وسایل در مرکز شهرها کاهش آلودگی هوا را به دنبال دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران سومین انقلاب در بخش حمل ونقل را توسعه حمل ونقل اشتراکی دانست و تاکید کرد: استفاده اشتراکی از ناوگان موجود صرفه بیشتری به دنبال دارد، اما درباره طرح رایگان شدن استفاده از ناوگان عمومی باید به این نکته توجه کرد که مشکل اصلی مسافران این بخش کیفیت، دسترسی، زمان بندی و سرعت حرکت وسایل نقلیه است.
کرمانشاهی حذف بهای بلیط را موجب پیچیده تر شدن مشکلات حمل ونقل عمومی درون شهری بیان کرد و گفت: این اقدام چنین برداشتی ایجاد می کند که خدمات حمل ونقل درون شهری باید رایگان باشد در حالی که این رویکرد از حضور بخش خصوصی و شرکت های نوآوری در این بخش جلوگیری می کند.
اساسا مترو با LRT , مونوریل ، تراموا و ... فرق دارد و این ها قابل قیاس نیستند مترو شبکه حمل و نقل عمومی انبوه بر است حکم ستون فقرات حمل و نقل عمومی را دارد و بقیه مدها ، حکم اتصال دهنده گپ های شبکه حمل و نقل را دارند مثلا اتصال ۲ ایستگاه مترو به هم یا اتصال یک فرودگاه به یک ترمینال و کارکردهایی مثل گردشگری هم دارند اما شما بیاید کل شبکه مترو تهران را از کار بندازید جای این ها ۵۰ خط LRT و یا تراموا هم بزنید نمی تونه جای مترو را پر کنه ما داریم در مورد یک شهر بزرگ که در روز تا ۱۵ میلیون نفر جمعیت پیدا می کند صحبت می کنیم که از همان قدیم به بدترین شکل ممکن هم ساخته شده یعنی اصلا سطح جایی برای عبور خودروها و پیاده رو هم ندارد ! بعد اصلا قرار است این تراموا یا LRT را کجا بسازید ؟ خب بزرگراه هایی مثل همت و در ادامه زین الدین ، سر صبح ها و عصرها با سرطان خالص ترافیک مواجه است از ظرفیت این بزرگراه ها هم کم کنید و به مدل ریلی بدین که انبوه بر هم نیست چه می شود ؟ خب می گویند ساخت مترو گران است اما این را نمی گن که ساخت مترو ، تنها راه حل قطعی و موثر برای حل بحران ترافیک تهران است یعنی همین خط ۱۰ ساخته شود بحران به شکل قطعی حل می شود بله شاید ۱۰ برابر هم هزینه داشته باشد اما منطقیه چون مشکلات کهنه را به شکل ریشه ایی حل می کنه تهران راهی جز ۲ یا ۳ طبقه شدن ندارد تا بشود شهری قابل زیست ، تهران "مجبور" است که یک شبکه حمل و نقل عمومی انبوه بر قدرتمند در زیر خود سر و شکل دهد و این اجبار به ساخت مترو برای حومه هم برقرار است حتی اگر ساخت هر کیلومتر مترو به ۱۰ همت هم برسد گریزی جز این راه وجود ندارد . امروز عقلانی ترین کار تمرکز روی اتمام ساخت خط ۶ ، ۷ ، توسعه غربی و بعد شرقی خط ۴ ، توسعه شرقی خط ۲ تا پایانه جدید شرق ، اتمام ساخت مترو پرند و اسلامشهر هستش و البته تاسیس کارخانه ایی که سالی حداقل ۲۰ رام قطار تکمیل مترو تولید کند ، راه را اشتباه برویم استراتژی های کلان اشتباهی بچینیم باز تو در و دیوار خواهیم رفت مثل همان استراتژی اشتباهی که سر برجام چیندیم کلی سرمایه گذاری تو بخش هوایی کردیم و بعد فهمیدیم خر داغ می کردن آن موقع اگر همان هزینه ها را روی توسعه ریلی می کردیم امروز کشور خیلی جلوتر می بود ، نرید یک کارهایی بکنید سنگ هایی ته چاه بیاندازید که ۱۰۰ عالم هم نتونن درش بیارن مثل کاری که در قم و کرمانشاه کردین و سال ها علما نشستند تا ببینند با آن افتضاحات چکار باید گرد هنوزم درگیرن ! سوپرمن بازی ها را تعطیل کنید همین الویت های مترو را پیگیری کنید تا چند گره واقعا باز شود .