بازی همهپرسی کردستان عراق در بازار نفت
این روزها بحث استقلال کردها دوباره مطرح شده و انتظار می‌رود کردها اواخر سپتامبر درباره وضعیت سیاسی خود رای دهند و رای مثبت به استقلال اقلیم کردستان، به معنای آن است که عراق بخشی از مناطق شمالی خود را که شامل میدان نفتی کرکوک و ذخایر پیرامون آن است، از دست خواهد داد.
این در حالی است که آمارهای رسمی نشان می‌دهد کرکوک 10 درصد از کل ظرفیت تولید عراق را تشکیل می‌دهد، در نتیجه استقلال کردستان به معنای آن است که بغداد ممکن است به زودی موقعیت خود به عنوان دومین تولید کننده بزرگ اوپک را به ایران واگذار کند.
در همین رابطه سید حمید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار مارین‌تایمز با اشاره به تاثیر احتمال برگزاری همهپرسی استقلال کردستان بر تولید نفت عراق، گفت: برگزاری همه پرسی کردستان و علاقه کردها به استقلال ناشی از عواملی همچون حس ناسیونالیستی کردها، منابع غنی نفت و گاز منطقه کردستان عراق و شیطنت‌های کشورهای بزرگ منطقه است.
وی با بیان اینکه سهم کردستان عراق از درآمدهای نفتی عراق حدود 17 درصد پیش بینی شده است که به هیچ وجه مورد رضایت کردها نیست، گفت: به‌نظر می‌رسد اصرار کردها به برگزاری همهپرسی در راستای امتیاز گرفتن از دولت مرکزی عراق و افزایش سهم خود از درآمدهای نفتی این کشور برنامه‌ریزی شده باشد.
حسینی تصریح کرد: استقلال کردستان شاید از نظر مادی به نفع کردها باشد، اما در مجموع یک بازی باخت باخت را رقم می‌زند که از هر طرف برای کردها، عراق و کشورهای همجوار ضرر و زیان به همراه دارد.
به گفته او جدایی کردستان علاوه بر اینکه باعث از بین رفتن ثبات، آرامش و دوستی بین کردها و کشورهای همجوار می‌شود، اثرات مخربی بر همکاری‌های آینده کردستان عراق با کشورهای همجواز خواهد گذاشت.
این عضو ارشد اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران گفت: در حال حاضر اقلیم کردستان روزانه بیش از 350 هزار بشکه نفت صادر می‌کند و طبق ادعای کردها تا سال 2019 صادرات نفت این منطقه به 2 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. در صورت تحقق این امر، سهم بسیار بزرگی از صادرات 30 میلیون بشکه‌ای اوپک به این منطقه اختصاص می‌یابد.
حسینی با بیان اینکه عراق حدود 150 میلیارد بشکه ذخایر نفتی دارد و شرکت BP اخیرا اعلام کرده 45 میلیارد آن در منطقه اقلیم کردستان قرار دارد، گفت: این 45 میلیارد بشکه جدا از منابع نفتی کرکوک است که کردها نسبت به آن ادعا دارند.
وی با بیان اینکه کردها معتقدند پنج درصد از ذخیره نفت و گاز جهان در کردستان عراق قرار دارد و میادین بزرگ نفتی از جمله شیخان و تق‌تق نیز در این منطقه واقع شده‌اند، تصریح کرد: اقلیم کردستان 30 میدان نفتی فعال دارد که 19 کشور خارجی از جمله کانادا، امریکا، روسیه، و فرانسه در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
به گفته حسینی برخی از این شرکت‌ها از جمله اکسون موبیل، شورون آمریکا، توتال فرانسه و گازپروم روس جهت سرمایه‌گذاری و مشارکت در کشف و استخراج نفت در اقلیم کردستان سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
دبیرکل اتاق ایران و عراق با اشاره به برخورداری منطقه اقلیم کردستان از منابع غنی گاز، گفت: کردها معتقدند اقلیم کردستان به اندازه قزاقستان دارای منابع گاز است.
وی با اشاره به رقابت ایران و کردستان برای صادرات گاز به ترکیه و اروپا، گفت: اقلیم کردستان بر اساس قراردادی که با کشور ترکیه منعقد کرده روزانه حدود 10 میلیون متر مکعب (نصف ایران) گاز به این کشور صادر می‌کند.
حسینی در پاسخ به این سوال که استقلال کردستان چه تاثیراتی در صادرات نفت این کشور خواهد گذاشت، گفت: استقلال کردستان عراقی، تاثیری در صادرات نفت این کشور نخواهد گذاشت زیرا خط لوله کرکوک- جیهان در اختیار دولت مرکزی است و عمده صادرات عراق از مناطق جنوبی صورت می گیرد، اما در صورت استقلال کردها، قطعا رتبه عراق در میان کشورهای دارنده ذخایر بزرگ نفت جابه جا می‌شود.
این کارشناس حوزه انرژی در ادامه توضیح داد: در حالیکه عراق مدعی است دومین ذخایر نفتی جهان را داراست، جدایی اقلیم کردستان می‌تواند عراق را به چهارمین یا پنجمین دارنده ذخایر نفتی دنیا تبدیل کند.
وی با تاکید بر اینکه بدون شک استقلال کردها می‌تواند به درگیری و تنش در روابط کردستان و کشورهای منطقه منجر شود، گفت: با توجه به اینکه کردستان عراق از طرف ایران و ترکیه و سرزمین اصلی عراق محصور در خشکی است و به آب‌های آزاد دسترسی ندارد، استقلال این منطقه تاثیر منفی در دسترسی به بازارهای نفتی خواهد داشت. ضمن اینکه مجبور می‌شوند برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی امتیازات زیادی بدهند.
حسینی، افزود: با توجه به اینکه امریکا، روسیه و هند از خریداران اصلی نفت خام عراق و مخالف برگزاری این همهپرسی هستند، در صورت جدایی کردستان از عراق، کردها برای فروش نفت خام مجبور به ارائه تخفیفات زیاد می‌شوند.
وی با اشاره به تاثیرات مخرب استقلال کردستان بر صادرات گاز این منطقه گفت: اخیرا وزیر انرژی ترکیه در مصاحبه‌ای ادعا کرده گازی که این کشور از کردستان عراق خریداری کرده بسیار ارزان‌تر از قیمتی است که از ایران و آذربایجان می‌خرد.
دبیرکل اتاق ایران و عراق ادامه داد: با توجه به مخالفت ترکیه با جدایی کردها، بدون شک استقلال کردستان تاثیر منفی در صادرات گاز این منطقه خواهد گذاشت. از سوی دیگر می تواند بر صادرات نفت و گاز ما به ترکیه و کشورهای اروپایی تاثیرگذار باشد.
وی در پاسخ به این سوال که اقلیم کردستان در صورت استقلال می‌تواند عضویت اوپک را کسب کند، گفت: بعید به نظر می‌رسد که کردستان به‌سرعت بتواند به عضویت اوپک درآید زیرا عضویت در اوپک با اجماع صورت می گیرد و قطعا کشورهایی مثل ایران و عراق که از بنیان گذاران این سازمان هستند با عضویت آن در اوپک موافقت نخواهند کرد. البته ممکن است مخالفان عضویت اقلیم کردستان در اوپک در نهایت شوند مجبور شوند کردستان عراق را به رسمیت بشناسند.
