پیمانکاران به دولت مشاوره فکری بدهند

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، نشست وزیر راه و شهرسازی با انجمن‌ شرکت‌های راهساری کشور، در ساختمان دادمان وزارت راه و شهرسازی برگزار شد. در این نشست ابتدا نمایندگان شرکت‌های راهسازی شرکت‌کننده در این نشست به ارایه مسایل و مشکلات خود پرداختند و پس از آن وزیر راه و شهرسازی به جمع‌بندی نشست فوق پرداخت.

دکتر آخوندی در این نشست گفت: می‌دانم که شرایط پیمانکاران راه‌سازی شرایط سختی است. من به عنوان وزیر راه و شهرسازی اولا باید از همه تشکر کنم. قطعا پیمانکاران فداکاری بزرگی برای ایران کردند. امروز حساب می‌کردم در مدتی که ما در وزارت راه و شهرسازی هستیم از سال ۹۲ تا پایان سال ۹۵، در این دوره ما ۳۶ هزار میلیارد تومان کار پیمانکاری کردیم که این رقم فوق العاده‌ای است و باید در حدود ۱۰۰ درصد رشد داشته باشیم.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: بخش عمده بار راهسازی کشور بر دوش پیمانکاران بوده است. بنابراین به نظر من، دولت و مردم باید سپاس جدی نسبت به جمع پیمانکاران داشته باشند.

عضو کابینه دولت یازدهم با اشاره به اینکه در سفری که در روزهای آتی برای افتتاح راه آهن تهران- همدان با ریاست جمهوری به همدان خواهد داشت فعالیت پیمانکاران را یادآور خواهد شد، گفت: کاری که پیمانکاران برای توسعه و آبادانی ایران انجام دادند کار قابل توجهی بوده است و جامعه ایران، مدیون تلاش های پیمانکاران و جامعه مهندسی  ایران است که با حداقل دریافتی، کارهای قابل توجهی را برای توسعه کشور، انجام دادند.

 وزیر راه و شهرسازی بحث های جاری پیمانکاران را از دو منظر مالیات و نحوه اوراق، کارکرد و کیفیت اوراق مورد توجه قرار داد و افزود: برای بحث مالیات تلاش می‌کنم در همین چند روزه آقای تقوی نژاد را دعوت کنم و با هم گفتگو کنیم تا ببینیم به چه جمع بندی می‌رسیم. به نظر می رسد از آن جلسه بتوانیم پیشنهادی را برای دولت ببریم که اینکار را به زودی انجام خواهم داد. همچنین در رابطه با کیفیت اوراق باید جلسه‌ای مشترک با پیمانکاران راهسازی و دکتر پورمحمدی معاون دکتر نوبخت داشته باشیم تا به جمع بندی برسیم.

آخوندی تصریح کرد: علاوه بر ساماندهی به وضعیت جاری، بحثی که باید مورد توجه همگان باشد و بر آن چه دولت ادامه پیدا کند و چه ادامه پیدا نکند، تاکید دارم بحث آینده ایران است. شخصا نسبت به تامین مالی برای طرح‌های بزرگ در ایران بسیار نگران هستم. زیرا آنقدر در حوزه هزینه تعهد ایجاد کرده‌اند و با این شعارهایی که در حال حاضر دارند سر می‌دهند تعهد ایجاد می‌کنند که اساسا پولی برای عمران و ابادانی ایران باقی نمی‌ماند.

وزیر راه و شهرسازی در بیان پیشنهادها و اندیشه‌هایی که در حوزه حمل و نقل و آینده آن دارد، نیز نکاتی را ارایه کرد و گفت: اصل اندیشه من بر چند پایه استوار است. یک بحث، مدیریت دارایی‌ها است که  البته نظام مالی ایران هنوز فهم دقیقی از مدیریت دارایی‌ها ندارد. بدین معنا که دولت حجم عظیمی از دارایی دارد که از آنها دارد حداقل استفاده را می‌کند. اگر دولت بتواند نحوه استفاده از دارایی‌هایش را بهبود ببخشد، می‌تواند منابعی برای توسعه و عمران ایران، ایجاد کند. نمونه آن، فرض کنید ایستگاه راه آهن تهران که ۱۸۰ هزار مترمربع زمین اش است و در منطقه بسیار پرتراکم و پر جمیعت قرار دارد، در حالی که این ایستگاه فقط برای سوار و پیاده شدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آخوندی خطاب به افراد حاضر در نشست از انجمن شرکت های راهسازی ایران، گفت: همه شما خارج از ایران رفته‌اید و می‌دانید که ایستگاه‌های راه‌آهن، مرکز توسعه‌شهری هستند و خیلی فراتر از مرکز پیاده و سوار شدن مسافران عمل می‌کنند. برای نمونه، آزادراه های دولتی که دوره مشارکت‌شان تمام شده و تبدیل به دارایی دولت شده‌اند، دارایی های بسیار بزرگی هستند اما نحوه بهره وری از آنها به شدت نازل است.

وی ادامه داد: تصورم بر این است که باید به دنبال یک نوع مدیریت دارایی در ایران برویم که بتوانیم برای طرح‌های زیربنایی ایران راه‌حل پیدا کنیم. وگرنه با این شرایط بودجه عمومی، شرایط دشوار است. متاسفانه در ایران در حال حاضر، مسابقه برای ایجاد هزینه برای دولت است و هیچکس به دنبال کاهش هزینه‌های دولت نمی‌رود. بلکه به نظر می‌رسد همه به دنبال افزایش هزینه‌های دولت هستند.

سیاستگذار ارشد حوزه حمل و نقل کشور افزود: در برنامه ششم توسعه، صندوق حمل و نقل را پیش‌بینی کرده‌ام و دنبال آن هستم که تا قبل از پایان دولت یازدهم، صندوق حمل و نقل را تاسیس کنیم و بتوانیم مجموعه دارایی‌های دولت را احصاء کنیم.

وی گفت: دارایی‌های دولت در حوزه حمل و نقل دارایی‌های زیادی است و اگر ما بتوانیم دارایی هایی را که در حوزه فرودگاه، بنادر، راه آهن، و ازادراه ها داریم را به نحوی تعریف و یکپارچه کنیم قدمی بزرگ برداشته‌ایم. همچنین باید به این نکته توجه کنیم که اینکار نباید تبدیل کاری تجاری شود. بلکه باید با هدف افزایش بهره‌وری و با ارزش افزوده بیشتر باشد. به هیچ عنوان نباید با اهداف کاسبی که با اهداف تامین مالی برای طرح‌های زیربنایی باشد.

پیمانکاران فکر کنند و به دولت مشاوره فکری بدهند

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر آنکه آخر کار  باید برای توسعه زیربناها باید درآمدهای مستمر وجود داشته باشد، گفت: دولت‌ها، پیش‌تر، دولت‌های نفتی بودند اما هم اکنون این روش ها امکانپذیر نیست و باید برای آنها کاری کرد.

آخوندی ادامه داد: در فرنگ سه نوع مالیات fuel tax  مالیات بر سوخت، یا road tax مالیات بر جاده یا car tax  مالیات بر ماشین و یا ترکیبی از سه مالیات وجود دارد که فقط برای توسعه زیربناها استفاده می شود. در ایران اساسا چنین روش‌های مالیاتی وجود ندارد. در ایران ما مالیات بر سوخت را پیشنهاد کردیم که در یکی از موارد قانونی سال ۹۴ آمد. اما به دلیل نگرانی از افزایش ناگهانی قمیت سوخت اجرا نشد. اما چون قانون تصویب شده قاعدتا اجرا می‌شود.

وی افزود: اگر بتوانیم نظام مالیاتی ویژه داشته باشیم که برای طرح‌های زیربنایی بتواند تامین مالی کند، این کار مهمی در ایران خواهد بود. همه اینها را درایران داریم اما خیلی گنگ و نامناسب است. هم اکنون بخشی از درآمد بنزین به شهرداری‌ها می رود. اما معلوم نیست شهرداری‌ها آنها را چه می‌کنند.

آخوندی یادآور شد: پیش‌تر نیز در یک سخنرانی گفتم که در سال ۹۵، پولی که دولت به شهرداری تهران داد ۴۵۰۰ میلیارد تومان بوده در حالیکه به وزارت راه و شهرسازی ۱۵۰۰ میلیاردتومان تعلق گرفت. یعنی شهرداری تهران سه برابر وزارت راه و شهرسازی بودجه دولت را دریافت کرده است.

وی اشکال کار را متوجه سیستم مالیاتی دانست که یک جا تجمیع نشده است و تصریح کرد: باید مشخص شود دولت چه اندازه پول دارد و چگونه اولویت تعیین کند و به کجا می خواهد آنها را تخصیص دهد که با  راه اندازی صندوق حمل و نقل مسیر خواهد شد.

این مقام‌مسئول گفت: در حال حاضر، ما عوارض نوسازی ماشین داریم اما اتومبیل‌ها فقط از جاده درون‌شهری که استفاده نمی‌کنند از جاده‌های بین‌شهری هم استفاده می‌کنند. اما عوارض فقط در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌گیرد. به همین دلیل نیز باید سهم جاده‌های بین شهری نیز مانند جاده های درون شهری داده شود.

 آخوندی ادامه داد: در road tax مالیات بر جاده، نیز فکر می‌کنم در درازمدت باید راجع به آن فکر کنیم و این روشی است که در کشورهای  پیشرفته مورداستفاده قرار می‌گیرد.

وزیر راه و شهرسازی گفت: مدلی که در ذهن من است این است که اگر ما بتوانیم صندوق حمل و نقل درست کنیم آن صندوق می‌تواند صندوق متمرکز عوارض را ایجاد کند، بدین طریق که پول جمع می‌شود و از آن پول به سرمایه‌گذاران و پیمانکاران اعتبار داده می‌شود. مشکلی که پیمانکاران ایران دارند این است که هیچکس به پیمانکاران اعتبار نمی‌دهد و این اصلی ترین مشکل در تامین مالی برای پیمانکاران است.

آخوندی با تاکید بر آنکه مشکل پیمانکاران و راه حل آن را چندین بار در دولت مطرح کرده است، گفت: با نظام بانکی حال حاضر ایران، بهترین کار به عقیده من، ایجاد صندوق حمل و نقل است. بدین نحو که صندوق با گردش مالی بهتر عمل می‌کند و مقدمات آن را در یکسال گذشته چیده ام تا به سمت ایجاد صندوق حمل و نقل برویم.

تلاش برای افزایش سهم حمل و نقل خودگردان

عضو کابینه دولت تدبیر و امید ادامه داد: باید سهم حمل و نقل خودگردان نسبت به حمل و نقل رایگان افزایش دهیم. ما از ۲۰۰هزار کیلومتر جاده‌ای که داریم بیش از ۲۰۰۰هزار کیلومتر آن آزادراه است، بقیه همه حمل و نقل رایگان است و سهم حمل و نقل خودگران بسیار محدود است. شاید یکی از کارهایی که در آینده ایران بتوان انجام داد این است که این سهم ظرف ۱۰ سال به بیشتر از ۲۰ درصد برسد.

آخوندی گفت: همین بحث را در چین و اروپا هم در جاده و هم در حمل و نقل ریلی دیدم. در ایتالیا حمل و نقل ریلی سریع‌السیر ایتالیا که به آن سوبسید تعلق نمی‌گیرد نسبت به حمل و نقل ریلی معمولی ۷۵ به ۲۵ است. و آنها از محل ۷۵، نیازهای ۲۵ درصد حمل و نقل رایگان را تامین می کنند.

وی تصریح کرد: در درازمدت چاره‌ای جز تجمیع مالیات جاده‌ای یا صندوق حمل و نقل یا ارتقای سطح سرویس و یا خودگردان کردن سطح سرویس نداریم. به دنبال آن هستم که این اندیشه‌ها را در حمل و نقل به سیاست یکپارچه تبدیل کنیم.

آخوندی گفت: آخر کار کنار برنامه‌های جاری باید اندیشه‌ای برای توسعه و آبادانی ایران داشته باشیم. باید تلاش کنیم هزینه اضافه ای را بر دولت بار نکنیم زیرا بودجه دولتی در شرایط فعلی بسیار گرفتار است و معتقدم اگر داستان‌های پوپولیستی بار دیگر در ایران قدرت بگیرد، آینده ایران چگونه خواهد شد؟

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: من با آقای رئیس جمهوری صحبت کردم تا صندوق توسعه ملی در این شرایط که بانک ها در چنین وضعیتی هستند بیاید و برای کسانیکه در طرح توسعه ایران مشارکت می کنند تامین مالی کند، حالا می‌خواهد طرح های توسعه آزادراه باشد یا بندر یا فرودگاه یا دیگر طرح ها، برای چنین طرح هایی تامین مالی شود. ایشان پذیرفتند که ما طرحی را تهیه کنیم و به نحوی صندوق توسعه ملی را چه به شکل ریالی و چه به شکل دلاری موظف کنیم تامین مالی کند و به پیمانکاران تسهیلات بدهد. خوشبختانه موافقت شده است و در همین دولت، به سرانجام خواهد رسید.

علی آزاد دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی نیز که در نشست فوق حاضر بود، گفت: امید داشته باشیم یک روزهایی عقلانیت و خردورزی در کل جامعه ما اثرگذاری لازم را داشته باشد. آرزو می کنم شاهد ادامه خدمت دکتر روحانی در دوره دوم ریاست جمهوری باشیم زیرا خواه ناخواه دستاوردهای قابل توجهی برای ایران خواهد داشت.

وی تاکید کرد: وقتی راجع به راه و راهداری فکر می‌کنم، می‌بینیم که برای پیمانکاران راهساز شرایط بسیار دشواری وجود دارد و متاسفانه به گونه ای است که آنها به خاطره هم نمی‌پیوندند و بعد از مدتی از این خدمتگزاران سختکوش جامعه فنی و مهندسی و بنا کنندگان زیرساخت های توسعه کشور اثری نخواهد ماند.  

آزاد گفت: با شرایطی که امروز در جامعه برای راهسازان وجود دارد باید بررسی کنیم که چرا نمی‌شود از خدمت سرمایه‌گذاران راهسازی در درازمدت استفاده کرد؟

وی در بیان مشکلات راهسازی مملکت، گفت: نحوه پرداخت اعتبارات به پیمانکاران و سرمایه گذاران راهسازی کشور باید مورد تجدید نظر قرار بگیرد.

همچنین از دیگر مشکلات مطرح‌شده توسط نمایندگان شرکت‌های راهسازی، کیفیت و میزان اوراق مشارکت به پیمانکاران بود. در عین‌حال یکی از نمایندگان اوراق مشارکت را یکی از اصولی‌ترین کارهای دولت خواند و خواستار توجه به پیمانکاران شد.

گفتنی است در نشست فوق، خیراله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای کشور نیز حضور داشت.