گردشگران ایرانی در «تور» گرجی‌ها

یک موفقیت تمام عیار

اما داستان گردشگری گرجستان را می‌توان موفقیتی تمام عیار برای این کشور به حساب آورد. در سال 2010 این کشور تنها پذیرای کمی بیش از 2 میلیون گردشگر در سال بود، اما در اندک زمانی توانست به رشدی خارق‌العاده دست یابد و در سال 2016 تعداد گردشگران خارجی ورودی خود را به 6 میلیون و 360 هزار نفر برساند. علاوه‌بر این، عواید حاصل از گردشگری در این کشور نیز به‌طور مداوم رو به افزایش گذاشته است. در سال 2007 این کشور 384 میلیون دلار از محل گردشگری درآمدزایی می‌کرد؛ درحالی‌که در سال 2008 این مقدار با رشد 16 درصدی به 447 میلیون دلار رسید. با این حال، بیشترین رشد مربوط به دهه دوم قرن بیست و یکم میلادی است. در سال 2010 عواید گردشگری با رشد 39 درصدی به 659میلیون دلار رسید و پس از آن نیز با با رشد 45 درصدی در سال 2011 قله 955 میلیون دلار را فتح کرد.

سال 2012 نیز با رشدی قابل توجه همراه بود و عواید گردشگری این کشور از مرز یک میلیارد و 410 میلیون دلار گذشت. در سال‌های بعد نیز به‌رغم کاسته شدن از این میزان رشد، درآمدهای زیادی نصیب گردشگری گرجستان شد. برای مثال در سال 2013، درآمدها به یک میلیارد و 720 میلیون دلار رسید و در سال‌های 2014 تا 2016 نیز به ترتیب این عواید برابر با یک میلیارد و 787 میلیون، یک میلیارد و 936میلیون و در نهایت 2 میلیارد و 166 میلیون دلار اعلام شد.

نقشه گردشگری گرجستان

از آماری که توسط سازمان‌های رسمی این کشور ارائه شده است، چنین برمی‌َآید که اروپا بیشترین متقاضیان بازدید از آن را داشته است؛ به گونه‌ای که 7/ 92 درصد از گردشگران خارجی گرجستان در ماه مه از این قاره بوده‌اند. ورود 512 هزار و 589 گردشگر از قاره سبز که نسبت به ماه مشابه سال گذشته افزایشی 13 هزار و 405 نفری داشته، یکی از دلایلی بوده که این کشور موفق به جذب 552 هزار و 958 گردشگر از سراسر جهان تنها در ماه مه شده است.  اروپای مرکزی و شرقی از این میان سهمی در حدود 379 هزار نفر داشته است که نسبت به ماه مه سال قبل افزایشی 40 هزار نفری داشته و 5/ 68 درصد از کل گردشگران خارجی وارد شده به گرجستان را در بر می‌گرفته است. در این منطقه بیشترین رشد مربوط به تاجیکستان و ازبکستان به ترتیب با 245 و 206 درصد رشد بوده است؛ هرچند این رشد بیشتر به‌دلیل تعداد کم گردشگران این کشورها بوده و با افزایشی اندک، رشد قابل توجهی را شاهد بوده‌اند. ارمنستان و آذربایجان که مهمترین کشورهای این منطقه در بازدید از گرجستان هستند نیز به ترتیب شاهد رشد 9 و 8 درصدی در بازدید از گرجستان در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده‌اند.

گردشگران اروپای شمالی بازدیدکننده از این کشور هرچند کمتر از یک درصد از گردشگران خارجی گرجستان را تشکیل می‌دهند، با افزایش 626 نفری و رسیدن به 4هزار و 166 نفر در ماه مه سال 2017، رشدی 7/ 17 درصدی را نسبت به مه سال 2016 ثبت کرده‌اند. در مورد گردشگران اروپای جنوبی نیز وضع تا حدودی مشابه گردشگران اروپای شمالی بوده است. این گردشگران خارجی که در مه سال 2016 حدود 3هزار و 846 نفر بودند، با 790 نفر افزایش در ماه مه سال 2017 به 4هزار و 636 نفر رسیدند که نشان از رشد 5/ 20 درصدی گردشگران خارجی اهل این منطقه از گرجستان دارد. گردشگران اهل اروپای غربی نیز در این مدت از 8هزار و 390نفر به 9هزار و 674 نفر ارتقا پیدا کرده‌ و با رشدی 3/ 15 درصدی به سهم 7/ 1درصدی از بازار مسافران خارجی گرجستان دست یافته‌‌اند.

با این حال ترکیه و شهروندانش نقش مهمی در عدم افزایش بیشتر گردشگران خارجی داشته‌اند. ترکیه که یکی از مهمترین مبادی سفر به گرجستان محسوب می‌شود، در ماه مه سال 2017 نسبت به ماه مشابه سال 2016، حدود 33 هزار نفر از گردشگران خارجی خود به این کشور کاسته است. در ماه مه سال 2016 حدود 135 هزار نفر از اتباع ترکیه از گرجستان بازدید کرده بودند که این میزان در سال 2017 به حدود 102 هزار نفر رسیده است. این رقم حاکی از افت 24 درصدی در ورود این گردشگران به گرجستان است. با این حال، همچنان ترکیه به عنوان یکی از مهم‌ترین بازارهای مبدا فرستنده گردشگر به گرجستان محسوب می‌شود.

در عین حال، گرجستان برای قاره آمریکا مقصد چندان محبوبی محسوب نمی‌‌شود و در کل این قاره تنها 4هزار و 873 نفر در ماه مه سال 2017 به این کشور سفر کرده‌اند که نسبت به ماه مه سال 2016 افزایشی 280 نفری را نشان می‌دهد. در این قاره تنها ایالات متحده است که مبدا مهمی برای گردشگری گرجستان است. این کشور در مه سال 2016، 3هزار و 726 نفر و در مه سال 2017، 3هزار و 844 گردشگر به گرجستان فرستاده است.  منطقه شرق آسیا و اقیانوسیه از مبادی مهم گردشگری گرجستان بوده که رشد آن قابل توجه است. در ماه مه 2016 این منطقه حدود 13 هزار گردشگر به گرجستان فرستاده که در ماه مشابه سال 2017 به 28 هزار نفر یعنی بیش از دو برابر رسیده است.

این منطقه 1/ 5 درصد از گردشگران خارجی ورودی به گرجستان را شامل می‌شود. آسیای جنوبی نیز برای گردشگری گرجستان اهمیت زیادی دارد و 1/ 4 درصد از گردشگران خارجی گرجستان را در برمی‌گیرد. در این منطقه که ایران و هند از مبادی مهم آن محسوب می‌شوند، در ماه مه سال 2016بالغ‌بر 8هزار و 529 نفر گردشگر به گرجستان آمده بودند؛ درحالی‌که در ماه مه سال 2017 این تعداد با افزایش قابل توجه 7/ 163درصدی به 22 هزار و 487 نفر رسید. ایران یکی از بیشترین رشدها را در ماه مه در میان کشورهایی که گردشگرانشان از گرجستان دیدن کرده‌اند، داشته و علاوه‌بر این از نظر تعداد افزایش گردشگران نیز پس از روسیه که 14 هزار نفر افزایش گردشگر داشته، رتبه دوم را در دست داشته است. پس از روسیه و ایران نیز ارمنستان و آذربایجان به ترتیب با جذب 10 هزار و 9 هزار نفر، بیشترین افزایش را در فرستادن اتباعشان به گرجستان ثبت کرده‌اند.

مرور آمار 5 ماهه گردشگری

اطلاعات سازمان‌های گرجستان نشان می‌دهد در 5 ماه نخست سال 2017، گردشگری این کشور با افزایش 207 هزار نفری در ورود گردشگران خارجی نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو بوده و تعداد آنها از 2 میلیون و 123 هزار نفر در 5 ماه نخست سال 2016 به 2 میلیون و 330 هزار نفر در همین مدت در سال 2017 افزایش یافته است. این افزایش نسبت به سال گذشته تقریبا 10درصد است. مروری بر مبادی مهمی که اتباع آنها برای سفر به گرجستان وارد می‌شوند نشان می‌دهد جمهوری آذربایجان در 5 ماه نخست سال 2017 با افزایش 32 هزار نفری نسبت به مدت مشابه سال 2016، در فرستادن گردشگران به این کشور رتبه اول را در اختیار داشته است. آمار حاکی از آن است که 603 هزار نفر از اتباع جمهوری آذربایجان در 5 ماه نخست سال 2017 از گرجستان دیدن کرده‌اند. ارمنستان با افزایش 59 هزار نفری در فرستادن اتباعش به گرجستان و دستیابی به رقم 504هزار گردشگر، دومین مبدا مهم برای این کشور محسوب می‌شود. در رده سوم نیز ترکیه قرار گرفته است که به‌رغم اهمیتش، کاهشی بیش از 93 هزار نفر در 5 ماه نخست سال 2017 نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته و در این 5 ماه 432 هزار گردشگر به گرجستان فرستاده است. در رده چهارم هم روسیه قرار دارد که تعداد گردشگرانش در این 5 ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل 67 هزار نفر افزایش یافته و به بیش از 371 هزار نفر رسیده است.

ایران نیز که در جایگاه پنجم مبادی مهم گردشگری گرجستان در 5 ماه نخست سال 2017 قرار گرفته است، تاکنون قریب به 83هزار گردشگر در سال 2017 به گرجستان فرستاده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد خیره‌کننده 224 درصدی را نشان می‌دهد. تعداد گردشگران ایرانی نسبت به همین مدت در سال 2016 بیش از 57 هزار نفر افزایش یافته است. سایر کشورها نیز به جز این 5 مبدا، در سال گذشته در همین مدت 252 هزار گردشگر به گرجستان فرستاده بودند که این میزان در سال 2017 به 337 هزار نفر رسیده است.  جالب است که 79 درصد از این سفرها در سال 2017 از طریق زمینی انجام شده و تنها 20 درصد با استفاده از حمل و نقل هوایی انجام شده است. بخش ریلی و حمل و نقل دریایی نیز مجموعا مقدار باقی‌مانده را در بر می‌گیرند.

ایران، مشتری نوروزی گرجی‌ها

بررسی اطلاعات مربوط به گردشگران خارجی وارد شده به گرجستان در ماه مارس نیز نشان از رشد چشمگیر تعداد این گردشگران به‌خصوص از سوی اتباع کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان دارد. عمده دلیل افزایش تعداد گردشگران خارجی این دو کشور را نیز می‌توان نوروز دانست. نگاهی به آمار نشان می‌دهد بیش از 40 هزار نفر از ایرانیان در طول ماه مارس از این کشور دیدن کرده‌اند و این آمار در مورد جمهوری آذربایجان 146 هزار نفر بوده. به این ترتیب ایران اگرچه در ماه مارس پس از کشورهای آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و روسیه در رده پنجم ورود اتباعش به گرجستان قرار داشته، حدود 8 درصد از گردشگران ورودی به این کشور در ماه مارس را تشکیل می‌داده است.