زنجیره های تامین تجارت جهانی؛ در معرض آزمایشی دیگر
حمله نظامی روسیه به اوکراین، بار دیگر تجارت و زنجیره های تامین تجارت جهانی را در معرض آزمایش جدیدی قرار داده است.
در حالی که اعمال قرنطینه های جدید در بنادر و شهرهای بزرگ چین نشان می دهد که همچنان پیامدهای ناشی از همه گیری کرونا به پایان نرسیده، حمله نظامی روسیه به اوکراین، بار دیگر تجارت و زنجیره های تامین تجارت جهانی را در معرض آزمایش جدیدی قرار داده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از آسام تدبیر، عدم تعادل عرضه و تقاضا، ناکارآمدی زنجیره های تامین و تحریم ها به طور مداوم به تجارت جهانی ضربه می زند.
از سوی دیگر، بازرسی های شدید گمرکی در مرزهای بین کشورها، تغییر مسیرهای ایجاد شده برای رساندن ایمن کالاها به مقاصد آنها و همچنین کمبود رانندگان و کارگران، جابجایی کالاها را به تأخیر می‌اندازد و ظرفیت‌های حمل و نقل را نیز کاهش می دهد.
طبق گزارش اتاق بین المللی کشتیرانی، حدود ۱۵ درصد از کل دریانوردان فعال در حوزه کشتیرانی بین المللی اهل روسیه و اوکراین هستند و بسته شدن حریم هوایی آن کشورها، سفر و جابجایی را برای این دسته از دریانوردان دشوار کرده است.
بسیاری از رانندگان کامیون شاغل در اروپا اوکراینی هستند و احتمالاً کمبود ۴۰۰ هزار راننده کامیون در سراسر اتحادیه اروپا احساس خواهد شد.
اگرچه سهم روسیه و اوکراین از تجارت جهانی بیش از ۲ درصد نیست، اما هر دو کشور از صادرکنندگان مهم کالا هستند.
روسیه و اوکراین علاوه بر صادرات انرژی، محصولات کشاورزی مانند گندم، جو، ذرت، روغن آفتابگردان و مقادیر زیادی کالا مانند کود شیمیائی، پالادیوم، پلاتین و نیکل و غیره صادر می‌کنند.
برای مثال اتحادیه اروپا ۳۰ درصد نیکل، ۸۱ درصد سنگ معدن و کنسانتره نیکل، ۴۹ درصد از محصولات نیمه و تمام آهنی یا فولادی و بیش از ۲۰ درصد مس و پلاتین مورد نیاز خود را از روسیه وارد می کند.
حتی اگر مبالغ معاملات همیشه بالا نباشد، وابستگی های واضحی در زمینه های مختلف وجود دارد، به طوری که کشورهای کم درآمد به مواد غذایی و کود شیمیایی صادراتی روسیه و اوکراین وابسته هستند.
آنچه مصرف کنندگان و تولیدکنندگان را دچار مشکلات بیشتری می کند، افزایش هزینه های حامل های انرژی است.
بالا رفتن قیمت سوخت به طور قابل توجهی هزینه های حمل‌ونقل را افزایش می‌دهد و باعث رشد قیمت کالاها در طول سال خواهد شد و همه حلقه‌های زنجیره تامین را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این مشکلات، تأخیر و ازدحام زیادی را در طول زنجیره‌های تأمین به وجود آورده، به همین دلیل اگر درگیری روسیه و اوکراین هر چه زودتر خاتمه پیدا نکند، مسیرهای حمل و نقل دریایی، ریلی و هوایی باید به طور کلی و مجددا سازماندهی شوند.
اکنون فرستندگان کالا نمی توانند از راه آهن اروپا- آسیا (کریدور شمالی - ترانس سیبریا ریل وی) که از خاک روسیه می گذرد، استفاده کنند.
در نتیجه، تحویل مواد اولیه حیاتی و محصولات نهایی به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان اروپایی که قبلا از این مسیر انجام می‌شد، به تعویق می افتاد.
از سوی دیگر، به نظر می رسد مشکلاتی که برای زنجیره های تامین تجارت جهانی، به دلیل جنگ روسیه و اوکراین ایجاد شده، بر خلاف معضلاتی که در دوران همه گیری کرونا شکل گرفتند، احتمالا عمر بیشتری خواهند داشت و بعید است به زودی به حالت عادی بازگردند.
در نتیجه این چالش‌ها، برخی دالان های لجستیکی برای همیشه تغییر مسیر خواهند داد و امکان دارد برخی ممالک، کالاهای وارداتی از روسیه را با محصولات سایر کشورها جایگزین کنند.
البته هنوز به سختی می‌توان پیامدهای بلندمدت این تحولات اخیر را تعیین کرد اما با اطمینان می توان گفت که تجارت جهانی در سال جاری بیش از حد انتظار تضعیف می‌شود.
اگرچه تحریم های بین المللی وضع شده علیه روس ها و ممنوعیت های داوطلبانه اعمال شده در برخی از کشورها برای تجارت با روسیه و همجنین تلاش برای کاهش واردات نفت و گاز از آن کشور، همگی به تجارت جهانی در سال جاری ضربه خواهند زد، اما اقتصاد ایالات متحده و آسیا (به استثنای چین) ارتباط اقتصادی محدودی با روسیه دارند که نویدبخش تداوم تجارت در آن مناطق است، هر چند پیامدهای غیرمستقیم درگیری روسیه و اوکراین، و کاهش تقاضا در اروپا می‌تواند تا حدی بر روند تجارت آنان نیز تاثیر بگذارد.
