اعلام ضوابط استرداد هزینه ساخت خطآهن شلمچه-بصره به عراق
پروژه خطآهن شلمچه-بصره به عراق مشکل مالی ندارد.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر این‌که دولت هیچ مشکلی در تأمین مالی احداث خطآهن شلمچه-بصره ندارد، گفت: نقشه اجرایی پل اروندرود در حال تهیه است. همچنین مقرر است دولت عراق بخشی از اقلام خطآهن شلمچه-بصره را تأمین کند.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، محمد اسلامی در تشریح آخرین وضعیت هماهنگی احداث خطآهن شلمچه-بصره و توافقات طرف عراقی با ایران اظهار داشت: بعد از تفاهمات کلی که در سال 94 بین ایران و عراق درباره این خطآهن صورت گرفته بود، در سفری که رئیس‌جمهور کشورمان اخیراً به عراق داشت و اینجانب نیز با وی همراه بودم، یک تفاهم‌نامه اجرایی مکمل در حضور رؤسای جمهور دو کشور امضا شد و این تفاهم‌نامه مبنای حرکت و پیگیری ما درباره احداث این خطآهن قرار گرفت.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به مزایای احداث این خطآهن ادامه داد: ما بلافاصله نماینده‌های خود را تعیین و معرفی کردیم و از طرف عراقی هم خواستیم نماینده‌های خود برای پیگیری امور این خطآهن را معرفی کند تا مباحث مربوط به سرمایه‌گذاری را دنبال کنند.
شرایط استرداد هزینه ساخت خطآهن شلمچه-بصره را به عراق اعلام کردیم
وی ادامه داد: طی توافقات مقرر شد ایران در احداث این خطآهن سرمایه‌گذاری کند و دولت عراق هم طبق ضوابط و شرایطی که ما تفاهم می‌کنیم، پول سرمایه‌گذاری را به ایران مسترد کند.
دولت عراق بخشی از اقلام خطآهن شلمچه-بصره را تأمین می‌کند
اسلامی درباره اجرایی شدن پروژه بیان کرد: ما کارهای پیش‌دستانه را آغاز کردیم، شرکت پیمانکار را معرفی کرده‌ایم تا در بصره زمین و مسیر را به این شرکت تحویل دهند و گام‌های اجرایی را برداشتیم؛ البته طرف عراقی هم پذیرفت که اقلامی را از پروژه، برای ما تأمین کند و تحویل دهد که این در تسریع اجرای کار، مؤثر است.
وی با بیان این‌که برای هماهنگی در احداث این خطآهن چند دوره مذاکره با وزیر حمل‌ونقل عراق انجام داده‌ایم، افزود: همچنین مدیران راه‌آهن عراق را به ایران دعوت کردیم، جلسات چندجانبه با راه‌آهن ایران و عراق انجام شد، تدارکات لازم دیده شد، طرف عراقی هم آن‌ها مطالعاتی انجام داده است و نقشه‌هایی برای این مسیر دارند که مقرر شد این مطالعات هم مبادله شود.
وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: هفته گذشته نیز تیم فنی ما در عراق با طرف عراقی مذاکراتی درباره این خطآهن داشت.
سرمایه‌گذاری 40 درصدی بنیاد در خطآهن شلمچه-بصره
اسلامی با اشاره به سرمایه‌گذاری بنیاد مستضعفان در پروژه خطآهن شلمچه-بصره، افزود: ما هم‌زمان تفاهم‌نامه‌ای با بنیاد مستضعفان برای احداث این خطآهن امضا کردیم، در این پروژه ریلی بنیاد 40 درصد و دولت 60 درصد سرمایه‌گذاری‌می‌کنند تا پروژه به صورت ترکیبی و مشترک انجام شود.
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: همچنین ملاحظاتی که درباره این خطآهن وجود داشت و مطالعاتی که باید صورت می‌گرفت، از سوی مشاوران در دستور کار قرار گرفت، در حال حاضر مدیر پروژه معرفی شده است.
نقشه اجرایی پل اروندرود در حال تهیه است
وی اضافه کرد: الزام کرده‌ایم مشاور هرچه سریع‌تر نقشه‌های اجرایی پل را تهیه کند، چون بیش‌ترین بخشی که در اجرای این خطآهن زمان‌بر است، پل‌هایی است که باید روی اروندرود و به ویژه از روی نهرهای مسیر تا بصره احداث شود.
کندی عراقی‌ها در انجام هماهنگی احداث خطآهن شلمچه-بصره
اسلامی اظهار داشت: در حال حاضر گفت وگوها با طرف عراقی و بنیاد مستضعفان ادامه دارد، فرآیند پیگیری از طرف ما پرسرعت است، ما با شور زیاد احداث این خطآهن را دنبال می‌کنیم اما پاسخ‌ها و دریافت‌های طرف عراقی خیلی ضعیف و کند است.
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: البته در سفرهای نخست‌وزیر عراق به کشورمان مجدداً تأکید بر تسریع در اجرای این خطآهن انجام شد، از وی خواسته شد دستور تسریع در احداث خطآهن را به همکارانشان بدهد، در این راستا امیدوارم مسائل دیپلماتیک و سیاسی موجب تسهیل‌گری اجرای پروژه خصوصاً از سوی طرف عراقی شود.
پیگیری جدی وزارت خارجه درباره خطآهن شلمچه-بصره
وی با بیان این‌که احداث این خطآهن هماهنگی زیادی نیاز دارد، اضافه کرد: وزارت امور خارجه نیز خیلی جدی دنبال این کار است و درواقع به‌روز پروژه را دنبال می‌کند تا موانع دیپلماتیک و غیرفنی رفع شود و پروژه به مرحله‌ای برسد که کار فیزیکی و روی زمین، آغاز شود.
بازگشت سرمایه بنیاد از محل درآمد عبور قطارها
اسلامی اظهار داشت: بازگشت سرمایه بنیاد مستضعفان در این پروژه ریلی، از محل درآمد خط بابت حمل بار و مسافر است؛ هر قطاری که روی این خطآهن سیر کند، درواقع برای سرمایه‌گذار درآمد دارد.
وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: در قراردادهایی که با سرمایه‌گذاران منعقد می‌کنیم، اگر در آزادراه‌ها باشد، چون عوارض به صورت نقدی و ملموس پرداخت می‌شود سرمایه‌گذار با اشتیاق بیش‌تری جذب می‌شود و حس بهتری برای سرمایه‌گذاری دارد اما در خطوط ریلی، به هر حال بازده طولانی‌تر است.
وی اضافه کرد: این موضوع پس از احداث خط به شرکت راه‌آهن مربوط می‌شود به هر حال پول سیر را ابتدا راه‌آهن دریافت می‌کند، درواقع شرکت راه‌آهن زیرساخت را می‌سازد و شرکتی که از روی ریل عبور می‌کند، بابت حق دسترسی، رقمی را می‌پردازد، حال این پرداخت‌ها به عنوان بازگشت سرمایه برای مدت معین در این خط در نظر گرفته می‌شود.
هیچ مشکلی در تأمین مالی احداث خطآهن شلمچه-بصره نداریم
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این سؤال که از نظر تأمین سهم دولت، وزارت راه و شهرسازی مشکلی ندارد؟ بیان کرد: خطآهن شلمچه-بصره امسال از سوی دولت تأمین مالی دارد و مشکلی از این بابت نداریم.
احداث راه‌آهن ایران-کربلا به دلیل قرابت‌‌های فرهنگی و دینی دو کشور دوست و برادر ایران و عراق، بسیار ضروری است؛ سالانه تعدادی زیادی از ایرانیان مشتاق زیارت ابا عبداله به کربلا سفر می‌کنند، همچنین شیعیان عراق نیز برای زیارت حرم امام رضا شوق فراوانی دارند، در این راستا در کنار مسیرهای جاده‌ای، تکمیل خطوط ریلی بین ایران و عراق نیازمند اهتمام ویژه دولت‌های دو کشور است.
در این بین خطآهن شلمچه-بصره یکی از حلقه‌های مفقوده مسیر ریلی ایران به عراق محسوب می‌شود که باید تکمیل شود؛ قرار است، این مسیر ریلی پس از هشت سال بلاتکلیفی، پس از تفاهمات دولت ایران و بنیاد مستضعفان با پیمانکاری و سرمایه‌گذاری بنیاد و دولت ساخته شود.
اتصال راه‌آهن خرمشهر به شلمچه به طول ۱۷ کیلومتر در سال ۹۰ انجام شد و ادامه این خط ریلی از شلمچه تا شهر بصره عراق به طول حدود ۳۲ کیلومتر در خاک عراق باقی ماند.
در حال حاضر، خط ریلی از بصره تا کربلا فعال است، اما به دلیل عدم اتصال شلمچه تا بصره، در اربعین سال‌های قبل، زائران ایرانی خود را با قطار به مرز شلمچه می‌رساندند و پس از پیمودن این مسیر ۳۲ کیلومتری تا راه‌آهن بصره با اتوبوس، مجدداً با قطار عراقی به سمت کربلا راهی می‌شدند.
با تکمیل خطآهن بین شلمچه تا بصره و ساخت یک پل بازشونده بر روی اروندرود (پل ریلی بازشو به طول ۸۰۰ متر)، اتصال ریلی کشور ایران از طریق خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه بدون انقطاع برقرار می‌شود و تحولی بزرگ در زمینه ترانزیت و تبادل کالا و مسافر رخ خواهد داد.
یکم خردادماه ۹۸ بود که هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی تصویب کرد که شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور به نمایندگی از وزارت راه و شهرسازی مجاز است به منظور تأمین مالی پروژه راه‌آهن شلمچه- بصره به طول تقریبی (۳۵) کیلومتر و پل بزرگ در مسیر آن با برآورد تقریبی ۶ هزار میلیارد ریال تا مرحله بهره‌برداری نسبت به انعقاد قرارداد به صورت (BLT) شامل طراحی و احداث پل و مسیر راه‌آهن (شامل زیرسازی و روسازی) و راه‌اندازی تا تحویل آن با شرکت پروژه احداث راه‌آهن و پل شلمچه - بصره به سهامداری بنیاد مستضعفان با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام کند.
براساس این تصویب نامه، تأمین ۶۰ درصد منابع مالی مورد نیاز برای ایجاد پروژه و تأسیسات جانبی مربوط تا تحویل دایم، راه‌اندازی و تسویه حساب کامل هزینه‌ها برعهده شرکت طرف قرارداد و تأمین ۴۰ درصد دیگر منابع مالی موردنیاز از محل ردیف اعتباری برعهده شرکت (شرکت ساخت) است که به تناسب پیشرفت پروژه و براساس قرارداد به شرکت طرف قرارداد پرداخت می‌شود.
همچنین طرف عراقی متعهد به تأمین و آزادسازی اراضی مورد نیاز شامل اراضی مسیر و حریم ایستگاه‌ها و کارگاه‌ها و تأمین آب و برق کارگاه‌ها و همچنین تأمین ریل، تراورس و دوراهه (سوزن) مورد نیاز برای روسازی و تجهیزات علایم و ارتباطات این خط ریلی شده است.
دوره واگذاری معادل ۱۲۰ ماه مشتمل بر ۲۴ ماه دوره احداث و تکمیل تا مرحله تحویل برای بهره‌برداری و ۹۶ ماه دوره واگذاری منافع بهره‌برداری - دوره پرداخت اقساط اجاره (شامل اصل سرمایه و سود مصوب) به شرکت طرف قرارداد خواهد بود.
