◄ پروژه‌ها باید فازبندی شوند / لازم نیست تمام پروژه در یک مرحله انجام شود
تین‌نیوز| تنها دو روز پیش بود که معاون اول رئیس‌جمهور در واکنش به برخی انتقادات مطرح شده مبنی بر انتخاباتی بودن افتتاح‌های پروژه‌های عمرانی توسط دولت گفت: افتتاح‌هایی که از سوی دولت انجام می‌گیرد، انتخاباتی نیست.
به گزارش تین‌نیوز، روز شنبه 19 فروردین اسحاق جهانگیری در همایش اقتصاد مقاومتی و توسعه روستایی که در محل وزارت کشور برگزار شد طی سخنانی با اشاره به برخی انتقادات به دولت مبنی بر اینکه افتتاح‌هایی که از سوی دولت انجام می‌گیرد به خاطر انتخابات پیش رو است، اظهار داشت: بنده نمی‌دانم گوینده این حرف انتظارش این است که کشور به خاطر انتخابات تعطیل شود، اگر در نقطه‌ای در این کشور قبل از اینکه تکمیل شده باشد مورد افتتاح قرار گرفته به ما بگویند تا با آن مورد برخورد کنیم.
افتتاح‌هایی که انتخاباتی نیست
وی در ادامه افزود: طرحی افتتاح میشود که تکمیل شده و به تولید انبوه هم رسیده و کسانی که دست‌اندرکار این طرح‌های بزرگ هستند انتظار دارند که آقای رئیس‌جمهور یا بنده و یا یکی از وزرا برای افتتاح این طرح‌ها حضور یابیم. بعد می‌گویند که این افتتاحات به خاطر انتخابات است و در حالی که به خاطر انتخابات آن کارهایی بود که شب قبل از انتخابات می‌آمدند سهام عدالتی که واگذار نشده و سود نداشته را توزیع می‌کردند و شرکت‌ها را وادار می‌کردند که وام بگیرند تا به اسم سود سهام عدالت به مردم پرداخت کنند.
وی ادامه داد: این اقدامات، اقدامات جاری دولت است و ما نمی‌توانیم به دلیل اینکه اینگونه فکر میکنند جلوی اقدامات جاری کشور را بگیریم.
این اظهارات معاون اول رئیس جمهور بیانگر فضایی است که هم اکنون و به دلیل نزدیکی انتخابات در جامعه شکل گرفته است. سیل خبرها و اظهارنظرهای تبلیغاتی که گاه از عدالت و انصاف نیز به دور است موجب شده، تا حتی اقدامات موثر و مفید عمرانی دولت‌مردان کنونی نیز در سایه تبلیغات مثبت و منفی سیاسیون کمرنگ شده و رنگ و بوی سیاسی به خود بگیرد و با بی‌اعتمادی مردم مواجه شود.
در چنین شرایطی اگرچه معاون اول رئیس جمهور در سخنان خود اظهار داشته که طرح‌های که اخیرا افتتاح شده یا خواهد شد تکمیل بوده و از منتقدان خواسته اگر در نقطه‌ای در این کشور طرحی قبل از اینکه تکمیل شده باشد مورد افتتاح قرار گرفته به دولت بگویند تا با آن مورد برخورد شود اما در مورد برخی طرح‌های عمرانی شرایط به گونه‌ای است که به اعتقاد کارشناسان می‌توان قبل از تکمیل نسبت به افتتاح آنها اقدام کرد و پس از افتتاح به تکمیل فازهای بعدی آن پرداخت.
ضرورت فازبندی پروژه‌های ریلی
بر این اساس یک کارشناس حوزه ریلی معتقد است با توجه به این که پروژه‌های ریلی به دلایل مختلف بسیار زمان‌بر شده است چاره‌ای جز به بهره‌برداری رساندن برخی از آنها قبل از تکمیل کامل آنها نیست.
عباس قربانعلی‌بیک به خبرنگار تین‌نیوز می‌گوید: وقتی متوسط زمان برنامه‌ای اجرای پروژه‌های ریلی پنج سال است ولی اجرای این پروژه‌ها به 15 تا 20 سال رسیده است یک مسئول چاره‌ای جز وارد مدار کردن آن حتی به صورت ناقص ندارد تا پس از آغاز بهره‌برداری به تدریج نسبت به تکمیل آن اقدام شود.
وی گرچه این اقدام را مطلوب نمی‌داند اما در عین حال تاکید می‌کند که زمان‌بر شدن پروژه‌ها موجب بی تفاوتی مردم و مسئولین به آنها و در نهایت فرسودگی زودرس و از بین رفتن کارایی آنها میشود.
این کارشناس می‌افزاید: وجود پروژه‌های زیاد و منابع اعتباری کم موجب میشود شاهد افتتاح ناقص برخی پروژه‌ها باشیم که با محدودیت منابع به نظر منطقی می‌رسد.
وی خاطرنشان می‌کند: بر این اساس و با توجه به وضعیت پروژه‌های ریلی کشورمان پیشنهاد میشود پروژه‌ها فازبندی شود، لازم نیست تمام پروژه در یک مرحله انجام شود.
قربانعلی‌بیک می‌گوید: همچنین لازم است فازهای اصلی به نحوی تعریف شوند که اثربخشی آنها افزایش و هزینه‌ها کاهش یافته و فازهای بعدی به تدریج انجام شود.
وی برای نمونه به پروژه دو خطه کردن تهران مشهد که در اوایل دهه هفتاد آغاز و 10 سال به طول انجامید و از بلاک‌های میانی مسیر با اثربخشی بسیار بالا شروع شد اشاره کرده و خاطرنشان می‌کند: چنانچه مدیریت وقت برای این طرح منتظر بودجه اجرای کل آن می‌ماند شاید همچنان در حسرت دوخطه شدن این مسیر پرتردد بودیم.
این کارشناس ریلی همچنین به پروژه بافق کاشمر به عنوان یک طرح ریلی نمونه و مطلوب که دو سال زودتر از برنامه و به‌صورت کامل حتی با علایم و ارتباطات فعال افتتاح شد هم یاد کرده و می افزاید: نمونه جهانی این گونه اقدامات نیز پروژه راه‌آهن سریع‌السیر پاریس تا بندر مارسی به‌طول ۸۰۰ کیلومتر است که در پنج فاز و طی 20 سال انجام شد.
امیر جعفرپور کارشناس حمل‌ونقل اما در این زمینه به امکان بی اعتمادی افکار عمومی در صورت افتتاح زودرس پروژه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: معمولا یکی از پیامدهای افتتاح زودرس پروژه‌ها افتتاح‌های بعدی توسط مدیران جدید و ازدست دادن اعتماد عمومی و همچنین بارگذاری ناموزون و غیرواقعی تقاضا روی عرضه (پروژه ناقص) و تحمیل خرابی یا استهلاک زودرس آنهاست.
با سلام من هم موافق حرف جناب کارشناس هستم و درست میفرمایند مثلا قطار سریع السیر تهران اصفهان فاز اول فرودگاه امام و در فاز دوم قم و حرم مطهر و فاز سوم شهر اصفهان افتتاح شود اینگونه مردم هم استفاده میکنند و هم فشار مردم برای تکمیل فازهای بعدی بیشتر میشود. یا ازادراه تهران شمال اگر قطعه ۱ افتتاح شود و فاز بندی مطمئنا سایر قطعه ها افتتاح میشوند ولی اگر منتظر تکمیل همه قطعات باشیم باید چند ده سال صبر کنیم وضرب المثل خوبی گذشتگان ما و بزرگان دارند که سنگ بزرگ نشانه نزدن است. چه خوب ما این سنگ ها را کوچک کنیم تا راحت کنار بزنیم مگرنه زورمان به سنگ بزرگ نمیرسد نمونه آزادراه تهران تبریز داریم که خودش سی سال طول کشید قطعه تهران تا قزوین ان، قبل انقلاب و قطعه زنجان و تبریز شبلی تا ۸۵ طول کشید.. جناب قربانعلی بیک بسیار حرفشان متین هست اگر منتظر افتتاح کامل باشیم عمر نوح میخواهد ولی با فاز بندی بمرور بهره مند میشویم الان ازادراه تبریز فاز ادامه اش تا بازرگان شروع شده.. اما سخن جناب جهانگیری انتقاد مردم افتتاح نمایشی و صوری هست نه افتتاح واقعی اجرایی. مثلا مثل راه اهن شیراز طرح نمایشی نباشد انهم بخاطر انتخابات الان ۱۰ سال هست ما برقی شدن تهران مشهد را ده بار کلنگ خوردنش دیدیم مردم منتظر اجرایی شدن طرح هستند و نه کلنگ های متعدد. مثلا مردم رشت همدان کرمانشاه بستان اباد ارومیه انتظار دارند واقعا بتوانند سوار قطار بشوند نه اینکه فقط بخاطر انتخابات و جمع اوری رای بگویند افتتاح شده ولی عملا بر روی واقعیت قابل استفاده نباشد مثل راه اهن شیراز. تحرک دولت برای افتتاح طرح های جای تقدیر دارد ولی مردم انتظار دارند دولت طرح ها را به اجرای کامل افتتاح کند نه نمایشی