فرودگاه بم نبود، فاجعه قرن رقم می خورد

معاون برنامه ریزی مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران در افتتاحیه کارگاه "گارد" با بیان اینکه فرودگاه بم مرکز امدادرسانی پس از زلزله بود، تاکید کرد که اگر فرودگاه بم نبود، 8000 انسان دیگر هم کشته می شدند و فاجعه بم رقم می خورد.

به گزارش تین‌نیوز به نقل از روابط عمومی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران، حمیدرضا سیدی در این مراسم که در سالن اجتماعات شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران برگزار شد، با بیان اینکه بیان اتفاقات و حوادث زلزله مهیب شهر بم تلنگری برای تفکر بیشتر و توجه به وظیفه سازمانی، اخلاقی و انسانی و پایش مستمر محیط زندگی خود و همنوعانمان بود، توضیح داد: شهر کهن بم با ارگی تاریخی و قدمت بیش از 2500 سال، همیشه زبانزد بازدیدکنندگان داخلی و گردشگران خارجی بود که بنای عظیم ارگ با مساحتی حدود 200 هزار متر مربع و ارتفاعی بلند و برج و باروهای رفیع و مستحکم که قرن ها این مردمان را از صدها حمله ویران گر دشمنان نجات داد بود، نشان از عدم وجود زلزله در این منطقه می داد.

معاون برنامه ریزی، نظارت و امور اقتصادی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران افزود: در ساعت 5:28 سحرگاه پنجم دی ماه 1382 مصادف با 28 دسامبر 2003 طی 14 ثانیه فاجعه ای بزرگ بیش از 30 هزار نفر از جمعیت حدود یکصد هزار نفری بم را کشت و حدود 20 هزار نفر را مجروح کرد که حدود 10 هزار نفر از آنها در حالی که تنها جاده یک خطه بم به کرمان به علت ترافیک سنگین بسته شده بود، از طریق فرودگاه بم به شهرهای تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، یزد و غیره اعزام شدند.

وی گفت: شدت این زمین لرزه که دارای خصوصیات منحصر به فردی بود بیش از 120 هزار نفر را در شهرهای بم  و بروات و روستاهای اطراف بی خانمان کرد. این زلزله که مدت زمان آن بیش از دو برابر زمین لرزه های معمول بود، دارای مولفه های مختلف وهم به صورت عمودی، افقی و دورانی بود که به علت زمان طولانی باعث پیچش بسیاری از سازه های فلزی و بتنی شد و فونداسیون های چند ده تنی شبکه برق سراسری  نیروگاه را حدود 80 سانتی متر به هوا پرتاب کرد.

معاون برنامه ریزی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران اظهار کرد: دوم اردیبهشت ماه هر سال در جوار همین ارگ کهن، کنگره معماری ایران با حضور مقامات کشوری و استادان دانشگاه ها و اندیشمندان داخلی و خارجی برگزار می شد که در آن از ظاهر و آراستگی بناها سخن می گفتند و از سازه و اندام ساختمان ها و بناهای تاریخی غافل بودند. در 27 دی ماه 1378 آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله (استاندارد 2800) توسط متخصصان مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تدوین و به تصویب هیئت وزیران رسیده بود.

وی افزود: دراین آیین نامه، شهر بم در ردیف شهرهای باخطر نسبی زلزله ذکر شده بود که سرپل ذهاب نیز با میزان خطر زیاد یاد شده و شهر تهران و کرج نیز با خطر نسبی زلزله خیلی زیاد مواجه هستند که جای تامل دارد.

سیدی گفت: در زمان وقوع زلزله من یکسال بود که از بم به کرمان منتقل شده بودم و معاون اداری و پشتیبانی فرودگاه های استان کرمان بودم. یادم است شدت زلزله به حدی بود که مردم کرمان را هم که در فاصله 200 کیلومتری بم قرار داشتند، از منازل خارج کرد.

وی افزود: بر اساس تجربیاتی که وجود داشت، احتمال می دادیم زلزله در مناطق زلزله خیز گلباف و شهداد رخ داده باشد ولی تماس تلفنی با بم و جیرفت مقدور نبود و من تصمیم گرفتم به وسیله خودرو به سمت بم و جیرفت حرکت کنم و از طریق بی سیم و سایت رادار جبال بارز که مشرف به بم و جیرفت است، به کرمان اطلاع رسانی کنم. ساعت 6 صبح حرکت کردم و ساعت 7:15 در نزذیکی بم متوجه خروج مردم و شرایط بم شدم که از طریق بی سیم به سایت رادار اطلاع رسانی کردم و ساعت 9 صبح دو فروند هلیکوپتر حامل جمعی از مسئولان استان و سه نفر از همکاران فرودگاه فرود آمدند. به علت شدت فاجعه همه نیروها و کارکنان فرودگاه را ترک کرده و تعدادی هم جان خود را از دست داده بودند. پس از بررسی اولیه از طریق تلفن ماهواره ای به تهران و کرمان اعلام کردیم که فرودگاه آماده است و به سرعت برق اضطراری فرودگاه را وارد مدار کردیم، دستگاه های کمک ناوبری روشن شد و یک دستگاه خودروی آتشنشانی دارای بی سیم و فرکانسهای هوانوردی آماده شد. بخشی از ترمینال نیز آماده و پرواز هلیکوپترها و انتقال مجروحان از شهر و روستاهای اطراف به فرودگاه شروع شد.

سیدی افزود: اولین پرواز گروه امداد بین المللی از کشور سوئیس در ساعات پایانی شب وارد فرودگاه بم شد و از سحر روز ششم دی ماه تا 20 دی طی دو هفته 171 فروند هواپیمای امدادی و باری از 63 کشور تجهیزات امدادی و سایر کمک ها فقط وارد فرودگاه بم شدند و تعداد زیادی هم در کرمان، بندرعباس و زاهدان فرود آمدند. فرودگاه بم منجر به open sky برای پروازهای بین المللی شد. از اولین پرواز که در ساعت 15:15 دقیقه در فرودگاه بم فرود آمد و تا پایان شب هواپیماهایی که تا آن روز این فرودگاه را ندیده بودند؛ از جمله ایرباس دراین فرودگاه فرود آمدند.

وی با اشاره به اینکه فرودگاه بم دارای باندی به طول 3800 متر و عرض 45 متر و دو تاکسی وی و اپرونی به طول 300 متر و عرض 110 متر است که برای چهار موقعیت پارک هواپیما طراحی و خط کشی شده است، گفت: در این فرودگاه طی دو هفته اول یعنی از پنج دی ماه تا 20 دی ماه 4545 هواپیمای ترابری نظامی و غیرنظامی داخلی و خارجی نشست و برخاست داشتد و در همین پارکینگ چهار موقعیته، تا 17 هواپیمای باری و مسافری پارک شدند که گاه برای عبور آنها از زیر بال یکدیگر، از طناب برای پایین آوردن بال یک هواپیما استفاده شد و در حالی که حدود 10 تا 17 هواپیما به طور همزمان سرویس داده می شد و حدود 19 فروند هلیکوپتر هم در قسمت خاکی حاشیه اپرون و تاکسی وی نشست و برخاست داشتند، مشکلی نداشتیم و با وجود نداشتن حداقل امکانات حتی یک تصادم کوچک پیش نیامد و فرودگاه بم محور اصلی امداد و نجات شد که  نقش اصلی خود برای فراهم کردن شرایط و پذیرش پروازهای امدادی برای نجات مصدومان و افراد گرفتار را به خوبی ایفا کرد.

وی درباره عملیات پشتیبانی فرودگاه بم افزود: با open sky اعلام شدن فضا، سیل کمک های داخلی و خارجی از طریق فرودگاه روانه شد. اگر فرودگاه بم نبود، بیش از 8000 نفر دیگر جان می باختند و فاجعه قرن رخ می داد.

سیدی تاکید کرد: با توجه به شرایط و گستردگی کشور باید دست کم پنج مرکز هماهنگی مدیریت بحران در پنج نقطه کشور تشکیل شود و پنج تیم واکنش سریع با ساختار شبکه ای گسترده راه اندازی کنیم تا همه شهرها و روستاها را پوشش دهد.

گفتنی است؛ در این همایش دکتر دکتر حناچی، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران، دکتر رضایی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، دکتر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی، دکتر نجار، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران، سردار مهری فرمانده پلیس فرودگاه‌های کشور، دکتر فرزانه شرفبافی مدیرعامل ایران ایر، مهندس خدایی قائم مقام رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل، اعضای هیات مدیره، معاونین و مشاوران مدیرعامل و مدیران کل وکارشناسان و کارکنان شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی، چند تن از مدیران فروگاهی از جمله مدیران فرودگاههای مهرآباد تهران و کرمانشاه و جمعی دیگر از مقامات کشوری و لشگری و همچنین مدیران و متخصصان صنعت هوانوردی و اصحاب رسانه حضور داشتند.

پس از این مراسم افتتاحیه، طبق برنامه قرار است کارگاههای همایش گارد در هتل المپیک تهران برگزار شود.