افزایش ۱۴.۵ میلیونی ظرفیت اعزام و پذیرش مسافر در فرودگاه‌های کشور
مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران می‌گوید، با پروژه‌های در دست اقدام، ظرفیت اعزام و پذیرش مسافر در فرودگاه‌های کشور، بیش از ۱۴.۵ میلیون نفر در سال افزایش می‌یابد.
مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران می‌گوید، با پروژه‌های در دست اقدام، ظرفیت اعزام و پذیرش مسافر در فرودگاه‌های کشور، بیش از ۱۴.۵ میلیون نفر در سال افزایش می‌یابد.
به گزارش تین‌نیوز به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در دنیای کنونی، هوشمندسازی به کمک صنایع مختلف آمده و آن‌ها را متحول کرده است. هوانوردی از جمله صنایعی است که به فناوری‌های هوشمند و پیشرفته برای ارتقاء خود نیاز دارد. صنعت هوایی کشور ما نیز با وجود تحریم‌ها از قافله هوشمندسازی عقب نمانده و به گفته سیاوش امیر مکری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور، گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده است
سیاوش امیر مکری به سوالاتی درباره هوشمندسازی صنعت هوایی کشور، توسعه پایدار در حمل و نقل هوایی، هوانوردی عمومی و تحولات اخیر شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در زمینه‌های مختلف پاسخ گفته و رویکردها و چشم‌اندازهای صنعت هوایی کشور را مرور کرده است. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛
امروزه هوشمندسازی در صنایع حرف اول را می‌زند و کشورها به سرعت به سمت هوشمندسازی می‌روند. صنعت هوایی نیز از این قاعده مستثنی نیست و شاهدیم که در کشورهای پیشرفته هواپیماها و خدمات فرودگاهی رقابت شدیدی برای استفاده هر چه بیشتر از سیستم‌های هوشمند دارند. در کشور ما نیز صنعت هوایی به دلیل جایگاه راهبردی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اما تحریم‌ها همواره موانعی بر سر راه توسعه این صنعت ایجاد کرده اند. با وجود تحریم‌ها صنعت هوایی کشور تا چه اندازه موفق شده است در مسیر این هوشمندسازی گام بردارد؟
شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در چارچوب وظایفش در حوزه عملیات فرودگاهی، مدیریت و اداره فرودگاه‌های کشور و در حوزه عملیات هوانوردی، ارائه سرویس‌ها و خدمات ناوبری هوایی را بر عهده دارد و در هر دو بخش در زمینه استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا و نیز استفاده از تجهیزات پیشرفته هوشمند در مجموعه فرودگاه‌ها و عملیات هوانوردی اقدام‌هایی را انجام داده‌اند.
با توجه به این که مهم‌ترین هدف ما درحوزه عملیات هوانوردی ارتقاء ایمنی و سلامت پروازهاست، استفاده و بهره‌گیری از تجهیزات به‌روز و پیشرفته و هوشمند در زمینه ناوبری، ارتباطی و نظارتی (سیستم‌های رادار) در اولویت کاری قراردارد. خوشبختانه در سال‌های گذشته به صورت گسترده و پس از برجام موفق شدیم بخشی از نیازها و تجهیزات هوانوردی را از منابع خارجی تامین کنیم. این تجهیزات عمدتا شامل دستگاه‌های نظارتی (رادارهای پیشرفته) هستند که دو دستگاه آن در دو سال گذشته درفرودگاه بندرعباس و ایستگاه هوانوردی کوشک‌بزم تهران به بهره‌برداری رسید.
علاوه بر این سیستم‌های کمک ناوبری ILS وDME ،DVORDME و تجهیزات ارتباط رادیویی مربوط به ایستگاه‌های هوانوردی و سیستم های سوئیچینگ نیز در تعدادی فرودگاه‌ها نصب شده یا در حال نصب است.
با توجه به این که ارتقاء سرویس‌ها و خدمات به مسافران یکی از اهداف راهبردی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشوری ایران به شمار می‌رود؛ استفاده از تجهیزات سرویس‌ها و خدماتی که در داخل ترمینال‌ها به مسافران داده می‌شود اعم از سامانه ها و تجهیزات انتقال بار، مسافر، سیستم‌های پذیرش مسافر و ارائه خدمات ترمینالی از جمله ارائه سرویس های اینترنت وایرلس و سامانه هوشمند اطلاعات پرواز(FIDS)در فرودگاه‌ها در دستور کار قرارگرفته است.
با وجود اقدامات مذکور، برای دستیابی به فرودگاه هوشمند نیازمند اقدامت بیشتری بوده و اکنون این اقدامات نظیر ارتقای سامانه های موجود و برنامه ریزی برای استقرار سامانه های مدیریت جریان مسافر، فرودگاه های هوشمند برای مدیریت بهتر انرژی و سامانه های نظارت تصویری هوشمند در دست مطالعه است. علاوه بر این، با توجه به گستردگی فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و با استفاده از توانمندی های این شرکت‌ها در حال برنامه‌ریزی برای به‌کارگیری سیستم‌هایی هستیم که بتوانیم زمان ورود و خروج مسافر از فرودگاه‌ها را به حداقل رسانده و نوع و کیفیت خدمات را ارتقاء دهیم.
اکنون کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه به سمت مدیریت پایدار حمل‌ونقل حرکت می‌کنند. این امر در صنعت هوایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. شرکت فرودگاه‌ها چه برنامه‌هایی برای توسعه حمل ونقل پایدار در صنعت هوایی دارد؟
یکی از مباحث توسعه پایدار در دنیا، دستیابی کشورها و مردم به شرایط مطلوب برای زندگی است. یکی از زیرساخت‌های مورد نیاز برای ایجاد توسعه پایدار، زیرساخت‌های مربوط به بخش حمل و نقل است و زیرمجموعه حمل و نقل، زیرساخت‌های مربوط به بخش هوانوردی و فرودگاهی قرار دارد که جزو مهم‌ترین زیرساخت‌های ایجاد توسعه پایدار تعریف شده است.
شرکت در حال حاضر در ۵۳ نقطه از کشور اعم از مراکز استان، شهرها و شهرستان‌ها زیرساخت‌های فرودگاهی داشته و این زیرساخت‌ها طی سال‌های گذشته ایجاد شده است. ظرفیت‌هایی که در فرودگاه‌های کشور وجود دارد زمینه بهره‌برداری از این زیرساخت‌ها را برای توسعه پایدار در مناطق فراهم می‌کند. قطعا دسترسی سریع، آسان و مطمئن برای فعالان بخش اقتصادی و اشخاصی که درحوزه‌های بهداشت، درمان و آموزش فعالیت دارند، این انگیزه را ایجاد می‌کند تا بتوانند با استفاده از مسیرهای هوایی به مناطق مورد نظر تردد کنند و از این طریق می‌توانیم در توسعه پایدار مناطق محروم تاثیرگذار باشیم.
در سال‌های گذشته ابنیه فرودگاهی چه تغییراتی کرده است؟
در دو سال گذشته پروژه‌هایی در فرودگاه‌های کشور در حوزه زیرساخت‌های فرودگاهی داشته‌ایم. بر این اساس طی سال‌های ۹۷ و ۹۸ مساحت زیرساخت‌های ترمینالی ایجادشده ۳۳ هزار و ۴۳۳ متر مربع بوده که به بهره‌برداری رسیده است و در حال حاضر ۸۷ هزارو ۶۰۰ متر مربع پروژه در دست ساخت داریم. علاوه بر این طی این مدت در فرودگاه‌های کشور ۸۱ هزار و ۳۲۰ متر مربع فضای «اپرون» احداث یا بهسازی شده و در حال بهره‌برداری است.
همچنین در این حوزه بیش از ۳۲۵ هزار مترمربع پروژه در حال اجرا و ساخت داریم. در حوزه سطوح پروازی، باند و عوامل پروازی نیز در دو سال گذشته ۷۵۷ هزار متر مربع احداث بازسازی و بهسازی داشته‌ایم و اکنون بیش از یک میلیون و ۴۴۵ متر مربع پروژه دردست احداث است. همچنین در این مدت تعداد ساختمان‌های جانبی مورد نیاز یک فرودگاه برای ارائه خدمات مانند آتش‌نشانی و اورژانس و سایر بخش‌های مختلف که الزاما باید در فرودگاه حضور داشته باشند، افزایش‌یافته و ۲۰ هزار و ۷۵۰ متر مربع ساختمان احداث و به بهره‌برداری رسیده و بیش از ۵۳ هزار متر مربع ساختمان در دست ساخت است.
این اقدام‌ها چه تاثیری بر ظرفیت پذیرش مسافر در فرودگاه‌ها داشته است؟
فعالیت‌های انجام‌شده منجر به افزایش ظرفیت بیش از شش میلیون مسافر در ترمینال‌ها شده و با تکمیل پروژه‌های در دست اقدام، ظرفیت پذیرش بیش از ۱۴.۵ میلیون مسافر در فرودگاه‌های کشور فراهم خواهد شد.
اکنون حدود ۵۳ فرودگاه در مالکیت شرکت فرودگاه‌ها قرار دارد؛ از این تعداد چند فرودگاه سودده بوده و چه تعداد زیان‌ده هستند؟
بدون در نظر گرفتن فرودگاه امام خمینی(ره) که اکنون به شکل مستقل فعالیت می‌کند، فرودگاه مهرآباد و مشهد جزو فرودگاه‌های سودده به شمار می‌روند. بدین معنا که هم پاسخگوی هزینه‌های جاری خود هستند و هم می‌توانند بخشی از هزینه‌های مربوط به توسعه و بهسازی را تامین کنند. اگر به فرودگاه‌های کشور به عنوان یک زیرساخت با آثار جانبی مترتب با فعالیت‌شان در مناطق مختلف و تاثیرات اقتصادی که بر مناطق می‌گذارند، نگاه کنیم، این فرودگاه‌ها برای مناطق توجیه اقتصادی خواهند داشت و نه برای شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران.
اکنون حدود ۳۵ درصد ظرفیت فرودگاه‌های کشور مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و برای این که بتوانیم از تمام ظرفیت‌های موجود در فرودگاه‌های کشور استفاده کنیم، تصمیم به فعال‌سازی هوانوردی عمومی گرفتیم. هوانوردی عمومی به‌عنوان یکی از چهار رکن صنعت هوانوردی دنیا مطرح است اما سهم کشور ما از این حوزه بعد از انقلاب کاهش بسیار یافت و در حال حاضر نیاز به فعال شدن این بخش در هوانوردی کشور احساس می‌شود و برنامه‌ریزی‌های خوبی در این زمینه انجام شده است. ما به‌عنوان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری ایران برای فعال کردن عملیات حوزه هوانوردی عمومی در وهله اول برای فرودگاه‌هایی که کمتر عملیات پروازی دارند، تخفیفات و تسهیلات خوبی در نظر گرفته‌ایم. در حال حاضر فعالان حوزه‌های آموزش هوانوردی از این امر بهره‌مند شده‌اند.
درگام بعدی فعال‌سازی ایرتاکسی‌ها را در دستور کار داریم؛ چنانچه ایرتاکسی در کشور فعال شود، باعث توسعه حمل و نقل هوایی و ارتباط بیشتر در شبکه فرودگاهی شده که این موضوع منجر به افزایش عملیاتی فرودگاه‌ها و نیز توسعه فعالیت‌های اقتصادی در مناطق مختلف خواهد انجامید.
پیش‌بینی می‌کنید هوانوردی عمومی بیشتر درکدام شهرها مورد استقبال قرارگیرد؟
با توجه به رویکرد هوانوردی عمومی که شامل پروازهای اختصاصی، آموزش هوانوردی و خلبانی، خدمات اورژانس، پست، حمل بار، نقشه‌برداری هوایی و نیز زنجیره‌های تامین هوانوردی عمومی، در بخش های تعمیرات، نگهداری و غیره می‌شود، همه فرودگاه‌ها می‌توانند مورد تقاضای هوانوردی عمومی باشند.
اخباری مبنی بر افزایش مسیرهای پروازی عنوان می‌شود. آمار دقیقی از افزایش مسیرهای پروازی دارید؟
در کل کشور ۱۴۳ راه هوایی وجود دارد که طول این راه‌های هوایی به حدود ۹۵ هزار کیلومتر می‌رسد. در چهار سال گذشته با ایجاد راه‌های هوایی یک‌طرفه و موازی موفق شدیم بخشی از مسیرهای عبوری کشور را از حوزه خلیج فارس به شمال غرب کشور متصل کنیم. در این مدت سه راه هوایی جدید ایجاد شده است که تاثیر خوبی در جذب پروازهای عبوری از این مسیر و فضای پروازی کشور ایجاد کرده است.
در راه‌اندازی مسیرهای پروازی جدید، آیا مناطق پرواز ممنوع هم کاهش داشته‌اند یا خیر؟
در کشور بیش از ۲۸۰ منطقه محدودیت پرواز وجود دارد که ما را مجبور می‌کند در تعیین مسیرهای هوایی با توجه به این مناطق، مسیرها را تنطیم کنیم. طی سال‌های گذشته مذاکراتی با حوزه نیروهای مسلح انجام شد و تلاش بر این است تعداد مناطق محدودیت پرواز کاهش یابد که این موضوع در دست پیگیری است. تعداد مناطق دارای محدودیت پرواز هم‌اکنون در کشور ما بیش از کشورهای همسایه است و این موضوع باعث می‌شود طول مسیرهای هوایی برای پروازهای داخلی و خارجی زیاد باشد.
قرار بود به دلیل رقابت با کشورهای همسایه، یکسری تسهیلات برای پروازهای عبوری در نظر گرفته شود. آیا دراین خصوص اقدام خاصی انجام شده است؟
عوارض عبوری که از هواپیماهای داخلی و خارجی اخذ می‌شود به استناد « آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۳ قانون وصول برخی درآمدهای دولت»، برمبنای یک فرمول ریاضی محاسبه می‌شود. میزان این عوارض، از یکسری ضریب ثابت دلاری ضرب در طول مسیر ضرب در وزن هواپیما به دست می‌آید. با توجه به این‌که مسیرهای هوایی ما تا حدودی طولانی‌تر است، برای پروازها عبوری به دلیل طول مسیر و مصرف سوخت در مقایسه با مسیر سایر کشورهایی که با نرخ ثابت هزینه‌های ارائه سرویس های هوانوردی را دریافت می‌کنند، به صرفه نیست که از این مسیر استفاده کنند. بنابراین به منظور جذب پروازهای عبوری در آیین‌نامه جدیدی که به هیات وزیران پیشنهاد دادیم، اختیاراتی را پیش‌بینی کرده‌ایم که در صورت تصویب، شرکت فرودگاه‌های کشور می‌تواند از طریق بازاریابی و با توجه به تقاضایی که در ایرلاین‌ها وجود دارد، تخفیف‌ها و پکیج‌هایی برای شرکت‌های هواپیمایی که پروازهای بیشتری را در منطقه دارند در نظر بگیرد. در این صورت به هدف جذب پروازهای بیشتر به فضای کشور دست یابیم.
در مجموع بزرگترین دستاورد شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور طی چند سال اخیر را چه می‌دانید؟
به باور من بزرگترین دستاورد چند سال اخیر، اتکا به تخصص و توان متخصصان داخلی شرکت فرودگاه‌ها بوده است. علی‌رغم محدودیت‌های بسیار زیادی که تحریم‌گران در حوزه تامین نیازها و تجهیزاتی که مستقیما با ایمنی و سلامت پرواز مسافران در ارتباط است ایجاد کرده‌اند؛ توانسته‌ایم علاوه بر تامین تجهیزات مورد نیاز خود از نظر نگهداری، نصب، راه‌اندازی و راهبری این تجهیزات که عمری از آن‌ها گذشته است نیز موفق عمل کنیم. تجهیزاتی که اگر می‌خواستیم بر اساس استانداردها کار کنیم باید آن‌ها را جایگزین می‌کردیم. اکنون نیز از نظر نصب و راه‌اندازی تجهیزات خریداری‌شده مشکلی نداریم و این کار توسط متخصصان داخلی انجام می‌شود. این خوداتکایی که در داخل حوزه هوانوردی ایجادشده یکی از دستاوردهای بزرگ ماست.
اکنون توان ما در تامین نیازها و تجهیزات در حوزه عملیات هوانوردی و فرودگاهی ساخت داخل به جایی رسیده است که واردات تجهیزات حوزه ایمنی و سیستم‌های روشنایی باند را متوقف کرده و در دو ماه گذشته موفق شده‌ایم قرارداد طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی تجهیزاتی از این دست را با شرکت‌های داخلی منعقد کنیم. امیدوارم با نصب این تجهیزات نگرانی‌هایی که در صنعت هوانوردی در این خصوص وجود دارد بر طرف شود.
یکی دیگر از مهم ترین دستاوردهای ما و اثبات توانمندی کنترل ترافیک فضای کشور، ارائه سرویس های ایمن به شرکت های هواپیمایی خارجی در شرایط بحرانی کشورهای همسایه است که طی سال های گذشته مکرر با این شرایط مواجه شده ایم.
شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور چه چشم‌اندازی برای آینده در نظر گرفته است؟
رویکرد ما قاعدتا برگرفته از اهداف راهبردی شرکت بوده و هدف این است که شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در مدیریت و ارائه خدمات ایمن، امن و اثربخش در دو حوزه فرودگاهی و ناوبری هوایی در توسعه پایدار صنعت هوانوردی در منطقه پیشرو باشد. بنابراین مهم‌ترین هدف، ایمنی در حوزه هوانوردی است و برای دستیابی به این هدف استراتژیک، در نظر داریم بر اساس طرح ملی تامین تجهیز هوانوردی که سال‌های قبل تنظیم‌شده است، به تقویت حوزه هوانوردی و زیرساخت‌های آن اقدام کنیم .
در حوزه امنیت و ارتقای تسهیلات نیز دو هدف عمده داریم؛ در خصوص امنیت، به دلیل این که عمده فرودگاه‌های کشور به عنوان مناطق حساس در مناطق جغرافیایی خاصی قرار دارند، توسعه زیرساخت‌های امنیتی شامل دیوارهای حفاظتی و تکمیل سیستم‌های کنترل بار و مسافر و نیز سیستم‌های کنترل مواد مخدر را در دستور کار قرار داده ایم. در این خصوص در دو سال گذشته بیش از ۱۲۱ دستگاه پیشرفته بازرسی، بار و مسافر را نصب و راه‌اندازی کرده‌ایم.
علاوه بر این، برای کنترل بیشتر فضاهای بیرونی و ترمینال فرودگاه‌ها، نصب دوربین‌های مدار بسته در دستور کار قراردارد. در بخش تسهیلات هم برنامه‌هایی در رابطه با توسعه ترمینال‌ها و توسعه زیرساخت‌های فرودگاه‌های کشور داریم. همچنین نصب و راه‌اندازی تجهیزات ترمینالی که سرویس‌های بهتری به مسافران ارائه دهد، در دستور کار قراردارد
