نگران تهرانم

تین نیوز |

درباره شهرها می توان از جنبه های مختلف صحبت کرد و نوشت؛ اینکه مدیریت یک شهر چه مختصاتی دارد، یا کارگزار اداره شهر با چه ویژگی هایی شهر بهتری را برای شهروندان می سازد. شاید یکی از مهم ترین جنبه های اداره شهر داشتن «آرزو» برای آن باشد. در هر تغییر و تحول و بررسی برنامه هاست که مشخص می شود شهردار، شورای شهر و سایر مدیران شهری چه آرزویی برای اداره شهر دارند. پیروز حناچی ۳۳ ماه با آرزو و شعار «تهران شهری برای همه»، کلیددار اداره شهر تهران بود. شاید بعد از سال ها او تنها شهرداری بود که تحصیلاتش با صندلی ای که بر آن تکیه داده بود، کاملا مطابقت داشت. درست یک سال بعد از خداحافظی اش از شهرداری تهران با او به گفت وگو نشستیم تا نظرش را درباره راه رفته و مسیر پیش روی تهران بدانیم و البته از آرزوهایش برای این شهر هم گفت. او در این مصاحبه از نگرانی هایش برای تهران صحبت کرد و بیش از آنکه این مصاحبه حول محور مسائل سیاسی بچرخد، اجتماعی بود. حناچی در این گفت وگو سعی می کند بگوید چگونه باید هم برای شهر آرزو داشت و هم از مسیر قانون و سندهای بالادستی خارج نشد. این گفت وگو را در ادامه بخوانید: 

یک سال از شهردار نبودن شما گذشت. این یک سال چطور بود؟

الحمدلله، برای من خوب بود، استراحت کردم و شروع به جبران عقب افتادگی های علمی و برنامه های آموزشی کردم؛ همچنین فرصتی بود برای اینکه عملکرد خودمان را ارزیابی کنیم.

در این ارزیابی که انجام دادید، نکاتی بوده که به آن برسید و بگویید اگر ما بودیم، شاید این کار را نمی کردیم یا برعکس؟

ما زمان کمی در سیستم مدیریت شهری بودیم. ۳۳ ماه. مطمئنا با زمان کمی که در اختیار ما بود و طبیعی بود که با انتخابات ممکن است سرنوشت شهر تغییر کند، ما باید سرعت بیشتری به کارهای مان می دادیم و از زمان، بهترین استفاده را می کردیم. من نیمه سال ۹۷ به عنوان شهردار تهران مشغول شدم. اگر از نیمه سال ۹۶ وقت داشتیم طبیعتا جلوتر بودیم. به این جهت که کار و مسیری که انتخاب کرده بودیم، نیاز به زمان بیشتری برای تحقق موارد مثبت داشت و اگر حلاوت مثبت بودن این نگاه زیر زبان مردم در مقیاس محلات می نشست، آن وقت این حرکت دیگر قابل متوقف شدن یا قابل برگشت نبود و هرکسی که بعد ما می آمد، به صورت عقلانی و بنا به خواست مردم این مسیر را تعقیب می کرد.

در این مدتی که گذشت موارد زیادی بود که می شد درباره آن صحبت کنید. یکی از مهم ترین آنها این بود که شهرداران تهران هرکدام با شعاری کارشان را شروع کردند که بخشی از آرزویشان بوده، «تهران شهری برای همه» آرزوی شما بود که می خواستید به سراغ آن بروید؟

ببینید، مدیر شهر باید برای شهر آرزو داشته باشد. ما هم این شعار (تهران شهری برای همه) را بی دلیل انتخاب نکرده بودیم. این شعار نقطه مقابل تهران شهری برای عده ای خاص بود. ما در تهران مدیرانی داشتیم که می گفتند ما شهر را با ۲۵ سرمایه گذار اداره می کنیم و تهران شهری برای همه نقطه مقابل آن دیدگاه بود. در ادبیات جهانی در زمینه شهرها، می گویند بهترین شهرها آن شهرهایی هستند که همه مردم شهر بتوانند به یک نسبت به شکل عادلانه از خدمات آن شهر استفاده کنند، اگر شما این چند موضوع را کنار یکدیگر بگذارید و اتفاقاتی را که قبل از آن در شهرهای مان افتاده بود، آن وقت این شعار معنا پیدا می کند. ما با همین نگاه هم به سراغ برنامه تهران ۱۴۰۰ رفتیم یا شعارهایی مثل جان تو و جان شهر، منبعث از تهران شهری برای همه بود. تهران شهری برای همه یعنی شهری برای همه اقشار، برای همه گروه های سنی و برای همه کسانی است که در این شهر زندگی می کنند. من به خاطر دارم در روزی که می خواستم از شورای شهر رای بگیرم، به جمله معروف شیخ ابوالحسن خرقانی اشاره کردم که گفته «هر که در این سرا در آید، نانش دهید و از ایمانش مپرسید، چه آن کس که به درگاه باری تعالی به جان ارزد البته بر خوان بوالحسن به نان ارزد» و با این نگاه و با اقتباس از ادبیات، فرهنگ، دین و چیزی که اعتقاد داشتیم، این شعار تدوین شده بود؛ ضمن اینکه یک موضوع جهانی هم بود.

شعار داشتن برای اداره شهر کافی است؟

این شعارهایی که ما می دهیم اگر در مرحله شعار باقی بماند، فایده ندارد. اینها چشم انداز و VISION ما را تعیین می کند و باید مابازای عملیاتی پیدا کنند. شعار تهران شهری برای همه در حوزه های شهرسازی، توسعه قلمرو عمومی، توسعه خدمات و تأمین امکانات حتی در مقیاس محله ها را هدف گرفت. در مقیاس شهر توسعه قلمرو عمومی یعنی همه حوزه هایی که مردم بتوانند یکسان از آن بهره مند شوند. مثلا کاری که ما در گذرگاه امیرکبیر (بالاتر از میدان خراسان) کردیم، تبدیل آن محوری که قرار بود تبدیل به مال های تجاری شود، به یک حوزه قلمرو عمومی بود. این نتیجه تهران شهری برای همه است. کاری که در میدان هفت تیر و میدان امام و امامزاده صالح تجریش و... کردیم، نتیجه تهران شهری برای همه است. توافقی که با راه آهن برای محور قطار تهران-تبریز کردیم، مابازای تهران شهری برای همه است. این بزرگ ترین کمکی است که حتی به جهت اقتصادی شما می توانید به این مناطق انجام دهید. مناطقی که فراموش شده هستند و از این جهت مورد توجه قرار می گیرند و املاک ارزش واقعی خودشان را پیدا می کنند. البته این اتفاق باید در همه جای شهر بیفتد؛ ولی مناطقی که کمتر به آنها امکانات رسیده، در اولویت هستند. این با خروج بومیان از محلات GENTRIFICATION که نگاه مذموم به آن می شود، کاملا متفاوت است؛ این اقدام با هدف رسیدگی به مناطق جنوبی شهر است، نه اینکه افراد بومی به جای دیگر منتقل شوند. اتفاقا در عین اینکه زندگی می کنند از مواهب زندگی شهری بهره مند می شوند و در ادامه بحث پروژه های توسعه محلی است. در همین مدت کوتاه با حاکمیت این نگاه و حمایت شورای شهر 20 پارک محلی احداث شد.

ایده توسعه محلات از کجا به برنامه های شما اضافه شد؟

از ابتدا این نگاه در برنامه های ما وجود داشت. پروژه های توسعه محلی ایده ای بود که در دوره ما شکل گرفت، بحث این بود که ما می توانیم بخشی از بودجه عمرانی را در مقیاس محلی با استفاده از خرد جمعی در محله ها هزینه کنیم. به خاطر دارم که بعضی از اعضای شورای شهر روزهای اول با تردید نسبت به این موضوع نگاه می کردند؛ ولی وقتی رفتند و در بهره برداری چندتا از این پروژه ها حضور یافتند، نظرشان تغییر کرد. این پروژه ها خیلی زود به نتیجه می رسید. چون در مقیاس کوچک و محدود بود، اعتبار زیادی نمی خواست، تأثیر بسیار زیادی داشت و از طرفی مورد درخواست مردم بود؛ مثلا نقطه ای بود که حادثه خیز بود و دائم کشته می داد یا مثلا ناایمن بود و دائما تصادف می شد. طبیعی است که مردم در آنجا عکس العمل درست از شهرداری می خواهند. اگر شهرداری ناحیه به آنجا برود و کار دیگری انجام دهد یا مثلا برای چندمین بار یک نقطه را ترمیم کند، مردم می گویند اینها پول اضافی دارند یا بلد نیستند کجا آن را خرج کنند. ما سعی کردیم با استفاده از خرد جمعی و مطالعاتی که قبلا انجام داده بودیم (ما ۱۳۰ محله را از قبل مطالعه کرده بودیم) و اولویت ها را استخراج کرده بودیم و درنهایت این موضوع تبدیل به پروژه های کوچک محلی شد. بعضی از اعضای شورا وقتی می رفتند و این پروژه ها را افتتاح می کردند باورشان نمی شد که این قدر عکس العمل های مثبت در مردم ببینند. در سال ۹۷، 500 میلیارد و در سال ۹۸، هزار و 500 میلیارد و در سال ۹۹ دو هزار و 500 میلیارد تومان از اعتبارات را به این بخش اختصاص دادیم.

به مسئله روز تهران برسیم، شما در این یک سال خبرهای شهری را دنبال می کردید؟

بالاخره حرفه ماست و نمی شود آن را رها کرد.

برداشت شما از تفکری که شهر را اداره می کند، چیست؟ آیا شما این برداشت را دارید که شهر چارچوب دارد و این تفکر دارد شهر را اداره می کند (از معنای تخصصی آن) چون وقتی شعاری داده می شود، پشت آن یک سری نکات وجود دارد.

من در اینجا از یکی از فرمایشات حضرت امیر کمک می گیرم، ایشان می فرمایند خدا رحمت کند کسی را که بداند از کجا آمده، در کجا قرار گرفته و به کجا می خواهد برود، شاید به تعابیر امروز در مدیریت استراتژیک هم از همین مفاهیم استفاده می کنیم. شما وقتی یک چشم انداز تعریف می کنید؛ یعنی می خواهید کجا بروید، آرزوی شما چیست و چه نقطه ای را هدف قرار دادید. اگر مدیری نقطه هدفی را برای خودش تعریف نکرده باشد و اجزایی را که دارد مدیریت می کند، توجیه نکرده باشد که نقطه هدف کجاست؛ یعنی آن مدیر نداند و به تبع آن زیرمجموعه ها هم ندانند که قرار است به کجا بروند، وضعیت شبیه آدمی است که دارد دور خودش می چرخد و انرژی و منابع را مصرف می کند؛ ولی راه به جایی نمی برد. این نگاه و این سؤال پیش تر هم در حوزه مدیریت کشور بود که منجر به تدوین سند چشم انداز شد. در سال ۱۳۸۲ این سؤال پیش آمد که بالاخره این اتوبوسی که همه سوار آن هستیم، کجا می رود؟ مثلا در دو دهه بعد ما کجا هستیم؟ کشورهای همسایه و هم تراز ما کجا خواهند بود؟ جالب است که به شما بگویم همه کشورها سند چشم انداز دارند؛ اکثر کشورهایی که برای توسعه تلاش می کنند، سند چشم انداز دارند، مالزی دارد، عربستان دارد، اتحادیه اروپا دارد و ترکیه دارد؛ یعنی یک سند افق ۲۰-۴۰ یا ۲۰-۵۰ را برای خودشان تعریف کردند و همه برنامه ریزی های اجرائی شان دارای شاخص های کمی است که به سمت آن هدف حرکت کنند. ما هم در تهران چنین سندی را در قالب طرح راهبردی تهران تهیه کرده ایم. مثلا سند راهبردی، پیش بینی جمعیت پذیری شهر را تدوین کرده و تفکیک مناطق را هم در طرح تفصیلی آورده است. اگر عملکرد ما به گونه ای باشد که از این سند راهبردی عدول کنیم و اگر من به عنوان مدیر شهر این سند را زیر پا بگذارم و به گونه ای پروانه صادر کنم که این سند راهبردی را نادیده بگیرم، پس من دارم خارج از قاعده حرکت می کنم. شنیدم مدیری عنوان می کرد تهران یک میلیون واحد مسکونی کم دارد و این یعنی افزایش جمعیت پذیری حدود چهار میلیونی شهر در کنار حدود 500 هزار واحد مسکونی خالی قبلی. آرزوهای شهر یعنی چشم اندازی که در طرح راهبردی شهر تعریف شده. در خصوص شهرها، مدیری که برای شهر آرزو نداشته باشد، دچار روزمرگی شده و خسارت های جبران ناپذیری را به شهر وارد می کند.

اتوبوس مدیریتی تهران در این دوره جدید دارد به کجا می رود؟ آیا شما چشم اندازی در این مورد دارید؟

یکی از قسم های شهرداران زمانی که مسئولیت را تحویل می گیرند، این است که قانون و اسناد بالادستی را رعایت کنند و به آن ملتزم باشند. سند و میثاق گسترده بین شورای شهر، شهرداری و ارتباط با دولت بر پایه سند راهبردی ما یعنی طرح جامع شهر است. طرح تفصیلی زیر مجموعه طرح جامع شهر است و در چارچوب آن حرکت می کند. طرح تفصیلی هیچ وقت نمی تواند فراتر از طرح جامع برود یا احکامی را صادر کند که چارچوب طرح های جامع را در نظر نگرفته باشد. من به تازگی بخش نامه هایی را دیدم که این بخش نامه ها نگران کننده هستند و چارچوب جمعیت پذیری و احکام بالادستی را رعایت نمی کنند یا بعضی از اشتباهاتی که بارها تکرار شده، مجددا تکرار می شود. رعایت مسیر کارشناسی و اجازه بحث های کارشناسی در کمیته های ذیل کمیسیون ماده 5 و الزام به انتشار مصوبات این کمیسیون و نظارت بر این امر که حتما اجرا مطابق مصوبات قانونی که مسیر کارشناسی را به درستی و بدون فشار طی کرده باشند، متضمن این نکته است.

چه اشتباهاتی؟

اینکه شهرداری ها در بحث مسکن اجتماعی وارد شوند، چیز بدی نیست و ظرفیتی است که در ماده ۵۵ قانون شهرداری ها هم به صورت گذرا به آن اشاره شده است. در واقع قانون تعریف نکرده که چطور، اما گذرا به آن اشاره شده و می توانیم آن را جزء مأموریت شهرداری ها تلقی کنیم و هیچ دستگاهی هم مثل شهرداری نمی تواند در آن مؤثر باشد؛ ولی اگر این مسئله را به شهرسازی وصل نکنیم یا اشتباهاتی را که قبلا انجام دادیم، انجام دهیم؛ مثلا فرض کنید واحدهای مسکونی بدون پارکینگ ۳۰ متری را به شکل انبوه در نقاطی از شهر بسازیم، این در حقیقت دعوت کردن طبقات خاصی از اجتماع به یک نقطه است که اساسا این نگاه سال هاست که رد شده است؛ یعنی شما باید ترکیبی از همه طبقات اجتماعی را در کنار همدیگر داشته باشید، برای اینکه تعادل در جامعه ایجاد شود. اگر این کار را نکنید، در حقیقت دارید در یک نقطه بحران تولید و فرسودگی ایجاد می کنید. به اعتقاد من اگر ما بعد از این همه تجربه، تجربیات قبلی را مجددا تکرار کنیم، مردم این را از ما نمی پذیرند و نباید این کار را انجام دهیم.

شما در سال ۹۹ در روزنامه «شرق» نوشتید که ما به عنوان بخشی از مدیران شهری نباید بعضی از کارها را کنیم که نفروختن شهر یکی از آنهاست. می دانم که «شهر نفروشی» یکی از دغدغه های شما بود. آیا در وضعیت فعلی نگران این مسئله نیستید؟

نگرانی برای شهر یک نگرانی دائمی و همیشگی است و بیشتر ما که کارشناسان این موضوع هستیم و دوره ای مسئولیت داشتیم، نسبت به این مسئله نگرانیم. واقعیت این است که در این حوزه من نگران تهرانم. نظارت بر این مسئله برعهده شورای شهر و دستگاه های نظارتی است.

از دستگاه های نظارتی پذیرفته نیست آن طورکه ما را نظارت می کردند، دیگران را نظارت نکنند. به خاطر دارم در یک سال ما به ۹۰۰ نامه از یک دستگاه نظارتی جواب می دادیم. این خوب است، من نمی گویم بد است، نظارت به اندازه خودش و به صورت تخصصی خیلی هم خوب است ولی نباید  دوره ای باشد. نباید آنجاهایی که می دانیم حساسیت وجود دارد، رها کنیم. در واقع باید به نظارت ادامه دهیم. درمورد نگرانی ای که به آن اشاره کردید، بالاخره ظرفیت هایی در شهر وجود دارد که اگر به آن ظرفیت ها درست توجه نشود و درست مدیریت نشود، می تواند به بحران بینجامد. من در صحبت های قبلی خودم اشاره کردم که از نظر من مهم ترین کار دستگاه های نظارتی بیرونی مثل سازمان بازرسی کل کشور و دستگاه هایی که تخلفات را مورد بررسی قرار می دهند، کنترل بین درآمدها و هزینه های مصوب شهر است. اگر درآمدها کمتر از هزینه ها باشد، یعنی آرزوها و هزینه های جاری یک شهر بیشتر از آن ظرفیت درآمدی باشد یا در آن ظرفیت درآمدی آن قدر که باید تلاش نشود، یک فاصله به اسم کسر بودجه به وجود می آید. شهرداری ها در دوره حاضر عادت کردند که کسری بودجه را با تخلف تأمین کنند. کم هزینه ترین تخلفی که معمولا در کوتاه مدت خودش را نشان نمی دهد و در میان مدت و بلندمدت خودش را نشان می دهد، عدول از ضوابط شهرسازی است و این یک نگرانی دائمی است. همان طور که وقتی دولت کسری بودجه می آورد، خلق پول می کند یا از بانک مرکزی قرض می کند، شهرداری ها وقتی کسری بودجه می آورند ضوابط لازم شهرسازی را می فروشند و با دادن پروانه ها و مجوزهایی که در حالت عادی طرح جامع و تفصیلی اجازه نمی دهد این کار را انجام دهند، این کسری بودجه را جبران می کنند که این یک نگرانی است و همه باید نگرانش باشند.

شما یک شعار شهر نفروشی داشتید که می گویید به آن پایبند بودید. سرنوشت این شعار شما در وضعیت امروز تهران چه شده؟ آیا من که شهروند تهران هستم، باید نگران این باشم که دوباره قانون ضوابط دست و پا گیر تلقی و با همین توجیه شهر فروخته شود؟

نظریه ای که من اشاره کردم در زمینه تعادل بین درآمدها و هزینه ها و نظارت شورای شهر، منظور من دقیقا همین بود. این یک نگرانی است که هرلحظه به آن بی توجهی کنیم، می تواند تبدیل به خطر شود. درواقع اگر آن نظارت وجود نداشته باشد، احتمال این خطر همواره وجود دارد، طبیعتا یکی از اهداف تدوین بودجه در شهرداری این است که مشخص کنیم درآمدهای سالم و کم عارضه از کجا تأمین شود و کجاها هزینه شود یعنی کجاها اولویت دارند که به آنها بودجه تعلق بگیرد. طبیعتا اگر تعادلی بین درآمدها و هزینه ها باشد یا درآمدها به درستی همان طور که پیش بینی شده تأمین شوند، نباید جای نگرانی وجود داشته باشد ولی وقتی شما نگاه می کنید و می بینید در سال و تا انتهای ماه پنجم بخش کمی از بودجه تحقق پیدا کرده، این موضوع نگران کننده می شود. یعنی اگر شما با همین آهنگ حرکت کنید، به این معناست که در طول سال چیزی حدود ۵۷-۵۸ درصد بودجه تحقق پیدا می کند و چیزی نزدیک به ۴۳ درصد کسر بودجه خواهید داشت. در مقابل هزینه های اداره شهر مثل هزینه های نگهداری شهر و تعهداتی که شهرداری دارد، متوقف نمی شوند و حتی در شرایط تورم افزایش می یابد. آن وقت شهرداری ممکن است هرکاری انجام دهد تا کسری بودجه را تأمین کند. این نگرانی فقط درمورد تهران نیست. این اتفاق ممکن است در همه شهرها بیفتد، یعنی نگرانی ای است که دائما وجود دارد؛ مخصوصا در شرایط تحریم و شرایط خاص، الان ما در بخش حمل و نقل عمومی مثلا در مترو و اتوبوسرانی با بحران جدی مواجه هستیم و در شرایط تحریم حتی تأمین کردن یک اتوبوس کار سختی برای شهر است، این نگرانی بجاست و همواره باید نگران بود ولی راه آن این است که تلاش بیشتری برای تحقق درآمدهای سالم و پایدار صورت پذیرد، ظرفیت هایی هم در قانون پیش بینی شده است. بالاخره در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده سهم شهرداری ها افزایش پیدا کرد. قانون منابع مالی پایدار با تغییرات زیاد ولی بالاخره تصویب شد که می تواند کمک خوبی به شهرداری ها کند، ظرفیت هایی در کمیسیون ماده ۵ برای تصویب طرح های موضعی و موضوعی که مصوب طرح تفصیلی است می تواند برای شهر ایجاد درآمد کند که اگر شهرداران به درستی و کارشناسی از آن استفاده کنند، طبیعتا به نتیجه می رسد.

شما گفتید در پنج ماه گذشته، بخش کمی از درصد بودجه محقق شده اما شهردار فعلی تهران معتقد است که بیشتر از نصف را محقق کردند.

تشخیص این موضوع با اعضای شوراست، کمیسیون برنامه و بودجه خیلی راحت می تواند تأیید یا تکذیب کند. البته فکر می کنم که موضوع درست نیست. چون از میزان تحقق بودجه اعلام نگرانی کردند.

بگذارید به وظیفه نظارتی که به آن اشاره کردید، برسیم. ما در مدیریت شهری شوراهای شهر را داریم که وظیفه نظارت بر عملکرد شهرداری را بر عهده دارند. در تهران شهردارانی بودند که در بخشی از تصمیمات به شورای شهر بی توجهی می کردند. مثلا در دوران شهرداری آقای نجفی برخی از اعضای شورا می گفتند شهرداری به تذکرات شورای شهر توجه نمی کند. اما شورای شهر وظیفه نظارتی خودش را انجام می داد و در دوران شما هم اگر نکته ای به چشم می آمد، به شما انتقال می دادند. سؤال این است که شما در این یک سال وظیفه نظارتی شورای شهر را چطور دیدید؟

در حوزه های مختلف کمیسیون های مختلف شورا این وظیفه را دارند که در مسائل ریز شوند و بررسی های لازم را انجام دهند. شهردار به واسطه رای شورای شهر انتخاب می شود. یعنی مشروعیت یک شهردار با رای شورای شهر است و نمی تواند این مشروعیت را نادیده بگیرد و باید به مقام شورای شهر پاسخ گو باشد. بحث من فقط تهران نیست بلکه همه شهرها چنین وضعیتی دارند. بخشی از قسمی که شهردار و اعضای شورای شهر می خورند به همین موضوع برمی گردد و می پذیرند که این نظارت را انجام دهند. به همین خاطر است که بودجه سالانه و تفریغ بودجه سالانه بعد از هزینه کرد بر عهده شوراست. یعنی شهرداری که نتواند تفریغ بودجه اش را به تصویب برساند، یعنی مطابق برنامه شورای شهر عمل نکرده و شورا می تواند نسبت به آن مدعی باشد. طبیعتا استفاده از این خرد جمعی در حوزه های مختلف تخصصی ممکن است برای مجریان، کار را سخت کند. ولی به هر حال ما نباید یادمان برود چه شعارهایی برای مردم دادیم و باید نسبت به آن شعارها پایبند باشیم و باید تلاش کنیم که آن شعارها را تحقق ببخشیم.

اگر انضباط شهری را جزء شعارهایمان قرار دادیم، نباید اجازه دهیم که شهر از انضباط خارج شود و مدیران شهری نباید کاری را انجام دهند که بعدا نتوانند جوابگوی آن باشند. این مثل یک میثاق می ماند؛ وقتی قسم خوردیم باید پای آن بایستیم. البته شما پیش تر اشاره کردید که ما دوره هایی را داشتیم که بعضی ها رعایت چارچوب قانون و قوانین را به عنوان ضوابط دست و پا گیر تلقی می کردند. مثلا وقتی به آنها می گفتیم که این موضوع غیرقانونی است و ما نباید این کار را انجام دهیم، می گفتند این ضوابط دست و پا گیر را جمع کنید، این ضوابط دست وپاگیر همان میثاقی است که به عنوان ابزارهای حاکمیتی ما قول دادیم تا چارچوب آن را رعایت کنیم. ما قول دادیم که طرح جامع و طرح تفصیلی را به اجرا درآوریم و نباید این قول را فراموش کنیم و باید نسبت به آن پایبند باشیم.

در تهران یکی از نگرانی هایی که وجود دارد، تخریب باغات است. حتی در ابتدای دوره جدید مدیریت شهری برخی از مسئولان شورا گفتند اجازه ساخت وساز به برج باغ ها را پیگیری می کنند. این نگرانی درست است؟

همواره باید نگران بود؛ اولا تخریب باغات از سال ۹۳ که من در وزارت مسکن بودم، به مناسبت روز درختکاری همه کسانی که در تصمیم گیری زمین در کل کشور نقش داشتند، رهبری دعوتشان کردند و در آن جلسه به نکات مهمی اشاره کردند، اولا ایشان گفتند جنم داشته باشید و جلوی این تخریب را بگیرید و نهیب زدند که این اتفاق (جلوگیری از تخریب زمین های کشاورزی و باغات) بیفتد و همین سخنرانی باعث شد که مساحت های زیادی از پارک های شرق تهران تثبیت شده و به شهر واگذار شود و به حوزه عمومی بازگردد. ما هم خیلی پیگیری کردیم که جلوی تخریب باغات تهران را بگیریم و تا حدود زیادی هم موفق شدیم تا این آخرین ذخایر سبز باقی مانده را که بسیار در کیفیت هوای تهران نقش دارد، حفظ کنیم؛ حتی ضوابطی تصویب شد که باید تکمیل می شد، مثلا به جای یک کاربری، انواع متنوعی از کاربری پیش بینی شده بود که اگر کسی باغ را حفظ می کرد، می توانست داشته باشد. مثلا می توانست آنجا را پرورش گل و گیاه کند، می توانست آنجا را خانه سالمندان کند، می توانست آنجا را رستوران کند و همه مراحل تصویبی آن را هم در شورای شهر و هم در کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی مصوب کرده بودیم، طبیعتا اگر مالکان این باغات بخواهند حداکثر ساخت را داشته باشند، این یک طرف قضیه است و همه قضیه نیست، طرف دیگر هم مسئولیت با کسانی است که شهر را اداره می کنند و آینده شهر را می بینند و وظیفه کنترل ضوابط را دارند و اگر ما این شهر را برای زندگی کردن می خواهیم، باید به فکر کیفیت زندگی هم در آن باشیم، باغات و فضای سبز یکی از مؤلفه های مهم کیفیت زندگی در شهر ها هستند و البته نقایصی هم وجود دارد، مثلا بعضی از پلاک های مسکونی سال هاست که مسکونی استفاده می شوند ولی اعلام می شود باغ! اینها خلأهای قانونی بود که در تعریف قانون حفظ اراضی زراعی و باغات وجود داشت و آنها باید جواب گوی این می شدند تا جلوی فساد گرفته می شد. به هر صورت تعیین تکلیف این موارد در طرح جامع و راهبردی شهر و سند تفصیلی آن مشخص می شود.

آقای حناچی، فروش ساختمان های شهرداری بخشی از سیستم تأمین بودجه شهری است؟

فروش ساختمان ها اگر مطابق بودجه باشد، خیلی نباید نگران مسئله بود. ولی اگر این فروش خارج از بودجه و تصمیم فردی باشد، نگران کننده است. اختیارات شهردار محدود است، مثلا شهرداری در تهران برای اقداماتی که بالای ۵۰ میلیاردتومان ارزش داشته باشد، باید از شورای شهر مجوز بگیرد؛ پس طبیعتا باید این رعایت صورت بگیرد.

در ابتدای این دوره مدیریت شهری گفته شد که ما برای مبارزه با فساد آمدیم. در دوران مدیریت دوره گذشته شورای شهر و شهرداری، موضوع سامانه شفافیت مطرح شد و به گفته مدیران شما همه قراردادها روی این سامانه قرار می گرفت اما در این دوره به این سامانه اقبالی نشان داده نشد. ما در حوزه مدیریت شهری به چه چیز می گوییم شفافیت؟

این موضوع یکی از وجوه امتیاز در دوره ما بود. شورای شهر بر این مسئله اهتمام جدی داشت و ما هم خیلی تلاش کردیم که همه چیز شفاف باشد. و بسیار کار سختی بود. در سیستمی که هیچ چیز آن شفاف نبود شما بخواهید هر اقدامی که انجام دهید، شفاف باشد، کار پیچیده ای است. ما روزهای آخر روی پروژه هایی کار می کردیم که ببینیم یک پیمانکار چقدر کار در سطح شهرداری تهران دارد و اگر پیمانکاری خارج از قاعده کار زیاد داشت، معلوم می شد که ممکن است یک اتفاقی افتاده باشد و این سند راهی را برای نظارت مشخص می کرد، یکی از افتخارات بزرگ دوره ما سامانه شفافیت بود و چالش های زیادی هم در این راه داشتیم. برای اینکه چه اطلاعاتی را شفاف اعلام کنیم و چه چیزهایی را اعلام نکنیم، اعضای شورا معتقد بودند همه چیز را باید روی سامانه بگذاریم و ما هم تلاش داشتیم آن چیزهایی که ایجاد انحراف می کرد و باعث خارج شدن از مسیر یک مجموعه می شد را در سامانه شفافیت داشته باشیم. من فکر می کنم قدم اول جلوگیری از فساد این است که شما هر وقت که اراده کردید، ببینید چه اتفاقی در شهر دارد می افتد و بتوانید آن را شفاف ببینید. اگر چنین سامانه ای در دسترس نباشد، نمی شود شعار مبارزه با فساد داد و اساسا فساد و شفافیت دو نقطه مقابل همدیگر هستند و دوم انتشار تصمیمات مهم و تأثیرگذار مانند مصوبات ماده ۵ موضوع قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است که متوقف شده و باعث نگرانی است.

مدیریتِ شهری مانند تهران جنبه های مختلف دارد. گفتید در شعار و عملکرد شما جنبه اجتماعی رنگ و بوی قوی داشت. سؤال مشخص من این است که چرا شما برای رسیدگی به موضوعات قرارگاه سازی انجام ندادید؟ به ذهنتان نرسید؟

اگر قرارگاه به معنی دورزدن قانون باشد، ما نیاز به قرارگاه این چنینی نداشتیم. قرارگاه ما دل مردم بود. یعنی اگر ما دل مردم را برای انجام این مأموریت به دست بیاوریم، انگار محکم ترین محل قرار را هدف گرفته ایم و ما این کار را کردیم. همه همکاران ما اعتقادشان این بود که اگر ما بتوانیم با نگاه اجتماعی سراغ مسائل و مشکلات شهر برویم، اساسا شهر با هزینه بسیار کمتری اداره می شود و یکی از تلاش های ما نیز همین بود. ما مدعی هستیم شهر را به نسبت دوره های گذشته ارزان تر اداره کردیم و بدون همکاری مردم چنین چیزی امکان پذیر نبود. مثلا در بحث پسماند، ما روزانه چیزی حدود هفت هزار تن زباله به سمت جنوب شهر حمل می کردیم؛ فرض کنید در این قضیه مردم با شما مشارکت کنند و زباله های تر و خشکشان را جدا کنند و اساسا آن بخش زباله های خشک که قابل بازیافت است، اصلا به سمت آراد کوه حمل نشود. این همراهی مردم در تحویل زباله های خشکشان به هر طریقی، چه از طریق اپلیکیشن ها و چه از طریق کسانی که پنجشنبه ها می آمدند این کار را انجام می دادند، برای ما خیلی محترم بود. در روزهای آخر، حمل زباله های ما به حدود پنج هزار و 300 تن رسیده بود و با این نگاه توانسته بودیم خیلی از زباله ها را دیگر حمل نکنیم. زباله های چوبی و سرشاخه ها و لاستیک دیگر حمل نمی شدند و خیلی از این احجام با مشارکت مردم شکل پیدا می کرد. من نمی خواهم بگویم ما موفق بودیم، بلکه ما به این سمت حرکت کردیم و هرچقدر نظام مدیریت شهری به سمت اجتماعی تر شدن حرکت کند، یعنی میزان مشارکت آحاد مردم را در دستور کار خودش قرار دهد، هزینه اداره امور شهر پایین می آید و دلبستگی مردم به شهر بیشتر می شود و حس تعلق مردم به مکان اتفاق می افتد و مردم شهر و محله خودشان را بخشی از زندگی شان می دانند و خانه هایشان را فقط خوابگاه نمی بینند و به محیط اطرافشان حساسیت نشان می دهند. ما داشتیم به این سمت حرکت می کردیم و یکی از اهداف پروژه های توسعه محلی همین موضوع بود. راه دیگر، درگیر شدن مردم و محلات با برنامه های شهر است. ما برای سومین بار انتخابات تمام الکترونیک شورایاری را در تهران با حضور بیش از ۵۰۰ هزار نفر برگزار کردیم که البته دستگاه های نظارتی موافق ادامه آن نبودند.

سؤال مشخص از شما این است که آیا قرارگاه سازی جزء ادبیات حوزه شهری است؟

قرارگاه سازی بیشتر ادبیات زمان جنگ بود. اینکه همه اجزایی که برای یک عملیات می بایست هماهنگ شوند، در آن قرارگاه هماهنگ می شدند.

ما الان در جنگ هستیم؟

این نام ها سلیقه ای است. ترمینولوژی و ادبیات شهرسازی و مدیریت شهری این نیست، اما شاید یک سلیقه است. اگر این مسیر را دوستان در شورا تصویب کردند، می تواند یک سلیقه در مقابل سلیقه های دیگر باشد که حداکثر مشارکت حوزه های مختلفی که در این قضیه نقش دارند، آنجا با هم هماهنگ شوند؛ ولی حتما به معنای دور زدن قانون نخواهد بود و نباید باشد.

در این یک سالی که گذشت وضعیت گرمخانه ها را رصد کردید؟

بی خبر نیستم.

بر اساس گزارش عملکردی شما گرمخانه ها در دوره شما گسترش پیدا کرد؛ اردوگاه هایی که افراد بی خانمان بتوانند در آنجا حضور پیدا کنند و علاوه بر جای خواب از امکانات آنجا استفاده کنند. متأسفانه در این دوره و یکی از خروجی های قرارگاه اجتماعی این بوده که گرمخانه ها به مراکز ماده ۱۶ تبدیل شدند که این ماده ۱۶ محترمانه نام زندان است. در عکس هایی که منتشر شده، می توان سلول های رنگی این زندان ها را دید. سؤال این است که چرا شما گرمخانه ها را تبدیل به زندان هایی با سلول های رنگی نکردید؟

با همان نگاه اجتماعی اگر شما به این قضیه نگاه کنید، کسانی که دچار اعتیاد هستند، اگر در جایی باشند که اطمینان کنند، حضور پیدا می کنند و تحت کنترل قرار می گیرند و البته بهتر از این است که در سطح شهر پخش بوده و غیر قابل کنترل باشند. نگاهی که در گرمخانه ها بود این بود که آنها می توانند به آنجا بیایند و کسی هم آنها را دستگیر نمی کند. البته وقتی به آنجا می آیند باید پاک باشند و آنجا اجازه مصرف مواد نداشتند و باید پاکی آنجا را رعایت می کردند و می توانستند بیرون بروند و برگردند. فیلترینگ و مقدماتی وجود داشت تا کسی در آنجا اقامت پیدا کند و از همه مهم تر در روزهای سرد زمستان که معمولا دما زیر صفر می رفت، بتوانند جایی برای اقامت داشته باشند. در سال هایی به علت این کاهش دما تعدادی بر اثر سرما جانشان را از دست می دادند و ما با کمک گرفتن از همین گرمخانه ها توانستیم تعداد کشته ها را به صفر برسانیم و در سه سال مداوم کسی بر اثر سرما از بین نرفت و ما این موضوع را کنترل کرده بودیم. باید بپذیریم این مسئله یک موضوع اجتماعی است و برخورد و نگاه مجرمانه صرف با این افراد مؤثر نیست. باید بتوانیم با تجربیات تخصصی برخورد با مسائل اجتماعی و بزه به این موضوع بپردازیم. معتاد متجاهر کسی است که در این کریدور خودش را قرار نمی دهد و در سطح شهر رهاست و می تواند آلودگی تولید کند و هزار نوع بیماری را در سطح شهر پخش کند و قابل کنترل نیست. اینهایی را که قابل کنترل هستند، نباید به این شیوه با آنها رفتار کنیم. سرمایه زیادی از شهرداری مصروف این موضوع می شود و می بایست به آن تخصصی نگاه شود.

یک ایده دیگر هم این است که کسانی را که به آنها «معتاد متجاهر» می گویند، از شهر خارج و به حاشیه شهر بکشانیم. این ایده درست است که ما خطر را دوباره به سمتی ببریم که خطر پذیری آن بیشتر است؟

درست این است که بر اساس تجربیات و مسائل تخصصی عمل کنیم نه بر اساس جوی که نسبت به این موضوع درست می کنیم؛ چون این کار خیلی منطقی نیست. ما تنها کشوری نیستیم که معتاد داریم. شیوه برخورد با معتادان، بحث ایجاد محیط امن و توانمند کردن آنها و باور به اینکه می توانند ترک کنند و به محیط سالم برگردند و ایزوله کردن اینها از سطح شهر و جدا کردن آنها از اجتماع برای آن بخشی که می توانند به زندگی برگردند، کار درستی نیست و باید تلاش شود در این حوزه ها تخصصی عمل کرد.

آسیبی جدی که در حوزه مدیریت شهر وجود دارد، این است که عملکرد یک ساله و دو ساله یک شهردار و مجموعه مدیریت شهری اگر خطا باشد، به نوعی جبران آن خطا به زمان بیشتری از آن یک سال یا دو سال نیاز دارد. به نظر شما شهر در مدار درست اداره قرار دارد؟

من از ادبیات کمک می گیرم که می گوید «خشت اول گر نهد معمار کج / تا ثریا می رود دیوار کج». من باز هم تأکیدم به اعضای محترم شورای شهر در همه شهرها و نه فقط تهران این است که آن وظیفه نظارتی که بر عهده شان است و آن رایی که مردم به واسطه کنترل و نظارت به آنها داده اند و انجام مأموریت وجدان عمومی رعایت شود، شهرها کمتر آسیب می بینند.

خلاصه اش این می شود که مجموعه مدیریت شهری ای که آرزو نداشته باشد، از رعایت قانون صرف نظر کند، مدیریت شهری را پل هایی برای رسیدن به اهداف دیگر ببیند و وظیفه نظارت در آن به خوبی انجام نشود، دچار همان کج بودن خشت اولی می شود که دیوارش ممکن است تا ثریا کج بالا برود.

به مسئله حمل و نقل شهری برسیم. در دوره شما چند ایستگاه افتتاح شد؟

۳۹ ایستگاه.

یعنی تقریبا هر ماه کمی بیشتر از یک ایستگاه؛ درست است؟

بله.

تکمیل و اتمام متروی تهران نیازمند هزینه است. شما هم گفتید در این پنج ماه بخش کمی از بودجه محقق شده است. مدیریت شهری فعلی تهران شعار می دهد که ما در چهار سال آینده خطوط متروی تهران را به اتمام می رسانیم، آیا این موضوع با میزان درآمدی که از شهر محقق شده، امکان پذیر است؟

بگذارید یک خاطره برایتان تعریف کنم. در زمان پهلوی، وزیر مسکن برای سخنرانی به دانشکده هنرهای زیبا آمد و می گفت می خواهیم سالی یک میلیون واحد مسکونی بسازیم. در حالی که آن زمان تکنولوژی ها مثل الان نبود. مرحوم حامی که مدرس دانشکده فنی بود و مواد و مصالح درس می داد، ردیف جلو نشسته بود و به وزیر مسکن گفت تو یا تا الان خانه نساخته ای یا نمی دانی یک میلیون چقدر است. همه شهردارها واقعا دوست دارند خطوط متروی تهران تکمیل شود، ولی واقعیت این است که مخصوصا از سال ۹۷ به این طرف که در فضای شدید تحریمی رفتیم و تورم به شدت بالا رفته، این کار به راحتی امکان پذیر نیست و یک موضوع حاکمیتی است و دولت حتما باید برای تأمین منابع به طور جدی وارد قضیه شود. قبلا هم منابع ارزی مترو از سوی دولت تأمین می شد، خرید واگن ها و تجهیزات ثابت عمدتا توسط دولت تأمین می شد و این اتفاق باید به این شکل پیگیری شود. من این کار را به این راحتی محقق نمی دانم. کسانی که زوایای این کار را کاملا نمی شناسند، ممکن است شعار بدهند، ولی در عمل این اتفاق نمی افتد.

شما قراردادی را با ایران خودرو دیزل امضا کردید و بخشی از کمبود اتوبوس در تهران را توانستید تأمین کنید و بخشی از واگن های مورد نیاز مترو نیز تأمین شد. مدتی پیش بحث خرید اتوبوس دست دوم در شورای شهر تهران مطرح شد؛ چرا همان مسیر ایران خودرو دیزل ادامه پیدا نکرد؟

قرار داد ایران خودرو دیزل دو بخش داشت که بخش دوم آن ادامه پیدا نکرد. مسیر ایران خودرو دیزل ادامه پیدا نکرد. قرارداد ما یک بخش نقد و یک بخش غیر نقد داشت و قرار بود آن بخش غیر نقد به شکل املاک به ایران خودرو داده شود. آن بخش غیر نقد را دوستان دوره جدید مدیریت شهری تعقیب نکردند و من دلیل آن را نمی دانم. شاید مشکلاتی در تأمین املاک برایشان به وجود آمد و نتوانستند مشکلات را حل کنند و به بخش غیر نقد آن عمل نشد. در مورد واگن ها هم ۶۳۰ دستگاه در دوره ما پیگیری شد و به طرف چینی هم رسید. اما غیر از تحریم، یک بحث دیگر هم وجود داشت و آن تأمین ۱۵ درصد مبلغ پیش پرداخت آن بود که اساسا مبلغ سنگینی بود و از عهده شهرداری خارج بود و نمی توانستیم آن را تأمین کنیم؛ چون رقم اصلی رقم سنگینی بود و ۱۵ درصد آن هم خیلی رقم سنگینی می شد و تا آنجایی که من می دانم، این اتفاق هنوز هم نیفتاده است. به طور کل تأمین واگن در شرایط تحریم کار راحت و ساده ای نیست و به همین علت بود که ما دنبال واگن ملی رفتیم. طرف قرارداد واگن ملی جهاد دانشگاهی بود و تا حدود ۸۵ درصد این واگن ها قابل تولید بود و امکان تولید در داخل را هم داشت. جالب است بدانید چینی ها تا قبل از متروی تهران واگن ساز و متروساز نبودند و با آغاز شروع متروی تهران، چینی ها وارد این پروسه شدند و الان واگن های خیلی خوبی می سازند و در این زمینه پیشرفت کرده اند و ما هم به نظر می رسد با دورنمایی که در کشور داریم و همه کلان شهرهایمان مترو دارند و با توجه به نیاز به واگن های شهری که در آینده داریم، باید به این سمت حرکت کنیم. ما آن زمان قرارداد ۱۱۰ دستگاه را بستیم، یعنی موافقت اولیه را داشتیم و باید این مسیر را تعقیب کنیم که به نتیجه برسد و دولت هم باید در حمل و نقل عمومی به شهرداری کمک کند؛ چون موضوعی که روزانه پنج میلیون نفر مستقیم با آن در ارتباط هستند، چیزی نیست که شهرداری تهران به تنهایی بتواند آن را حل کند. امیدوارم هم در زمینه مترو و هم اتوبوس، مدیریت شهری تصمیم درست بگیرد.

شما دو بحران داشتید؛ یکی سیل و دیگری برف بود.

بله و یک آتش سوزی سنگین هم داشتیم.

آقای پیرهادی که یکی از نمایندگان تهران در مجلس است، درباره سیل ۹۸ گفت در سال ۹۸ به دلیل اینکه لایروبی به طور کامل انجام شده بود ما به چنین مشکلی در رابطه با سیل برنخوردیم. می خواهم مقداری هم درباره بحث سیل صحبت کنیم. چرا سال ۹۸ اتفاقی که در سیل اخیر تهران افتاد، رخ نداد؟

عید سال ۹۸ آقای روحانی در حاشیه دولت به من گفتند که مواظب تهران باشید، همه جای کشور درگیر سیل است و ما خیالمان از تهران راحت باشد و من خدمت ایشان گفتم خیالتان راحت باشد. قاعدتا این سیل باید در تهران هم می آمد. قبلا حوادثی مشابه داشتیم، در سال93 در امتداد رودخانه کن و در جاده قدیم پل فتح بر اثر سیل تخریب شد. چه موقع این اتفاق می افتد؟ زمانی که آب و دبی آب به گونه ای باشد که خارج از ظرفیت رودخانه ها باشد یا عواملی مسیر عبور آب را سد کرده باشند. مثل ساخت وسازهای غیرمجاز یا اشیائی که جایشان در رودخانه ها نیست، مسیر آب را سد کند. مثلا ما در زمان لایروبی نیوجرسی های بتنی یا کاناپه های بزرگ یا تخته های بزرگ چوبی یا احجام بزرگی در مسیرهای رودخانه ها پیدا می کردیم. وقتی دبی آب بالا می رفت، اینها به عنوان مانع عمل می کردند و کافی بود تعداد اینها زیاد شود و با شاخه و تنه درختان قاطی شود که در این صورت خودش تبدیل به یک سد طبیعی می شد. من یادم است که در عید ۹۸ دوتا بیل مکانیکی در تقاطع رودخانه کن و جاده مخصوص کرج آن بالا بودند و هر نوع انسدادی را زیر عرشه پل با بازوهای بلندی که داشتند به هم می زدند که آنجا انسدادی پیش نیاید و آب عبور کند، به یاد دارم ما با یکی از پادگان های وزارت دفاع مکاتبه کردیم که دیوارش را خراب کنند و اجازه دهند مسیر حرکت آب باز شود چون مانع مسیر سیل بود و فکر می کنم این کار انجام شد. شما به طور دائمی باید از مسیل ها مراقبت کنید. تهران هزاران کیلومتر مسیل هایی دارد که شما اصلا به چشم نمی بینید و زیر زمین هستند و اینها دائما نگهداری می خواهند. حالا فرض کنید آشغال و نخاله هایی که مردم در مسیرهای فرعی رها می کنند و بعد اینها به مسیرهای اصلی و کانال های زیرزمینی بیاید. چه می شود؟ به یاد دارم خانم جعفری، خبرنگار صداوسیما یک بار خودش با دوربین به یکی از این کانال ها رفته بود و از چیزهایی که در کانال ها پیدا می شد، گزارش گرفته بود. پتو، مبل، تخته بخشی از چیزهایی بود که در کانال ها پیدا می شد. من بابت این گزارش از ایشان تشکر کردم، چون به مردم نشان می داد که هر آشغالی را در جوی ها نریزید و وقتی اینها انباشت می شوند، تبدیل به سد می شوند و این گزارش خیلی هم اثر داشت. به هر صورت اگر به طور دائمی آمادگی، نظارت و کنترل وجود داشته باشد، طبیعی است که عارضه آن به حداقل می رسد.

در همان سیل چرا شما با آن دو بحران طبیعی تا زانو در گل فرونرفتید؟

علاقه ای برای ورود به این بحث ندارم. همین را می گویم و رد می شوم. بین مدیران شهرداری دائما تأکید می شود که مدیر شهری و شهرداران باید چکمه ها و لباس کارشان همیشه در صندوق عقب ماشینشان باشد و باید برای شرایط بحرانی آمادگی داشته باشند.

شهردار اتاق مدیریت بحران ندارد که بتواند شهر را مانیتورینگ کند؛ یعنی شهردار بر اساس پروتکل مدیریت بحران باید حتما در میدان باشد؟

بر اساس قانون مدیریت در زمان بحران، مسئولیت مدیریت بحران با شهردار به قائم مقامی از وزیر کشور است. در قانون قبل شهردار تهران مسئولیت داشت و در قانون جدید بعد از اصلاحیه، وزیر کشور مسئولیت دارد و با تفویض اختیار شهردار تهران مسئولیت پیدا می کند. راه درست مدیریت در زمان بحران هوشیاری و هوشمندی است. شهرداری تهران این را از طریق ابزارهایی می تواند کنترل کند و سازمان مدیریت بحران شهر تهران طبیعتا این وظیفه اصلی را بر عهده دارد و ابزار لازم هم در اختیار این سازمان است. در سیل ۹۸ ما چند روز پشت سر هم ۳۰۰ هزار پیامک هشدار بحران به کسانی که در مسیر رود دره های تهران بودند و احتمال خطر برایشان وجود داشت، ارسال کردیم. سنجش دبی رودخانه ها در بالادست و اعلام خطر آن به مرکز مدیریت بحران وجود داشت و قاعدتا الان هم این سیستم ها وجود دارد و باید به کارگیری شود.

از نظر خودتان دوره شما دوره خوبی برای نیروهای شهرداری بود؟

ما تلاش می کردیم که تنش به بدنه وارد نشود و نگاهمان به داخل مجموعه بود و سعی می کردیم تا زمانی که داخل مجموعه می توانست نیاز ما را برطرف کند، به بیرون نگاه نکنیم، تلاش کردیم همه آن کسانی را که بضاعت تخصصی مناسبی در اداره امور شهر و تجربه کافی دارند، به کار بگیریم. نمی خواهم بگویم موفق شدیم اما تلاشمان این بود که تنش بیجا به بدنه وارد نشود و شرایط سختی هم داشتیم، چون کرونا بود. ملاحظات کارشناسی نشان می داد ما بدنه انباشته ای در شهرداری داریم. در زمان شهرداری آقای الویری، شهرداری تهران 22 هزار نفر پرسنل داشت و تعداد پست های رسمی شهرداری تهران ۱۵ هزار و ۶۰۰ نفر بود و همان زمان هم می گفتند این تعداد پرسنل برای شهرداری زیاد است و با کمتر از این هم می شود شهرداری را اداره کرد، وقتی ما شهرداری را تحویل گرفتیم بالای ۶۷ هزار نفر پرسنل رسمی و قراردادی شهرداری بودند ولی به دنبال اخراج و سبک کردن بدنه نرفتیم. چون در آن شرایط سخت اقتصادی و کرونا این کار به صلاح نبود و ما تلاش کردیم از حداکثر این نیروها استفاده کنیم ولی بدنه را هم سنگین تر از قبل نکردیم؛ یعنی وقتی ما می آمدیم این عدد به حدود ۵۷ هزار نفر کاهش پیدا کرده بود. این به این معنا نبود که ما کسی را اخراج کردیم ولی به ازای کسانی که از سیستم یا داوطلبانه یا بازنشسته شده بودند، آدم اضافه نکرده بودیم.

یک خبری منتشر شد که بخشی از مدیران شهرداری که در دوره شما آمده بودند، به نوعی اخراج شدند.

بله خیلی از آنها تمدید قرارداد نشدند. حتی ایثارگرانشان!

برای حل مسئله رایزنی نکردید؟

این یک قانون است و اصلا نیاز به رایزنی ندارد. این قانون است که ایثارگرانی که به هر شکلی با شهرداری قرارداد دارند و در آن زمان تصویب قانون هنوز اتصال قراردادی شان برقرار است، باید خودکار تبدیل وضعیت قراردادشان صورت بگیرد. برای تعداد زیادی از پرسنل شهرداری این اتفاق افتاد ولی برای خیلی از مدیران هم این اتفاق نیفتاد.

اگر بخواهید به شهردار فعلی تهران توصیه ای داشته باشید آن چیست؟

هرکسی که مدیریت شهر تهران را می پذیرد، باید به بدنه شهرداری اطمینان کند، بدنه شهرداری مجموعه ای از نقاط مثبت و ضعف است ولی مجرب ترین مجموعه است و سال ها طول کشیده تا این بدنه تجربه کسب کند، ممکن است به جایی از آن هم انتقاد وارد باشد ولی این در دسترس ترین راه است، چرخ را نباید اختراع کرد. ما باید کاری کنیم که چرخ روان تر حرکت کند و راندمانش بالا برود. اگر تعداد نیروهایی که از بیرون از بدنه شهری می آیند زیاد باشد، طبیعی است که بدنه احساس نا امیدی و یأس می کند. دوم اینکه مسیر های قانونی را پیگیری کنند. قانون شاید محدودیت هایی به دنبال داشته باشد اما نباید بگذاریم عدول و عبور از قانون زمینه ساز گسترش فساد شود و آخر اینکه دنبال تعریف چشم انداز و آرزوی شهر بهتر برای شهروندان باشند. شهری که شهروند در آن احساس بهتری برای زندگی داشته باشد، آرزوی هر شهرداری خواهد بود.