◄ دلایل رشد ارزش دلار در بازارهای جهانی از دیدگاه صندوق بینالمللی پول
در هفتههای گذشته واحد پول بسیاری از کشورهای آسیایی در برابر دلار از ارزش افتاد .
تجارت جهانی و دادوستد بینالمللی از قرن بیستم باعث ایجاد سازمانهای پولی مالی در عرصه جهانی و ایجاد رقابت واحدهای پولی کشورها با یگدیگر شد. تامین واحدهای پول کشور هدف (مورد تجارت و یا مسافرت) توسط تاجر یا مسافر از داخل کشور سبب پدید آمدن بازار خریدوفروش ارز و در نهایت قیمت آن نیز بر اساس قیمت روزانه جهانی ارز تعیین شد.
در نهادهای پولی مالی و تجارت جهانی میزان عرضه وتقاضای کالا و خدمات بینالمللی همواره مورد تحلیل قرار میگیرد و ارزش واحدهای پولی کشورها نیز تحت تاثیر عوامل مختلفی است که همه و همه ناشی از روابط متقابل سیاستگذاری کشورها در ارتباط با یکدیگر و سطوح بینالملل است.
هم اکنون بازار ارز در ایران، کاملاً ناآرام است. البته این بحران فقط مربوط و مختص به ایران نیست و عوامل متعددی دست به دست هم دادهاند تا ارزش ریال و دیگر واحدهای پولی نسبت دلار آمریکا افتی نه تنها محسوس بلکه فاحش داشته باشند.
عوامل موثر
- دلیل اصلی کاهش ارزش پول یک کشور به این دلیل است که مبادلات اقتصادی کشورها در برابر روابط اقتصاد صاحب واحد پول دلار به تعادل نمیرسد. در این راستا گسترش مبادلات پولی و مناسبات و دستآوردهای سیاسی کشورها تاثیر مستقیم دارد.
در هفتههای گذشته واحد پول بسیاری از کشورهای آسیایی در برابر دلار از ارزش افتاد . در چین ارزش «یوآن» در برابر دلار تا حد زیادی کاهش یافت. بانک مرکزی و دلار سنگاپور نیز دستخوش بحران شد. در کره شمالی به دلیل از دست رفتن آرای حزب حاکم ارزش «وون» نیز کاهش یافت. به شکلی مشابه «ین» ژاپن و پول کشورهای اندونزی و تایلند نیز دربرابر دلار افت ارزش داشتند.
در ایران و ترکیه نیز سیر افزایش ارزش دلار، چشمگیر بود و بازار ارز را نابهسامان کرد و تجارت را را به رکود کشاند.
«یورو» همچنان در پاسخگویی به نیازهای اروپا و گسترش بانک مرکزی اروپا و رشد منفی بهره بانک مرکزی تحت فشار دلار قرار دارد و لیره استرلینگ پس از انتخابات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در ضعیفترین وضعیت خود قرار قرارگرفته است. بطوریکه ارزش استرلینگ در ابتدای سال 2018 کاهش 5 درصدی در برابر دلار داشت و درهفته های اخیر نیز این افت ادامه دارد.
- تصمیمگیری ایالات متحده آمریکا در دریافت سود بیشتر و عوارض در مبادلات تجاری صنعتی با چین که کشورهای دیگری را نیز در این تجارت متاثر میکند.
بانک های فدرال آمریکا پیرو تصمیمگیری دولت ایالات متحده، برنامهریزی و همان سیاست را بر روابط خود با بانکها و شرکتهای طرف قرارداد خارجی اعمال میکنند.
-ریسکهای ژئوپولیتیک، بحران منطقهای از جنگهای داخلی و خارجی سوریه، جنگ یمن، تهدیدهای تروریستی در همه کشورهای خاور میانه، موج عظیم پناهجویان ازاین کشورها و ... تا جانبداریهای روسیه و قطبی شدن سیاسی منطقه همه از عوامل افت ارزش واحدهای پول کشورها در برابر دلار است چرا که در این شرایط دلار به دور از همه این تنشها به ایمنترین واحد پول برای سرمایهگذاری و مبادلات ارزی بدل شده است.
-شاخص دلار در سه ماهه اول سال میلادی 2018، نزدیک 4 درصد افت داشته است. اما افت ارزش ریال و دیگر واحدهای پولی نیز با شیب کم آغاز و از اوایل ماه آوریل این شیب زیاد شد. با توجه به پیشبینی شاخص دلار در اواسط ماه آوریل در بین اعداد 92.6 و 93.6 به نظر میرسد قیمت دلار در بالاترین نقطه خود با نواسانات جزئی، ثابت بماند.
از نظر صندوق بینالمللی پول تشنج بازار ارز به زودی تمام میشود ولی به قیمت تثبیت آن در بالاترین قیمت دلار.