تهران ۵۰۰ هزار خانه خالی دارد؛ بازسازی بافت فرسوده با توجه به نقش محله

بازار راکد مسکن در تهران، زندگی هشت میلیون نفر حومه تهران، مشکل تامین بهداشت در حاشیه شهر، بی‌توجهی به حفظ محلات در بازسازی بافت‌های فرسوده از مهمترین نکاتی بود که امروز از سوی وزیر راه و شهرسازی و نمایندگان در شورای شهر تهران مطرح شد.

به گزارش ایسنا، جلسه امروز شورای شهر تهران میزبان، وزیر راه و شهرسازی بود که برای توضیح درباره بافت‌های فرسوده پایتخت به صحن آمده بود. در ابتدای جلسه محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران گفت: همواره شهرداری به دنبال درآمد پرسرعت بود به همین دلیل به بافت فرسوده بی‌توجهی کرد و به جای سرمایه‌گذاری در بافت فرسوده که بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و زیست‌محیطی در آن است، به دلیل دست‌یابی درآمد زودرس نسبت به آن غافل بود.

وی افزود: شهرداری به جای بارگذاری در این مناطق به سمت بارگذاری در باغات رفت که این در حالی است که حدود 4000 بافت فرسوده در تهران وجود دارد که متاسفانه شهرداری به سمت تخریب باغات رفت.

    حداکثر بار فروش شهر در پنج سال پیش

عباس آخوندی نیز پس از طرح این مسئله در شورا، توضیحات خود را درباره عملکرد وزارت راه و شهرسازی در حوزه بافت‌های فرسوده گفت: از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲، ۷۶۰ هزار پروانه برای ساخت واحدهای مسکونی صادر شده و به طور میانگین سالانه ۲۰۰ هزار پروانه صادر شده که این بیشترین رشد صدور پروانه ساختمانی بوده است.

وی با بیان اینکه اگر رشد متوسط خانوار را ۳.۳ درصد در نظر بگیریم با توجه به صدور ۷۶۰ هزار پروانه، باید بگویم که با این صدور پروانه دو میلیون نفر به جمعیت پذیری تهران اضافه شده است.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه علی‌رغم صدور پروانه شاهد آن بودیم که از سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ جمعیتی جذب نشده که این نکته مهمی است، گفت: آمار واحدهای مسکونی سال ۱۳۹۵ براساس سرشماری ۳.۳ میلیون بوده است، این نشان می‌دهد شهر تهران بیش از ۱۰ میلیون نفر ظرفیت جمعیت‌پذیری دارد و در ۵ سال گذشته هم حداکثر بار صدور پروانه و فروش شهر را داشته است.

آخوندی با بیان اینکه نکته قابل توجه آن است که برآورد ما براساس بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۱۴۱۵ این جمعیت‌پذیری ۱۶ میلیونی که متوجه مجموعه البرز و تهران است، به ۱۹.۵ نفر می‌رسد که حتی به ۲۰ میلیون نفر در ۲۰ سال آینده نمی‌رسد و نشان می‌دهد رشد منطقه البرز و تهران از رشد میانگین ملی در آینده کمتر است.

    مشتری برای خانه‌های تهران نیست

وی افزود: جمعیت‌پذیری شهر تهران براساس آنچه که در پروانه‌ها و ضوابط ساختمانی طراحی شده، جمعیت‌پذیری بالای ۱۲.۵ میلیون نفر است، این در حالی است که افق جمعیت‌پذیری پیش‌بینی شده ۱۰.۵ میلیون نفر بوده است که براساس وضعیت صدور پروانه، این جمعیت به ۱۲.۵ میلیون نفر می‌رسد.

وزیر راه و شهرسازی افزود: نکته مهم این است که اگر فرض کنیم تخلف در دوره مدیریت جدید نیز وجود داشته باشد سوال اینجاست که آیا این تخلفات بازار دارد؟ که باید عنوان کنم که در آینده بازاری نخواهد داشت چراکه ما با شهری مواجه هستیم که ۵۰۰ هزار خانه خالی دارد که این نشان‌دهنده عدم تعادل وحشتناک در شهر است و این نکته مثبت تحولات آینده است که می‌توانیم بر روی آن تمرکز کنیم.

آخوندی افزود: اگر فرض کنیم هیچ تحولی در سیاست‌گذاری تهران رخ نداده و همچنان شهرداری تمایل به فروش شهر داشت، باید بگویم که مشتری برای این تخلفات وجود نداشت همچنان که در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ شاهد عدم استقبال مردم از خرید خانه بودیم.

وی با بیان اینکه مطالعاتی درخصوص امکان‌پذیری تجدیدنظر در پایتخت انجام شده که سبب شده یافته‌های زیادی درخصوص تهران و کرج داشته باشیم، گفت: لازم است وزارت راه و شورا و شهرداری‌های تهران و کرج یک بار این مطالعه را مرور کنند تا به یک مفهوم مشترک درخصوص مسائل شهر تهران برسیم و بدانیم چه آینده‌ای در انتظار تهران است.

    هشت میلیون نفر پیرامون تهران

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تحولات جمعیتی تهران گفت:‌ در سال ۴۵، جمعیت شهر تهران ۲ میلیون و ۹۸۰ هزار نفر بوده است و جمعیت پیرامون با اندکی تغییر اندک بود به گونه‌ای که جمعیت کرج به حدود ۴۰ هزار نفر می‌رسید و در طرح جامع سال ۴۵ پیش‌بینی شده بود که جمعیت تهران در سال ۷۰ به ۵.۵ میلیون نفر برسد اما در عمل این جمعیت به حدود ۶.۳ میلیون نفر رسید و نکته مهم این است که جمعیت پیرامون شهر تهران به ۸ میلیون نفر افزایش یافت.

آخوندی ادامه داد: جمعیت شهر تهران تقریبا جمعیت مطابق با طرح جامع بود اما در پیرامون تقریبا جمعیت چند برابر شد.

وی با بیان اینکه بزرگترین خطای سیاسی و استراتژیک تفکیک البرز از تهران بود، گفت: جمعیت همچنان بین البرز و تهران سیال است و نمی‌توان یک جمعیت سیال را با یک تفکیک سیاسی غیرسیال کرد.

    تهران تحت تاثیر دامنه بزرگ

وزیرراه و شهرسازی با بیان اینکه جمعیت تهران از ۶.۳ به ۸.۷ میلیون نفر رسید، گفت: به نظر می‌رسد در ۲۵ سال بعد جمعیت پیرامون به ۱۶ میلیون نفر برسد و نکته‌ای که باید توجه کرد این است که ظرف سال‌های ۴۵ تا ۹۵ جمعیت تهران سه برابر شد ولی جمعیت تهران و پیرامون ۵ برابر شد که یک آشفتگی بیش از حد در حاشیه تهران داریم که نمی‌توانیم به آن بی‌توجه باشیم .

آخوندی در این باره توضیح داد: بر اساس تقسیمات کشوری یک مجموعه ۴۲ بخش دارد که درخصوص تهران تنها ۴ بخش این تقسیمات سکونت و اشتغالشان در داخل شهرهای پیرامون تهران است و ۴۲ بخش اشتغال و معاش‌شان به تهران و کرج بستگی دارد. بنابراین تهران نمی‌تواند نسبت به پیرامون خود را مصون نگه دارد هرچند که از لحاظ قانونی می‌تواند جدا باشد اما در عمل کاملا تحت تاثیر پیرامون است چراکه روزانه یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر از شهرهای پیرامونی به تهران می‌آیند و برای جابه‌جایی این افراد ۵۳۰ هزار خودرو دخیل هستند.

    هر هزار نفر یک تخت بیمارستانی 

آخوندی با بیان اینکه سرانه تخت بیمارستان در تهران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۳.۲۴ تخت است، گفت: در پیرامون تهران کمتر از یک تخت برای هر ۱۰۰۰ نفر است و تصور کنید می‌توان این فقر را از تهران دور نگه داشت؟ بنابراین باید عنوان کنم که با مساله پیچیده‌ای روبه‌رو هستیم.

وزیر راه و شهرسازی افزود: جمعیت‌پذیری گذشته نشان می‌دهد که توسعه مهار نشده در پیرامون تهران و یک سوداگری در داخل شهر تهران داریم که به تفصیل به آن خواهم پرداخت.

    سوال مسجد جامعی از آخوندی

احمد مسجدجامعی پس از سخنان وزیر راه و شهرسازی گفت: سوال اصلی این جلسه این است که چرا 10 درصد بافت‌های فرسوده که طبق قانون باید سالانه کاهش پیدا می‌کرد، کاهش نیافته است؟

وی با اشاره به بخشی از سخنان وزیر راه در خصوص توجه به بافت قدیمی بازار تصریح کرد: ناصرخسرو بافت تاریخی است نه فرسوده، البته بافت تاریخی و فرسوده با هم همپوشانی دارند.

مسجد جامعی افزود: ما تلاش کردیم به دوستان مدیریت شهری گذشته بقبولانیم که بافت تاریخی ارزشمند است که خوشبختانه طی دو سال پایانی، کارهای خوبی در حوزه بافت تاریخی انجام شد. هرچند که دیر به این موضوع پی بردند و ای کاش زود پی می‌بردند.

    توجه به محله در نوسازی بافت فرسوده

رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با بیان اینکه در حال حاضر بافت فرسوده هویت خاصی در پایتخت ندارد، اظهار داشت: باید در نوسازی بافت‌های فرسوده به هویت محله توجه کنیم که در نگاه شما این نکته وجود داشت که نگاه مبارکی است.

مسجد جامعی با اشاره به اینکه نباید تجربه‌های اشتباه گذشته را در حوزه بافت فرسوده تکرار کنیم تأکید کرد: باید در نگاه جدید وظیفه شهرداری، مردم و شورا را تعریف کنیم تا نقش محله در نوسازی فراموش نشود.

وی با اشاره به نامگذاری بعضی محلات پایتخت که براساس طبیعت محلات بود توضیح داد: نامگذاری محله ونک به خاطر وجود درختان ون و نارمک به خاطر وجود انارستان هایی که در این محله بوده نامگذاری شده که این نشان می دهد محلات پایتخت، هویت دارند.

    زندگی را از بافت‌های فرسوده نگیریم

عضو شورای شهر تهران با طرح پیشنهاد مسکن محلی در نوسازی بافت فرسوده تأکید کرد: نگرانی من آن است که بخواهیم 500 هزار واحد مسکونی خالی را برای همین طرح‌ها استفاده کنیم. باید تلاش کنیم که ساخت و سازها در همان محلات شکل بگیرد. نباید زندگی را از محلات فرسوده بگیریم.

رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با اشاره به تجربه اشتباه دروازه غار اظهار داشت: خروج زندگی از دروازه غار و ایجاد فضای سبز، آفت محله شده و این محله به پاتوقی برای خلافکاران تبدیل شده است.

     حمایت شورا برای توسعه حمل و نقل ریلی در حومه تهران

محسن هاشمی نیز در ادامه صحبت‌های آخوندی گفت: همانطور که اعلام شد، 530 هزار خودرو برای جابه‌جایی 1.5 میلیون نفری که از حومه به تهران می‌آیند درگیر هستند.

رییس شورای شهر اسلامی تهران افزود: با توجه به تاثیری که خودروها در آلودگی و ترافیک تهران دارند شورای شهر حمایت و آمادگی کامل خود را برای کمک به افزایش ظرفیت راه‌آهن و حومه تهران اعلام می‌کند.

    جلسه یکشنبه‌ آینده غیرعلنی شد

در پایان جلسه نیز  با رأی اکثریت آرا، جلسه یازدهم شورای شهر تهران در روز یکشنبه هفته آینده به صورت غیرعلنی و بدون حضور خبرنگاران برگزار می‌شود.

همچنین یک فوریت نامگذاری معبر، خیابان و یا بنا نیز به نام شهیدحججی در شورای شهر با 10 امضا اعلام وصول شد و برای بررسی بیشتر و مکان‌یابی به کمیسیون نامگذاری ارجاع داده شد.