چرا ایرانی ها ترجیح می دهند به جای ایران در ترکیه ملک بخرند؟

یکی از کشورهایی که طی سال های اخیر در مورد خرید ملک استقبال ایرانی ها را به همراه داشته کشور ترکیه بوده و براساس آمارها بیشترین تعداد ملک خریداری شده در ترکیه مربوط به ملیت ایرانی است اما علت این همه شتاب برای خروج سرمایه از ایران چیست؟ اخیرا اعلام شده که با وجود شیوع کرونا در ترکیه، تمایل اتباع خارجی برای خرید خانه در ترکیه افزایش داشته است؛ به گونه ای که طبق اعلام مرکز آمار این کشور، در 12 ماه منتهی به سپتامبر (شهریور ماه)، میزان خرید خانه توسط اتباع خارجی با هدف اخذ اقامت و شهروندی ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل 26.1درصد افزایش داشته و به 5269 واحد رسیده است. 

به گزارش تین نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، به گفته مرکز آمار ترکیه، طی این مدت اتباع ایرانی با خرید 908 واحد خانه بزرگ ترین گروه خریدار خارجی مسکن ترکیه بوده اند و عراقی ها، روس ها، آذربایجانی ها و افغان ها در رده های بعدی قرار گرفته اند ضمن آنکه تنها در ماه جولای (10 تیر تا 10 مرداد) نیز معاملات مسکن در ترکیه با 124درصد رشد به بالاترین رقم تاریخ خود رسیده بود و در این مدت شهروندان ایرانی با خرید 540 واحد مسکونی مقام اول خرید ملک در ترکیه را به خود اختصاص دادند.

خرید ملک در ترکیه از سوی ایرانیان از سال 2017 حدود 9 برابر رشد داشته و ایرانیان از مشتاقان خرید مسکن در این کشور بوده و هستند به گونه ای که در حال حاضر برای خرید ملک در این کشور از عراقی ها پیشی گرفته اند.  زمانی که به سایت های فروش ملک در ترکیه مراجعه می کنید متوسط خرید آپارتمانی یک خوابه از تقریبا 60 هزار دلار شروع می شود که با دلار 32 هزار تومانی چیزی حدود یک میلیارد و 920 میلیون تومان بر آورد می شود حال آنکه پس از صعودی شدن نرخ دلار با این میزان بودجه، کمتر آپارتمانی را در تهران می توان با این قیمت خریداری کرد.البته با کاهش افت ارزش پول ملی ایران ارزش لیر ترکیه نیز در مقابل پول ایران رشد چشم گیری داشته اما با این وجود قیمت ملک در این کشور بسیار پایین تر از ایران است.

کارشناسان خریداران ملک در ترکیه را به سه دسته تقسیم بندی می کنند؛ اول بازنشستگانی که تمایل دارند سنوات دریافتی خود را با خرید ملک در ترکیه هزینه کنند، دوم جوانانی که به تازگی ازدواج کرده اند و می خواهند کسب و کار خود و زندگی خود را در ترکیه بنا کنند و گروه سوم که تعدادشان بیشتر از دو گروه قبلی است افراد و شرکت هایی هستند که در ایران فعالیت اقتصادی فعال دارند. این دسته آخر می گویند عمده دلیلی که ایرانیان را مشتاق به خرید ملک در ترکیه کرده امنیت اقتصادی در این کشور است زیرا ایرانیان سرمایه گذاری در ترکیه را راهی مطمئن برای سرمایه گذاری های خودشان می بینند و حتی با ضوابطی می توانند شهروندی کشور ترکیه را هم دریافت کنند. به نظر می رسد کاهش شدید ارزش پول ملی و بی ثباتی بازار ها، علاوه بر سخت تر شدن جذب سرمایه گذاری خارجی، به فرار دارایی های مالی ایرانیان به خارج از کشور نیز کمک کرده است. 

محمود جهانی، کارشناس مسکن در واکنش به افزایش سرمایه گذاری ایرانی ها در ترکیه به «اعتماد» می گوید: آنچه مسلم است سرمایه گذاری در ملک در هیچ کشوری به اندازه ایران اقتصادی و سودآور نیست و در یک روند متعادل رشد قیمت ملک در ایران بسیار بالاتر از سایر کشورها است و این رشد 

به گونه ای است که هم تورم داخلی و هم تورم ناشی از ارزش دلار را پوشش می دهد. این کارشناس بازار مسکن در ادامه با بیان اینکه بعد اقتصادی این قضیه برای سرمایه گذاری این افراد بسیار کمرنگ تر از ابعاد دیگر است معتقد است؛ افرادی که در کشورهای منطقه یا سایر کشورهای جهان سرمایه گذاری در حوزه ملک انجام می دهند معمولا به دلایل غیر اقتصادی این کار را انجام می دهند البته موضوع مهمی که در یک سال اخیر به ویژه رخ داده بحث های روانی ناشی از افزایش ارزش دلار نیز بوده است.

جهانی می گوید: البته موضوع ثبات و امنیت از جمله مواردی است که این افراد برای سرمایه گذاری به آن تاکید دارند، اما نکته ای که حائز اهمیت است این است که خرید ملک در ایران همواره اقتصادی تر از کشورهای دیگر بوده و نمودار ملک نه تنها بالاتر از نرخ تورم بلکه بالاتر از نرخ ارز هم حرکت کرده است، موارد زیادی در گذشته نیز بوده که ایرانیان خارج از کشور در داخل در بخش ملک سرمایه گذاری کرده اند و رضایت هم داشته اند. براساس این گزارش، از سال 2013 میلادی بدین سو ترکیه محدودیت در خرید املاک و اراضی برای اتباع خارجی را از میان برداشت. تا سال 2013 میلادی اتباع ایرانی شامل محدودیت در خرید املاک و اراضی بودند و در مورد اتباع ایرانی اصل متقابلیت اعمال می شد. 

قبل از این سال اتباع ایرانی برای خرید املاک یا ملک را به نام یک شخص معتمد خود خریداری می کردند یا ملک را به صورت مثلا 100 ساله کرایه و حق فروش را نیز برای خود ملحوظ می کردند. بعد از تغییر قانون خرید املاک در ترکیه و فراهم آمدن امکان خرید برای اتباع ایرانی همانند اتباع دیگر کشورها، اتباع ایرانی نیز اقدام به خرید ملک در ترکیه کرده اند. استان های آنتالیا و استانبول در راس استان های ترکیه قرار دارند که اتباع ایرانی در آنها اقدام به خرید املاک کرده اند. در استان آنتالیا نیز ایرانیان به طور عمده شهر آلانیا را برای خرید املاک ترجیح می دهند. طبق قوانین جدید، اتباع خارجی با خرید خانه ای به ارزش 250 هزار دلار و بالاتر می توانند شهروندی و تابعیت ترکیه را به دست آورند، از زمان تصویب این قانون، خرید خانه توسط خارجی ها رونق زیادی گرفته است.