افزایش ناگهانی قیمت ملک براساس شایعه انتقال پایتخت به مکران

یک شبه راه صدساله را رفتن، امری است محال، پشت کار می خواهد و صبر؛ اما در کشور ما با یک خبر و اظهار نظر می شود ره صد ساله را یک شبه رفت. فقط کافیست این اظهار نظر از سوی مسئولان باشد، همانند موضوعی که این روزها از سوی مسئولان مطرح و صدر اخبار رسانه ها قرار گرفته است. طرح «انتقال پایتخت». طرحی که نه به صورت واقعی و عملی بلکه در نشست خبری با رسانه ها تغییر دهند. نیازی هم نیست که اسمی از منطقه ای برده شود فقط کافیست بگویند پایتخت اقتصادی باید به لب دریا برود آن هم دریاهای آزاد. همین کلید واژه کافیست که قیمت ملک در مناطقی که دریای آزاد دارد افزایش یابد.

«مکران» تنها منطقه اقیانوسی ایران است به همین دلیل یکی از نقاط کلیدی در طول سواحل جنوب شرق ایران به حساب می آید، به عبارت دیگر سرزمین مکران در جنوب بلوچستان قرار گرفته است و سواحل منطقه مکران از بلوچستان و پاکستان در غرب تا مرزهای عمان به طول ۹۰۰ کیلومتر امتداد دارد.

گفتنی است که «بندر چابهار» تنها بندر اقیانوسی ایران در این منطقه قرار دارد و سوای آن این منطقه به جز ذخایر نفت و گاز، قابلیت های کشاورزی و شیلات هم دارد پس محیطی است مناسب برای زندگی طولانی مدت.

آب مشکل اصلی تهران

نکته قابل تأمل اینجاست، «تهران» به عنوان پایتخت طی سال های اخیر با مشکلات جدی اعم از بحران و کمبود آب مواجه بوده است، به طوری که بر اساس گزارش های رسمی و داده های ارائه شده توسط وزارت نیرو و کارشناسان حوزه منابع آب، وضعیت منابع آبی تهران در سال های اخیر به شدت بحرانی شده است. میانگین بارش سالانه در تهران طی چند دهه گذشته حدود ۲۵ درصد کاهش یافته، این کاهش بارندگی به طور مستقیم بر حجم ذخایر سدهای اطراف تهران تأثیر منفی گذاشته است.

البته میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی در تهران به مرز بحرانی رسیده و سطح این منابع طی ۲۰ سال گذشته به طور میانگین حدود ۱۲ متر افت داشته و این مسئله باعث افزایش فرونشست زمین در برخی مناطق شهری شده است، همچنین از سوی دیگر حدود ۷۰ درصد از آب شرب تهران از سدهای اطراف شامل سدهای «کرج»، «لار»، «طالقان»، «ماملو» و «لتیان» تأمین می شود که کاهش بارندگی ها باعث کاهش ذخیره این سدها تا حدود ۴۰ درصد ظرفیت شده است.

پزشکیان: بحران کمبود آب تبدیل به معضل ملی شده

بحران تأمین آب مورد نیاز پایتخت، «مسعود پزشکیان» رئیس جمهور دولت چهاردهم (۱۱ دی ۱۴۰۳) را به آن واداشت که مسئله تغییر پایتخت اقتصادی به یکی از استان های حاشیه دریا را مطرح و اعلام کند «مشکل کمبود آب به یک منطقه در یک استان یا حتی یک استان محدود نیست و به «معضل ملی» تبدیل شده است.»

همچنین او می گوید: یکی از دلایلی که ما را بر آن داشته است تا به موضوع تغییر پایتخت بیندیشیم، نابرابری میان منابع و مصارف در تهران است.

موضوع انتقال پایتخت، موضوع جدیدی نیست

در راستای سخنان رئیس دولت، «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت (۱۸ دی ۱۴۰۳) با اشاره موضوع انتقال پایتخت از تهران، اظهار کرد: موضوع انتقال پایتخت موضوع جدیدی نیست بلکه بیش از سه دهه است راجع به انتقال پایتخت صحبت می شود. ظرفیت های زیستی هر منطقه نشان می دهد که تا چه میزان برای گسترش فعالیت ها ظرفیت دارد. درباره استان تهران نگرانی هایی از منظر ظرفیت های زیستی مثل آب وجود دارد.

مهاجرانی در ادامه بیان می کند: در هر حال «مکران» به عنوان یکی از گزینه ها مطرح است. دو شورا تشکیل شده است، یک شورایی که مشکلات پایتخت را رصد می کند، یکی از موضوعاتی که مطرح است این است که ظرفیت های بالایی در منطقه مکران وجود دارد. تلاش می کنیم که دانشگاهیان، نخبگان و خبرگانی که در این زمینه اعم از نیروهای مهندسی یا جامعه شناسی یا اقتصاددانان کمک می گیریم و ان شاءالله بتوانیم موضوع رو به سمتی ببریم که بهترین اثربخشی رو داشته باشد اما موضوعی نیست که در دستور کار فوری قرار داشته باشد.

گفتنی است که یکی از ویژگی های مثبت مکران به عنوان پایتخت یک کشور، وسعت آن است. این شهر از نظر وسعت گوی رقابت را از تهران می گیرد و در مقایسه با تهران که از یک سو توسط کوهستان محصور و از سوی دیگر به بیابان می رسد، موقعیت جغرافیایی مطلوب تری دارد. همچنین مکران، ظرفیت های فراوانی برای توسعه شهری خواهد داشت.

اما نکته حائز اهمیت اینجاست که خطر سونامی بالقوه ای در دریای عمان سواحل جنوب شرق و جنوب ایران را به وضوح تهدید می کند، همچنین از سوی دیگر می توان «گسل مکران» را از جمله گسل های طویل در ساحل دریای عمان در جنوب شرق ایران نام برد.

همچنین گسل مکران تنها گسلی است که در لبه فرورانش پوسته اقیانوسی به زیر پوسته قاره ای قرار دارد، بر همین اساس زلزله هایی با بزرگی بیش از ۸ ریشتری (۷ آذر ۱۳۲۴ وقوع زلزله ۸.۲ ریشتری) در آن رخ می دهد، ضمن آنکه احتمال وقوع زلزله ای با بزرگی ۹ ریشتری نیز در صورتی که کل طول گسل مکران در یک رویداد گسسته شود (در بدترین سناریوی ممکن) وجود دارد.

سوال اینجاست که استدلال مسئولین برای انتقال پایتخت از تهران زلزله خیز به مکرانی زلزله خیز و در معرض سونامی و گسل چیست؟

اخبار انتقال پایتخت به مکران موجب گرانی زمین و ملک شد

طبق گفته عده ای از کارشناسان اقتصادی اخبار انتقال پایتخت اقتصادی به مکران عملاً زمینه اجرایی ندارد و تنها موجب گران شدن زمین و خانه های این منطقه شده است.

در خصوص انتقال پایتخت به مکران، معین الدین سعدی نماینده پیشین چابهار در مجلس گفت: خبرهای انتقال پایتخت به مکران فقط باعث گران شدن زمین و اجاره در این منطقه شده و بدون هیچ تغییری در زندگی مردم، هزینه ها را برای آنان افزایش داده است.

وی ادامه داد: منطقه مکران پایین ترین شاخص های توسعه را دارد و هنوز درصد بزرگی از مردم آب لوله کشی ندارند، ظرفیت های بی بدیل در مکران وجود دارد اما عقب ماندگی ها به قدری زیاد است که دولت ابتدا باید در حوزه توسعه زیرساخت ها کاری انجام دهد و بعد مسائلی نظیر انتقال پایتخت را مطرح کند.

نرخ ملک در منطقه مکران مورد بررسی قرار گرفت؛

مهاجرانی: من نگفتم پایتخت به مکران خواهد رفت

لازم به ذکر است که سخنگوی دولت در شامگاه چهارشنبه (۱۹ دی) طی سفری به جزیره کیش از سخنان خود مبنی بر اینکه «مکران به عنوان یکی از گزینه ها برای انتقال پایتخت مطرح است» عقب نشینی و اعلام کرد که ۲ شورا یکی برای احصای مشکلات پایتخت فعلی (تهران) و دیگری برای ظرفیت هایی که در اقتصاد دریا محور وجود دارد، تشکیل شده است و این به معنای انتقال پایتخت به مکران نیست.

انتقال پایتخت هر چندسال یک بار مطرح می شود

عقب نشینی کابینه دولت چهاردهم از گفته های خودشان تنها موجب افزایش قیمت زمین، ملک و رشد قیمتی در منطقه مکران شده است، البته لازم به اشاره است که هر چندسال یک بار موضوع انتقال پایتخت مطرح می شود و طی این سال ها نام شهرهایی از جمله قزوین و سمنان هم به عنوان جایگزین تهران مطرح شده، اما هربار پس از مدتی بحث انتقال پایتخت در رأس دولت به فراموش سپرده می شود.

با توجه به اینکه عده از کارشناسان اعلام کردند که موضوع انتقال پایتخت تنها موجب گرانی ملک و املاک در منطقه ذکر شده می شود، خبرنگار مهر وضعیت قیمت ملک در منطقه مکران را از مشاورین املاک این منطقه جویا شد و گفته های آنها مهر تأیید برگرفته کارشناسان است، زیرا مشاوران املاک اعلام کردند که قیمت مسکن در این منطقه پس از اعلام خبر انتقال پایتخت میانگین ۱۰ میلیون تومان افزایش یافته است.

یکی از مشاورین املاک در محله بنیاد علوی چابهار به خبرنگار مهر که آخرین معامله یک ساختمان ۶ طبقه ای پیش از اعلام خبر انتقال پایتخت به مکران متری ۵۰ میلیون تومان قیمت گذاری شد، اما پس از اعلام این خبر قیمت یکی از طبقات همان ساختمان متری ۶۰ میلیون تومان برای معامله نرخ گذاری شد.

همچنین یکی دیگر از مشاورین املاک واقعه در بلوار شهید ریگی چابهار به خبرنگار مهر اعلام کرد که پس از اعلام خبر انتقال پایتخت به منطقه مکران میانگین ۵ میلیون تومان هر متر واحدها افزایش داشته است، اما فروشندگان پای معامله تخفیف هم می دهند.