لزوم ایجاد بانک های فراساحلی در مناطق آزاد
مشاور رییس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد ویژه اقتصادی گفت: باید در مناطق آزاد بانک های فراساحلی دایر شود و از قواعد سرزمین اصلی مستثنی و نظام مالی شان نظام مالی بین المللی باشد.
اکبر ترکان با بیان اینکه به اهداف مورد نظر در رابطه با مناطق آزاد رسیده ایم و باید میزان دسترسی به اهداف را بررسی کنیم، گفت: مناطق آزاد از سال ۱۳۷۲ آغاز به کار کردند و آنچه که امروز هستند محصول عملکرد بیست و چند ساله است لذا می توانیم به صورت مجزا به مناطق آزاد نگاه کنیم و ببینیم با شهرها و استان های مجاورشان در چه وضعیتی هستند و میزان تفاوت آنها یعنی موفقیت.
وی با بیان اینکه مناطق آزاد در ادوار مختلف تاسیس شدند، عنوان کرد: دور اول منطقه آزاد کیش، قشم و چابهار تاسیس شد سپس منطقه آزاد انزلی، ارس و اروند مصوب شد و در سال ۸۹ آخرین منطقه آزاد یعنی ماکو به تصویب رسیده است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی خاطر نشان شد: مناطق آزاد از نظر زیرساخت ها به وضعیت قابل قبولی رسیده اند، شبکه راه ها، فرودگاه ها و بنادر طی این سال ها در این مناطق ساخته شده اند.
مناطق آزاد ایران جزو مناطق آزاد نسل سوم هستند
وی به فلسفه ایجاد مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی اشاره کرد و گفت: مناطق آزاد در دنیا در چهار نسل ایجاد شدند، اولین نسل منطقه آزاد گمرکی است، ۱۵۰ سال پیش در هامبورگ اولین منطقه آزاد گمرکی در سال ۱۸۸۸ ایجاد شده است. منطقه آزاد گمرکی همان چیزی است که در ایران در برنامه اول توسعه به نام منطقه حراست شده گمرکی دایر شد و الان نامش منطقه ویژه اقتصادی است. البته منطقه ویژه اقتصادی کمی بالاتر از منطقه آزاد گمرکی است.
ترکان ادامه داد: مناطق آزاد نسل دوم، امتیازات بالاتری دارند به طوریکه از مالیات و ویزا معاف هستند و به اینها منطقه آزاد تجاری می گویند.
وی از سومین نسل مناطق آزاد با عنوان مناطق آزاد صنعتی یاد کرد و توضیح داد: این مناطق هم امتیاز مناطق آزاد گمرکی و هم امتیاز مناطق آزاد تجاری را دارند و همچنین برای کارهای صنعتی یک امتیاز اضافه تری هم دارند و آن معافیت از قانون کار است. مناطق آزاد ایران جزو مناطق آزاد نسل سوم هستند و بر اساس قانون منطقه آزاد تجاری صنعتی خوانده می شوند.
مشاور رئیس جمهور با اظهار به اینکه منطقه آزاد مالی، جدیدترین پدیده جهان است و در خیلی از جاهای دنیا ایجاد شده و ما هنوز وارد این مرحله نشده ایم، ابراز داشت: امیدواریم بتوانیم در برنامه دولت دوازدهم وارد نسل چهارم بشویم. در این مناطق روش های خاصی وجود دارد، بانک ها با قوانین بین المللی کار می کنند، نحوه تنظیم حساب ها و نگهداری حساب ها با قواعد بین المللی استانداردهای حسابداری است و رسیدگی به دعاوی مالی هم توسط دادگستری نیست بلکه توسط نظام داوری انجام می پذیرد.
بزرگترین و مهم ترین رسالت دولت دوازدهم اصلاح سیستم بانکی است
در ادامه ترکان در پاسخ به دانش پورشفیعی خبرنگار اقتصادی روزنامه وطن امروز در خصوص راه اندازی و تاسیس بانک های خارجی در مناطق آزاد گفت: ما به دنبال آوردن بانک های بین المللی هستیم تا بتواند نظام بانکی مقایسه ای با نظام بانکی خودمان ایجاد شود و این موجب اصلاح نظام بانکی ما هم می شود.
وی افزود: در نظام بانکی عقب مانده ترین سیستم را داریم نه فقط بخاطر اینکه خودمان را مدرن نکرده ایم بلکه تاثیرات تحریم نیز بوده است. نظام بانکی ما مشوق تولید نیست و دلیلی اینکه نظام بانکی نمی تواند زیر ۲۸ درصد سود، تسهیلات بدهد بخاطر گران تمام شدن قیمت پول برای خودش است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اعلام کرد: بزرگترین و مهمترین رسالت دولت دوازدهم اصلاح این سیستم است و اگر نتواند این سیستم را درست کند بقیه بخش های تولید با مشکل مواجه هستند.
وی در خصوص جذب سرمایه گذار در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: مناطق آزاد کوشش های خودشان را برای جذب سرمایه گذار خارجی کرده اند ولی میزان موفقیت شان ناکافی است.
ترکان هدف صادرات کالای تولید منطقه آزاد به خارج از کشور را برای سال جاری یک میلیارد و ۵۰ میلیون دلار اعلام کرد و در رابطه با انواع صادرات عنوان کرد: سه نوع صادرات داریم از جمله صادرات کالای سرزمین اصلی از طریق منطقه آزاد است. نوع دیگر صادرات کالاهای تولیدی منطقه آزاد به سرزمین اصلی است و نوع سوم صادرات کالای تولید منطقه آزاد به خارج از کشور است.
وی در پاسخ به سوال عماد عزتی خراسانی خبرنگار روزنامه جام جم مبنی بر اینکه آیا معافیت قانون کار برای سرمایه گذارن موجب اخلال در جذب کارگر و بیکاری در آن منطقه می شد یا خیر، گفت: تا الان مستثنی بودن از قانون کار اخلالی برای ما ایجاد نکرده است ولی بعضی از کارگران چون در سرزمین اصلی سابقه کار دارند و اکنون که به منطقه آزاد آمده اند، می خواهند سابقه بازنشستگی شان باقی بماند به همین علت با کارفرما توافق می کنند تا کسوراتشان را بگیرند.
مشاور رئیس جمهور در پاسخ به سوال دیگری در مورد خدماتی یا تولیدی بودن شرکت های ثبت شده در مناطق آزاد و تجاری، بیان داشت: شرکتی که در مناطق آزاد ثبت می شود به صرف این ثبت، معافیت مالیاتی ندارد بلکه قانونگذار گفته فعالیت در منطقه آزاد، معافیت مالیاتی دارد.
وی قانون مناطق آزاد را جزو مستثنائات مصوبات شوراهای میان بخشی دانست و تصریح کرد: الان ما از نظر کسب و کار در دنیا جایگاه خوبی نداریم چون وقتی یک نفر می خواهد کسب و کاری انجام دهد با موانعی مواجه است که این موانع در آغاز به کار، در ادامه کار، در استفاده از تسهیلات و در خروج از کسب و کار است. باید مزیت منطقه آزاد این باشد که بگوید این مسایل را حل می کنم تا بتواند رتبه کسب و کار بالا بیاید.
ترکان مهمترین چالش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور را مطرح کرد و گفت: سیستم پول و بانک فعلی کشور در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کارکرد ندارد و باید در مناطق آزاد بانک های فراساحلی دایر شود و از پول و بانک قواعد سرزمین اصلی مستثنی باشند و نظام مالی شان نظام مالی بین المللی باشد و نظام رسیدگی شان نیز نظام داوری بین المللی باشد.
با افزایش مناطق آزاد در کشور موافقم
وی با ابراز رضایت از افزایش مناطق آزاد در کشور، از نقاط شناسایی شده که به صورت کارشناسی انتخاب شده اند، یاد کرد و بیان داشت: هفت منطقه آزاد جدید که اخیرا هشت تا شده به مجلس پیشنهاد شده است؛ منطقه آزاد مهران برای کار با قسمت مرکزی عراق، منطقه آزاد بانه ـ مریوان برای کار با اقلیم کردستان عراق، منطقه آزاد اردبیل برای کار با جمهوری آذربایجان، منطقه آزاد اینچه برون برای کار با قزاقستان و ترکمنستان، منطقه آزاد سیستان برای نجات وضعیت بحرانی سیستان، منطقه آزاد جاسک برای ایجاد پایانه صادراتی دوم نفت ایران خارج از خلیج فارس و منطقه آزاد بوشهر برای کار با حوزه خلیج فارس پیشنهاد شده است.
