دلار ۴۰۰۰ تومانی و اتفاق خاصی که نیفتاد

دلار نرخ ۴۰۰۰ تومان را مدت‌هاست که رد کرده و با وجود موضع‌گیری‌های متفاوتی که در مقابل ماندن در این کانال وجود داشت همچنان در نرخ بالای ۴۰۰۰ تومان ماندگار شده است و گاهی روند رو به رشد را طی می‌کند. این جریان از نگاه سیاست‌گذار ارزی روال طبیعی سال‌های قبل بوده و اتفاق خاص و استثنایی در بازار نیفتاده است.

به گزارش ایسنا، از شهریورماه قیمت دلار در بازار ارز صعودی شد و با خروج از کانال ۳۷۰۰ در نیمه مهرماه ۴۰۰۰ تومان را پشت سر گذاشت و بالای این نرخ باقی ماند. با وجود واکنش‌هایی که اعضای دولت درباره بر برخی نظرها درباره گرانی دلار از سوی دولت و خواسته او برای نگه داشتن آن  در قیمت بیش از ۴۰۰۰ تومان داشتند اما در نهایت این نرخ همچنان پابرجاست. وزیر اقتصاد به طور موکد تمایل دولت برای نگه داشتن دلار در نرخی بیش از ۴۰۰۰ تومان را تکذیب کرده است.

دلار در روزهای اخیر تا ۴۱۴۰ تومان هم پیش رفته و با توجه به افزایش تقاضای فصلی به ویژه ژانویه انتظار افزایش قیمت آن وجود دارد، هر چند که رئیس کل بانک مرکزی در مدت اخیراعلام کرد که جریان بازار ارز با وجود نوسانی که دارد قابل کنترل بوده و می‌توان مانع از نوسان بیشتر شد. سیف، از ارزانی قیمت دلار برای روزهای پیش رو سخن نگفت اما روال سال قبل را یادآور شده بود که قیمت ها صعودی شدند اما به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برگشت.

تازه‌ترین اظهارات رئیس کل بانک مرکزی از این حکایت دارد که بازار با ثبات همراه است ولی جریان تغییر قیمت مربوط به ایام پایان سال میلادی است که هرساله موجب افزایش قیمت در بازار ارز می شود، اما بعد از این زمان روند کاهشی به خود گرفته و برای سال جاری نیز از این قاعده پیروی خواهد کرد. وی جریان اخیر بازار نرخ ارز را موضوعی غیرمعمول ندانسته و گفته که اتفاق خاص و استثنایی رخ نداده و بازار از ثبات بالایی برخوردار است.

در سویی دیگر رئیس‌جمهور در گفت‌و گو تلویزیونی اخیر خود با مردم گریزی هم به بازار ارز زده و با اشاره به نرخ همه ارزهای دنیا ممکن است در طول سال با افزایش یا کاهش‌هایی مواجه باشد، تعمدی از سوی دولت برای گران فروشی دولت به منظور تامین منابع را رد کرده است و  گفته که تمام تلاش دولت نگه داشتن نرخ متعادل ارز و برابر بودن درآمد ارزی با نیاز ارزی خواهد بود.

روحانی البته از اینکه در حال حاضر درآمد ارزی از نیاز ارزی ما بسیار بالاتر است اعلام کرده که تراز ارزی کشور مثبت است و مردم نباید نگران باشند و فکر کنند نوسان شدیدی در نرخ ارز در امسال یا سال‌های آینده ایجاد خواهد شد؛ چراکه برنامه و بنای ما در دولت این نیست.

گذری بر تحولات ارزی در هفته اخیر

اما در جریان تحولات ارزی جهانی و داخلی در هفته اخیر،  ارزش دلار در برابر اغلب ارزهای اصلی ضعیف شده است به طوری که در برابر ین تا ۰.۴۸ و برابر فرانک سوئیس تا ۰.۹ درصد ضعیف شد. در مقابل ارزش یورو تا ۱.۱۸ و پوند تا ۰.۸۸ درصد مقابل دلار تقویت شدند.

آن طور که بانک مرکزی گزارش داده در اوایل هفته با ادامه روند نزولی بازار اوراق قرضه آمریکا روند کاهشی ارزش دلار شکل می‌گیرد. در این مدت سخنان خانم یلن -رئیس پیشین فدرال رزرو- در خصوص بروز ریسک شوک‌های منفی در آمریکا و ادامه روند تدریجی و آرام کوچک‌سازی ترازنامه فدرال رزرو و همچنین انتشار صورت جلسه این بانک نکته جدیدی در اختیار فعالان بازار قرار نداد آنهم در شرایطی که معاملات بازار ارز در هفته‌های اخیر براساس افزایش نرخ بهره آمریکا در ماه دسامبر شکل گرفته بود. از این‌رو اخبار جدید تقاضای تازه‌ای برای دلار ایجاد نکرد. از سوی دیگر افت سفارش کالاهای بادوام شاخص مدیران خرید و انتظارات تورمی آمریکا موجب شد تا دلار در مقابل سایر ارزهای عمده با کاهش ارزش مواجه شود.

براساس این گزارش گرچه در ابتدای هفته توانایی مرکل -صدراعظم آلمان- در ایجاد دولت ائتلافی با تردید روبه‌رو و موجب ضعف یورو شده بود، اما در اواخر هفته با اعلام آمادگی حزب سوسیال دموکرات برای تشکیل دولت ائتلافی با حزب خانم مرکل تا حدودی نگرانی‌ها در این مورد کاهش یافت و موجب افزایش ارزش یورو شد.

همچنین بهبود شاخص مدیران خرید منطقه یورو در مقابل کاهش این شاخص در آمریکا، تقویت یورو در مقابل دلار را به همراه داشت. در هفته اخیر انتشار صورتجلسه بانک مرکزی اروپا نشان داد که اعضای شورای حکام بر ادامه سیاست‌های فوق انبساطی تاکید دارند که البته تاثیر چندانی بر ارزش یورو نداشت.

در شرایطی دلار در بازارهای جهانی با افت ارزش و ارزانی در مقابل سایر ارزها همراه شده که در بازار ایران با وجود این‌که نوسان قابل توجهی رخ نداد، اما قیمت‌ها تا حدودی افزایشی بود. این در حالی است که دلار در هفته اخیر از حدود ۴۱۱۰ تا ۴۱۴۰ تومان قیمت خورد.همچنین در مرکز مبادلات ارزی که بانک مرکزی قیمت‌گذاری دلار را انجام می‌دهد نوسانی ثبت نشد و تغییرات دلار در حد ریالی بود، به طوری که در بیش از یک هفته در رنج ۳۵۲۳ تومان باقی‌مانده بود، به ۳۵۲۴ تومان رسید.