◄ اتمام پروژه‌ها با بودجه فعلی ۳۳ سال طول می‌کشد
نظام بودجه‌ریزی کشور به شکلی است که ردیف‌های بودجه‌ای تهیه‌شده توسط سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور هرسال به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود که ردیف‌های تعیین‌شده لزوماً در طول سال به آنها تخصیص صددرصدی داده نمی‌شود.
سیدهادی بهادری* : نظام بودجه‌ریزی کشور به شکلی است که ردیف‌های بودجه‌ای تهیه‌شده توسط سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور هرسال به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود که ردیف‌های تعیین‌شده لزوماً در طول سال به آنها تخصیص صددرصدی داده نمی‌شود.
همچنین با توجه به درآمدهایی که در طول سال ممکن است کسب شود، منابع افزایش پیدا می‌کند و به مرور به پروژه‌های مدنظر اختصاص داده می‌شود.در حقیقت، وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی برای رقمی که در بودجه برای آنها مقرر شده تا به پروژه‌هایشان تخصیص داده شود، دو مسیر پیش رو دارند؛ یکی بحث سازمان مدیریت است و دیگری خزانه.
این مسائل در نظام بودجه‌ریزی کشورمان در حال رخ‌دادن است و در چند سالی که سازمان مدیریت احیا شده، روال کار به این شکل بوده است. طبیعی است که چنین کاری مزایا و معایبی دارد. اصلی‌ترین عیب این اتفاق طولانی‌شدن پروسه کسب بودجه اختصاص‌داده‌شده به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی است. عیب دیگری که باید مطرح کنم، این است که دستگاه‌های اجرایی نمی‌توانند روی آن ردیف‌هایی که در بودجه دارند حساب کنند. به همین خاطر چنین ایراداتی وجود دارد اما در مقابل این عیب‌ها، مزایایی هم هست.
یکی از مزیت‌ها این است که سازمان مدیریت تمام دستگاه‌ها را با یک چشم می‌بیند و این سازمان در مقابل برنامه‌های کشور خود را مسئول می‌بیند و بر اساس ضرورت‌ها و نیازهای کشور دست به اولویت‌بندی می‌زند. به‌بیان‌دیگر سازمان برنامه مغز واحد است و این سازمان است که صلاح می‌بیند منابع را به کدام وزارتخانه یا دستگاه اجرایی اختصاص دهد.
از این حیث احیای سازمان مدیریت برای همین بود که فشارهای سیاسی در چنین کاری دخالت نداشته باشد و این سازمان باشد که دست به اولویت‌بندی بزند. حالا اینکه در عمل سازمان مدیریت تا چه حد توانسته است در این کار موفق باشد و بر اساس شاخص‌های توسعه چنین اقدامی را انجام دهد نیاز به بررسی بیشتر دارد و درست است که برخی از مسئولان وزارتخانه‌ها از این سازمان گلایه دارند و یا بودجه درست تخصیص داده نمی‌شود اما این موضوع نباید باعث شود فلسفه وجودی سازمان برنامه زیر سوال برود چراکه نبود سازمان مدیریت اصلاً به صلاح کشور نیست.
من و همکارانم در مجلس شورای اسلامی ناظر چارچوبی هستیم که در سال‌های اخیر در کشور شکل گرفته است و در امر تصویب، تدوین و خرج‌کردن منابع نظارت کاملی داریم.
ممکن است بحث‌هایی مطرح شود که سازمان مدیریت اولویت‌های برخی‌وزارتخانه‌ها را در نظر نمی‌گیرد، یا به فلان ارگان منابع بیشتری اختصاص می‌دهد و به ارگان دیگر منابع کمتری. طبیعی است که هر کدام از وزرا دوست داشته باشند که بودجه بیشتری به وزارتخانه تحت امرشان اختصاص پیدا کند تا طرح‌ها و برنامه‌هایشان را پیش ببرند.
پس بین وزارتخانه‌ها هم اولویت‌بندی است و نمی‌توان ایراد گرفت. برای مثال وزیر نیرو می‌خواهد طرح آب‌رسانی را به اتمام برساند، وزیر بهداشت می‌خواهد طرح تحول سلامت را بهبود ببخشد و ... اما واقعیت این است که بودجه جاری کشور از مرز ۸۵ درصد بالاتر رفته است و ما با ۱۵ درصد بودجه کشور می‌خواهیم همه این کارها را انجام دهیم.
حالا که بحث تخصیص منابع و بودجه است، باید این موضوع هم مطرح شود که ما در کشور۱۷۰ هزار میلیارد تومان پروژه کلنگ‌خورده داریم که امسال ۵ هزار میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده است؛ یعنی فقط ۵ درصد از بودجه به این پروژه‌ها اختصاص داده شده است. واقعیت این است که با این بودجه ۳۳ سال طول می‌کشد که این پروژه‌های کلنگ‌زده را تمام کنیم. آن‌هم درصورتی‌که تورم نداشته باشیم و فقط همین پروژه‌های موجود باشند و پروژه‌ای اضافه‌نشود.
نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس*
