شکوفه اندیشیدن در سرزمین خودروسازی

اهمیت و اعتبار اندیشه و اندیشه ورزی، از اهمیت و اعتبار زندگی و فلسفه وجودی و خلقت بشر نشات می گیرد؛ بشریت، برای ترقی و تعالی و شکفتن و شکوفایی و پویایی و پایایی، پای به بدین عرصه زندگی نهاده است؛ بدون عقل و عقل ‎ورزی، امکان رشد و بالندگی، برای انسان مقدور و میسر نیست؛ چون، خردورزی، توان و نیروی تشخیص و تجویز امور سره از ناسره در زندگی است؛ بنابراین، هرگاه به اهمیت و اعتبار خرد و اندیشه، توجه کنیم و آگاه گردیم و در عمل به نقش و اثر آن پی ببریم، به ضرورت اندیشه ورزی، تفطن خواهیم کرد. بنابراین می توانیم بگوییم که انسان ها سعی بر آن داشته اند که با استفاده از ابزار «اندیشیدن» از رنج های عینی و ذهنی رهایی یابد.

اندیشه انسان مرز نمی شناسد و در تمامی پدیده ها جاری و ساری است؛ صنعت به عنوان یکی از نمادهای اندیشه دو نقش مهم در زندگی بشر دارد؛ از یک سو رنج افزوده و از سوی دیگر رنج بشر را تقلیل داده است؛ صنعت اگر در مسیر خود به منابع طبیعی اهمیت ندهد؛ در خدمت انسان نبوده و رفاهش را افزوده نکند؛ آب و هوا را بیالودد و ... نتیجه ای جز افزایش رنج بشر نخواهد داشت؛ و از سوی دیگر اگر به منابع طبیعی اهمیت دهد؛ در خدمت بشر و رفاه او قرار گیرد و دوستدار محیط زیست باشد؛ ارمغانی جز رفاه نخواهد داشت.

در میان صنایع صنعت خودرو اهمیت والا و بالایی دارد؛ کل درآمد صنعت خودرو در جهان 3 هزار میلیارد دلار است که 3 درصد از سهم GDP جهان را به خود اختصاص داده است و حدود 60 میلیون نفر در این صنعت در جهان اشتغال مستقیم و غیر مستقیم دارند. همچنین این صنعت حدود 750 میلیارد دلار برای کشورها و دولت ها درآمدزایی دارد که رتبه اول درآمدزایی دولت هاست و به عنوان لوکوموتیو اقتصاد به شمار می رود. علاوه بر این ها صنعت خودروسازی در جهان با 1250 میلیارد دلار رتبه اول تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. به طوری که در سال 2021 صادرات صنایع مختلف دنیا 710.4 میلیارد دلار بوده که 40.4 نیز به قطعات خودروها اختصاص داشته و 141.1 میلیارد دلار نیز به کامیون ها و وسایل نقلیه سنگین اختصاص داشته است. بنابراین اگر صنعت خودروسازی را به عنوان یک کشور در نظر بگیریم با این عدد و ارقام این صنعت، ششمین اقتصاد دنیا به حساب می آید.

در زمینه اشتغال صنعتی هم صنعت خودرو سرآمد صنایع است؛ در صنعت خودروسازی دنیا حدود 60 میلیون نفر مشغول به فعالیت هستند که 17 درصد از این افراد اشتغال مستقیم در خودروسازی و قطعات خودروسازی دارند و حدود 83 درصد نیز به صورت غیرمستقیم در صنایع بالادستی و فعالیت های پایین دستی این صنعت مشغول به فعالیت هستند. اگر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را در نظر بگیریم حدود 5 درصد از اشتغال صنعتی در جهان وابسته به این صنعت است.

در ایران نیز صنعت خودرو پیشران صنایع است؛ به طوری که هم اکنون در این صنعت چیزی حدود 800 هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در حال فعالیت هستند که 12 درصد سهم از ارزش افزوده در این صنعت ایجاد می شود. البته رتبه ایران در تعداد تولید خودرو در دنیا در سال 2019 بیستم بود که در حال حاضر عدد شانزدهم دنیا را به خود اختصاص داده است.

حال اینکه چرا علیرغم ظرفیت ایجاد شده دو میلیون و دویست هزار دستگاه خودرو در سال از تمام توان برای تولید خودرو استفاده نمی شود؟ و یا اینکه چرا محصولات تولید شده نمی تواند رضایت مشتریان را جلب نماید؟ و یا چرا این صنعت زیان ده است و هر ساله بر زیان آن افزوده می شود؟ و چرا در بکارگیری منابع انسانی شاهد این همه ناکارآمدی هستیم و ... سوالات بسیار جدی است که باید از صنعت خودرو پرسیده شود.

این پرسشگری ها نقش ویژه «اندیشیدن» در این صنعت را نمایان می نماید؛ و به میزانی که پرسش افزون شود؛ «اندیشه» در صنعت خودرو فربه تر خواهد شد.

از بهمن ماه سال 1402 بذر نهالی تحت عنوان اندیشکده خودرو به منظور ترویج پرسشگری از یک سو و افزایش تعامل و تضارب اندیشه ها از سوی دیگر در جاده مخصوص کاشته شد؛ این نهاد که خود را «مرجعی مستقل، پیشتاز، اثرگذار و قابل اعتماد برای توسعه راهکارهای مدیریتی و حکمرانی سازمانی در زنجیره ارزش خودرو» می داند؛ در صدد است با ایجاد سازوکارهای متناسب، به یاری تمام خیرخواهان زنجیره ارزش تولید خودرو؛ پنجره ای رو به توسعه اندیشه در صنعت خودرو باز نماید.