اهداف صدور مجوز آژانس‌‌ها در کشورهای مختلف

 اخذ مجوز برای انجام فعالیت‌های مرتبط با صنعت گردشگری اغلب محل مناقشه بوده است.
 
ازسویی برخی از نظریه‌پردازان بر این باورند که به‌طور کلی صدور مجوز از سوی نهادهای دولتی به‌منظور انجام فعالیت، گونه‌ای دیگر از مداخله دولت در روابط قراردادی کنشگران بازار است و اگر نگوییم مخرب، دست‌کم مداخله‌ای بی‌مورد است که تنها باعث افزایش دیوان‌سالاری می‌شود. از سوی دیگر، برخی بر این باورند که صدور مجوز و نظارت حداقلی دولت، نه تنها به تضمین رقابت منصفانه در این بخش منتهی می‌شود، بلکه ضمن تضمین حقوق مصرف‌کننده، از فعالیت‌های غیرقانونی و متخلفانه جلوگیری می‌کند.
 
 هدف‌های اخذ مجوز آژانس‌های مسافرتی
دولت‌ها به ویژه در کشورهایی که صنعت گردشگری نوپایی دارند هدف‌های متعددی را برای نظارت بر فعالیت‌های آژانس‌های مسافرتی و لزوم اخذ مجوز در نظر گرفته‌اند که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- اخذ مجوز به تضمین کیفیت خدمات قابل ارائه توسط آژانس‌های مسافرتی کمک و عرصه را بر بنگاه‌های اقتصادی که تجربه و اعتبار اندکی دارند تنگ می‌کند.
ب- نشناختن صنعت گردشگری از سوی کنشگران اغلب با ارائه خدمات ضعیف و ناکارآمد همراه می‌شود که نه تنها صنعت گردشگری را از رونق می‌اندازد بلکه تصویر کشور پذیرای گردشگران را نیز خراب می‌کند. به همین دلیل، اخذ مجوز و نظارت بر فعالیت‌های آژانس‌های مسافرتی ضروری است.
ج- تدوین استانداردها و الزاماتی برای مشارکت‌کنندگان در صنعت گردشگری و تدوین استانداردهای حرفه‌ای در مدیریت و بازاریابی برای آنها.
د- ایجاد الزامات مالی برای آژانس‌های مسافرتی.
در کنار این مسائل باید تاکید کرد که نبود بنگاه‌های اقتصادی حرفه‌ای در زمینه گردشگری، عدم شفافیت مسوولیت‌های دست‌اندرکاران ارائه خدمات گردشگری، ضرورت حمایت از حقوق مصرف‌کننده، امکان رقابت غیرمنصفانه از سوی بنگاه‌های بدون مجوز و...، ضرورت وجود حداقل‌هایی برای اخذ مجوز و نظارت بر فعالیت آنها را اجتناب‌ناپذیر کرده است.
 
رویه کشورهای مختلف در زمینه اعطای مجوز
بلغارستان: براساس ماده 17 قانون مربوط به گردشگری این کشور، آژانس‌های مسافرتی باید مجوز اخذ کنند و تقاضای خود را به وزارت اقتصاد ارائه دهند. متقاضی باید این شرایط را داشته‌باشد؛ براساس قانون تجارت حق انجام فعالیت اقتصادی داشته باشد؛ فعالیت‌های مربوط به گردشگری را طی 12 ماه پیش از درخواست صدور مجوز بدون مجوز انجام نداده باشد؛ مشمول مقررات مربوط به اعسار یا ورشکستگی نباشد.
ژاپن: در این کشور، آژانس‌های مسافرتی باید ثبت شوند و گواهی نهاد ناظر بر خدمات مسافرتی (زیرمجموعه وزارتخانه حمل‌ونقل) را اخذ کنند. 
استرالیا: آژانس‌های مسافرتی باید مجوز اخذ کنند و مدیران این بنگاه‌ها باید تجربه و دانش مرتبط با خدمات مسافرتی را داشته باشند. 
فرانسه: آژانس‌های مسافرتی باید مجوز اخذ کنند. متقاضی نباید سابقه کیفری داشته باشد؛ باید تجربه کافی از جمله حداقل 3 سال سابقه مدیریتی یا مدرک دانشگاهی در زمینه گردشگری داشته باشد؛ دو سال سابقه در زمینه صنعت گردشگری داشته‌باشد. 
فنلاند: در این کشور، آژانس‌های مسافرتی باید مجوز اخذ کنند و فرد متقاضی باید دارای حداقل 25 سال، وضع مالی قابل قبول حداقل 3 سال تجربه کاری در زمینه صنعت گردشگری باشد.
قبرس: براساس قانون آژانس‌های مسافرتی مصوب 1995 میلادی، اخذ مجوز برای آژانس‌های مسافرتی مستلزم این است که مدیر پیشنهادی باید تحصیلکرده رشته‌های مرتبط با گردشگری و دارای یک سال سابقه کار باشد یا اینکه مدرک تحصیلی غیرمرتبط و در ازای آن دارای سه سال تجربه کاری در آژانس‌های مسافرتی باشد؛ دست‌کم آشنایی کاملی با یک زبان خارجی غالب در صنعت گردشگری داشته باشد؛ مسائل فنی دیگری مانند اینکه دست‌کم دو کارمند جدای از مدیر داشته باشد.
کرواسی: بر اساس قانون جدید، پیش‌شرط تاسیس آژانس مسافرتی این است که مدیر باید دوره‌ها و امتحانات ویژه‌ای را که توسط وزارت گردشگری برگزار می‌شود، طی کند. 
یونان: متقاضی باید حداقل 6 سال تجربه به عنوان مدیر یا ترکیبی از 3 سال تجربه و 3 سال تحصیل در زمینه گردشگری داشته باشد یا اینکه 6 سال سابقه کار در آژانس‌های مسافرتی و در کنار آن 2 سال سابقه تحصیلی در زمینه گردشگری داشته باشد.
 
 جمع‌بندی
اجرای رویه‌های موجود در زمینه نظارت بر آژانس‌های مسافرتی نشان می‌دهد دولت‌های اروپایی و آنگلوساکسون تمایل به حفظ سازوکار کنترل دولت بر فعالیت‌های بخش گردشگری دارند. مداخله موردی دولت به ویژه به شکل ایجاد الزامات بنیادی برای فعالیت‌های آژانس‌های گردشگری به عنوان تضمین حمایت از منافع مصرف‌کننده در برابر اعمال غیرقانونی بنگاه‌های اقتصادی و نقض قرارداد در نظر گرفته شده است. امروزه در بسیاری از کشورها نظارت دولت شکل دیگری به خود گرفته است؛ به‌طوری‌که فعالیت آژانس‌های مسافرتی مستلزم اخذ مجوز و ثبت موسسه است.