تصویرسازی مناسب از ایران زیبا و مهمان‌نواز
در رده‌بندی منتشرشده از سوی موسسه پژوهشی رتبه‌بندی کشورهای جهان «Nomad Capitalist»، اعتبارسنجی گذرنامه کشورهای مختلف اعلام شد.
در رده‌بندی منتشرشده از سوی موسسه پژوهشی رتبه‌بندی کشورهای جهان «Nomad Capitalist»، اعتبارسنجی گذرنامه کشورهای مختلف اعلام شد.
در این اعتبارسنجی شاخص‌هایی مانند امکان سفر بدون روادید، میزان پرداخت مالیات، امکان تابعیت مضاعف، شاخص‌های توسعه انسانی و سطح کلی آزادی براساس معیارهای جهانی در بین ۱۹۹ کشور در نظر گرفته شده است. بر این اساس گذرنامه کشور سوئد با کسب ۱۰۹ امتیاز و امکان سفر شهروندان آن به ۱۷۶ کشور جهان بدون دریافت روادید معتبرترین گذرنامه جهان شناخته شد. کشورهای بلژیک، ایتالیا، اسپانیا، ایرلند، فنلاند، آلمان، دانمارک، سوئیس و لوکزامبورگ در رده‌های بعدی قرار دارند. در این رده‌بندی گذرنامه امریکا با ۹۸ امتیاز و امکان سفر بدون روادید به ۱۷۴ کشور جهان به دلیل شرایط سخت مالیاتی در مکان ۳۵ و پایین‌تر از موناکو و لهستان قرار دارد. همچنین گذرنامه روسیه با ۶۵/۵ امتیاز و امکان سفر بدون روادید شهروندان آن به ۱۰۵ کشور در مکان ۸۲ قرار دارد. در این رده‌بندی گذرنامه کشورهای سودان جنوبی، ایران، سودان، یمن، سوریه، لیبی، پاکستان، اریتره، عراق و افغانستان با امکان سفر بدون روادید به ۲۵ تا حداکثر ۳۷ کشور، به‌عنوان ۱۰ گذرنامه با کمترین اعتبار در میان کشورهای جهان شناخته شده است.
به گفته کارشناسان یکی از دلایل رتبه‌بندی گذرنامه‌ها، لغو روادید دوجانبه با دیگر کشورهای جهان است. امکان سفر شهروندان سایر کشورها بدون نیاز به دریافت روادید و امکان سفر شهروندان بیگانه بدون روادید از مهم‌ترین عوامل موثر بر رتبه‌بندی گذرنامه کشورهای مختلف است. از سویی تبلیغات منفی علیه ایران و ایران هراسی موجب شده دید مردم و دولتمردان جهان نسبت به ایران منفی شود. کوتاهی دولتمردان کشورمان در معرفی و ارائه تصویر مناسب از ایران نیز در این زمینه موثر است.
مسئولان کشورمان باید تلاش کنند تصویر مناسبی از ایران در جهان ارائه داده و درباره جاذبه‌ها، امنیت و فرهنگ ایرانی اطلاع‌رسانی کنند. همچنین باید مذاکرات و اقدامات لازم برای لغو روادید دوجانبه میان ایران و دیگر کشورها انجام شود.
ایجاد تصویر مناسب از ایران
به عقیده کارشناسان، ایران هراسی و تبلیغات منفی علیه ایران از سوی برخی رسانه‌های غربی سال‌های طولانی ادامه داشته و روی رتبه گذرنامه ایران نیز تاثیر منفی می‌گذارد. در این بین در برخی از موارد کوتاهی برخی از مقامات مسئول کشورمان در معرفی ایران نیز بی‌تاثیر نبوده است. هرچند پس از توافق برجام گام‌های مثبتی در رفع ایران هراسی برداشته شده اما هنوز رده اعتبار گذرنامه ایران بهبود نیافته است.
اصغر زارعی، کارشناس روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» اظهار کرد: پس از پیروزی جمهوری اسلامی ایران، برخی کشورها و برخی رسانه‌های غربی با ایجاد اسلام هراسی، ایران هراسی و معرفی ایران به عنوان کشوری افراطی با تبلیغات و سیاه نمایی‌هایی؛ تصویر کشورمان را در میان کشورهای دنیا تخریب کردند، به همین روی پایین بودن رتبه گذرنامه ایران امری طبیعی است. مسئله‌ای که البته در سال‌های اخیر بهبود یافته به خصوص در سال‌های بعد از برجام تلاش‌های بسیاری برای تغییر نگرش نسبت به ایران انتجام شده است.
او افزود: برخی از کشورهای سلطه طلب با در دست داشتن ابزاری مانند رسانه‌های قدرتمند موفق شده‌اند تصویر مثبت و معقولی از کشور خود در دید جهانیان ایجاد کنند. این در حالی است که به کشورهای در حال توسعه به‌عنوان منبع درآمد نگریسته و همواره تلاش کرده‌اند تصویر منفی و نامناسبی از کشورهایی مانند ایران به جهانیان نشان دهند. از ابتدای انقلاب چنین مشکلاتی وجود داشته و با اینکه قرار بوده گذرنامه ایرانی از جایگاه بالاتری برخوردار شود، اما دولت‌های مختلف در این امر موفقیت بالایی به‌دست نیاورده‌اند.
زارعی در ادامه بیان کرد: در رتبه نامناسب گذرنامه ایران عوامل مختلفی تاثیرگذار هستند و در این میان برخی از سیاست‌هایی که در برخورد با گردشگران خارجی اعمال می‌شود نیز بی‌تاثیر نیستند.
از سویی دیگر بیشتر گردشگران خارجی با ورود به ایران و مشاهده مهمان نوازی، امنیت و آرامش حاکم بر کشورمان متوجه تفاوت ایران با تصویر نادرست و منفی که از سوی برخی رسانه‌های خارجی ارائه شده، می‌شوند. با اینکه خاورمیانه به منطقه‌ای جنگ زده تبدیل شده اما در ایران با وجود فشارها و تحریم‌ها امنیت و ثبات حاکم است.
ایران زیبا و ایرانیان مهمان‌نواز
زارعی با اشاره به مهمانن نوازی ایرانیان گفت: به‌طور کلی مهمان نوازی ایران و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی زیبا در ایران بیانگر آن است که تصویر ایجاد شده از سوی رسانه‌های غربی نادرست و نامناسب است. البته زیرساخت‌های گردشگری نیاز به تکمیل و بهبود دارند. به‌عنوان نمونه ترکیه با تسهیلاتی که برای گردشگران خارجی فراهم کرده موفق شده گردشگران ایرانی بسیاری را جذب کند.
زارعی با اشاره به اینکه یکی از مشکلات موجود در کشورمان کم کاری و کوتاهی سازمان‌های مسئول در برابر گردشگران ایرانی است، بیان کرد: نهادهای دولتی نسبت به مسائلی مانند شیوع ویروس کوکساکی در ترکیه، خطرات و ناامنی‌ها در برخی کشورها بی‌تفاوت بوده و به گردشگران داخلی اطلاع‌رسانی نمی‌کنند.
به‌طور کلی مقامات مسئول و دولتمردان پیش از هرچیز باید نسبت به گردشگران ایرانی احساس وظیفه و مسئولیت کنند و سپس به فکر خدمات‌رسانی مناسب به گردشگران خارجی باشند.
این در حالی است که از ابتدای انقلاب اسلامی ایران، نهادهای مسئول آن‌طور که باید از ایرانیان در خارج از مرزها حمایت نکرده و توجه لازم را به آنها نداشته است.
وی درباره راهکارهای ارتقای رتبه گذرنامه ایران در جهان بیان کرد: شرایطی که امروز بر دنیا حاکم است و با وجود دشمنی و خصومت برخی کشورها با ما نمی‌توان به ارتقای رتبه گذرنامه ایرانی امیدوار بود. در تمام اتفاق‌های تروریستی که رخ می‌دهد هرگز یک ایرانی مشارکت نداشته، اما همواره ایران را به حملات تروریستی متهم می‌کنند.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: گردشگری یکی از درآمدزاترین صنایع دنیا به شمار می‌رود که موجب توسعه و تقویت اقتصاد بسیاری از کشورها شده است. متاسفانه ما موفق نشده‌ایم جاذبه‌های گردشگری خود را به درستی به دنیا معرفی کنیم.
به‌حدی در اطلاع‌رسانی و معرفی کشورمان کوتاهی کرده‌ایم و رسانه‌های مخالف کشورمان به اندازه‌ای ایران هراسی را رواج داده‌اند که برخی از گردشگران با به همراه داشتن کنسرو غذا به ایران سفر می‌کنند چراکه تصور می‌کنند در ایران غذای مناسب وجود ندارد.
وی با اشاره به لزوم انجام اقدامات مناسب و اطلاع‌رسانی درباره ایران برای مبارزه با ایران هراسی اظهار کرد: متاسفانه در اطلاع‌رسانی و معرفی ایران و جاذبه‌های گردشگری کشورمان ضعف داریم. یکی از راهکارهایی که با آن می‌توان تصویر مناسبی در دنیا از ایران ارائه داد فعالیت‌های فرهنگی از سوی سفارت ایران در دیگر کشورهاست. به‌عنوان نمونه می‌توان هفته‌های فرهنگی ایران را در دیگر کشورها برگزار کرد.
تصاویر از حقیقت مهم‌تر هستند
رحمان قهرمان‌پور، کارشناس روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» اظهار کرد: تصویر کشورها در نظام بین‌الملل، نگاه گردشگران به کشورها، نگاه سرمایه‌گذاران عمومی و نگاه افکار عمومی به کشورها در حوزه دیپلماسی عمومی قرار می‌گیرد. دیپلماسی عمومی مفهومی است که پس از جنگ سرد رواج یافته است. به‌طور کلی وزارت امور خارجه کشورها موظف به مدیریت و بهبود دیپلماسی عمومی و بهبود تصویر کشورها در جهان است. او افزود: تصاویر و ذهنیت‌ها از واقعیت‌های موجود مهم‌تر است. به‌عنوان نمونه تصویر ذهنی مردم دنیا از کانادا کشوری امن و باثبات است. عمده سفرهایی که مردم به کشورهای مختلف می‌روند تابع تصویری است که کشورها از خود ارائه می‌دهند. به همین دلیل کشورهای مختلف مبالغ کلانی برای تبلیغات هزینه می‌کنند تا تصویر مناسب و خوبی از کشور خود به جهانیان ارائه دهند.
رتبه‌بندی‌های جذاب
قهرمان‌پور با اشاره به اینکه رتبه‌بندی‌های جهانی نقش موثری در تصویرسازی از کشورهای مختلف برجا می‌گذارد، بیان کرد: زمانی که اعلام می‌شود دانمارک شادترین کشور دنیا یا آلمان معتبرترین گذرنامه در جهان را دارد تصویر مثبتی در افکار عمومی جهان ایجاد می‌شود که تمایل گردشگران برای سفر کردن به آن کشور یا تحصیل در کشور یادشده افزایش می‌یابد.
او در ادامه گفت: اعتبار گذرنامه‌ها از طریق توانایی سفر شهروندان کشورها به دیگر کشورهای دنیا بدون نیاز به دریافت روادید سنجیده می‌شود.
دریافت روادید دلایل خاص خود را دارد و مفهوم روادید یک امر امنیتی است. البته لغو روادید فرآیند خاصی دارد و محصول مذاکرات و تفاهم‌های دو جانبه است و باید اعتماد کشورها و دولت‌ها به حدی افزایش یابد که به شهروندان دیگر کشورها اجازه داده شود بدون نیاز به دریافت روادید به کشور یادشده سفر کنند و از سویی دیگر این امر نشانگر امنیت کشورها به شمار می‌رود.
این کارشناس روابط بین‌الملل تاکید کرد: زمانی که دو کشور لغو روادید دوجانبه می‌کنند این امر به رونق گردشگری و روابط دیپلماسی کشورها کمک می‌کند.
او با اشاره به اینکه به منظور ارتقای رتبه گذرنامه ایرانی باید در افزایش لغو روادید دوجانبه با کشورهای مختلف دنیا تلاش کنیم، بیان کرد: این امر نشانگر امنیت، روابط دوستانه ایران با دیگر کشورها و صلح‌دوستی ایران بوده و موجب رونق گردشگری کشور نیز می‌شود.
سخن آخر
به منظور ارتقای رتبه گذرنامه ایرانی باید برای لغو روادید دوجانبه با کشورهای مختلف تلاش کرده و اقدامات لازم برای ارائه تصویر مناسب از ایران در جهان انجام شود.
