درآمد نیم میلیارد دلاری تهران از گردشگری
براساس گزارش اخیر مستر کارت، تهران با جذب ۶۴/ ۱ میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۶ یکی از مهم‌ترین شهرهای خاورمیانه و قاره آفریقا در زمینه پذیرش گردشگر بوده است و پیش‌بینی می‌شود این شهر تا پایان سال ۲۰۱۷ از ۷۹/ ۱ میلیون گردشگر پذیرایی کند.
براساس گزارش اخیر مستر کارت، تهران با جذب ۶۴/ ۱ میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۶ یکی از مهم‌ترین شهرهای خاورمیانه و قاره آفریقا در زمینه پذیرش گردشگر بوده است و پیش‌بینی می‌شود این شهر تا پایان سال ۲۰۱۷ از ۷۹/ ۱ میلیون گردشگر پذیرایی کند.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، براساس این گزارش، بانکوک، لندن، پاریس، دبی، سنگاپور، نیویورک، سئول، کوالالامپور، توکیو، استانبول، هنگ‌کنگ، بارسلون، آمستردام، میلان، تایپه، رم، اوزاکا، وین، شانگهای و پراگ به ترتیب ۲۰شهر برتری هستند که بیشترین گردشگران ورودی با اقامت شبانه را داشته‌اند.
بانکوک، همچنان صدرنشین
براساس این گزارش، بانکوک، پایتخت تایلند همچنان به صدرنشینی در این فهرست ادامه می‌دهد. این شهر در سال ۲۰۱۶ با ورود ۴۱/ ۱۹ میلیون گردشگر خارجی مواجه بوده است که به‌رغم کاهش ۱۸۰ هزاری نسبت به سال ۲۰۱۵ همچنان در جایگاه نخست می‌درخشد. پیش‌بینی‌های مستر کارت حاکی از این است که در سال ۲۰۱۷ میزان ورود گردشگران خارجی به این شهر با رشد۴ درصدی مواجه خواهد بود و به این ترتیب بازدیدکنندگان این شهر در طول یک‌سال، از ۲۰ میلیون نفر خواهد گذشت. این شهر از نظر درآمدهای حاصل از هزینه‌کرد گردشگران در سال ۲۰۱۶ موفق به کسب ۱/ ۱۴ میلیارد دلار شد.
سود و زیان برگزیت
طبق گزارش مسترکارت، لندن در سال ۲۰۱۶ موفق به جذب ۰۶/ ۱۹ میلیون گردشگر خارجی شده است و تعداد گردشگران واردشده به این شهر انگلیسی نسبت به سال ۲۰۱۵ افزایش ۴۸۰ هزار نفری را نشان می‌دهد. همچنین پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری میلادی، این روند رو به رشد در گردشگری بریتانیا ادامه یابد و تعداد گردشگران ورودی به لندن، با رشد ۵ درصدی همراه شود. ازجمله عوامل موثر بر این رشد، برگزیت یا همان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بود که در میانه سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد. در پی برگزیت، ارزش پوند در برابر ارزهای معتبر جهان کاهش قابل‌توجهی یافت و در نتیجه سفر به بریتانیا ارزان‌تر از پیش و با افزایش تقاضا در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ همراه شده است. لندن در سال ۲۰۱۶ موفق به جذب ۱/ ۱۶ میلیارد دلار از محل گردشگران ورودی شده بود.
زیان ۹۰۰ میلیون دلاری پاریس از تروریسم
اما براساس این گزارش، شهر پاریس که در جایگاه سوم این رتبه‌بندی قرار گرفته است، در سال ۲۰۱۶ میزبان ۴۵/ ۱۵ میلیون گردشگر خارجی بود که نسبت به سال ۲۰۱۵ کاهش نسبتا قابل توجهی نشان می‌داد. گردشگران ورودی به پاریس در سال ۲۰۱۵ به ۱۷ میلیون نفر می‌رسیدند و در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ نیز به ترتیب ۲/ ۱۷ و ۱۹/ ۱۷ میلیون نفر از این شهر زیبای اروپایی بازدید کرده بودند. این آمار از سوی دیگر حاکی از آن است که در فاصله ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ تعداد گردشگران ورودی به این شهر، کاهشی در حدود ۵۵/ ۱ میلیون نفر داشته است.
عمده‌ترین دلیل این کاهش نیز بروز وقایع متعدد تروریستی در خاک فرانسه و گسترش احساس ناامنی در بین گردشگرانی بوده است که قصد سفر به فرانسه و شهر پاریس را داشته‌اند. با این حال و با بهبود شرایط امنیتی در این کشور به‌نظر می‌رسد این شهر در سال ۲۰۱۷ با رشد ۴/ ۴درصدی در افزایش تعداد گردشگران ورودی به آن روبه‌رو باشد. این شهر گردشگرپذیر در سال ۲۰۱۶ توانست ۱۲ میلیارد دلار را از طریق گردشگران واردشده به آن به دست بیاورد. در گزارش سال گذشته مستر کارت پیش‌بینی شده بود که در سال ۲۰۱۶ گردشگران ورودی به پاریس از مرز ۱۸ میلیون نفر بگذرد و درآمد حاصل از آنان نیز به ۹/ ۱۲ میلیارد دلار برسد. به این ترتیب به نظر می‌رسد ناآرامی‌ها و وقایع تروریستی در این کشور موجب از دست رفتن ۹۰۰ میلیون دلار و حدود ۵/ ۲ میلیون گردشگر بالقوه تنها برای این شهر شده است. نکته جالب توجه در این فهرست، وجود دبی در میان ۵ شهر برتر گردشگرپذیر در جهان است. براساس گزارش مستر کارت در سال ۲۰۱۷، این شهر اماراتی در سال ۲۰۱۶ پذیرای ۸۷/ ۱۴ میلیون گردشگر خارجی بوده و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۷ با رشد ۷/ ۷ درصدی در میزان گردشگران ورودی نیز مواجه خواهد بود. دبی در سال ۲۰۱۵ نیز میزبان ۲/ ۱۴ میلیون گردشگر بین‌المللی بود و براساس گزارش مسترکارت، ۵/ ۲۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ از محل این گردشگران ورودی درآمد کسب کرده است.
نیویورک و غرامت مضاعف اقدامات ترامپ
آمار مستر کارت در گزارش اخیر همچنین نشان می‌دهد شهر نیویورک که در سال ۲۰۱۶ موفق به جذب ۷/ ۱۲ میلیون گردشگر شده و از این طریق ۱۷ میلیارد دلار درآمد به دست آورده بود، با کاهش ۴/ ۲ درصدی در ورود گردشگران به این شهر روبه‌رو خواهد بود.نیویورک تنها مقصد در این ۲۰ شهر برتر گردشگرپذیر جهان است که پیش‌بینی می‌شود روند رو به کاهش گردشگران را در سال ۲۰۱۷ شاهد باشد و این امر را نیز باید به گردن ترامپ انداخت. سیاست‌های ضدمهاجرتی و سایر اقدامات وی که منجر به آسیب رسیدن به وجهه آمریکا نیز شده، ازجمله عوامل موثر بر این موضوع بوده‌اند. در رتبه‌های بعدی یعنی هفتم تا دهم نیز به ترتیب شهرهای سئول، کوالالامپور، توکیو و استانبول قرار داشته‌اند.
در این میان استانبول که دهمین شهر پربازدید جهان محسوب می‌شود، در سال ۲۰۱۶ پذیرای ۱۶/ ۹ میلیون گردشگر خارجی بوده است. این شهر که برای بسیاری از گردشگران از جمله ایرانیان محبوب است، در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به ترتیب میزبان ۲۷/ ۱۱ و ۹۱/ ۱۱ میلیون گردشگر خارجی بود که در پی وقایع و ناآرامی‌های بسیاری از جمله کودتای نظامی، مشکلات دیپلماتیک با روسیه، حملات تروریستی و درگیری‌های داخلی، با کاهش تقریبا ۳۰ درصدی در ورود گردشگر به این کشور مواجه و با تاثیر پذیرفتن از این وقایع با کاهش ۷۵/ ۲ میلیون نفری در ورود گردشگران روبه‌رو شد. شهر استانبول در سال ۲۰۱۶ موفق شد ۸/ ۵ میلیارد دلار از هزینه‌کرد گردشگران ورودی کسب کند و انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ تعداد ورود گردشگران به ترکیه و در نتیجه استانبول با رشد همراه باشد.
نگاهی به برترین‌های درآمدی
صدرنشین فهرست مسترکارت از پردرآمدترین شهرهای گردشگری، دبی است که در سال ۲۰۱۶ توانسته مبلغی معادل با ۵/ ۲۸ میلیارد دلار از این محل کسب کند و انتظار می‌رود این مقدار در سال ۲۰۱۷ با افزایش ۲/ ۱۰ درصدی روبه‌رو باشد. پس از این شهر، نیویورک در رتبه دوم قرار داشته که انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ درآمدهای گردشگری‌اش، تنها ۵/ ۱ درصد رشد داشته باشد. با این حساب درآمد ۱۷ میلیارد دلاری این شهر از محل هزینه‌کرد گردشگران بین‌المللی افزایشی ۲۵۰ میلیون دلاری خواهد داشت که نسبت به افزایش ۴۳۰ میلیون دلاری سال گذشته بسیار کمتر است.
در رتبه سوم، شهر لندن قرار گرفته است که درآمدی معادل با ۱/ ۱۶ میلیارد دلار از گردشگران ورودی کسب کرده و انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ این درآمدها با کاهش ۶/ ۴ درصدی همراه باشد. درآمدهای لندن از این محل، در سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۳ به ترتیب تقریبا معادل با ۱۸، ۵/ ۱۹ و ۲/ ۱۸ میلیارد دلار بود. یکی از دلایل این کاهش درآمدی به‌رغم افزایش تعداد گردشگران، کاهش شدید ارزش پوند پس از برگزیت بوده است. رتبه چهارم این فهرست نیز در اختیار سنگاپور قرار دارد که در سال ۲۰۱۶ موفق به کسب ۷/ ۱۵ میلیارد دلار از محل هزینه‌کرد گردشگران خارجی این شهر شده است.
این میزان برای سنگاپور در سال ۲۰۱۵ تقریبا ۱۳ میلیارد دلار بود، هرچند در سال‌های ۲۰۱۴-۲۰۱۲ بین ۱۵ تا ۵/ ۱۵ میلیارد دلار از گردشگران بین‌المللی خود درآمدزایی کرده بود. انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ این میزان با افزایش ۳/ ۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۶ همراه باشد. در رتبه پنجم این فهرست نیز شهر بانکوک واقع شده که در سال ۲۰۱۶ موفق به جذب حدود ۱/ ۱۴ میلیارد دلار از محل هزینه‌کرد گردشگران خارجی خود شد و پیش‌بینی می‌شود این مقدار در سال ۲۰۱۷ نیز با رشد حدود ۱۱ درصدی روبه‌رو باشد. در رتبه‌های بعدی یعنی ششم تا دهم نیز به ترتیب شهرهای پاریس، توکیو، تایپه، سئول و بارسلون قرار دارند. استانبول نیز در این فهرست در رتبه ۱۸ است.
بیشترین هزینه‌ها شامل چیست؟
در بخش دیگری از این گزارش، شهرهای برتر گردشگرپذیر جهان با هدفی که از سوی گردشگران برای سفر به آنها انتخاب شده، مشخص شدهاند. مطابق با این موضوع، تنها ۴/ ۱۱ درصد از اهداف گردشگران ورودی به بانکوک را انگیزه‌های تجاری تشکیل داده و ۶/ ۸۸ درصد از سفرها به این شهر به‌منظور فراغت یا سایر اهداف غیرتجاری بوده است. همچنین بیشترین هزینه‌ها در این شهر به ترتیب به بخش‌های خرید کردن با ۹/ ۲۲ درصد، اقامت با ۶/ ۲۲ درصد، خدمات محلی با ۵/ ۲۱ درصد، غذا و نوشیدنی با ۶/ ۲۰ درصد و حمل‌ونقل محلی با ۷/ ۹ درصد اختصاص یافته‌اند و بقیه آن یعنی حدود ۷/ ۲ درصد از مخارج گردشگران خارجی در تایلند نیز در دسته سایر مخارج قرار می‌گیرند.
همچنین ۱۹ درصد از سفرهای انجام شده به لندن جنبه تجاری داشته و ۸۱ درصد جنبه فراغتی داشته‌اند. بیشترین مخارج گردشگران خارجی در این شهر به ترتیب به بخش‌های خرید کردن با ۷/ ۴۶ درصد، اقامت با ۱/ ۳۰، غذا و نوشیدنی با ۵/ ۱۶ درصد، حمل‌ونقل محلی با ۳/ ۴ درصد و خدمات محلی با ۹/ ۱ درصد تعلق دارند. از سوی دیگر، ۷۰ درصد سفرها به پاریس هدف غیرتجاری و تنها ۳۰ درصد از سفرها هدف تجاری دارند. بیشترین مخارج گردشگران در پاریس را نیز به ترتیب بخش‌های اقامت با ۸/ ۴۴ درصد، غذا و نوشیدنی با ۸/ ۲۳ درصد، خرید کردن با ۶/ ۱۶ درصد، خدمات محلی با ۸ درصد و در نهایت حمل‌ونقل محلی با ۸/ ۶ درصد قرار دارند.
در مورد دبی نیز که غالب سفرها با انگیزه غیرتجاری انجام شده است، ۳۱ درصد از هزینه‌کرد گردشگران خارجی به خرید کردن اختصاص یافته و بخش‌های اقامت با ۲۹ درصد، غذا و نوشیدنی با ۲۲ درصد، خدمات محلی با ۱۰ درصد و حمل‌ونقل محلی با ۸ درصد از هزینه‌کرد گردشگران بین‌المللی وارد شده به این شهر، به ترتیب در رده‌های بعدی قرار داشته‌اند. تنها حدود ۱۱ درصد از گردشگران ورودی به دبی انگیزه تجاری داشته‌اند. سفرهای بین‌المللی به استانبول نیز ۲/ ۹ درصد با قصد تجاری و ۸/ ۹۰ درصد با قصد غیرتجاری انجام شده است. از نظر هزینه‌کرد گردشگران نیز بیشترین هزینه‌ها به ترتیب در غذا و نوشیدنی با ۶/ ۳۳ درصد، خرید کردن با ۴/ ۲۴ درصد، اقامت با ۵/ ۱۶ درصد، حمل‌ونقل محلی با ۶/ ۱۱ درصد و خدمات محلی با ۸ درصد انجام شده و حدود ۶ درصد باقی مانده نیز صرف سایر مخارج شده است.
تهران میزبان ۷۹/ ۱ میلیون گردشگر خارجی؟
نگاهی به منطقه خاورمیانه و قاره آفریقا نیز در این گزارش حاکی از آن است که تهران پس از شهرهای دبی، ژوهانسبورگ، ریاض و ابوظبی در رده پنجم ورود گردشگران خارجی در سال ۲۰۱۶ در این منطقه قرار داشته و ۶۴/ ۱ میلیون نفر در این سال به آن وارد شدهاند و براساس گزارش مسترکارت، نیم میلیارد دلار از محل هزینه‌کرد آنان در تهران به دست آمده است. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۱۷ این میزان با رشد ۹ درصدی روبه‌رو باشد و به این ترتیب به حدود ۷۹/ ۱ میلیون نفر خواهد رسید. در این منطقه، گردشگران خارجی ورودی به ژوهانسبورگ ۵۷/ ۴ میلیون نفر، ریاض ۴۳/ ۴ میلیون نفر و ابوظبی ۹۸/ ۲ میلیون نفر ذکر شدهاند که به ترتیب درآمدی معادل ۶/ ۲، ۷/ ۴ و ۱/ ۲ میلیارد دلار از محل ورود این گردشگران درآمد کسب کرده‌اند. با این حال پیش‌بینی می‌شود در میان شهرهای خاورمیانه، تهران بیشترین رشد را از نظر ورود گردشگران خارجی در سال ۲۰۱۷ داشته باشد. این در حالی است که مروری بر آمار مربوط به سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ نشان می‌دهد ابوظبی بیشترین رشد متوسط سال را در ورود گردشگران خارجی به این شهر داشته است. پس از ابوظبی که رشد ۹/ ۱۸ درصدی در این خصوص داشته، شهرهای ریاض با رشد ۹/ ۱۵ درصد و تهران با ۲/ ۱۴ درصد در رتبه‌های دوم و سوم منطقه خاورمیانه و قاره آفریقا قرار گرفته‌اند.
براساس گزارش اخیر مستر کارت، تهران در سال ۲۰۰۹ میزبان ۶۴۶ هزار گردشگر خارجی بود که در سال ۲۰۱۲ این میزان به ۱۱/ ۱ میلیون نفر رسید. همچنین افزایش مستمر ورود گردشگران خارجی به این شهر موجب شده است آمار این گردشگران در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب به ۵۱/ ۱ و ۶۴/ ۱ میلیون توریست افزایش یابد. با این‌همه، بیشترین مسافران خارجی به تهران را از سال ۲۰۱۲ به این سو، اتباع عراقی تشکیل می‌دهند. در سال ۲۰۱۲ حدود ۳۰۵ هزار عراقی اقامت شبانه در تهران داشتند که این میزان در سال ۲۰۱۶ به ۴۸۷ هزار نفر رسیده است. پس از عراق، آذربایجانی‌ها دومین مسافران مهم وارد شده به تهران بوده‌اند.
آنان که در سال ۲۰۰۹ با ۱۵۲ هزار نفر مسافر به تهران در رتبه نخست قرار داشتند، در سال‌های ۲۰۱۲ به بعد به رتبه دوم رفتند. در سال ۲۰۱۲، ۱۹۶ هزار گردشگر آذربایجانی به تهران سفر کردند و این مقدار در سال ۲۰۱۶ به ۳۲۰ هزار نفر رسیده است. افغانستان، در سال ۲۰۱۶ با اعزام ۱۵۶ هزار گردشگر با اقامت شبانه به تهران در رده سوم مبادی برتر تهران جای داشته است و پس از آن نیز ترکیه و ترکمنستان قرار دارند. در سال ۲۰۱۶، حدود ۱۴۳ هزار نفر از اتباع ترکیه و ۷۵ هزار نفر از اتباع ترکمنستان به تهران سفر کرده و اقامت شبانه در این شهر داشته‌اند. نکته جالب اینجا است که ترکیه تا سال ۲۰۱۳ رتبه سوم را در این زمینه در اختیار داشت اما رشد اندک تعداد این گردشگران در مقابل گردشگران سایر کشورها، موجب سقوط آنان به رتبه چهارم شده است.
ایران، دومین مبدا استانبول
در بخش دیگری از این گزارش، مبادی برتر گردشگری چند شهر ازجمله استانبول نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند که در مورد استانبول، ایران با فرستادن ۷۴۱ هزار گردشگر در سال ۲۰۱۶ به این شهر، پس از آلمان در رده دوم مبادی مهم آن قرار داشته است. در واقع، ۸/ ۸ درصد از کل گردشگران استانبول را ایرانیان تشکیل می‌دهند و بین سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۰۹ ورود این گردشگران به آن به‌طور متوسط سالانه ۳/ ۱۸ درصد رشد کرده است. جالب اینجا است که ایرانیان وارد شده به استانبول در سال ۲۰۰۹ حدود ۲۲۹ هزار نفر بود که در سال ۲۰۱۲ به ۳۹۵ هزار نفر رسید و سپس با رشدی چشمگیر در طول تنها چهار سال تقریبا دو برابر شد. پس از این دو کشور نیز اتباع عربستان سعودی، اوکراین و بریتانیا بیشترین کسانی بوده‌اند که در سال ۲۰۱۶ از این شهر بازدید کرده‌اند.
