پیام چین به غایب بزرگ اجلاس جاده ابریشم

 به رغم تلاش‌های چین برای همراه کردن هندی ها در طرح «یک کمربند - یک جاده» (احیای جاده ابریشم)، به نظر می رسد که دهلی نو چندان تمایلی برای مشارکت در این طرح از خود نشان نمی دهد.

به گزارش ایرنا، حضور نیافتن «نارندرا مودی» نخست وزیر هند در اجلاس همکاری بین المللی راه ابریشم چین حکایتی است که نشان می دهد پکن هنوز موفق به جلب رضایت دهلی نو نشده است.

در این اجلاس که هفته گذشته و به مدت 2 روز در شهر پکن برگزار شد و 29 نفر از سران کشورها در آن حضور داشتند؛ از «مودی» و چند تن دیگر از مقام های ارشد هند دعوت به عمل آمد که آنها این دعوت چینی ها را بی جواب گذاشتند.

چینی ها حتی قول داده بودند که اگر نگرانی هایی هم هندی ها از روابط رو به گسترش چین و پاکستان در طرح جاده ابریشم دارند، مورد رایزنی قرار خواهند داد.

به نظر می رسد که هند به شدت نگران کریدور اقتصادی 46 میلیارد دلاری است که قرارداد آن را چین و پاکستان امضا کرده اند که علاوه بر کمک به توسعه پاکستان، توان اقتصادی پکن و اسلام آباد را در منطقه افزایش می دهد.

در این طرح که از منطقه کشمیر تحت کنترل پاکستان می گذرد، باعث شده تا مقامات هند بارها به این اقدام چین و سرمایه گذاریش در این منطقه اعتراض کنند چرا که آنان این اقدام را به منزله نقض حاکمیت ارضی کشورشان دانسته اند.

هندی ها معتقدند که چین با سرمایه گذاری طولانی مدت و چند میلیارد دلاری در کریدور اقتصادی این کشور با پاکستان به اشغال غیر قانونی کشمیر مشروعیت بخشیده است .

افزون بر این چین و هند همواره به عنوان دو رقیب به یکدیگر با دیده تردید نگاه کرده اند و حضور دولت در تبعید «دالایی لاما» در هند و اختلافات مرزی دو کشور باعث شده است تا از دیرباز دو کشور دچار مناقشات جدی باشند و راه ابریشم هم فعلا آنها را به یکدیگر متصل نکرده است.

طرح های زیربنایی که چین قصد دارد به همراه پاکستان اجرا کند طبیعتا به مذاق هندی ها خوش نیامده است و پیشتر هم گفته شده بود سه کشور ژاپن، هند و آمریکا ممکن است در مسیر توسعه این راه دست انداز ایجاد کنند.

نبود هیات هند در نشست بین المللی راه ابریشم چین تاییدی بر این است که اختلافات دیرینه میان چین و هند نه تنها برطرف نشده بلکه ریشه دار تر از آن است که بتوان با یک اجلاس آن را برطرف کرد.

البته برای چین همین که نمایندگان ارشد بیش از 100 کشور و سازمان بین المللی در کنار نماینده های آمریکا و ژاپن در اجلاس مزبور شرکت کرده اند یک پیروزی بزرگ دیپلماتیک و اقتصادی در برابر هند بود و همین می تواند پیام محکمی به هند باشد که اگر خود را کنار بکشد، منزوی خواهد شد.

این احتمال می رود که طرح های راه ابریشم کشمیر را هم در بر گیرد و این در شرایطی است که هند و پاکستان سالیان متمادی است در این بخش دچار اختلاف هستند و اختلافات در تمامیت ارضی باعث شده است تا هند بیش از قبل نگران کریدور اقتصادی چین و پاکستان باشد.

با این احوال چین هنوز هند را رها نکرده است و می کوشد تا با سرمایه گذاری بیشتر، این کشور را ترغیب کند تا در طرح بزرگ «یک کمربند - یک جاده» یا همان احیای جاده ابریشم جدید، فعال شود.

سرمایه گذاری چین در هند احتمالا در سال جاری میلادی بر اساس گزارش رسانه های منطقه از جمله مورنینگ پست هنگ کنگ 84 میلیارد دلار است و چین برنامه دارد آن را تا سال 2021 میلادی به 126 میلیارد دلار افزایش دهد.

اما مساله تمامیت ارضی همیشه موضوعی بوده که باعث تنش در روابط چین و هند شده است و در کنار مسایل اقتصادی،لازم است پکن و دهلی نو اختلافات مرزی، ارضی و سیاسی خود را نیز حل و فصل کنند.

چینی ها مستقیما به هند طرحی را پیشنهاد نکرده اند اما کریدور اقتصادی «چین - بنگلادش - هند - میانمار» به هر صورت دهلی نو را وارد این برنامه کرده است.

اگر چین بتوان خط ریلی بین دهلی نو تا منطقه «چنی» در جنوب هند را راه اندازی کند آن زمان این بخش ممکن است به طرح جاده ابریشم نوین هم مرتبط شود که یک شبکه ریلی بزرگ را در خود جای می دهد.

چین همچنین می خواهد یک خط ریلی از تبت به کاتماندو نپال بکشد که اگر با سرمایه گذاری هشت میلیارد دلاری راه اندازی شود ممکن است بتدریج تا مرزهای هند هم برسد که برای نقل و انتقال و ترانزیت کالا مسیر مهمی خواهد بود.

اما همین مسایل برای هند یک نگرانی است که اکنون هم مخالف گشت زنی های چین در اقیانوس هند و افزایش روابط اقتصادی این کشور با بنگلادش و سریلانکا و نپال است.