امکان تقویت پول ملی وجود ندارد
چرا ما باید ارزش پول ملی خود را درحال‌حاضر تقویت کنیم؟! چیزی که ارزش واقعی نرخ ارز یا قدرت پول ملی ما را در برابر ارزهای دیگر نشان می‌دهد تابعی است از اختلاف تورم داخلی با دنیای خارج، تفاوتی بین نرخ بهره یا بازده پول ما با شرکای تجاری، تفاوتی بین نرخ رشد اقتصادی با دنیای خارج و در نهایت تابعی از فضای کسب و کار حاکم بر تولید.
علی صادقین *: چرا ما باید ارزش پول ملی خود را درحال‌حاضر تقویت کنیم؟! چیزی که ارزش واقعی نرخ ارز یا قدرت پول ملی ما را در برابر ارزهای دیگر نشان می‌دهد تابعی است از اختلاف تورم داخلی با دنیای خارج، تفاوتی بین نرخ بهره یا بازده پول ما با شرکای تجاری، تفاوتی بین نرخ رشد اقتصادی با دنیای خارج و در نهایت تابعی از فضای کسب و کار حاکم بر تولید.
اگر ما این ۴ مولفه را به عنوان مولفه‌های اصلی ارزش پول ملی هر کشور در نظر بگیریم باید ببینیم درحال‌حاضر آیا امکان تقویت ارزش پول ملی وجود دارد؟ طبق قانون بودجه و برنامه پنجم و ششم توسعه دولت موظف است در زمان تدوین لایحه بودجه به اندازه اختلاف تورم با تورم شرکای تجاری نرخ ارز یا ارزش دلار را افزایش دهد و ما این را کم و بیش در دولت فعلی دیده‌ایم. درحال‌حاضر حداقل تفاوت تورم ما با دنیای خارج با لحاظ انتظارات تورمی نزدیک به ۱۰ درصد است بنابراین امکان تقویت پول ملی درحال‌حاضر وجود ندارد. رشد اقتصادی ما درحال‌حاضر در بهترین سطح پیش‌بینی برای امسال ۹ / ۳ و سال آینده ۱/ ۴ و سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۲/ ۴ خواهد بود. بنابراین ما نسبت به رشدی که انتظار داریم حتی طبق قانون خودمان که ۸ درصد است هم پایین‌تر هستیم. در ادامه موضوع فضای کسب و کار هم که اصلا قابل بحث نیست. اگر ورود سرمایه‌های خارجی را هم کنار بگذاریم بنابراین درحال‌حاضر فقط باید حتی برای واقعی کردن قدرت خرید مصرف‌کننده ارزش پول‌مان تضعیف شود. اینکه بخواهیم آن را در میان‌مدت و بلندمدت تقویت کنیم باید شکاف تورم را کاهش دهیم، بازدهی بازارهای ما بیشتر و نرخ بهره با جهان فاصله‌اش کمتر شود، رشد اقتصادی تسریع شود، با ساختار صادرات فعلی که عرضه ارز به کشور تابع همین صادرات است و به طور عمده حوزه انرژی است هیچ‌گاه اقتصاد ما از سطح ۴ تا ۵ درصد رشد بالاتری نخواهد داشت. طرح مارشال لرنر این را می‌گوید که آیا با تغییر نرخ ارز اقتصاد بهبود پیدا می‌کند و تراز تجاری بهتر می‌شود؟ باید گفت خیر ما نوع صادرت‌مان طوری است که به علت دیدگاه تک‌محصولی که وجود دارد دیگر قادر به تقویت قابل ملاحظه ارزش پول ملی نیست بنابراین فقط آن فاکتورها باید اصلاح شوند که یکی از مهم‌ترین آنها تورم است.
* کارشناس اقتصادی
