اقتصاد ایران بعد از ترامپ کجا میرود؟

بازار ارز ایران هدف اصلی کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ بود، اما حالا با رفتن ترامپ شرابط عوض شده است.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به تحلیل تاثیرات ترامپ بر اقتصاد ایران پرداخت. مشروح این گزارش در ادامه آمده است: ایران تازه داشت از مزایای اقتصادی جهانی بهره مند می شد که ترامپ از برجام خارج شد و با اعمال تحریم های سخت، این کشور را به چالش کشید. جو بایدن که چهارشنبه هفته گذشته به عنوان چهل و ششمین رییس جمهور آمریکا سوگند یاد کرد برخی از تصمیمات جنجالی ترامپ را ملغی ساخته است از جمله بازگشت به توافق اقلیمی پاریس و اتخاذ رویکرد مهاجرتی متضاد با ترامپ. او همچنین وعده داده است ارتباط با ایران را مجددا برقرار کند و برخی از معماران توافق هسته ای را در سمت های کلیدی منصوب کرده است.  

حتی اگر تحریم ها به تدریج کم شوند مسیر ایران برای احیای اقتصادش دشوارتر از دفعه قبل خواهد بود. در سال های ریاست جمهوری ترامپ اقتصاد ایران شروع به کوچک شدن کرد و در نتیجه تحریم های جدید این کشور نتوانست بخش زیادی از نفت خود را بفروشد. در عوض دولت ایران شروع به صادرات محصولات دیگری کرد، تولید داخلی را توسعه داد و تجارت بیشتری با همسایگانش کرد. این مسایل کمک کردند تا کمی از تاثیر تحریم ها کاسته شود و به علاوه وقتی شیوع کرونا در جهان تقاضا برای نفت را به شدت تحت تاثیر قرار داد ایران از نظر اقتصادی آمادگی بیشتری برای مواجهه با ایران در مقایسه با همسایگانش داشت.  

بزرگ ترین آسیب کارزار فشار حداکثری متوجه ریال شد که حدود ۸۰ درصد ارزش خود مقابل دلار را طی چهار سال از دست داد. این مساله به نوبه خود باعث افزایش تورم و کاهش قدرت خرید شهروندان ایرانی  شد. با کاهش ارزش ریال بازار سهام شاهد رشد عجیبی بود، از ژانویه ۲۰۱۹ شاخص بورس تهران بالای ۶۰۰ درصد رشد داشت و شمار سرمایه گذارانی که برای حفظ ارزش سرمایه شان وارد این بازار شدند رکورد جدیدی زد. با این حال با تقویت ارزش ریال و روی کار امدن بایدن، روند ریزش بورس آغاز شده است.  

تا پیش از تحریم های سال ۲۰۱۲ اتحادیه اروپا بزرگ ترین شریک تجاری ایران بود اما بعد از آن چین این جایگاه را تصاحب کرد. چین تنها مشتری بزرگ نفت ایران در دوران بازگشت تحریم ها توسط ترامپ بود. اتحادیه اروپا اگرچه تلاش کرد تا توافق هسته ای را زنده نگه دارد اما کار سختی برای حفظ مناسبات اقتصادی با ایران در مواجهه با جریمه های نقض تحریم های آمریکا داشت.  

در ژانویه ۲۰۱۷ ایران روزانه ۲.۶ میلیون بشکه نفت صادر می کرد اما با اتمام معافیت ها توسط ترامپ در می ۲۰۱۹ یان میزان به ۲۹۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت. ایران اکنون خود را آماده افزایش تولید نفت می کند.