بازار مصالح ساختمانی و التهاب قیمت ها

تورم برخی انواع مصالح ساختمانی امسال سه رقمی شد و میانگین نرخ تورم مصالح ساختمانی از تورم عمومی سبقت گرفت. به حدی که گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که نرخ تورم مصالح ساختمانی در بهار امسال از ۸۸ درصد گذشت و در تابستان بیشتر از ۶۵ درصد بود.

حالا دوباره خبرها حاکی از قطع گاز صنایع فولاد و کارخانجات سیمان است اما آیا این اتفاق به منزله افزایش قریب‌الوقوع قیمت مصالح ساختمانی است؟ 

سیمان گران نمی‌شود

عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درباره قطع گاز کارخانجات سیمان به اقتصاد آنلاین گفت: کارخانجات سیمانی که در مناطق مشمول قطع گاز بودند با قطعی مواجه شدند ولی به عنوان جایگزین به آنها سوخت دوم (مازوت) دادند. به همین دلیل است که میزان تولید با کاهش همراه نبود و بنابراین در بخش سیمان مشکلی از بابت کاهش تولید نداریم، هرچند که مازوت برای این صنعت مشکلاتی به همراه دارد اما به هر حال تولید به حد کافی انجام می‌شود. 

او همچنین افزود: تا این لحظه در بحث تولید سیمان کاهش آن چنانی وجود نداشته است که البته تغییر فصل باعث شده که میزان مصرف کاهشی و تعادل برقرار شود. قیمت‌ها زمانی افزایش پیدا می‌کند که کارخانجات توان تولید نداشته باشند و تقاضا افزایشی باشد اما درحال‌حاضر و در فصل زمستان که ساخت‌وساز کاهشی است، التهاب تابستان در بازار سیمان رخ نمی‎دهد.

البته شیخان پیش‌تر از این گفته بود که حمل مازوت از مراکز توزیع به کارخانجات سیمان به ناوگان ترابری قوی نیاز دارد و چون این ناوگان باید هم‌زمان به نیروگاه‌ها سرویس دهند ممکن است در تامین مازوت وقفه‌ای به وجود آید.

۱۱۰ کارخانه فولاد زیان‌ده شدند

رضا شهرستانی، عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد هم درباره قطع گاز صنایع فولاد به اقتصاد آنلاین گفت: قطع گاز صنایع فولاد در بازار فولاد و میلگرد التهاب ایجاد نمی‌کند زیرا هم میزان مصرف فولاد نسبت به سال گذشته کمتر شده و هم اینکه مازاد تولید نسبت به مصرف وجود دارد و همین موضوع باعث می‌شود که قیمت‌ها به آن صورت افزایشی نباشد. 

او تاکید می‌کند: درحال‌حاضر مهم‌ترین دغدغه کارخانجات فولاد از دست رفتن ظرفیت تولید و تعطیلی کارخانجات فولاد است. صنعت فولاد در سه ماه اول امسال با کمبود برق مواجه بود و حالا قطع گاز هم به آن اضافه شده است. این موضوع باعث کمبود مواد اولیه از جمله آهن اسفنجی و زیان‌ده شدن صنایع پایین دستی شده است و درحال‌حاضر بیش ۱۱۰ شرکت در وضعیت زیان هستند و ۸۰ درصد آنها به طول کامل تعطیل کرده‌اند و اگر این موضوع ادامه پیدا کند با نابودی بخشی از این صنعت مواجه خواهیم شد.

او درباره قیمت فعلی میلگرد هم گفت: میلگرد در بازار از شاخه‌ای ۱۴ هزار و ۶۰۰ تا ۱۵ هزار و ۳۰۰ معامله می‌شود و سیاست وزارت صمت این است که کلیه تولیدات باید وارد بورس کالا شوند اما متاسفانه کل زنجیره وارد بورس کالا نشده و کار نیمه تمام باقی مانده است. این موضوع باعث شده است که محصولات صنایع بالادستی مانند آهن اسفنجی ۲ هزار تومان کاهش قیمت داشته باشد و از طرف دیگر شمش و محصولاتی مانند میلگرد ۲ هزار تومان افزایش نرخ را تجربه کند. این موضوعات باعث برهم خوردن توازن شده و شرکت‌ها پایین دستی را دچار زیان کرده است.

شهرستانی با اشاره به تاثیر تعطیلی بخشی از ظرفیت صنایع فولاد بر بازار هم تاکید کرد: ثبات نسبی یا کاهش فعلی قیمت فولاد مانند دست شکسته‌ای است که هنوز درد آن نمایان نشده است اما با تعطیلی ظرفیت تولید صنایع در آینده با قیمت‌های نجومی در این بازار مواجه خواهیم شد. 

او درباره تاثیر قطع گاز بر صنعت فولاد توضیح داد: بیشترین مصرف گاز، صنعت فولاد در بخش احیا است و تنها سوخت مورد استفاده بخش احیا گاز است و جایگزین دیگری ندارد اما در بخش‌های دیگر مانند نورد یا گندله‌سازی از می‌توان از سوخت مایع استفاده کرد. قطعی گاز باعث فلج شدن کل زنجیره این صنعت شده است.

پیش از این جواد اوجی، وزیر نفت هشدار داده بود که زمستان سختی در پیش است و چیزی نزدیک به ۲۰ درصد سوخت زمستانه نیروگاه‌های برق تامین نشده است. با این شرایط تامین پایدار انرژی به چالش جدی فعالان صنایع، به ویژه صنعت سیمان و فولاد تبدیل شده است. 

علیرضا رزم‌حسینی، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در نشست کارگروه تنظیم بازار هم در مرداد امسال اعلام کرد: میزان برقی که درحال‌حاضر در اختیار این واحدهاست تنها برای گرم نگه داشتن کوره‌ها کافی است و این اختلال در تولید موجب ایجاد چالش در حفظ بازارهای خارجی و مشکل در قراردادهای داخلی برای صنایع سیمان و فولاد شده است.

سبقت تورم مصالح ساختمانی از تورم عمومی

تورم سالانه مصالح ساختمانی در بهار سال ۱۴۰۰ به ۸۸.۴ درصد رسیده است که نسبت به نرخ تورم سالانه مصالح ساختمانی در فصل بهار ۵.۱ درصد کاهش داشته است. همچنین گزارش تورم فصلی مصالح ساختمانی حاکی از آن است که در فصل بهار ۱۴۰۰ نرخ تورم نهاده‌های ساختمانی معادل ٧،٢ درصد بوده است که در مقایسه با فصل قبل ١٢.٢ واحد درصد کاهش داشته است. منظور از تورم فصلی، درصد تغییر عدد شاخص قیمت در فصل جاری نسبت به عدد شاخص در فصل قبل است.

مرکز آمار ایران همچنین گزارش داد که شاخص قیمت نهاده‌های ساختمانی تهران در فصل تابستان امسال به عدد ۱۱۵۴.۲ رسید که این رقم نسبت به شاخص بهار امسال ٧.٢ درصد افزایش نشان می‌دهد. بر اساس این گزارش هرچند که تورم نقطه‌ای مصالح ساختمانی در تابستان امسال نسبت به فصل بهار کاهش ۳۵.۵ درصدی داشته، اما نرخ تورم نقطه‌ای مصالح ساختمانی در تابستان همچنان بالاتر از نرخ تورم عمومی بوده و به ۶۵.۲ درصد رسیده است. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که نرخ تورم نقطه‌ای مصالح ساختمانی در بهار سه رقمی شده و مرکز آمار آن را ۱۰۰.۷ درصد گزارش کرده بود.