پزشکیان چقدر بدهی به ارث برده است؟/جمع بدهی های دولت از تولید ناخالص داخلی جلو زد! +جدول
سلامی: صندوق های بازنشستگی مثل بمب ساعتی کار می کنند!
یک اقتصاددان می گوید: اعداد و ارقامی که عنوان می شود که بدهی دولت در حدود ۷۷۵ هزار میلیارد تومان است، گمراه کننده است؛ چراکه اگر بدهی ها را جمع بزنید، بالای تولید ناخالص می شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از خبرآنلاین، مسعود پزشکیان در حالی یک هفته قبل در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری پیروز شد که به اعتقاد اقتصاددانان، از زمان شروع به کار، مجموعه ای از چالش ها را در بخش های مختلف اقتصاد خواهد داشت و تنها یک نسخه جامع و عملی، می تواند گره گشای اقتصاد ایران باشد.
در این میان، گزارش ها نشان می دهد که دولت مسعود پزشکیان حداقل طی ۴ سال آینده باید ۷۷۵ هزار میلیارد تومان بدهی بازمانده از دولت کنونی را تسویه کند. براساس گزارش اخیر وزارت امور اقتصاد و دارایی، میزان تعهدات ایجاد شده ناشی از فروش اوراق مالی در دولت سیزدهم برای سال های آتی با ارزش اسمی ۷۷۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان معادل ۵.۵ درصد تولید ناخالص داخلی به قیمت های جاری سال ۱۴۰۲ است.
این گزارش در حالی که بدهی ۸۷۰ هزار میلیارد تومانی دولت سیزدهم از محل انتشار اوراق را که اخیرا در فضای مجازی منتشر شده بود، رد کرد و وزارت اقتصاد متذکر شد: عدد بدهی به اشتباه با اوراق مشارکت شهرداری ها جمع شده؛ در حالی که تعهدات دولت صرفا رقم ۷۷۵ هزار میلیارد تومان است که در سال های آتی برای بازپرداخت اوراق منتشر شده در دولت سیزدهم تسویه خواهد شد.
براساس اعلام وزارت اقتصاد، البته ۹۵ هزار میلیارد تومان دیگر نیز مانده تعهداتی است که تا پایان سال ۱۴۰۴ باید به دلیل انتشار اوراق توسط دولت دوازدهم بازپرداخت شود. همچنین بنا به این گزارش، اما از سال ۱۴۰۰ با روی کار آمدن دولت سیزدهم و افزایش سهم سایر منابع از بودجه عمومی، نسبت انتشار اوراق مالی به GDP با وجود رشد اقتصادی، در سال های ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، ثبت اعداد ۲.۸ درصد، ۲.۱ درصد و ۲.۵ درصد بود.
عدد واقعی بدهی دولت چقدر است؟
غلامرضا سلامی، در واکنش به گزارش هایی درباره عدد بدهی دولت، می گوید: این اعداد و ارقام گمراه کننده است و عدد بدهی دولت بیش از این ها و بالای ۱۰ هزار همت است.
سلامی با ارائه یک جدول درباره بدهی دولت، می گوید: رقمی که منتشر شده و الان در فضای مجازی مشاهده می شود، گمراه کننده است و نسبت به کل بدهی دولت زیر ۱۰ درصد است.
وی توضیح می دهد: بدهی ای که صرفا دولت به بانک ها دارد، در حدود ۱۱۰۰ همت است که ۵۰ درصد آن تقریبا در همین دوره سه سال گذشته ایجاد شده است. بدهی ای که دولت به سازمان تامین اجتماعی دارد، ۷۰۰ همت است. چند بدهی دیگر هم داریم و یکی از آن ها، اوراق (سررسید سه ساله) است که در حدود ۸۵۰ همت است.
سلامی در ادامه می گوید: علاوه بر اعداد و ارقامی که در جدول مشاهده می کنید که از اطلاعات مرکز پژوهش های مجلس و بانک مرکزی استخراج شده است، دولت رقم وحتشناکی بابت تامین زیان های سنواتی بانک ها و شرکت های دولتی بدهی دارد. شما حساب کنید شرکت های دولتی به بانک ها، مثلا بانک ملی که چند ده هزار میلیارد تومان زیان سنواتی دارد، چه کسی باید تامین کند؟ سهامدار کیست؟ سهامدار دولت است دیگر! باید این پول را تامین کند. بانک سپه و توسعه صادرات نیز همین طور. بانک های دولتی کلا این شرایط را دارند.
وی می افزاید: بانک های خصولتی هم تا آن جایی که دولت سهم دارد. اما در کل همه این ها بدهی است. حالا این که چه مقدار در این سه سال ایجاد شده و چه مقدار هم از دولت های قبل آمده، باید تجزیه و تحلیل شود، اما به هرحال روند افزایش بدهی ها در دولت سیزدهم نه تنها کمتر نشد، بلکه بیشتر هم شد.
این اقتصاددان متذکر می شود: بر این اساس، اعداد و ارقامی که عنوان می شود که حدود ۷۷۵ هزار میلیارد تومان است، گمراه کننده است. همان طور که گفتم، اگر بدهی ها را جمع بزنید، بالای تولید ناخالص داخلی می شود.
سلامی یادآور می شود: اگر صندوق بازنشستگی کشوری و لشگری اکچوئری شوند، به دلیل این که کسری دارند و این کسری را هم دولت باید تامین کند، یک تعهد دیگر به تعهدات دولت اضافه می شود که رقم بالایی است. همین امسال بیش از ۴۰۰ همت کسری را دولت می دهد و حتی ممکن است بیشتر از این عدد هم باشد. پارسال در حدود ۳۵۰ همت کسری صندوق های بازنشستگی کشوری و لشکری بود.
دولت پزشکیان توان پرداخت بدهی های دولت را دارد؟
این اقتصاددان در ادامه می گوید: بر این اساس، اعداد و ارقامی که منتشر می کنند، درست نیست و باید جمع بدهی ها را گره زد. همه دولت ها در ایجاد این بدهی مقصر بودند، ولی این که دولت سیزدهم بخواهد خود را از این بدهی ها مبرا کند، درست نیست. همان طور که گفتم، فقط در مورد بدهی به سیستم بانکی، روند افزایش بدهی به سیستم بانکی در دولت سیزدهم به مراتب بالاتر از دولت های قبل بوده است.
سلامی در پاسخ به این سوال خبرآنلاین که آیا دولت پزشکیان توان پرداخت این میزان بدهی را دارد؟ می افزاید: دولت چهاردهم به هیچ وجه این توان را ندارد. در واقع وضعیت دشواری وجود دارد؛ به خصوص در مورد صندوق های بازنشستگی وضع بسیار بحرانی است.
وی تاکید می کند: صندوق های بازنشستگی مثل بمب ساعتی کار می کنند؛ مگر این که ما به طور کلی تغییر اساسی در سیاست ها داشته باشیم؛ یعنی برگردیم به اقتصاد جهانی، تجارت بین المللی و تحریم ها برداشته شود و نفت صادر کنیم.
این اقتصاددان ادامه می دهد: همچنین علاوه بر این که سرمایه گذاری می کنیم، جذب سرمایه خارجی و داخلی هم داشته باشیم تا بتوانیم درآمد ایجاد کنیم و از همین طریق، هزینه های جاری دولت و بدهی ها پرداخت کنیم.
سلامی با طرح این سوال که ما در حالی که کسری بودجه داریم، چطور می توانیم بدهی ها را تسویه کنیم؟ می گوید: ما وقتی کسری بودجه داریم، سال به سال بر بدهی های ما اضافه می شود.
وی خاطرنشان می کند: ما برای این که بتوانیم بدهی ها را تسویه کنیم، باید مازاد درآمد داشته باشیم. مازاد درآمد از طریق درآمدهای جاری ایجاد نمی شود، ولی از طریق درآمدهای نفتی باید بتوانیم این کار را کنیم. یعنی هزینه های جاری را از طریق مالیات ها تامین کنیم و منابع نفتی را صرف سرمایه گذاری و پرداخت بدهی ها کنیم.