چشمانداز اقتصاد جهان در فصل دوم ۲۰۱۵
تین نیوز | طی ماههای اخیر، به دلیل افت شدید قیمت نفت، افزایش شدید قیمت دلار، رکود اقتصادی چین، تردیدها در مورد وضعیت اروپا و انتظار برای تغییر سیاستهای پولی آمریکا، اقتصاد جهان دچار شوک شد. علاوه بر این، تفاوت زیادی که بین سیاستهای پولی آمریکا و سیاستهای سایر اقتصادهای عمده جهان وجود داشت، باعث شد که نرخ ارز دستخوش نوسانات زیادی شود.
حاصل همه این تحولات، تفاوت در عملکرد اقتصادهای مختلف بود: بهنظر میرسید که اقتصاد آمریکا به مدد تقاضای داخلی خود در مسیر رشدی قدرتمند ظاهر شود اما کاهش تقاضای خارجی، اثر آن را خنثی کرد. اروپا گر چه سرانجام توانست رشد اقتصادی را تجربه کند، اما بهخاطر مشکلات یونان، همچنان با تردیدهایی درباره ثبات مالی خود مواجه است. رشد اقتصادی چین کند شد اما دولت تلاش مضاعفی میکند تا به رشد اقتصادی ثبات بخشد. اقتصاد ژاپن در حال احیاست اما هنوز پرسشهایی درباره سیاستهای غیرپولی این کشور بیجواب باقی مانده است. اقتصاد هندوستان بهخاطر خوشبینی
سرمایهگذاران در حال تقویت است و برزیل و روسیه همچنان با چالشهایی جدی مواجهاند. موسسه دلویته که یکی از چهار مرکز مهم مشاوره مالی دنیا است، در گزارش جدید خود با عنوان چشمانداز اقتصادی جهان، از گروهی از اقتصاددانان خواسته است تا وضعیت و چشمانداز بازارهای عمده جهان را مورد تحلیل قرار دهند. این گزارش با تحلیل دکتر الکساندر بورش، رئیس موسسه، درباره اقتصاد حوزه یورو آغاز میشود. دکتر بورش، با اشاره به اینکه اروپا در حال حاضر عوامل مثبت و منفی را بهطور همزمان تجربه میکند میافزاید که در سوی عوامل مثبت، بهنظر میرسد رشد اقتصادی در حال
احیاست که علت عمده آن کاهش قیمت نفت، سیاستهای پولی مجدانهتر و شرایط بهتر بازار اعتبارات است.
افزایش هزینه مصرفکنندگان در برابر میزان صادرات نیز قابل توجه است. کشورهایی که احیای خوبی را تجربه میکنند آلمان، اسپانیا، پرتغال و ایرلند هستند. اما در سوی منفی، مشکلات یونان ثبات حوزه یورو را مورد تهدید قرار میدهد و خطر خروج یونان از حوزه یورو همچنان باقی است. در این گزارش آمده است: «اگر یونان از حوزه یورو خارج شود، نمیتوان از سرایت مشکلات مالی بهطور کامل جلوگیری کرد.»
پاتریشیا بوکلی، رئیس بخش سیاست اقتصادی و تحلیل موسسه تحقیقاتی دلویته، در این گزارش چشمانداز اقتصاد آمریکا را به تصویر کشیده است.
او تقویت اقتصاد آمریکا بهویژه عملکرد خوب بخش مشاغل را مورد بررسی قرار داده و به این نکته اشاره کرده است که این تقویت، بهویژه در هزینه مصرفکنندگان و سرمایهگذاری تجاری قابل مشاهده است اما هنوز پرسشهایی در مورد عملکرد بخش بازرگانی مطرح است. گر چه قیمت دلار در مقایسه با روند تاریخی خود به شدت افزایش یافته است، اما ارزش آن بیش از حد بالا نرفته است و این عامل مقصر اصلی ضعف صادرات نیست. در واقع ضعف در تقاضای خارجی را باید مقصر اصلی افت صادرات آمریکا دانست. در هر صورت انتظار میرود اقتصاد آمریکا در سال 2015 عملکرد نسبتا خوبی را از خود نشان دهد.
در بخش دیگر این گزارش، دکتر ایرا کالیش، اقتصاددان ارشد متخصص در مسائل اقتصاد جهانی، به تحلیل درباره چشمانداز اقتصاد چین پرداخته است. در بررسی اقتصاد چین با توجه به اینکه شاخصهای مختلف، از کندی رشد اقتصادی این کشور حکایت دارند به این نکته اشاره شده که دولت تلاش کرده است تا رشد اقتصادی را به ثبات برساند. در این راستا، تمرکز اصلی دولت به تسهیل سیاستهای پولی معطوف شده است. هدف این بوده است که رشد فعالیتهای بخش اعتبارات ادامه یابد و از آسیب به بخش املاک و مستغلات جلوگیری شود. با وجود این، رونق فعالیتهای بازار اعتبارات، خطر بر هم خوردن بیشتر ترازهای
اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این، با توجه به ظرفیتهای مازاد در بخشهای صنعت و املاک، مشخص نیست که آیا سیاست پولی سهلگیرانهتر خواهد توانست تاثیر قابل توجهی بر تقاضا برای اعتبارات بر جای گذارد یا نه. همانطور که نخستوزیر چین اعلام کرده است، اصلاحات بیشتری برای اقتصاد این کشور مورد نیاز است.
علاوه بر این دکتر کالیش در مورد اقتصاد ژاپن نیز به بحث و بررسی پرداخته و گفته است که اقتصاد ژاپن بار دیگر از رکود خارج شده است. رکود اقتصاد ژاپن به دلیل برنامه بد زمانبندی برای افزایش مالیات رخ داد و احیای اقتصادی ژاپن به دلیل پشتکار و جدیتی که در سیاستهای پولی بهکار گرفته شد، به وقوع پیوسته است. اما احیای اقتصادی ژاپن ضعیف است و سرمایهگذاری در این اقتصاد همچنان کاهش مییابد. از سوی دیگر، ارزش ین ژاپن کاهش قابل توجهی را تجربه کرده است و نشانههای اولیهای از بهبود صادرات مشاهده میشود. دستمزدها روند افزایشی خود را آغاز کردهاند که
میتواند زمینهساز خوبی برای افزایش هزینهها باشد. بنابراین چشمانداز اقتصاد ژاپن در حال بهبود است.
در گزارش چشمانداز اقتصاد جهان، لستر گانیون، اقتصاددان و تحلیلگر ارشد دلویته، به تحلیل اقتصاد گرفتار روسیه پرداخته و نوشته است که اقتصاد این کشور با مجموعهای از چالشهایی مواجه است که حاصل افت قیمت نفت و تحریمهای غرب هستند. این مشکلات شامل افت شدید ارزش روبل، افزایش شدید تورم، کاهش ذخایر ارزی، تضعیف فعالیتهای اقتصادی و حجم قابل توجه بدهیهای خارجی شرکتها است. در عین حال دولت روسیه در حال چرخش به سمت چین است تا از وابستگی خود به غرب بکاهد. اما این سیاست برای بازگرداندن سلامت به اقتصاد روسیه کافی نخواهد بود.
در بخش دیگر این گزارش، آکرور باروآ، اقتصاددان و مدیر موسسه تحقیق مالی دلویته به یکی دیگر از اقتصادهای گرفتار جهان پرداخته است: برزیل. همزمان با آغاز دور دوم ریاستجمهوری دیلما روسف این حقیقت قابل مشاهده است که تصویر اقتصاد برزیل اصلا زیبا نیست. مصرف بخش خصوصی که موتور اصلی رشد اقتصادی است، کند شده است و شرایط بازار کار رو به وخامت گذارده است.
این در حالی است که قیمتهای کالاها کاهش یافته، بخش مالی ضعیف شده، تورم افزایش یافته و سیاستهای پولی سختگیرانه شده است. بنابراین خطر رکود اقتصادی در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت. اما خانم روسف یک تیم اقتصادی قابل اعتماد را برگزیده و آنها را مورد حمایت خود قرار داده است. خطری که برزیل را تهدید میکند نه فقط مربوط به رتبه اعتبارات خارجی این کشور است، بلکه مربوط به آینده روشن اقتصادی این کشور است که در حال حاضر بیشتر به یک رویای دور و دراز میماند.
در بخش پایانی این گزارش، دکتر دامکی ماجمدار، متخصص اقتصاد کلان موسسه دلویته درباره اقتصاد هندوستان نوشته است. با توجه به اصلاحاتی که در دادههای مربوط به اقتصاد هندوستان انجام شده مشخص شده است که وضعیت این اقتصاد حتی از آنچه تصور میشد هم بهتر است.
بررسیها نشان میدهد که وقتی از قیمتهای بازاری برای سنجش فعالیتهای اقتصادی استفاده میشود، معلوم میشود که هندوستان رشدی بسیار سریع را تجربه میکند. دولت برای افزایش رشد اقتصادی تلاشهای بسیاری را در پیش گرفته است که از جمله آنها میتوان به برنامههای جدید بودجه اشاره کرد. بهنظر میرسد این تلاشهای دولت به ثمر خواهند نشست. خوشبینی سرمایهگذاران به اقتصاد هندوستان افزایش یافته است و این در مورد هزینه کسب و کارها خبر خوبی است.