ارزش ایران برای شرکتهای نفتی بین‌المللی
تین نیوز | مذاکرات هسته‌ای ایران به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و یک توافق موفقیت‌آمیز به معنی بازگشت نفت ایران به بازار جهانی خواهد بود.
نشریه کریستین ساینس مانیتور درباره لغو تحریم‌های ایران پس از توافق هسته‌ای و تاثیر آن روی صادرات نفت ایران می‌نویسد: این توافق می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای ایران ایجاد کند که نه تنها مقادیر زیادی نفت ذخیره شده را به فروش برساند و تولید خود را در برخی میادین افزایش دهد، بلکه شرکتهای نفتی بین‌المللی را برای توسعه برخی میادین جدید به ایران بکشاند.
ایران چیزی در حدود 158 میلیارد بشکه ذخایر نفتی در اختیار دارد که چهارمین ذخایر بزرگ جهان محسوب می‌شود. این کشور همچنین دارنده دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان است، اما بخش عمده‌ای از این میادین به دلیل تحریمها در سال‌های اخیر توسعه پیدا نکرده‌اند. شرکتهای نفتی آمریکایی از سال 1979 عمدتا از حضور در ایران منبع شده‌اند و همزمان با تشدید تحریمها در سال‌های اخیر دیگر شرکتها نیز نتوانسته‌اند به فعالیت در ایران ادامه دهند. دو شرکت گازپروم روسیه و سی ان پی سی چین به توسعه برخی از پروژه‌های نفت و گاز در ایران کمک کرده‌اند اما آنها نیز با ایران بر
سر تاخیر در سطح سرمایه‌گذاری‌ها دچار اختلاف شده‌اند.
ایران به شرکتهای بین‌المللی فعال در ایران اجازه مالکیت ذخایر نفتی را نمی‌دهد و در عوض شرکتهای خارجی برای تولید نفت در ایران پول دریافت می‌کنند، اما نمی‌توانند ذخایر جدید ثبت کنند. این احتمال وجود دارد که ایران این بند از قرار‌دادهای نفتی را که مانع سرمایه‌گذاری در ایران شده است در ماه‌های آتی اصلاح کند.
اما با توجه به احتمال تفاهم بین ایران و غرب در هفته جاری و لغو تحریمها، شرکتهای نفتی ممکن است به ایران سرازیر شوند.
این شرکتها مطمئنا علاقه‌مند به حضور در ایران هستند. چندین شرکت نفتی بین‌المللی در حاشیه نشست اوپک در ژوئن 2015 پتانسیل حضور در ایران را مورد بررسی قرار دادند. آنها همچنین برای گفتگوهای مستقیم به تهران سفر کرده‌اند. روزنامه فایننشال تایمز گزارش داده که روسای نفتی دو شرکت شل و اِنی در ماه‌های می و ژوئن برای مذاکره درباره زمینه های همکاری به تهران سفر کرده‌اند.
ایران منابعی در اختیار دارد که شرکتهای نفتی به دنبال آن هستند. ایران به دلیل نبود سرمایه‌گذاری و اشتباه در برآورد سرمایه نتوانسته تولید نفت و گاز خود را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا می‌گوید: حدود نیمی از تولید نفت ایران از میادینی که بیش از 70 سال عمر دارند تامین می‌شود.
اما در صورت لغو تحریمها چه خواهد شد؟ بیشتر میادین بزرگ نفتی ایران ساحلی هستند. براساس اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا ایران چندین پروژه بالادستی فعال دارد و لغو تحریمها می‌تواند به توسعه آنها سرعت ببخشد. میدان یادآوران که توسط ساینوپک توسعه داده می‌شود، احتمالا در چند سال آینده در سه فاز به بهره‌برداری خواهد رسید. این میدان همچنین در سال 2016 شروع به تولید روزانه 85 هزار بشکه نفت خواهد کرد، اما در نهایت پس از تکمیل فاز سوم تولید این میدان احتمالا به روزانه 300 هزار بشکه خواهد رسید.
میادین آزادگان شمالی و جنوبی واقع در نزدیکی مرز عراق نیز تولید ایران را افزایش خواهد داد. شرکت سی ان پی سی در حال توسعه آزادگان شمالی است و انتظار دارد که تا پایان دهه جاری روزانه 150 هزار بشکه نفت تولید کند. آزادگان جنوبی می‌تواند روزانه 260 هزار بشکه نفت تولید کند اما هنوز برای آن توسعه دهنده‌ای پیدا نشده است.
بخش گاز طبیعی ایران نیز همچنین شاهد توجه زیادی است. میدان گازی پارس جنوبی یک پروژه گازی عظیم است که 40 درصد ذخایر گازی ایران را تشکیل می‌دهد. ایران توسعه پارس جنوبی را به 24 فاز تقسیم کرده که در نهایت 100 میلیارد دلار هزینه توسعه آن است. این در حالیست که تنها یک سوم این فازها کامل شده‌اند.
میادین گاز طبیعی کوچک دیگری در خلیج فارس وجود دارد که برای بهره‌برداری نیازمند سرمایه‌گذاری بین‌المللی قابل توجه هستند.
ایران همچنین حدود 500 میلیون بشکه نفت و دو تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی در دریای خزر دارد اما هنوز آنها را توسعه نداده است. مناقشات ارضی با جمهوری‌های آذربایجان و ترکمنستان مانع هرگونه توسعه منطقی این میادین شده است.
