نگاهی به دیدگاه‌ های اقتصادی پزشکیان برای ورود به دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، پس از اعلام نتایج انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری و راه یابی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به عنوان دو نامزد برتر به دور دوم انتخابات، برنامه ها و سیاست های دو رقیب نهایی برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری، در مرکز توجه اکثریت عموم قرار دارد. اینکه هر نامزد چه برنامه ای برای مدیریت شرایط اقتصادی کشور داشته و تفکر و نگاه اقتصادی وی در میان جامعه چه جایگاهی دارد، بی شک بر انتخاب رأی دهندگان در شرایط و وضعیت فعلی اقتصاد کشور نقش مهمی دارد.

برنامه های اقتصادی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی از کلیدواژه های متفاوتی تشکیل شده است اما هر دو بر واقعیت وجود تورم در اقتصاد کشور و تلاش برای کاهش تورم و افزایش رشد اقصادی کشور تاکید دارند. با این حال، برنامه های دو رقیب برای کاهش تورم، رشد اقتصادی، رفع تحریم ها و روش های کاهش آن متفاوت است و در اکثر موارد رویکردهایی کاملا متضاد در میان برنامه های آنها برای یک هدف واحد مشاهده می شود. در این گزارش به تشریح دیدگاه های اقتصادی مسعود پزشکیان و برنامه های اقتصادی وی پرداخته شده است.

رشد اقتصادی بدون ارتباط با جهان محقق نمی شود

به عقیده مسعود پزشکیان، بدون ارتباط مناسب و سازنده با دنیا به رشد اقتصادی هشت درصدی نمی رسیم و امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهای کشور با دولت های منطقه و دنیا به رشد اقتصادی هشت درصدی مورد اشاره در برنامه هفتم توسعه، دست یابیم. برای رشد هشت درصدی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول و سرمایه نیاز است که تهیه آن در حالت عادی غیر ممکن است.

پزشکیان درباره برنامه هایش در خصوص رشد اقتصادی مورد اشاره در برنامه هفتم نیز گفت: اگر می خواهیم به رشد برسیم باید سرمایه گذاری انجام دهیم زیرا بدون سرمایه گذاری نه اشتغال ایجاد می شود و نه تولید افزایش می یابد؛ سرمایه گذاری به این بستگی دارد که ما چه محدوده ای از بازار را در نظر می گیریم. آیا فقط کشور را می بینیم یا اینکه منطقه را نیز در نظر می گیریم؟ هرچقدر دید ما وسیع تر باشد طبیعی است رشد افزایش بیشتری را تجربه می کند.

اشتغال و تولید بدون سرمایه گذاری ممکن نیست

وی راهکار دستیابی به رشد را در عمل به سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری دانست و گفت: برای این منظور باید دو کار صورت بگیرد؛ گام اول مشارکت مردم و به صحنه کشیدن آنها در اقتصاد و سپس شکستن یخ اختلاف میان دولت و مردم است؛ الان بین مردم و دولت شکاف ایجاد شده است و باید مردم را در صحنه نگه داریم؛ باید مغزها، استعدادها و نیروهای نخبه ای که به دلیل رفتارهای ما در حال خروج از کشور هستند را در کشور نگه داریم، چرا که این افراد کسانی هستند که ما را به رشد مورد نظر برسانند.

به گفته پزشکیان، باید به تولید کنندکان، اتاق بازرگانی و مشارکت کنندگان در تولید میدان دهیم و دست شان باز باشد تا کار کنند؛ نباید بدن تولید کننده بلرزد که فردا قرار است چه بلایی بر سر او بیاید.

انتساب افراد فاقد مهارت عامل تحقق تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد برنامه هفتم

مسعود پزشکیان در رابطه با اجرای قانون و تحقق اهداف ذکر شده در قانون با به چالش کشیدن ایجاد قوانین جدید و عدم اجرای قوانین قبلی گفت: رئیس جمهور قرار نیست برنامه جدیدی بنویسد و سیاست جدیدی در کشور اجرا کند بلکه سیاست های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری روشن و مشخص است و برنامه های توسعه نیز وجود دارد بنابراین هر دولتی که سرکار آمد باید برنامه های موجود را عملی و اجرایی کند.

وی بر این باور است که اگر ۲۵ تا ۳۰ درصد برنامه ششم توسعه محقق شده دلیلش این بوده که افرادی اجرای کار را بر عهده داشتند که از برنامه خبر نداشتند و هدف و سیاست را پیگیری نمی کردند و فاقد مهارت و علم اجرای کار بودند.

تناسبی میان نرخ دستمزدها و تورم وجود ندارد

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به موضوع تفاوت میان نرخ دستمزد و تورم معتقد است در حقوق هایی که امروز به کارگران و کارمندان پرداخت می شود تورم ۴۰ درصد است اما در بهترین شرایط افزایش حقوق ها تنها ۲۰ درصد است که با این روند نمی توان به رشد اقتصادی دست یافت. تورم یک عامل غیر مستقیم در خالی شدن جیب مردم است امروز و کارمندان و بازنشستگان شرمسار خانواده های خود هستند؛ چراکه نمی توانند زندگی خود را با این روند تورمی ادامه دهند.

پزشکیان با صراحت تاکید می کند: باید حقوق با تورم همسان باشد. این موضوع در قانون مجلس وجود ندارد و معترضان نیز از ما اجرای قانون را می خواهند. به خاطر لایحه دولت و منابع تعریفی دولت همیشه کسری وجود دارد و به خاطر عدم جبران این موضوع اجرا نمی شود. دولت باید درآمدزایی کند و وقتی درآمد ندارد نباید تعهدی بدهد که نمی تواند آن را انجام دهد.

۸۵ درصد اقتصاد کشور دولتی است

وی با بیان اینکه ۸۵ درصد اقتصاد دولتی است که منافع خود را دنبال می کند، افزود: وقتی مبارزه با فساد رخ می دهد که دیوان سالاری و تعارض منافع نباشد؛ در این صورت همه چیز شفاف می شود. بنابراین، بزرگ ترین فساد در کشور ناکارآمدی است و دیوان سالاری و فساد و ضعف در اقتصاد در این جا رخ می دهد.

مخالف با قیمت گذاری دستوری

پزشکیان در گفته های خود بر مخالف با اقتصاد دستوری تاکید کرده و معتقد است که اگر قرار باشد اقتصاد به صورت دستوری پیش رود، سرمایه گذار از سرمایه گذاری و تولیدکننده هم از تولید دست کشیده و منصرف می شود.

وی می گوید: مگر می شود وقتی قیمت نهایی یک محصول برای تولیدکننده ۱۰ واحد (برای نمونه) تمام می شود، به او دستور بدهیم که با قیمت ۸ واحد محصول خود را به فروش برساند و اینکه الان قیمت در کارخانه های خودروسازی و بازار آزاد متفاوت است، به خاطر دستوری بودن اقتصاد است.

وضعیت بورس و ارز رانتی

مسعود پزشکیان از ارز ۴۲۰۰ تومانی به عنوان رانت یاد می کند. وی معتقد است که این ارز در اختیار هر کس قرار بگیرد باعث ایجاد رانت می شود و اگر قرار است دولت پول بدهد و یک عده با رانت، پول را در جای دیگری خرج کنند، همان بهتر که این کار انجام نشود و می گوید در رابطه با موضوع ارز، مخالف هر نوع ارز غیر آزاد هستم. ما در شرایط تروم هستیم و در عین حال قیمت دلار ثابت بود که این وضعیت یعنی هرکس که می توانست دلار بگیرد، رانت ایجاد می کرد.

وضعیت ارز ترجیحی مبحث دیگری بود که پزشکیان یادآور شد و ادامه داد: استناد گزارش رئیس کل بانک مرکزی در ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ این بوده که ۲۰ میلیارد دلار ارز به قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته شده و ۵۰ میلیارد دلار ارز به نرخ زیر ۴۰ هزار تومان توزیع شده است که معنای این حرف آن است نزدیک به ۶۰۰ الی هزار همت پول به عده ای رانت داده ایم.

انتقادات جدید از وضعیت بورس

مسعود پزشکیان در رابطه با بورس بیشتر متکی به نظر کارشناسان است و می گوید برنامه ام برای بازار بورس در وهله اول شنیدن سخن کارشناسان طبق شواهد علمی است.

وی همچنین در صفحه توئیتری خود وضعیت بازار سرمایه را به باد انتقاد گرفت و نوشت: «بورس اوراق بهادار بدترین دوران خود را در چهارسال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصادی کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریم های بین المللی. قرار بود مشکل بورس سه روزه حل شود اما بحران سه سال کامل ادامه یافت. برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چندبرابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمی ها فرصت کافی برای خالی کردن پرتفویشان داشته باشند. اینطور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.»

دلیل گم شدن پول در کشور عدم شفافیت داده هاست

وی با تاکید بر لزوم شفافیت داده ها در کشور گفت: اگر داده ها در کشور شفاف شود به راحتی می توان جلوی قاچاق، زمین خواری، رانت و رشوه را گرفت. من معتقدم که باید FATF داخلی پیاده کنیم و حداقل کاری کنیم که در کشور ما پول گم نشود. علت گم شدن پول در کشور به دلیل عدم شفافیت در داده ها است، این در حالیست که قوانین مربوط به این موضوع نیز وجود دارد.

افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی در چند سال اخیر

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در یک میزگرد تلویزیونی با اشاره به شاخص های اقتصادی کشور گفت: به استناد من بانک مرکزی، مرکز مدیریت بدهی های دولت وزارت اقتصاد و همچنین سازمان برنامه و بودجه و مرکز آمار کشور است؛ بدهی دولت به بانک مرکزی از آغاز سال ۱۴۰۰ تا بهمن از ۱۱۵ همت به ۳۰۲ همت رسیده است یعنی ما ۱۸۷ همت افزایش بدهی داریم؛ همچنین بدهی دولت به بانک ها از همان سال از ۴۱۶ همت به ۸۱۹ یعنی نزدیک به دو برابر رسیده است. انتشار اوراق مالی طی این سال ها ۷۵۲ همت یعنی دو برابر آن چه که در شهریور ۱۴۰۰ وجود داشته است.

پزشکیان با اشاره به نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد در سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ با اعلام تورم برخی اقلام پروتئینی، گفت: تورم گوشت قرمز و سفید در ۱۴۰۳، ۷۹.۲ درصد و گوشت ماکیان ۸۰ درصد و ماهی ۶۳ درصد بوده است؛ از سوی دیگر رشد اقتصادی کشور در گروه کشاورزی منفی ۲.۲ درصد، گروه صنایع و معادن بدون نفت منفی نیم درصد و استخراج نفت و گاز طبیعی ۲۰ درصد بوده است.

لزوم واردات خودروهای کم مصرف در صورت افزایش قیمت بنزین

این نامزد ریاست جمهوری این را که می گویند او موافق بنزین ۲۰ هزار تومانی است اطلاعات غلط دانسته و می گوید هر مداخله و هر تصمیمی برای مردم با نظر آنان خواهد بود. اگر روزی قیمت بنزین بالا رود باید ماشین هایی وارد کنیم که کم مصرف هستند و مردم را مجبور به خرید ماشین هایی با مصرف سوخت بالا نکنیم. این گونه خودروسازان به خود می آیند. بنزین بیت المال و برای همه است. چرا کسی که در روستا و حاشیه شهر است نباید از یارانه بنزین بهره مند شود؟

می توان به هر نفر ۱۰ میلیون تومان یارانه داد

مسعود پزشکیان با ارائه ی نمودارهای اقتصادی، مصرف دهک های پایین و بالای جامعه در رابطه با یارانه های انرژی و بنزین را وحشتناک توصیف کرد. او معتقد است که اختلاف بسیاری میان دهک های بالا و پایین وجود دارد؛ به کسانی که توانمند هستند، بیشتر امکانات داده شده و به آن هایی که ضعیف ترند، تخصیص کمتری صورت گرفته است. همچنین وضعیت جمعیت زیر خط فقر بدتر شده که بهتر نشده است. از سوی دیگر مناطق در حاشیه و مرزها به شدت وضعیت نامناسبی دارند؛ لذا برای آنکه بخواهیم این بی عدالتی را اصلاح کنیم، بایستی اولویت نخست را پیدا کنیم.

پزشکیان معتقد است به راحتی می توان نفری ۱۰ میلیون تومان یارانه پرداخت کرد؛ اما لازمه ی آن، مدیریت تورم و شاخص ها، انسجام داخلی، کنار گذاشتن دعواها و رسیدن به زبان و نگاه مشترک و همچنین دیدن مردم محروم است؛ اگر ما وضعیت رشد اقتصاد و اشتغال را درست نکنیم و مشکلات مان را با دنیا حل نکنیم، راه به جایی نخواهیم برد.

پیگیری توسعه کشور اولویت است

این نامزد انتخابات در یک میزگرد تلویزیونی با اشاره به نقش سیاست خارجی در اقتصاد و موضع تحریم های بین المللی گفت: در سیاست خارجی دولت احتمالی خود، شعارهای دهن پر کن که جیب مردم را خالی کند نمی دهم. شعاری که مردم را از قافله توسعه عقب اندازد نمی دهم. در سیاست خارجی، توسعه کشور را پیگیری می کنم. می خواهم از زندگی حداقلی و صرفا تامین معیشت بخور نمیر به یک زندگی رضایت بخش و شایسته مردم ایران برسیم.

هر زمانی که قصد مذاکره داشتیم نرخ تورم پایین آمد

پزشکیان می گوید: نمی خواهم مردم مدام چشمشان به اخبار باشد تا ببینند بیشتر تحریم می شویم یا نمی شویم، فردا نرخ دلار بالا می رود یا پایین می آید. ما می خواهیم از هوش مصنوعی تا بهترین صنعت جهانی را به مردم خود ارائه دهیم. ما برای بر طرف کردن مشکلات مردم به همت و انسجام ملی و گشایش خارجی نیاز داریم. در رابطه با موضوع رشد اقتصادی و مسئله تحریم، هر زمانی که خواستیم توافق کنیم، نرخ تورم پایین آمد و نرخ رشد اقتصادی بالا رفت و هر زمانی هم قصد نداشتیم توافق کنیم، نرخ رشد اقتصادی کاهش و نرخ تورم افزایش یافته است.

دست پر در مذاکره بعد از عملیات موشکی

وی معتقد است: اگر بتوانیم تحریم ها را برطرف کنیم، مردم می توانند راحت زندگی کنند. هیچ استناد علمی در دنیا وجود ندارد که بگوید کشوری در تحریم بوده و اقتصاد آن رشد کرده است. امروز بعد از ماجرای حملات موشکی به اسرائیل و نشان دادن اقتدار کشور و نظام می توانیم با دست بالا بر روی میز مذاکره بنشینیم. با این حال از زمان جنگ جهانی دوم تا امروز، هیچ کشوری بدون سرمایه گذاری خارجی و صادرات نتوانسته رشد اقتصادی داشته باشد.

با اعمال فیلترینگ بسیاری از مشاغل را از دست داده ایم

این نامزد اصلاح طلب مطابق انتظار، در بخش از صحبت های خود درخصوص اینترنت گفت: با اعمال فیلترینگ بسیاری از مشاغل را از دست داده ایم و زندگی میلیون ها انسان به هم ریخت. او با اشاره به رونق کاسبی فروشندگان فیلترشکن گفت: توییتر محل آموزش است می توانیم بسیاری از علوم را از آنجا یاد بگیریم. اگر من رئیس جمهور شوم قطعا در مقابل ممنوعیت هایی که اعمال شده و موجب عصبانیت شده و موجب تخریب بسیاری از مشاغلی که در فضای مجازی وجود داشت شده است، می ایستم؛ این به معنای آن نیست که اگر قرار است در بحران های خاصی مداخله شود، مداخله ای نشود؛ این مداخلات انجام خواهد شد.

نفت، گاز و وضعیت ژئوپلیتیکی از مزیت های امروز اقتصاد کشور

مسعود پزشکیان، بر مزیت های اقتصادی کشور به عنوان فرصت توسعه اقتصادی تاکید دارد و می گوید: نفت، گاز و همچنین وضعیت ژئوپلیتیکی از مزیت های امروز اقتصاد کشور است، درحالیکه ما می توانستیم در منطقه ترانزیت شرق به غرب باشیم و بیشترین مزیت را در گردشگری و نفت و گاز برای مردم و کشور به ارمغان آوریم اما نتوانستیم این کار را انجام دهیم؛ به این دلیل که هم با خودمان دعوا داریم هم با کسانی که در همسایگی ما هستند.

از تولیدکنندگان بپرسید که آیا برجام و FATF را بد می دانند یا خیر

وی در رابطه با موضوع پیامدهای اقتصادی برجام و FATF معتقد است: یک نفر از اتاق بازرگانان سوال کند و ببیند که آیا این افراد برجام و FATF را بد می دانند یا خوب. اینکه عده ای به اسم کارشناسان نشستند و آنها را توجیه کرده اند بحث جدایی است اما با اعضای اتاق بازرگانی صحبت کنند و ببینند که چه بلایی بر سر تولید کنندگان و سرمایه گذاران ما آمده است؛ اعضای اتاق بازرگانی در جلسه با من می گفتند که ما نمی توانیم با این روند ادامه دهیم حال این ها می گویند که ما ادامه می دهیم.

زیان در میادین مشترک

این کاندیدای کرسی ریاست جمهوری در رابطه با عدم بهره برداری مناسب از میادین مشترک انرژی کشور می گوید: همین الان ما که در دنیا در زمینه گاز و نفت جمعا اول هستیم در زمستان گاز نداریم به مردم بدهیم و تابستان نیز برق آنها را قطع می کنیم. بگویند که ما چقدر در حال ضرر کردن در میادین مشترک هستیم؟ قطر، عمان، امارات و کویت در میادین مشترک سهم خود را می برند اما ما اصلا عین خیالمان نیست و از این سمت می گوییم که فلان شرکت ها می خواستند با ما فلان کار را بکنند.

نتیجه

در نهایت اگر بخواهیم محورها و دیدگاه های اقتصادی مسعود پزشکیان اصلاح طلب که برای اولین بار است در رقابت های ریاست جمهوری حضور دارد را به صورت خلاصه تشریح کنیم، ارتباطات مناسب و سازنده با دنیا برای رفع یا کاهش تحریم ها، افزایش سرمایه گذاری خارجی برای تحقق رشد اقتصادی و اجرای قوانین به جای ایجاد قوانین جدید، بیش از دیگر محورها مطرح شده و در اولویت برنامه های اقتصادی وی قرار دارد.