◄ زنان، ایمنی و حمل و نقل عمومی

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، مدیرکل پیشگیری از آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در نشست تخصصی روز ایمنی که به همت شبکه اطلاع رسانی تین نیوز و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات برگزار می شد، در گزارشی از جایگاه زنان در حمل ونقل و تهدید های موجود گفت.

شیرین احمد نیا، در آغاز سخن اظهار داشت: از هر زنی (متعلق به هر گروه اجتماعی اقتصادی) بپرسید تاکنون پیش آمده که در جریان تردد در وسایل حمل ونقل عمومی احساس عدم امنیت کنند بسیار بعید است که جواب منفی بدهد!

احمد نیا ادامه داد: طبق گزارش زنان در پیمایشی در مکزیکوسیتی 64 درصد زنان هنگام استفاده از وسایل نقلیه عمومی مورد آزار و تعرض قرارگرفته اند!

به گزارش خبرنگار تین نیوز؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: در پیمایشی در مورد سیستم متروی نیویورک 63 درصد زنان اظهار داشتند که اذیت و آزار جسمانی یا بدنی را تجربه کرده اند و 10 درصد نیز موردحمله یا تعرض جنسی sexual assault قرارگرفته بودند.

مدیرکل پیشگیری از آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور همچنین بیان کرد: اگر آمار ایمنی حمل ونقل در سراسر جهان را باهم مرور کنیم با ارقام هراس انگیزی مواجه می شویم! تبعات احساس عدم امنیت زنان در حمل ونقل شهری .

احمد نیا گفت: وسایل حمل ونقل ناایمن می تواند منجر به این شود که زنان، شیوه ی تردد خودشان modes of transportation را تغییر بدهند! یا اساساً تعداد سفرهای درون شهری شان را کاهش دهند! نتیجه ی عدم احساس ایمنی برای حرکت در شهر: موجب کاهش درآمد خانوارها می شود چراکه زنان از دستیابی به فرصت های آموزشی و شغلی بازمی مانند!

از منظر زیست محیطی :

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: عدم امنیت در حمل ونقل شهری، به محیط زیست هم لطمه می زند. زنان متعلق به گروه های درآمدی بالاتر که به خاطر ترس از این که پیاده یا با دوچرخه یا با استفاده از وسایل نقلیه ی عمومی عبور و مرور کنند، از وسایل نقلیه ی شخصی یا تاکسی استفاده می کنند که به آلودگی بیشتر هوا می انجامد!

عضو هیات مدیره انجمن جامعه شناسی ایران اظهار داشت: نباید فراموش کرد که متغیرهای دیگری هم بر آسیب پذیری تأثیر می گذارند و به عنوان مثال، طبقه ی اجتماعی، قومیت، سن و نظایر آن در مورد آسیب پذیری زنان، تاثیرمی گذارند و همه زنان به طور یکسان در معرض ناایمنی قرار ندارند همان طور که سایر گروه ها مثلاً کودکان اعم از دختر و پسر یا افراد متعلق به اقلیت های قومی نیز در معرض این گونه ناامنی ها قرار دارند!

برخی راهکارها (ی ارتباطی) برای ارتقای ایمنی حمل ونقل !

راهکارها یا چاره جویی هایی که پیشنهادشده و به مرحله ی عمل هم درآمده است:

اپلیکیشن ها :

مدیرکل پیشگیری از آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور همچنین گفت: خدمات وسایل نقلیه ای مثل اووبر یا اسنپ در ایران که فرد می تواند رانندگان مؤنث را انتخاب کند اپلیکیشن هایی هم هست (در هند، یمن، لبنان و سایر کشورها) که شهر را برحسب سطوح ایمنی منطقه بندی می کند؛ برحسب گزارش زنان از مناطق یا ایستگاه های حمل ونقل شهری امن تر یا ناامن تر در «نقشه ی امنیت تردد شهری» و در دسترس مخاطبان برای سفرهای شهری است!

نمونه اش اپلیکیشن Safecity که گزارش های زنان از تعرض جنسی، یا خشونت را جمع آوری و روی نقشه منعکس می کند!

• Elsa D’Silva

• Online and mobile technology

احمد نیا ادامه داد: واقعه ی تجاوز گروهی به دانشجوی پزشکی در سال 2012 در هند ایده ی راه اندازی Safecity را به ذهن خانم داسیلوا آورد: زنان روایت هایشان از حملات و سوء رفتارهایی که تجربه کرده بودند را گزارش می کردند، این ها در معرض دید عمومی قرار می گرفت و بر اساس شناسایی منطقه و حوزه ی همسایگی، اقدامات فعالان محلی و حمایت گری شکل می گرفت!

راهکارهای دیگر :

احمدنیا گفت: مکزیکوسیتی، سوت های رایگان برای اطلاع رسانی سوء رفتار در اختیار مسافران مؤنث در مترو قرار می دهد! شهرهایی مثل توکیو، ریودوژانیرو و دبی، در زمره شهرهایی هستند که به عنوان مثال، تاکسی های مختص زنان، اتوبوس های مختص زنان، یا کوپه های قطار یا متروی مختص زنان دارند!

شیرین احمدنیا اظهار داشت: یک پژوهش در بریتانیا که توسط وزارت ترابری و حمل ونقل صورت گرفته نشان داده که زنان و مردان ترجیحات متفاوتی درزمینهٔ ی تأمین ایمنی وسایل حمل ونقل عمومی داشته اند. زنان ترجیح داده اند که کارکنان و نیروی انسانی حاضر در وسایل نقلیه افزایش پیدا کنند (حضور عامل انسانی)، درحالی که مردان به تقویت سیستم نظارتی تکنولوژیک (دوربین های نظارتی ویدئویی /دوربین های مداربسته) اشاره کرده اند.

احمدنیا گفت: یک دغدغه ی زنان در مورد دوربین های مداربسته این بوده که این ها درزمانی که جرمی در حال وقوع است کمکی به قربانی حادثه نمی کنند!

نورپردازی !

عضو هیات مدیره انجمن جامعه شناسی ایران ظهار داشت: زنان علاوه بر تأکید بر حضور بیشتر کارکنان در فضای حمل ونقل عمومی، به موضوع راهکار ساده ی نورپردازی و روشنایی بیشتر اشاره داشته اند. متروی واشنگتن دی سی، بهترین نمره ی امنیت را به همین دلیل، دریافت کرده است.

او ادامه داد: محققی به ضرورت اراده ی سیاسی معطوف به تغییرات مؤثر برای تأمین ایمنی حمل ونقل اشاره داشته است،نتیجه گرفته که ازآنجاکه عمده ی کارشناسان حمل ونقل، قانون گذاران و سیاست گذاران این حوزه را مردان تشکیل داده اند آن چنان حساسیتی نسبت به مسائل ویژه ی زنان ندارند و این مسئله که امری جنسیتی تلقی می شود، برایشان نامرئی و ناملموس است.

احمدنیا گفت: نورپردازی خیابان ها وقتی زنان از اتوبوس پیاده می شوند و مسیر رفت وآمدشان به اندازه کافی روشن و در معرض دید باشد، نیازمند اتخاذ سیاست های زیرساختی تأمین امنیت است.

کمپین های تغییر رفتار و ارتقای نگرش

استاد دانشگاه علامه طبابایی بیان کرد: در مقابل هم کمپین هایی شکل گرفته که هدفشان را فرد تعرض کننده و آزاردهندگان قرار داده اند. کمپینی هست با عنوان «به دوست دختر من دست نزن» در بلژیک:

• Don’t touch my girlfriend

احمدنیا در پایان گفت: محققی تأکید کرده که سیاست گذاری یک سویه است و سویه ی دیگر، تغییرات فرهنگی و تغییر رفتار و نگرش است که باید تحقق پذیرد مشکل فرهنگی اجتماعی دیگر که زنان را دربرمی گیرد عدم توجه به نیازهای ویژه ی زنان مسن، یا معلولان یا زنان دارای فرزندان کوچک یا زنان باردار و نظایر آن است این مشکل منتهی به حذف یا طرد زنان دارای شرایط فوق الذکر می شود! نوعی بی عدالتی اجتماعی و قرار گرفتن در حاشیه است!