◄ راهکارهای جلوگیری یا تثبیت رانش و لغزش در راه‌ها
اصولا رانش‌ها در مناطق پر باران کشور به ویژه در مناطق شمالی رخ می‌دهد که دلیل اصلی آن نیز همان‌گونه که اشاره شد بارندگی و نفوذ باران در توده‌های ریز دانه خاک و عدم تخلیه سریع یا آنی آب از این توده‌ها به‌دلیل نفوذ پذیری کم این خاک‌ها است که خود فشار آب منفذی را علاوه بر فشار خاک در توده خاک ایجاد می‌کنند.
زمین‌لغزه یا رانش زمین یا زمین لغزش به حرکت لایه‌های خاک ریز دانه (غالبا رس و لای) غیرمتراکم و متراکم بر روی سطح شیبدار که ناپایدار شده‌اند، اطلاق می گردد.
عوامل موثری حرکت توده‌های ریز دانه خاک را تاثیر گذارند که عبارتند از :
بارندگی و نفوذ آب و فشار آب منفذی در توده خاک، نیروی جاذبه، زلزله، جاده سازی، سبک‌سازی پایین دست توده و….است. حرکت نزولی در رانش زمین ممکن است بسیار کند رخ دهد (تنها چند میلی‌متر در سال) یا با سرعت بسیار بروز کند و تاثیرات مصیبت‌باری به بار آورد.
مطالعات مربوط به رانش زمین طیف گسترده‌ای از تخصص‌هـای مختلف از جمله ژئوتکنیک، زمین شناسی، هیدرولوژی، منابع طبیعی و... را در بر می‌گیرد.
مطالعات ذیل عموماً در بررسی طرح‌های رانش زمین انجام می‌شود:
1_ مطالعات زمین شناسی، مطالعات هواشناسی.
2_ مطالعات پوشش گیاهی منطقه.
3_ مطالعات ژئوتکنیکی.
4_ مطالعات هیدروژئولوژی.
5_ تحلیل پایداری و ارائه طرح پایدارسازی.
باید توجه داشت که مراحل پیشنهادی ذکر شده، می‌تواند بسته به موقعیت‌ها و ضرورت‌هـای اجرایی منطقه تحت رانش به‌صورت کامل و یا موردی جهت تعیین علت رانش، رفتار سنجی رانش و تصمیم‌گیری در خصوص نحوه مقابله و تثبیت رانش مورد استفاده قرار گیرد.
اما اصولا رانش‌ها در مناطق پر باران کشور به ویژه در مناطق شمالی رخ می‌دهد که دلیل اصلی آن نیز همان‌گونه که اشاره شد بارندگی و نفوذ باران در توده‌های ریز دانه خاک و عدم تخلیه سریع یا آنی آب از این توده‌ها به‌دلیل نفوذ پذیری کم این خاک‌ها است که خود فشار آب منفذی را علاوه بر فشار خاک در توده خاک ایجاد می‌کنند.
برای رهایی از این مشکل باید زهکشی و هدایت صحیح آب در بالادست و پایین دست این توده‌ها صورت پذیرد. یعنی هر چه نفوذ آب در این توده‌ها کمتر باشد حرکت و لغزش آنها نیز در سطوح شیبدار کمتر خواهد بود.
روش‌های گوناگونی در جهت پایدارسازی این توده‌های خاک وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:
- یکی از کم‌هزینه‌ترین این روش‌ها، ایجاد پوشش گیاهی در نواحی مستعد لغزش بر اساس مطالعات اعلام شده و تجربیات گذشته رانش‌ها با استفاده از درختان بومی هر منطقه است که ریشه این درختان با نفوذ در توده خاک، به مانند ستون‌های فلزی تسلیح خاک را انجام می‌دهند.
-روش دوم ایجاد کانال‌های زهکشی بتونی یا سنگی در سمت ترانشه راه‌ها و هدایت روان آب‌ها به محل آبروها و پل‌ها
-روش سوم احداث آب‌رو یا پل در محل خط‌القعرها
-چهارمین راهکار، احداث دیوار حائل یا ضامن در مناطق شناسایی شده به‌منظور جلوگیری از تشدید رانش‌ها با ایجاد حفره‌های باربکان در این دیوارها به‌منظور هدایت سریع و مناسب آب در این دیوارها با عدم ماندگاری آب در پشت دیوار
-پنجمین روش، ایجاد زهکش‌های هندسی با طول‌های زیاد در بالادست و پایین دست مناطق مستعد رانش از چندین جبهه و هدایت آنها به محل آبروها
- ششمین راهکار، شاتکریت یا نیلینگ سطوح ترانشه‌های مرتفع راه‌ها
باسلام و عرض تشکر بابت این مطالب مفید . اگر امکان دارد جناب مهندس مرادی محبت فرموده و با بنده تماس بگیرند متشکرم