همه با هم برای ایمنی

رضا نفیسی* آمار شش ماهه امسال نشان می‌دهد که نسبت به سال قبل کاهش تصادفات داشتیم. میزان تردد هم کاهش پیدا کرده است و این اتفاق به خاطر کرونا هم بوده است.

اما متأسفانه در یکی دو سال قبل ما شاهد افزایش تصادفات بودیم. واقعیت این است که برای کاهش تصادفات نیازمند اقدام جدی هستیم. کمیسیون ایمنی راه‌ها نیز امسال توانست برنامه عملیاتی امنی را تدوین کند. نقش و اقدامات هر سازمان مشخص و ابلاغ شده است. امیدوارم بتوانیم با اجرای این برنامه شاهد کاهش تصادفات و افزایش ایمنی در کشور باشیم. اما از سویی تصادفات به عوامل مختلفی وابسته است و بخش دولتی به‌تنهایی نمی‌تواند کار را پیش ببرد. نیازمند فرهنگ و آموزش هستیم.

گرچه ممکن است جاده یا وسیله نقلیه ناامن باشد اما خود رانندگان نیز سهم بالایی دارند و می‌توانند با رعایت مواردی مانند سرعت مطمئنه وسیله نقلیه را کنترل کنند. درواقع افزایش ایمنی نیازمند همکاری بخش‌های مختلفی از جمله نیروی انسانی، ناوگان، جاده، نظارت و کنترل عواملی است که در تصادفات تأثیرگذارند.

همه با هم برای ایمنی

سیاست ما در کمیسیون ایمنی راه‌ها این است که نقش تمام این عوامل را بررسی کنیم، کارگروه‌های بسیاری تشکیل شده و تلاش می‌کنیم، نقص‌هایی را که در این سیستم وجود دارد برطرف کنیم. ما برای آن روزی تلاش می‌کنیم که هیچ تصادفی در جاده‌ها نداشته باشیم، نه‌فقط کاهش چنددرصدی تلفات و تصادفات. بااین‌حال در حوزه ایمنی و تصادفات متأسفانه جایگاه خوبی نداریم و نیازمند تلاش بسیار بیشتری هستیم. ۱۷ هزار کشته و حدود ۶۰۰ هزار مجروح عدد بسیار بزرگی است. حل این معضل نیازمند یک بسیج عمومی است.

ما نیازمند همراهی مردم هستیم. بدون آنها نمی‌توان کاری کرد. همان‌طور که درحال‌حاضر با سازمان‌های مردم‌نهاد همکاری می‌کنیم.

موضوع اینجاست که ما همه می‌دانیم که باید قوانین را رعایت کنیم، سبقت غیرمجاز نگیریم، با سرعت مطمئنه حرکت کنیم و بسیاری موارد دیگر. اما انگار هنوز به این باور نرسیده‌ایم که اینها واقعا مهم هستند. آموزش، فرهنگ‌سازی و باور به اهمیت رعایت قوانین حلقه گمشده‌ای است که باید یافتن آن را جدی بگیریم. ما بدون همکاری همه‌جانبه هرگز نخواهیم توانست این مشکل را حل کنیم. باید این موضوع را از کودکی شروع کنیم. به‌اندازه یادگرفتن راه‌رفتن ضروری است.

موضوع مهم دیگر توجه ویژه به نقش زنان در این موضوع است. زنان نیمی از جامعه ما را تشکیل می‌دهند و در مراحل مختلف می‌توانند نقش مهمی را ایفا کنند. چه هنگامی‌که به‌عنوان یک مادر کودک را خود را آموزش‌وپرورش می‌دهند، چه وقتی‌که خودشان به‌عنوان راننده در جاده هستند و چه وقتی‌که کنار راننده نشسته‌اند و می‌توانند تذکرات لازم را به راننده بدهند.

متأسفانه نقش زنان نیز در حل این معضل آن‌چنان‌که شایسته است دیده نشده و امیدواریم بتوانیم با توجه به سهم و نقش زنان از ظرفیت آنها نیز بهره ببریم. ضمن اینکه آمارها سهم ۲۵ درصدی زنان در تلفات جاده‌ای را نشان می‌دهد. این نشان می‌دهد که زنان ما رانندگان منضبط‌تری هستند . البته شاید مردان بیشتر رانندگی می‌کنند. اما در هر حال مشارکت زنان می‌تواند در بهبود شرایط ایمنی ما نقشی اساسی داشته باشد.

در پایان باید بر این موضوع دوباره تأکید کرد که همه عوامل مهم هستند. نظارت و کنترل دقیق‌تر، ناوگان بهتر، وسیله نقلیه ایمن‌تر، جاده‌های بخشنده‌تر، همه و همه تأثیرگذارند. همه اینها در کنار هم می‌توانند این مسئله را حل کنند. اما درنهایت ما به‌عنوان عوامل انسانی هستیم که سهم اساسی را ایفا می‌کنیم. بااین‌حال وظیفه و تلاش ما این است که اگر نیروی انسانی به هر دلیل نتوانست وسیله نقلیه را کنترل کند بقیه عوامل باعث مرگ یا خطر بیشتر نباشند.

*رئیس مرکز تدوین مقررات، ایمنی حمل‌ونقل، پدافند غیرعامل و مدیریت بحران