«فارس» و عوامل تصادفات رانندگی

 استان فارس پیوسته یکی از استان های حادثه خیز در تصادفات رانندگی بوده و علیرغم اقدامات تأمینی در توسعه و گسترش جاده ها و اصلاح بسیاری از راه های روستایی و بین شهری هنوز در آمار تصادفات جاده ای فارس رتبه اول را در کشور داشته و میزان تلفات و مصدومان آن به نسبت استان های دیگر شاخص بالاتری را نشان می دهد.

به عنوان مثال تعداد کشته های حوادث رانندگی فارس در سال 1398 در مجموع 953 نفر بوده که از این تعداد 747 نفر فوتی، مرد و 206 نفر زن بوده اند. در سال 1397 سرجمع تلفات 992 فوتی بوده و مصدومین 166810 نفر. اگر سرجمع آمار تلفات و مصدومین 40 ساله اخیر را بتوان استخراج کرد و به نسبت رشد جمعیت و توسعه شهرها و روستا برآوردی از میزان تلفات و مصدومین داشته باشیم قریب به 400 هزار نفر مرگ و جراحات وارده از حوادث رانندگی داشته ایم که می توان با آمار شهداء جنگ تحمیلی مقایسه کرد. در میان مردان و زنان فوتی و مصدوم بیشترین سهم از آن جوانان است. با گردشی آگاهانه و با هدف در مزارستان های شهر شیراز و تماشای عکس و نام و نشان مردگان بهتر می توانیم به عمق فاجعه ای پی ببریم که هر روز و ساعت شاهد مرگ و میرهای جدیدی از تصادفات رانندگی هستیم و گویی مراکز درمانی، پلیس و مقام های مسئول به این وضع اسفبار عادت کرده اند.

و اما بعد:

اتومبیلی نو از کمپانی خریداری می شود. جوانی که به تازگی گواهینامه رانندگی دریافت کرده با ذوق و شوق آن را تحویل می گیرد و خانواده را برای سفری بین شهری و بین استانی تشویق می کند. هنوز تجربه رانندگی در جاده را کسب نکرده با سرعت مسیر جاده ناشناخته را طی می کند، ناآشنایی و بی خیالی به علائم رانندگی، سرعت غیرمجاز، ناتوانی در کنترل اتومبیل، ناامن بودن جاده هایی که اتومبیل های سنگین در حال سبقت گرفتن از یکدیگرند، عرض کم جاده لغزندگی ناشی از بارش باران و برف و ناتوانی اتومبیل های ساخت داخل در رقابت با اتومبیل های خارجی که بیشتر قابل کنترل هستند و مسایل دیگری دست به دست هم می دهند تا اتومبیل جوان ناآشنا و یا مرد سالمندی که صلاحیت رانندگی ندارد یا به دره سقوط کند. یا از جاده منحرف شود و یا با اتومبیل دیگری شاخ به شاخ شود. و خود و خانواده بی گناه را به مرگ و مصدومیت و نقص عضو بکشاند.

تنها یک برآمدگی بدون علامت و یا گود شدن جاده کافی است تا در شب اتومبیلی را از کنترل راننده خارج کند و آن را منحرف نماید.

اتومبیل هایی که معاینه فنی نشده اند و یا سرسری به معاینه آنها پرداخت شده، اتومبیل های فرسوده ای که توان سرعت و حرکت سالم ندارند، اتومبیل های نو که هنوز امتحان سرعت و درستی ساختار نداده اند در واقع پیام آور مرگ و تابوت متحرکند یا وسیله کشتار.

برای تربیت، آموزش و رشد یک نوزاد و رساندن او تا دوران نوجوانی و جوانی چه نیروهای انسانی و هزینه های مالی که صرف نمی شود و چه امید و آرزوهایی که از آغاز تولد تا ثمردهی و شخصیت سازی برای والدین و اقوام ایجاد نمی گردد. متأسفانه طوفان حوادث قابل پیشگیری به یکبار همه آرزوها را به باد می دهد و عروسی را به عزا و تفریح و شادمانی را به غم جانکاه تبدیل می کند. به تجربه ثابت شده بسیاری از مرگ و میرها و نقص عضوها و مصدومیت ها و جراحات قابل پیشگیری هستند. خفگی در آب، خفگی ناشی از تنفس مونوکسید کربن، مرگ ناشی از تصادفات رانندگی، مسمومیت های منجر به مرگ، سقوط از ارتفاع، مرگ ناشی از آتش سوزی، مرگ بر اثر رانش زمین، زلزله، سیل، آتش فشان، توفان، سونامی و بسیار موارد شناخته شده و ناشناخته را می توان پیشگیری کرد و از آمار تلفات کم کرد.

همانگونه که با تزریق واکسن می توان از بیماری های مسری مانند آبله، کزاز، کرونا و امثالهم جلوگیری کرد.

چرا علیرغم اینکه در بسیاری کشورهای پیشرفته تعداد اتومبیل ها و رفت و آمدها و طول جاده ها و راه های زمینی و هوایی به نسبت جمعیت از تعداد وسایل حمل و نقل و طول راه های ما بیشترند اما تلفات کمتری دارند و ما تلفات بیشتر و غیرقابل مقایسه ای داریم؟

پاسخ این سئوال را می توان چنین داد:

یکم ما در فرهنگ سازی برای استفاده از این وسائل کار جدی و مستمر نکرده ایم.

دوم پلیس و مجریان قانون ما در اجرای قوانین و مقررات رانندگی خیلی جدی و نیستند و اهل تسامح و تساهلند.

سوم فرهنگ چانه زنی در همه امور جاری و ساری است و چانه زنی ها هم بعضا جواب می دهد.

چهارم پول در داد و ستدهای غیرقانونی نقش دارد و متأسفانه برای بعضی ها به عادت تبدیل شده تا قانون را دور بزنند.

پنجم شرکت های سازنده اتومبیل در داخل کشور بیشتر به دنبال منافع خود هستند تا با ارزان ترین قطعات اتومبیلی را سر پا کنند و به قیمت گزاف بفروشند و دولت هم نتوانسته به این عملکرد 80 ساله آنها سر و سامان دهد.

 ششم جاده های غیراستاندارد و ناتوان در کشش این همه اتومبیل های روان و جنون سرعت بعضی رانندگان همه و همه دست به دست هم داده اند تا به آمار تلفات جاده ای و خیابانی بیفزایند.

نکته مهمی که نباید از آن غافل ماند شرایط روحی و روانی رانندگان و مسافران است. خشم، عصبیت ها، فقر، اعتیاد، حسادت ها، چشم و هم چشمی های غیرقابل توجیه و سرعت رقابت برای جهش از ناتوانی ها در اعمال و رفتار و بالطبع در رانندگی ها بی تأثیر نیستند.

ایمان به خدا، آرامش، امید به زندگی، عشق، پاکی، قناعت، عزت نفس، اعتماد به نفس، حسن خلق، قانونمداری، آسایش در زندگی شرایط مطلوب برای ادامه حیات و دلبستگی های خانوادگی و فامیلی و داشتن شغل متناسب با ذوق و علاقمندی ها از جمله موارد و عواملی هستند که به ما کمک می کنند تا دیرتر بمیریم یا دیرتر مریض شویم.

متأسفانه زندگی ماشینی و سرعت ما را از فطر و اصالت دور کرده و ما را دچار از خود بیگانگی «الیناسیون» نموده است، انقطاع فرهنگی نتیجه همین بی توجهی و بی تفاوتی هاست. راستی چه نعمتی ما را خوشحال و امیدوار می کند تا بتوانیم بدون گریز از این زندگی ماشینی که امکان فرار از آن نیست به یک زندگی متعادل و مطلوب برسیم و از این همه غم و حوادث ناگوار دور شویم و بیرون آئیم؟ هر کس می تواند با مراجعه منصفانه به افکار و اعمال خود برای آن پاسخی بیابد. کافی است فکر کنیم.